ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗ
Ζωγράφειο, 11 Απριλίου 2013
Παντελής Βίγκας
Άρχων Μ. Χαρτοφύλαξ της Μ.τ.Χ.Ε., Εκπρόσωπος Μειονοτήτων στη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων, Εκπρόσωπος Ιδρυτή Ζωγραφείου Λυκείου
Παναγιώτατε,
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Αγαπητοί μας μαθητές,
Όλους μάς σύναξε σήμερα εδώ ο μεγάλος Αλεξανδρινός, αλλά με γερές ρίζες και στην Πόλη μας, όπου - όπως είναι γνωστό - έμεινε ένα χρονικό διάστημα.
Ο ποιητής του Οικουμενικού Ελληνισμού. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, όπως λένε οι ειδικοί, είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος έλληνας ποιητής. Ο πλέον μελοποιημένος έλληνας ποιητής. Ο κατ' εξοχήν αναγνωρίσιμος. Με μια λέξη ο οικουμενικός!
Στις αρχές του 21ού αιώνα ο Καβάφης παραμένει διαχρονικός και η ποίησή του ολοζώντανη ανάμεσά μας, κι αυτό πραγματικά είναι θαυμαστό. Ο ποιητής στέκεται ενώπιόν μας "σαν έτοιμος από καιρό" για να τον ανακαλύψουμε. Και συνεχώς εκπλησσόμαστε όταν τον προσεγγίζουμε.
Ο Καβάφης είναι αναμφισβήτητα ο ποιητής του μείζονος Ελληνισμού. Γράφει πολύ μακριά από το κέντρο των ελληνικών γραμμάτων που ήταν στην εποχή του η Αθήνα. Αντιμετωπίζεται πολλές φορές ως ξένος και παρείσακτος, ως αλλόκοτος κι απ' αλλού φερμένος. Αντιμετωπίζεται με αμηχανία αλλά και με εχθρότητα. Η Αλεξάνδρεια είναι πολύ μακριά απ' όσους ήσαν προσηλωμένοι εκείνη την εποχή σ' ένα στείρο ελλαδοκεντρισμό.
Ο Καβάφης υπερβαίνει τα πάντα και με τη δύναμη της ελληνίδος γλώσσης αναδεικνύεται σιγά σιγά ως ο μέγιστος έλληνας ποιητής, αλλά και ως ο ποιητής των αράβων. Γιατί ο Καβάφης μίλησε στις ψυχές και των Αιγυπτίων και γενικότερα των Αράβων, οι οποίοι μέχρι σήμερα τον τιμούν, τον σπουδάζουν, τον αγαπούν, θα λέγαμε, αφού πολλοί Άραβες ποιητές αποπειρώνται να γράψουν - και το ομολογούν - με τον τρόπο του Καβάφη. Με αποτέλεσμα να έχουμε σήμερα από Άραβες ποιητές μια καβαφογενή ποίηση.
Το 2000 στη Ρωσία το εκδοτικό γεγονός της χρονιάς ήταν η Ρωσική Καβαφειάδα, που επιμελήθηκε η καθηγήτρια Σόνια Ιλίνσκαγια, η οποία τιμά το συνέδριο αυτό με την παρουσία της.
Και η απαρίθμηση για την απήχηση του Καβάφη διεθνώς δεν έχει τέλος.
Αυτός, λοιπόν, ο αθόρυβος όσο ζούσε ομογενής της Αλεξάνδρειας, έφερε στην ποίηση του 20ού αιώνα μια οικουμενική αύρα. Ό,τι έγραψε - ακόμα και τα ποιήματά του που είναι σ΄ ένα προσωπικό τόνο - καθίσταται πλέον κτήμα της οικουμένης. Εδώ ακριβώς έγκειται η μεγαλοσύνη του. Έγραψε ποίηση άνευ ορίων άνευ όρων, πέρα από σύνορα και οροθεσίες, αναδεικνύοντας τις δυνατότητες του μείζονος Ελληνισμού. Δυνατότητες διαλόγου με την κοινωνία στην οποία ζούσε ο ποιητής, δυνατότητες επικοινωνίας τέτοιας μέχρι επηρεασμού αυτής της κοινωνίας.
Ο Καβάφης, επιτρέψτε μου να πω, διδάσκει όλους μας τους όπου γης ομογενείς, την υπέρβαση των ορίων. Τον απεγκλωβισμό από την μιζέρια και την καθίζηση και τον προσανατολισμό στον ανοιχτό στα πέλαγα της ιστορίας ελληνισμό. Εκεί όπου φυσάει ο Αλεξανδρινός αγέρας μα κι ο Βοσπορινός ταυτόχρονα.
Γι' αυτό και είναι πολύ σπουδαίο το σημερινό εγχείρημα, που διοργανώνεται για δεύτερη χρονιά από το Ζωγράφειο Λύκειο και τα εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη, και το οποίο συγκεντρώνει ελληνόπουλα από διαφορετικούς τόπους με αφορμή την ελληνική ποίηση. Ο χαρακτήρας αυτού του συνεδρίου πέρα από καθαρά εκπαιδευτικός για όλους τους συμμετέχοντες, είναι ταυτόχρονα και συνεκτικός. Φέρνει κοντά και ενισχύει τους δεσμούς μας, γίνεται η αφορμή να γνωριστούμε και να οσφρανθούμε άλλους πολιτισμούς. Και αυτός είναι ένας πλούτος ανεκτίμητος, μια ευκαιρία σπάνια. Για αυτό, θα ήθελα να χαιρετήσω τους εμπνευστές και την επιστημονική επιτροπή του συνεδρίου ιδιαιτέρως, όμως, τους μαθητές, τους καθηγητές και δασκάλους από όλα τα σχολεία που συμμετείχαν τόσο πρόθυμα σε αυτή την προσπάθεια και να τους ευχαριστήσω θερμά που δείχνουν με τόσο έμπρακτο τρόπο την υποστήριξη τους προς εμάς. Η παρουσία σας εδώ, να ξέρετε, συμβάλλει στην πρόοδο και στην εξέλιξη της μαχόμενης ομογένειας που παλεύει να ξαναδημιουργήσει όσα έχασε στο πέρασμα του χρόνου.
Επιτρέψτε μου, επανερχόμενος στον τιμώμενο ποιητή να κλείσω με μια αναφορά στο αγαπημένο μας Νιχώρι του Βοσπόρου, εκεί όπου ο Κωνσταντίνος Καβάφης έζησε από το 1882 ώς το 1885, όταν η οικογένειά του λόγω ιστορικών συγκυριών μετακόμισε από την Αλεξάνδρεια στην Πόλη μας και εγκαταστάθηκε στο εξοχικό του παππού του Γεωργάκη Φωτιάδη στο Nιχώρι.
Ο Καβάφης έγραψε ένα ποίημα για το Νιχώρι, το οποίο κατατάσσεται από τους ειδικούς στα "Κρυμμένα" ποίηματα του, και πρόκειται για έναν ύμνο στον τόπο μας. Ένα ποίημα - πρόσκληση σε κάθε ξένο να επισκεφθεί το Νιχώρι που έχει όλα τα καλά: "Aλλού ποιον τόπο θα ζητήσης καλύτερον απ’ το Νιχώρι" γράφει ο Καβάφης.
Και ήρθε η ώρα με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση του και της διεξαγωγής αυτού του συνεδρίου να τον τιμήσουμε όπως του πρέπει στο Νιχώρι στο οποίο θα σας φιλοξενήσουμε το Σάββατο στην Κουμαριώτισα του Καβάφη, όπου θα τελέσουμε τρισάγιο στη μνήμη του και θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια της προτομής που φιλοτέχνησε η γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη.
Ο Καβάφης φέτος, Παναγιώτατε, κυρίες και κύριοι, μ' αυτό το συνέδριο, θαρρώ πως επιστρέφει στην Πόλη. Τον καλωσορίζουμε ολόψυχα στην Πόλη των προγόνων του, γιατί τον έχουμε ανάγκη. Να μείνει μαζί μας κι εμείς μ' αυτόν. Τον Οικουμενικό Έλληνα.
Σας ευχαριστώ.
Διαβάστε στο Φως Φαναρίου:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου