Σήμερα έγινε και πάλι θέμα συζήτησης η επένδυση με πέτρα του υπό αποπεράτωση ναού του Αγίου Δημητρίου στον ομώνυμο δήμο της Αττικής (γνωστού και ως Μπραχάμι), όπου κι εκκλησιάζομαι, ως κάτοικος της περιοχής.
Τι σχέση έχει αυτό με το θέμα της ανάρτησης του κυρίου Ανδριόπουλου; Ότι εν έτει 2012, κι ενώ κτίζουμε ναούς με τεχνολογία οπλισμένου σκυροδέματος για πάνω από 70 χρόνια, επιμένουμε σε ένα στυλ το οποίο και μορφολογικά και τεχνικά παραπέμπει σε πετρόκτιστη κατασκευή. Μικρά ανοίγματα, θηριώδη υποστηλώματα, διακοσμητική διάθεση, φεγγίτες, τρουλίσκοι και δε συμμαζεύεται. Σε μια εποχή όπου είναι τεχνικά εφικτά ανοίγματα τρούλων της τάξης μεγέθους της Αγίας Σοφίας και καμπαναριά ύψους ουρανοξύστη, και παράθυρα ύψους κτηρίων, εμείς επιμένουμε ψευδοβυζαντινά, με αναλογίες που δεν έχουν καμία σχέση με τη φύση του υλικού, το πνεύμα της εποχής, ή το αρχιτεκτονικό στυλ του σήμερα. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επιλέγουμε να επενδύσουμε και το μπετό ή όποιο άλλο σύγχρονο υλικό, με πέτρα εξωτερικά, και με αγιογραφίες που μιμούνται απλά παλιότερα στυλ. Εν ολίγοις, φοράμε ρούχα του 15ου αιώνα σε κτήρια του 21ου.
Στο κυρίως θέμα λοιπόν. Ο καθεδρικός των Τιράνων είναι ένας αξιοπρεπέστατος ναός σε μοντέρνο στυλ. Δεν αποτελεί καν κάτι σκανδαλωδώς καινοτόμο, όπως τα έργα του Λε Κορμπυζιέ στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της Γαλλίας, ή η πιο πρόσφατη Φατιμά του Έλληνα Αλέξανδρου Τομπάζη, στην Πορτογαλία. Χρησιμοποιεί γνώριμα βυζαντινά στοιχεία τα οποία επαναπροσδιορίζει με πιο σύγχρονο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο. Είναι εμφανές το σταυροειδές σχήμα σε κάτοψη, ότι το καμπαναριό είναι σαν δέσμη λαμπάδων, το τέμπλο είναι πιο έντονο μέσα στο λιτό και απέριττο λευκό του μαρμάρου, ενώ το εξωτερικό δείχνει ότι πρόκειται καθαρά περί ορθοδόξου ναού μιας και η βασική βυζαντινή τυπολογία με τους θόλους και τις αψίδες φαίνεται στην όψη. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με έναν σύγχρονο επαναπροσδιορισμό του βυζαντινού ναού. Κάτι σαν αυτό που κάνανε στο Νέο Κόσμο πριν καμιά 20αριά χρόνια, στην Ανάληψη του Κυρίου, και τους έκραξε ο κόσμος όλος, αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, και με πολύ μεγαλύτερη σημασία και συμβολισμό.
Ευτυχώς εδώ υπάρχει και το μάθημα για την Ελλαδική Εκκλησία. Αυτό το στυλ είναι συμβατό και θεμιτό από την κοινωνία. Γιατί ακόμα κι ο πιο απλοϊκός πιστός κατανοεί την ανάγκη της προόδου και της εξέλιξης. Η Εκκλησία ανέκαθεν (έπρεπε να) είναι προοδευτική και εξελισσόμενη. Τουλάχιστον η πορεία της από την ίδρυσή της μέχρι την Άλωση, δείχνει ότι υπήρξε ίσως ο μέγιστος φορέας ενθάρρυνσης καλλιτεχνικών και τεχνικών καινοτομιών. Για πρώτη φορά μετά από 550 χρόνια, ας κάνουμε μια δεύτερη "Άλωση" και ας πάρουμε παράδειγμα από την αναγέννηση στην Αρχιεπισκοπή της Αλβανίας, τόσο σε ουσιαστικό όσο και σε αρχιτεκτονικό επίπεδο. Το έχει τόσο ανάγκη η εκκλησία μας, όσο και η ναοδομία μας, που μόνο σύγχρονες δεν είναι.
Αντώνιος Τσιλιγιάννης - Τελειόφοιτος Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ
6 σχόλια:
Σε προηγούμενη ανάρτηση κάνατε αναφορά σε Ελληνοαμερικανούς αρχιτέκτονες και τώρα στο ναό της Αναλήψεως στην Αμερική.
Μπορείτε να μας διαφωτίσετε περισσότερο;
Υπάρχει παραπομπή, σχετικές φωτογραφίες ή κάτι άλλο;
Με τη λογική ότι πρέπει να μιμούμαστε τις πέτρινες μορφές σήμερα στον 21ο αιώνα, χτίζοντας νεοβυζαντινές καρικατούρες, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν στους ναούς ούτε ηλεκτροφωτισμός, ούτε μικροφωνικές εγκαταστάσεις.
Υπάρχει άραγε χειρότερη εικόνα από το να βλέπει κανείς στις όψεις των ναών να κρέμμονται κλιματιστικές μονάδες;
Πολύ σωστά αγαπητέ 2 Ιουλίου 2012 9:53 π.μ. πολύ σωστά τα λέτε! Και ορθώς ο κ.Τσιλιγιάννης γράφων γιά τα 550 χρόνια... παραπέμπει στην θεωρία της συντηρήσεως των μορφών που ήδη επεσήμανε και σχολίασε θεολογικώς ο Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας! Και έπειτα οι εν Ελλάδι πριν κατακρίνουν τα έργα του Αλβανίας ας αποκαθάρουν τους Ναούς της Ελληνικής επικρατείας, αρχαίους τε και νεωτέρους χρονολογικώς, από το κιτσαριό των πλαστικο-επιχρύσων ηλεκτρικών πουελαίων&μανουαλίων&διδαμβούλων κλπ ή ας μειώσουν την ένταση αλλά και την θέση τοποθετήσεως των ηχειο-μεγαφώνων ή ας σβήσουν τα ηλεκτρικά κανδήλια ή ας αποκαθηλώσουν τις θρησκευτικές αναγεννησιακές ζουγραφιές αναστηλώνοντες εκκλησιαστικές εικόνες όπως επεσήμανε ο Χ.Γιανναράς και λοιπά! και "εκκλησιαστικές εικόνες"... όχι σχέδια από υπολογιστή που επιχρωματίζονται στο εργαστήριο με συνοδούς φραπεδιά και τσιγάρο και ηδυ-εμπαθή άσματα στο radio.. εκτός και αν έχουν προσφερθεί πολλά λεφτά σε επισκόπους της Ελλάδος από κάποιους "μύστας...!!!" της "εκκλησιαστικής τέχνης...."
Να λοιπόν που, επί τέλους, ο πανατχού παρών και τα πάντα γιγνώσκων κ. Τελεβάντος βρέθηκε απληροφόρητος. Ο Νέος Κόσμος για τον οποίο κάμει λόγο ο κ. Τσιλιγιάννης στο άριστο σχόλιό του περί του Καθεδρικού Ναού των Τιράνων,δεν είναι η Αμερική όπου κατοικοεδρεύει ο καταστήσας εαυτόν ρυθμιστήν των καθ΄ημάς Ορθοδόξων πραγμάτων,αλλά μιά συμπαθής συνοικία των Αθηνών, όπου δεσπόζει ο Ναός της Αναλήψεως, ο οποίος με την απέριττη ομορφιά του ευφραίνει την ψυχή των εκκλησιαζομένων και ξεκουράζει το μάτι των περαστικών.
Ο Ι. Ν. Αναλήψεως του Ν. Κόσμου, μοιάζει πολύ με τον Ι.Ν. Αγ. Μάρκου Ευγενικού Πατησίων. Ή πρέπει να έχει γίνει από τον ίδιο αρχιτέκτονα ή κάποιος να έκανε αντιγραφή.
http://www.agiosmarkoseugenikos.gr/%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82-%CE%BD%CE%B1%CF%8C%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
http://en.wikipedia.org/wiki/File:Analipseos_Neos_Kosmos_Athens_church.jpg
Δημοσίευση σχολίου