Η ΑΤΕΡΜΟΝΗ ΚΑΘΑΙΡΕΣΙΟΛΟΓΙΑ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

amen.gr

Σε πρόσφατο κείμενό μας είχαμε επισημάνει τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ελλαδική Εκκλησία με το αίτημα της καθαίρεσης να επικρέμαται ως δαμόκλειος σπάθη επί τας κεφαλάς ιεραρχών και κληρικών.
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ κατηγόρησε την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, και άρα και τον Μητροπολίτη Δημητριάδος, για αιρετίζουσες θέσεις που ακούστηκαν στο διεθνές συνέδριο το οποίο οργανώθηκε στις αρχές Ιουνίου στην πόλη του Βόλου. Ο Κυθήρων Σεραφείμ ζήτησε την καθαίρεση του Μεσσηνίας Χρυσοστόμου. Η εφημερίδα Ορθόδοξος Τύπος, διά του υπευθύνου της Γ. Ζερβού, ζήτησε την καθαίρεση του Δημητριάδος Ιγνατίου για το συνέδριο που ήδη μνημονεύσαμε. Διάφοροι λαϊκοί θεολόγοι ζητούν ονομαστικά την καθαίρεση κληρικών που τους θεωρούν “νεοβαρλααμίτες”, επειδή θέτουν το ζήτημα της μετάφρασης των λειτουργικών κειμένων στη νεοελληνική.
Απ' αυτή την ...καταιγίδα της “καθαιρεσιολογίας” δεν γλίτωσε ούτε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, ο οποίος σε ακραίο “ορθόδοξο” ιστολόγιο καλείται να παραιτηθεί άμεσα!
Αυτό το σκηνικό που διαμορφώνεται είναι πραγματικά πρωτότυπο. Σε καμία άλλη Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία δεν επικρατεί αυτή τη στιγμή τέτοιο πολεμικό κλίμα. Σίγουρα υπάρχουν αντιθέσεις και διαφορετικές αντιλήψεις. Το να ζητείται, όμως, τόσο συχνά και μετ' επιτάσεως η καθαίρεση του τάδε ή του δείνα δεν είναι φαινόμενο που απαντάται στο εσωτερικό των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Και εδώ η Εκκλησία της Ελλάδος πρωτοπορεί! Πού άραγε οφείλεται αυτή η εκτροπή; Στο κλίμα πόλωσης που έχει διαμορφωθεί για δογματικά ή άλλα θέματα, με τους “συντηρητικούς” να εξαπολύουν κεραυνούς εναντίον της άλλης άποψης; Στην σιωπή των ιεραρχών, οι οποίοι φαίνεται πως δεν θέλουν να εμπλακούν σε ανάλογες αντιπαραθέσεις; Στους ήπιους τόνους του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, ο οποίος τονίζοντας την αξία του Συνοδικού συστήματος, αποφόρτισε δυνάμεις μέσα στην Ιεραρχία που ήσαν καταπιεσμένες μέχρι χθες και τώρα ξεσπαθώνουν;
Οι “μηνυτήριες αναφορές” εναντίον Μητροπολιτών από κύκλους ακραίων συντηρητικών, καταφθάνουν στην Ι. Σύνοδο σα βροχή! Φυσικά από πλευράς Αρχιεπισκόπου και Συνόδου, φαίνεται πως δεν τίθεται θέμα καθαίρεσης για κανένα Ιεράρχη που κατηγορείται “επί αιρέσει”. Ας μη ξεχνάμε ότι ακόμα και η καθαίρεση του Παντελεήμονα Μπεζενίτη έγινε λόγω του σχετικού εγγράφου Σανιδά κι όχι με πρωτοβουλία της Συνόδου.
Θα πει κανείς, λοιπόν, ότι όσο κι αν διαμαρτύρονται οι διάφοροι, η Σύνοδος αδιαφορεί στην πράξη γι' αυτές τις ακρότατες εκφάνσεις. Δεν τις λαμβάνει σοβαρά υπ' όψιν. Παρ' όλα αυτά, στον κόσμο του διαδικτύου, όπου κάθε λεπτό παράγονται γνώμες, ιδέες και προτάσεις ποικίλων τάσεων, ο πόλεμος μαίνεται ανεξέλεγκτος. Αν σκεφθούμε ότι οι ακραίοι “ορθόδοξοι”, εκφραστές μιας απολυταρχικής πατερολογίας (ή αλλιώς ενός πρωτόγνωρου πατερικού φονταμενταλισμού), ζητούν μετά μένους την καθαίρεση του Οικουμενικού Πατριάρχου και άλλων ιεραρχών που θεωρούνται “προδότες της πίστεως”, λόγω του διαλόγου με τους ετεροδόξους, αντιλαμβανόμαστε ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται δεν είναι άνευ σημασίας. Βέβαια δεν είναι αναίτια αυτή η συμπεριφορά. Αντιθέτως είναι απόλυτα εξηγήσιμη. Απλώς για το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι η ενδεδειγμένη λύση να εθελοτυφλεί η Εκκλησία. Πρέπει να προστατέψει τα μέλη της που διατυπώνουν ένα σύγχρονο λόγο, συμβάλλοντας στην επικαιροποίηση της Θεολογίας, και να μην τα αφήσει βορά στους λασπολόγους και συκοφάντες, οι οποίοι πάντοτε ετοιμοπόλεμοι και δρούν με αμείωτη ένταση, δηλ. δεν ορρωδούν προ ουδενός.
Αυτή την πρόκληση των φανατικών, καλείται η Εκκλησία να μετασχηματίσει σε θεολογία που θα αγγίξει το σύγχρονο άνθρωπο και θα τον λυτρώσει από ενοχές και αγκυλώσεις που δεν έχουν καμία σχέση με την ορθόδοξη παράδοση. Η Ορθοδοξία δεν είναι δεδομένη, αλλά συνεχές άθλημα και αέναη αναζήτηση, όπου δεν χωρούν τα αυτονόητα και οι πάσης φύσεως αφορισμοί. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος το συνοψίζει υπέροχα:

“Αντίθετα με τα άλλα όλα όσα ψάχνεις, το Θεό όταν τον βρεις -αν τον βρεις – τότε είναι που θα τον ψάχνεις ακόμα περισσότερο”.