Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011

Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΚΕΚΟΙΜΗΤΑΙ


Ο φίλος του Θεού Φιλάρετος, ο ηγούμενος της ιστορικής Μονής της Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, απήλθε του ματαίου τούτου κόσμου, μόλις 55 ετών.
Αν και νέος είχε τη στόφα των παλιών καλογήρων. Γνήσιος, απροσποίητος, με χιούμορ παιδικό, αλλά και τραχύς κάποιες φορές.
Τον γνώριζα από παιδί, από την διακονία του στο μετόχι της Αγίας Λαύρας, στον Άγιο Αλέξιο Πατρών. Εκεί τον αγάπησε η Πάτρα.
Μετά έγινε ηγούμενος στο μοναστήρι του, το οποίο φρόντισε με πολλή αγάπη και ανέδειξε χωρίς να εκτρέπεται σε φανφαρονισμούς ή κακόγουστες φιέστες - δυστυχώς και λειτουργικές - στις οποίες ρέπουν αρκετά μοναστήρια της πατρίδας μας.
Ο Θεός να τον αναπαύσει και να χαρίσει σε μας λίγο από το ανυπόκριτον του φίλου Φιλάρετου.

ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ "ΟΔΗΓΟΣ" ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

Πόλης «Εγκώμιον»
Υπό Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση


Ένα πασχαλινό δώρο προσφιλούς φιλικού προσώπου, έγινε τον τελευταίο τούτο καιρό ο αχώριστος σύντροφος του γράφοντος. Το δώρο; Ένα εξ 611 σελίδων κομψό βιβλίο που κυκλοφόρησε το 2010, (έτος ανακηρύξεως της Πόλης ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης), υπό τόν τίτλο «Ό,τιδήποτε σχετικά με την Πόλη», (Istanbul Hakkında her șey). Ένας «Οδηγός», σχολαστικά επιμελημένος από τον δημοσιογράφο Saffet Emre Tonguç και την αγγλίδα ερευνήτρια Pat Yale. Ένας «Οδηγός», όμως, που δεν απευθύνεται στόν κλασικό τουρίστα, που καταφθάνει στην Πόλη με κάποια προσφορά «πακέτο» ενός τουριστικού πρακτορείου και αρκείται στο να επισκεφθεί επιτροχάδην τα φημισμένα μνημεία και έτερα, εκ των ων ουκ άνευ, γνωστά στέκια, (Κλειστή Αγορά, καμιά Βοσπορινή ψαροτεβέρνα, κανένα κέντρο διασκεδάσεως με θέαμα «χορού της κοιλιάς», ή «εκστατικού χορού» ψευδοδερβίσιδων), αλλά σ΄ αυτόν που επιθυμεί να γνωρίσει εκ του σύνεγγυς τις καταβολές της μοναδικής σε ομορφιά και ιστορία αυτής πόλης. Σ΄αυτόν που θέλει να αφουγκρασθεί τον παλμό της, να θαυμάσει το μεγαλείο της, να απολαύσει την χάρη της. Την χάρη αυτή που δεν βρίσκεται μόνο στα θορυβώδη γνωστά «τουριστικά τετράγωνα», αλλά και σε άγνωστα στο ευρύ κοινό ακρογιάλια, μονοπάτια και λιθόστρωτα.
Το «Ό,τιδήποτε...» του τίτλου, ανταποκρίνεται πλήρως στο πλούσιο, εικονογραφημένο (3000 φωτογραφίες, χάρτες και γραβούρες), περιεχόμενο του βιβλίου. Παραμερίζοντας τα μέχρι τώρα «ταμπού», ο εν λόγω «Οδηγός» ομιλεί, χωρίς φόβο και πάθος, όχι μόνο για το βυζαντινό παρελθόν της Πόλης, αλλά και για τον πιο πρόσφατο κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην διαχρονική παρουσία του Ρωμαίικου-Ελληνικού στοιχείου στη Βασιλεύουσα. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπό τον τίτλο «Ποιοί διακυβέρνησαν την Πόλη», το βιβλίο απαριθμεί 86 Βυζαντινούς αυτοκράτορες και 32 Οθωμανούς Σουλτάνους. Ενώ υπό τόν τίτλο «Οι Αρχιτέκτονες της Πόλης», δίπλα στα ονόματα των αρχιτεκτόνων της Αγιασοφιάς Ανθέμιου και Ισίδωρου, του περίφημου Σινάν και του Νταβούτ αγά, παραθέτει και τα ονόματα των «μειονοτικών» εκείνων που στόλισαν την Πόλη με τα σπάνια σε ομορφιά δημιουργήματά τους. Όπως του Κωνσταντίνου Κυριακίδη, του Χοβσέπ Αζναβουριάν, των αδελφών Φοσσάτι, του Αλεξάνδρου Βαλλωρύ, της οικογένειας Μπαλγιάν.

Σημαντικό μέρος του «Οδηγού» είναι, φυσικά, αφιερωμένο στα γνωστά χριστιανικά και μουσουλμανικά μνημεία της Πόλης. Στην Αγία Σοφία, την Αγία Ειρήνη, την Μονή της Χώρας, την Εκκλησία της Παμμακαρίστου, τον Ναό των Αγίων Σεργίου και Βάκχου (τον λεγόμενο «Μικρή Αγιασοφιά»), την Μονή του Παντοκράτορος, την Μονή του Λιβός, την Μονή του Στουδίου, σε διάφορα ρωμαϊκά και βυζαντινά κτίσματα, στα Τεμένη Σουλεϊμανιέ, Σουλτάν Αχμέτ, Μπεγιαζίτ, Φατίχ, Εγιούπ, Νουρουοσμανιέ, Σουλτάν Σελίμ, Βαλιντέ Σουλτάν, Μιχριμάχ, στα ανάκτορα του Τόπκαπι, του Ντολμάμπαχτσε, του Γιλντίζ και του Μπεηλέρμπεη. Όλα αυτά, και πάμπολλα άλλα Βυζαντινά και Οθωμανικά κτίσματα, περιγράφονται με περιεκτικές ιστορικές πληροφορίες, οι οποίες συνοδεύονται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό.


Στην φωτό οι επιμελητές του Οδηγού


Ωστόσο, ο απώτερος σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να εξοικειώσει τον επισκέπτη όχι μόνο μέ την παλαιά Κωνσταντινούπολη, την Ντερσααντέτ των Οθωμανών ή την σύγχρονη υπερμοντέρνα Πόλη των υψωμάτων της ευρωπαϊκής ακτής του Βοσπόρου, αλλά και με προάστεια, στενοσόκακα και μαχαλάδες εκατέρωθεν του Καταστένου. Να τους μιλήσει για την ιστορία που κουβαλούν οι χώροι αυτοί στην κουρασμένη ράχη τους. Έτσι, ξεφυλλίζοντας κανείς τις σελίδες του «Οδηγού» σχετικά με το Διπλοκιόνιο (Μπεσίκτας), βλέπει δίπλα στο Τέμενος Σινάν Πασά και το Μαυσωλείο του Βαρβαρόσσα, τους Ναούς της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και των Γενεθλίων της Θεοτόκου του Παλαιού Μπάνιου. Στο κεφάλαιο περί Ορτάκιοϊ, μαζί με το περικαλλές τέμενος του προαστείου, (έργο του Νικογκός Μπαλγιάν), θαυμάζει τον πλινθόκτιστο Άγιο Φωκά και την Συναγωγή Έτς Αχαγίμ. Στις περί Νιχωριού σελίδες, μαζί με το Τέμενος Οσμάν Ρεΐς και την κομψή βρύση της Μιχρισάχ Βαλιντέ Σουλτάν, βλέπει της Εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Νικολάου, της Παναγίας, την Εκκλησία των Αρμενοκαθολικών, την Συναγωγή, την επιβλητική Ρωμαίικη Αστική Σχολή. Στις σελίδες περί του πάλαι ποτέ κοσμοπολίτικου Κουκουντζουκίου, διαπιστώνει ο αναγνώστης ότι το κομψό θέρετρο του Αμπτουλμετζίτ Εφέντη γειτονεύει με τον Άγιο Παντελεήμονα, την Συναγωγή Μπέθ Γιακώβ, το τέμενος Ουργιανιζαντέ, τον Αρμενικό Ναό Σουρπ Αγκόπ. Ενώ στα Καλαμίσια της Χαλκηδόνος, δίπλα στη μαρίνα βλέπει κανείς να εικονίζεται ο Ι. Ναός του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου και μια θαυμάσια εικόνα του, που τον παριστά ένθρονο με πλήρη Αρχιερατική στολή.
Η ίδια φροντίδα, να προβληθεί δηλ. ο πολυθρησκευτικός, πολυεθνικός και πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της Πόλης, παρατηρείται και στην περιγραφή της εντός των τειχών Πόλης, (Ζεϊρέκ, Ψωμαθειά, Κοντοσκάλι, Εγρίκαπι, Τεκφουρσαράϊ, Μπαλατάς, Ξυλόπορτα, Βλαχέρνες), όπως και της αντιπέραν όχθης του Κεράτειου, (Γαλατάς, Πέρα, Ταταύλα), όπου, δίπλα σε Τεμένη, Διαδασκαλεία και Τεκκέδες, περιγράφονται μαζί με φωτογραφικό υλικό, Αγιάσματα και Εκκλησίες. (Λ.χ. τα Αγιασματα του Βεφά και των Βλαχερνών, η Παναγία της Σούδας, η Αγία Κυριακή, η Παναγία Ελπίς, η Ανάληψη, ο Άγιος Μηνάς, η Παναγία του Μουχλίου, το Αρμενικό Πατριαρχείο, ο Αρμενικός ναός Σουρπ Κεβόρκ).
Η χριστιανική και ιδιαίτερα η Ορθόδοξη παρουσία στο Πέρα και τα Ταταύλα, δεν περνά απαρατήρητη. Η Αγία Τριάδα, ο Ναός των Εισοδίων της Παναγίας, ο Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, η Ευαγγελίστρια, ο Αγιος Δημήτριος, ο Αγιος Ελευθέριος και ο Άγιος Αθανάσιος, η Βουλγαρική Έξαρχία, η Σάντα Μαρία, ο Σαν Αντόνιο, η Αρμενική Εκκλησία Üç Horan, ο Αγγλικανικός Ναός της Κριμαίας, βρίσκονται σε περίοπτη θέση.
Ξεχωριστή, όμως, θέση καταλαμβάνει στον «Οδηγό» το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σ΄ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο, τιτλοφορούμενο «Φανάρι-Βυζαντινή πνοή πίσω από τα τείχη», παρέχονται πληροφορίες για τη ηγετική θέση του Πατριαρχείου στον Διορθόδοξο χώρο, για το «ιστορικό» της Κλειστής Πύλης, για τον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου και τον Πατριαρχικό Οίκο, σε ειδικό δε πλαίσιο, παρατίθεται με λεπτομέρειες το βιογραφικό του Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Στο ίδιο κεφάλαιο γίνεται λόγος για τους Φαναριώτες, για τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, το Ιωακείμειο Παρθεναγωγείο και την Μαράσλειο Σχολή, όπως γίνεται αναφορά και στο Βουλγαρικό Σχίσμα και τον Ναό του Αγίου Στεφάνου, ο οποίος χαρακτηρίζεται δείγμα «εκλεκτισμού» και ως το πρώτο «προκάτ» κτίσμα της Πόλης, σχεδιασμένο από τον Αρμένιο αρχιτέκτονα Χοβσέπ Αζναβουριάν.
Παρουσιάζει ενδιαφέρον το κεφάλαιο που αναφέρεται στο Γαλατά και τους, όπως λέγει, «Ξεχασμένους Ναούς» του. Αφού πρώτα ομιλεί για τον Άγιο Νικόλαο, για τους Ρωσικούς Ναούς του Αγίου Παντελεήμονος και του Αγίου Ανδρέου, και για τον Αρμενικό Ναό του Αγίου Γρηγορίου, στη συνέχεια κάμει λόγο για την Παναγία την Καφατιανή και το εκείσε εδρεύον και λεγόμενο «Τουρκορθόδοξο Πατριαρχείο», το οποίο, «ιδρύθηκε το 1922 προκειμένου να μειωθεί το κύρος του Ρωμαίικου Πατριαρχείου». Με ειρωνεία σχολιάζεται στο κεφάλαιο αυτό το ισχύον καθεστώς του εν λόγῳ μορφώματος, με την παρατήρηση ότι «το ποίμνιο που περιβάλλει τον δήθεν Πατριάρχη του, είναι τα μέλη της οικογένειάς του»!!
Και τώρα δύο μόνο λόγια για την γενέτειρά μου, το Πικρίδιο (Χάσκιοϊ), όπου δίπλα στο Μουσείο του Ραχμί Κότς, βλέπει κανείς το μαρμάρινο καμπαναριό της Αγίας Παρασκευής, και παίρνει πληροφορίες για τα ιαματικά χαρίσματα της Οσιομάρτυρος, για την ανίδρυση του Ι. Ναού από τον Ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας Νεομάρτυρα Κωνσταντίνο Μπραγκοβάνο τον 17ο αιώνα, και για το αρχοντικό Νεκροταφείο που βρίσκεται στο αυλόγυρό του. Όπως θαυμάζει και το γοτθικού ρυθμού μαυσωλείο του τραπεζίτη Αβραάμ Καμόντο, που βρίσκεται στο απέραντο εβραϊκό Νεκροταφείο στα υψώματα του Χάσκιοϊ, πίσω από το Αγίασμα της Αγίας Παρασκευής.
Το «Ό,τι δήποτε...» του τίτλου αφορά βέβαια και στην παγκοσμίως γνωστή, και ασύγκριτη σε μυρωδιές και γεύσεις, Οθωμανική κουζίνα. Το ενδιαφέρον όμως έγκειται στο ότι η συγγραφεύς τού περί γαστρονομίας αυτού κεφαλαίου Taylan Kümel, δεν διστάζει να ομολογήσει πως τις καταβολές της Οθωμανικής κουζίνας τις βρίσκει κανείς στην πλούσια Βυζαντινή μαγειρική τέχνη. Εκφράζει λύπη διότι εξ΄αιτίας του «φόρου περιουσίας» και των Σεπτεμβιανών, πολλοί Ρωμιοί και Αρμένιοι, ιδιοκτήτες γνωστών εστιατορίων και ταβερνών, εγκατέλειψαν την Πόλη, αφήνοντας πίσω τους ένα κενό, το οποίο ήλθαν να αναπληρώσουν εσωτερικοί μετανάστες από την Νοτιοδυτική Ανατολία, κομίζοντες μαζί την κουζίνα τους, η οποία, όμως, δεν έχει καμιά σχέση με την παραδοσιακή Πολίτικη κουζίνα.
«Έστι δε και άλλα πολλά» τα οποία περιλαμβάνονται σ΄αυτό το βιβλίο, «άτινα εάν γράφηται καθ΄έν», θα χρειάζονταν, νομίζω, πολλά τεύχη της «Α» για να καταγραφούν. Εν κατακλείδι όμως, θα επιθυμούσα να παρατηρήσω, ότι ο «Οδηγός» αυτός, ηθελημένα ή αθέλητα, έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που διαπιστώνουν επ΄εσχάτων οι εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες που ζουν στην Τουρκία από αμνημονεύτων χρόνων. Ότι δηλ. κάτι αλλάζει, ότι κάτι άλλαξε, στη χώρα αυτή, όσον αφορά στην αντιμετώπιση του «άλλου», του ετερόθρησκου και ετερογενούς. Πράγμα το οποίο προκαλεί αισιoδοξία καί δίνει ελπίδες για το μέλλον.
Προσωπικά τον χάρηκα τον «Οδηγό»! Όχι μόνο διότι με μετέφερε στην νιότη μου, αλλά και διότι συνετέλεσε στο να γνωρίσω άγνωστες σε μένα όψεις της Πόλης μου, τώρα στα στερνά μου.

Απογευματινή Κων/πόλεως, 30.6.2011

Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

ΕΝΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΠΟΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΟΙΝΟΠΟΙΪΑ ΑΧΑΪΑ CLAUSS



Με τίτλο «Η οινοποιός εταιρεία “ΑΧΑΪΑ” και τα χειροποίητα βαρέλια της» κυκλοφόρησε η μελέτη της λαογράφου- ερευνήτριας κ. Ροδούλας Σταθάκη –Κούμαρη, που αφορά στη χειροποίητη κατασκευή βαρελιών, όπως αυτή διεξαγόταν στο βαρελοποιείο της γνωστής πατρινής οινοποιίας ΑΧΑΪΑ CLAUSS, από τους παλαιούς, χειρόνακτες βαρελάδες της.

Η ΑΧΑΪΑ CLAUSS είναι η πρώτη και παλαιότερη εν ενεργεία οινοποιία του νεότερου Ελληνικού κράτους, που δραστηριοποιείται αδιάκοπα από το 1861 –οπότε ο Βαυαρός Gustav Clauss έφτασε στην Πάτρα και ίδρυσε την «οινοποιό εταιρεία ΑΧΑΪΑ» - μέχρι σήμερα, που το όνομα του Ιδρυτή έχει προστεθεί, προς τιμήν του, στην αρχική επωνυμία και το ιστορικό οινοποιείο είναι διεθνώς γνωστό με το χαρακτηριστικό όνομα «ΑΧΑΪΑ CLAUSS».

Καθώς γράφει στον επίλογο του βιβλίου η συγγραφέας κ. Ροδούλα Σταθάκη –Κούμαρη, η μελέτη της «ασχολήθηκε μόνο με την πρώτη περίοδο» της ΑΧΑΪΑ CLAUSS, "πού μάρτυρες μιᾶς ἄλλης ἐποχῆς εἶναι οἱ πύργοι, οἱ κατοικίες τῶν πρώτων κατοίκων τοῦ οἰκισμοῦ, τὰ κελλάρια, οἱ ἀποθῆκες, μὰ κυρίως, τὰ μεγάλα δρύινα βαρέλια, τὰ γεμάτα Μαυροδάφνη, ποὺ στέκουν στὸ Imperial Cellar καὶ διηγοῦνται, μαζὶ μὲ τὰ χειρόγραφα βιβλία, μιὰ ἱστορία ποὺ ἀκούγεται σήμερα σὰν παραμύθι. Εἶναι ἡ ἱστορία μιᾶς ἐποχῆς μὲ πιὸ ἀργοὺς ρυθμοὺς, ποὺ οἱ μεταφορὲς τῶν βαρελιῶν γίνονταν μὲ κάρα καὶ ἡ κατασκευὴ ἑνὸς βαρελιοῦ χρειαζόταν, ἀνάλογα μὲ τὸ μέγεθός του, μέρες. Οἱ βαρελοποιοί, μοναδικοὶ τεχνίτες, μὲ τὸ ἔργο τους ἀνάδειξαν τὰ ἑλληνικὰ κρασιά, ποὺ μέσα στὰ χειροποίητα ξύλινα βαρέλια ἀποκτοῦσαν μιὰ ἰδιαίτερη γεύση. μιὰ γεύση ποὺ ἔκλεινε μέσα της τὸν κόπο τοῦ δημιουργοῦ τους".


Πράγματι, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στην βιβλιοκριτική της στήλη, στο φύλλο της 29-5-2011 της πατρινής εφημερίδας «Πελοπόννησος» η κ. Κρίστυ Κουνινιώτη «εστιάζοντας στην πρώτη περίοδο του οινοποιείου, η συγγραφέας μέσα από τις σελίδες του πολυτελούς, εξαιρετικά φροντισμένου τούτου λευκώματος μας μεταφέρει πίσω στο χρόνο» και μας αποκαλύπτει τη γοητεία της παληάς εποχής και της επίπονης βαρελοποιητικής εργασίας, όπως τεκμηριώνεται μέσα από φωτογραφίες του 19ου αιώνα, ιδιόγραφες σελίδες από το Αρχείο της αλληλογραφίας και του λογιστηρίου της εταιρείας, παλαιές γερμανικές εκδόσεις καθώς και μαρτυρίες εργατών, αυτουργών, αυτοπτών και αυτηκόων.

Από ένα τέτοιο τόμο δεν θα μπορούσε να λείπει και το τεχνικό μέρος, το σχετικό με τα στάδια της κατασκευής ενός βαρελιού, τα οποία καταγράφει βήμα προς βήμα ο μάστορας και ερευνητής των παραδοσιακών επαγγελμάτων Τριαντάφυλλος Τριανταφυλλόπουλος, ενώ παρατίθενται και φωτογραφίες των αυθεντικών χειροποίητων και χειροκίνητων εργαλείων της βαρελοποιίας, από το βαρελάδικο της πατρινής οινοποιίας.

Τέλος αξίζει να μνημονευθούν τα δύο παραρτήματα με τίτλους «IMPERIAL CELLAR» - που καταρτίστηκε από την Λέττα Κυριαννάκη και αναφέρεται στα βαρέλια που βρίσκονται στο «Αυτοκρατορικό Κελλάρι» της Οινοποιίας και είναι αφιερωμένα σε διακεκριμένα πρόσωπα του παγκόσμιου πολιτειακού, κοινωνικού, πολιτικού, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού βίου - καθώς και «ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΒΑΡΕΛΟΠΟΙΙΑΣ», που αναφέρει ένα προς ένα τα παλαιά εργαλεία, την ονομασία που είχαν στην συγκεκριμένη περιοχή, το σχήμα και την χρησιμότητά τους.

Το βιβλίο αριθμεί 150 σελίδες και, αν και το περιεχόμενό του αναφέρεται σε εποχές περασμένες, τόσο οι φωτογραφίες του φωτογράφου Γιάννη Μαραζιώτη, όσο και το αισθητικό περίβλημα του graphic designer Γιάννη Π. Φλώρου, του δίνουν τη φρεσκάδα και την αξία του σημαντικού. Πρόκειται, ακριβώς, για ένα παλιό, καλό κρασί, μέσα σε νέους γραφιστικούς ασκούς.
Την επιμέλεια της έκδοσης είχε ο Γιώργος Μαρόπουλος.

Μια ξεχωριστή, πραγματικά, έκδοση, με ιστορικό ενδιαφέρον, η οποία αποτελεί συμβολή όχι μόνο στην ιστορία της οινοποιϊας, αλλά και της Πάτρας.

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

"Περί της εννοίας του προσώπου του Υιού του Θεού" από τον Ρομέο Καστελούτσι


Πήγα και είδα το …Περί της έννοιας του προσώπου του Υιού του Θεού, την παράσταση που παρουσίασε ο ρηξικέλευθος σκηνοθέτης Ρομέο Καστελούτσι, την περασμένη εβδομάδα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Δύο χρόνια μετά τη Θεία Κωμωδία, που χαρακτηρίστηκε ως μία από τις σπουδαιότερες παραστάσεις της δεκαετίας (Le Monde), και παρουσιάστηκε επίσης στο Φεστιβάλ Αθηνών, η νέα παραγωγή της ομάδας Societas Raffaello Sanzio μας έδωσε μια εξπρεσιονιστική, ας την πω, παράσταση όπου κυριαρχεί η εικόνα του Χριστού, έτσι όπως την έχει φανταστεί η ανθρωπότητα - κυρίως η Δύση - από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα. Η παράσταση εξετάζει τη σχέση του ανθρώπου με την εικόνα του Θεού, ξεδιπλώνοντας παράλληλα τη σχέση μεταξύ ενός υπέργηρου πατέρα και του γιου του.

Στο βάθος της σκηνής κυριαρχεί μία υπερμεγέθης αναπαραγωγή του Σωτήρα του Κόσμου του Αντονέλο ντα Μεσίνα (1465). Κάτω από το βλέμμα του Υιού του Θεού, ξετυλίγεται η ιστορία ενός άλλου πατέρα με τον γιο του, ενός πατέρα που λόγω ηλικίας έχει απόλυτη ανάγκη τη φροντίδα του παιδιού του. Το κοινό έρχεται αντιμέτωπο με ιδιαίτερα σκληρές σκηνές της ανημπόριας του πατέρα, ενώ δημιουργείται μία έντονη αντίθεση: το παρηγορητικό κήρυγμα του Χριστιανισμού, όπως αυτό αντιπροσωπεύεται από την ηρεμία του προσώπου του Ιησού, απέναντι στην απαρηγόρητη ανημπόρια της πραγματικότητας των γηρατειών.

Οι σκηνές του Καστελούτσι είναι άκρως ρεαλιστικές και δε νομίζω ότι τελικά προκαλούν. Ο γραβατωμένος γιός, ο οποίος γυρίζει πίσω - ενώ έφευγε για τις δουλειές του - για να ξεσκατίσει τον πατέρα του, είναι μια αλήθεια με πολλές ερμηνείες. Ο γέρος πατέρας τραυλίζει συνεχώς το "συγγνώμη...", κι ώσπου να συνέλθει ο γιός από την πρώτη δόση περιττωμάτων, έρχεται η δεύτερη και μετά η τρίτη. Επί σαράντα λεπτά, σχεδόν, παρακολουθούσαμε την απελπισία του γιου απέναντι στην ανημπόρια του ηλικιωμένου πατέρα του. Πόσοι άνθρωποι δεν έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι μ' αυτή την αδυσώπητη ...σκατένια πραγματικότητα.

Νομίζω πως παράσταση όμως δεν είχε σκοπό να μιλήσει ούτε για θρησκευτικά ζητήματα, ούτε να είναι επιδεικτικά προκλητική. Κρατώντας αποστάσεις από τον μυστικισμό, ο Καστελούτσι δημιουργεί ένα σύμπαν στο οποίο η εικόνα του Χριστού μπορεί να είναι απλώς η εικόνα ενός άντρα, ενός άντρα που στέκεται γυμνός μπροστά στους άλλους, όπως στο θρησκευτικό σύμπαν οι άλλο στέκονται γυμνοί και τετραχηλισμένοι μπροστά σε Αυτόν. Παρ' όλα αυτά, το γεγονός ότι τον Καστελούτσι τον απασχολεί η μορφή του Ιησού, μας παραπέμπει ίσα στον Ντοστογιέφσκι που θεωρούσε την μορφή του Χριστού ως το κριτήριο του καλού και του κακού.

Η παράσταση απέχει πολύ από το να είναι ένα θεολογικό μανιφέστο και μιλάει τελικά για μία θεμελιώδη αρχή της ομάδας Societas Raffaello Sanzio, για την οποία η θρησκεία δεν είναι κάτι το μυστικιστικό. Είναι μέρος ενός αποθεματικού πρωταρχικών εικόνων και πρακτικών, που χρησιμοποιεί και το ίδιο το θέατρο. Θρησκεία και θέατρο αντλούν και τα δύο υλικό από ένα λεξιλόγιο συμβόλων και συμβολισμών, για να κάνουν τον θεατή/ πιστό κοινωνό ενός άλλου, παράλληλου σύμπαντος. «Αυτή είναι η αρχή. Θέλω να συναντήσω τον Ιησού στην μακρά απουσία Του. Το πρόσωπο του Ιησού δεν είναι εκεί. Μπορώ να δω μόνο πίνακες και αγάλματα. Ξέρω περισσότερους από χιλιάδες ζωγράφους από το παρελθόν που ξόδεψαν τη μισή ζωή τους προσπαθώντας να αναπαραγάγουν τον ανείπωτο, το σχεδόν αόρατο μορφασμό της θλίψης που φαινόταν στα χείλη του», είπε σε μια συνέντευξή του ο Ρομέο Καστελούτσι. Για μένα και μόνο η φράση του Θέλω να συναντήσω τον Ιησού στην μακρά απουσία Του, αρκεί για να αρχίσουμε να υποψιαζόμαστε τις εστιν Ούτος...

Κυριακή 26 Ιουνίου 2011

"ΨΥΧΗΣ ΔΡΟΜΟΙ": ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ



Το Ψυχής Δρόμοι, είναι μία εξαμηνιαία έκδοση, ένα νέο επιστημονικό περιοδικό (εκδ. Αρμός) με στόχο την ανάπτυξη της σχέσης και τον διάλογο των Ψυχολογικών Eπιστημών με την Θεολογία και την Θρησκευτικότητα.
Σκοπός του περιοδικού είναι η προώθηση της σκέψης και της έρευνας, ο διάλογος των ανθρώπων που υπηρετούν τους δύο χώρους και η αμοιβαία ευαισθητοποίησή τους, η εκπαίδευση σε ευαισθησίες και δεξιότητες. Με επιστημονικά άρθρα Ελλήνων και ξένων ερευνητών θα επιχειρήσει να φανερώσει το ευρύ πεδίο συνάντησης των δύο αυτών χώρων, να προωθήσει τη συνεργασία τους και την αλληλεπίδρασή τους. Μέσα από τα θέματά του, επιδιώκεται η άντληση και από πρόσφατο στοχασμό και από σημαντικά έργα του παρελθόντος τα οποία είχαν παραμείνει άγνωστα στον τόπο μας. Φιλοξενούνται οι προβληματισμοί τόσο των ορθόδοξων θεολόγων και κλινικών, όσο και των άλλων χριστιανών που προηγήθηκαν κατά πολύ ως προς τη συνάντησή τους με τις ψυχολογικές επιστήμες.

Το Ψυχής Δρόμοι απευθύνεται σε επαγγελματίες της ψυχικής υγείας (ψυχιάτρους, ψυχολόγους, ψυχοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, κ.α.) κληρικούς, θεολόγους, παιδαγωγούς, εκπαιδευτικούς, αλλά και σε ανθρώπους οι οποίοι είναι ευαισθητοποιημένοι σε θέματα ψυχικής υγείας και θεολογίας.

Φιλοξενεί συνεντεύξεις ανθρώπων που εξερευνούν το υπαρξιακό και διανοητικό ταξίδι και οδηγούν σε καρποφόρους διαλόγους.
Στη θεματολογία συμπεριλαμβάνονται άρθρα, κλινικές συζητήσεις περιπτώσεων με ποιμαντικό και ψυχολογικό/ψυχιατρικό ενδιαφέρον, σχολιασμοί βιβλικών και πατερικών κειμένων ώστε να μπορεί κανείς να ανακαλύψει τις κρυμμένες διαστάσεις της πνευματικής μας παράδοσης. Άλλα θέματα που φιλοξενεί το Ψυχής Δρόμοι είναι βιβλιοκρισίες, ειδήσεις για τον χώρο της ποιμαντικής και της ψυχολογίας/ψυχιατρικής, διεθνείς εξελίξεις και ενημερώσεις σχετικά με συνέδρια και δράσεις, αλλά και επιστολές αναγνωστών, καθώς επίσης και μία ενότητα με λογοτεχνικά αποσπάσματα που αποκαλύπτουν το μυστήριο και το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής.

Διευθυντής Σύνταξης: π. Βασίλειος Θερμός

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ

Άρθρα:
-Βασίλειος Σαρόγλου: Πίστη, απιστία και μορφές τους. Ο ρόλος της προσωπικότητας
-Antoine Vergote: Ο άλλος εαυτός ως θεμέλιο του εγώ και της διυποκειμενικότητας
-Stephen Muse: Τι κάνει τη συμβουλευτική να είναι ποιμαντική
-π. George Morelli: Διεκδικητικότητα και χριστιανική αγάπη
-π. Βασίλειος Θερμός: Το σώμα ως πεδίο σύγκλισης και συνεργασίας ψυχανάλυσης και Ορθόδοξης Θεολογίας
-David Elkind: Οι ρίζες της θρησκευτικότητας στο παιδί
-Allan Josephson: Προβλήματα αλληλεπίδρασης στις χριστιανικές οικογένειες και η σχέση τους με την αναπτυξιακή ψυχοπαθολογία: συμπεράσματα για τη θεραπεία
-Πανωραία Κανελλοπούλου: Το πιο πολύτιμο δώρο. Διάλογος των παιδιών στη γιορτή των Τριών Ιεραρχών.
-π. Κων. Νευροκοπλής: Κήρυγμα κατά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως

Σχολιασμός περιπτώσεων
Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης - π. Νεκτάριος Αντωνόπουλος
Δημήτρης Κυριαζής - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Συνέντευξη: π. Αντώνιος Ρωμαίος (1ο μέρος)

Βιβλιοκρισίες, ειδήσεις, χρονικά, δραστηριότητες κ.α.

Σάββατο 25 Ιουνίου 2011

ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΟΥ ΝΕΚ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ


Προχθές το βράδυ, 23 Ιουνίου, στο Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού BETON7 στον Βοτανικό, μια ολωσδιόλου ξεχωριστή συναυλία του Νέου Ελληνικού Κουαρτέτου, το οποίο ερμήνευσε με πάθος και αλήθεια δυναμική τρία κουαρτέτα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, τα υπ. αριθμόν 7, 8 και 10.
Η βραδιά ξεκίνησε με τον συνθέτη Φίλιππο Τσαλαχούρη, ο οποίος μας μίλησε για τη σχέση Μουσικής και ...χολέρας, αναλύοντας με μοναδικό πραγματικά τρόπο την σχέση των δύο και την εφαρμογή τους στην περίπτωση του Σοστακόβιτς και της εποχής του.


Ο Φίλιππος Τσαλαχούρης ολοκλήρωσε την ομιλία του - την οποία θα δημοσιεύσουμε προσεχώς ολόκληρη - με μια αναφορά στον Θάνο Κωνσταντινίδη, ο οποίος ήταν παρών.
Θάνος Κωνσταντινίδης: σπουδαίος ιατρός, νευρολόγος, έκτακτος καθηγητής, συγγραφεύς, δεινός ορειβάτης - εξ ου και η μελέτη του για τον ορειβάτη Δημήτρη Μητρόπουλο - ο γεννημένος το 1921 στα Βουρλά της Μ. Ασίας, αυτός που τον βάπτισε ο εθνομάρτυρας Χρυσόστομος Σμύρνης, ο αληθινός φιλόμουσος και φιλόκαλος!
Θάνος Κωνσταντινίδης, ο ένθερμος υποστηρικτής των καλλιτεχνών και ο αενάως παρών σε εκδηλώσεις επιπέδου και πρωτοπορίας.

Είπε, λοιπόν, ο Φίλιππος Τσαλαχούρης για τον Θάνο Κωνσταντινίδη:

Κάποιες φορές έρχονται σκέψεις σαν τους ανθρώπους… βιαστικές… αλλά συγκεκριμένες… με φροντίδα… με αγάπη… υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που μας στηρίζουν με την ιαματική τους παρουσία… ή μάλλον που η παρουσία τους καθίσταται ιαματική στη νοσηρή ζωή μας… αν μας ρωτήσουν να φέρουμε ένα παράδειγμα μιας κάποιας τέτοιας παρουσίας νομίζουμε πως είναι εύκολο… νομίζουμε πως είναι αρκετοί… τόσοι που ίσως χρειαστεί και να διαλέξουμε… αν, όμως, μας πιέσουν και πρέπει οπωσδήποτε να πούμε ένα όνομα δυσκολευόμαστε... εμείς πολύ εύκολα αν μας ζητούσαν να πούμε ένα τέτοιο όνομα θα λέγαμε Θάνος Κωνσταντινίδης… κι αν στα χρόνια της χολέρας θέλαμε να πούμε ένα ευχαριστώ στον άνθρωπο αυτό που μας παραστέκει θα ζητούσαμε βοήθεια στα φίλτρα της μουσικής… θα μπορούσε η μουσική αν περιγράψει έναν άνθρωπο; …θα μπορούσαν οι νότες αν μπουν στη σωστή σειρά να σχηματίσουν μια προσωπογραφία…; Αν γραφόταν ένα κομμάτι με τίτλο Θάνος Κωνσταντινίδης τι νότες θα έπρεπε να έχει…; Ίσως μια μελωδία από τα Βουρλά… ίσως να έπρεπε να προσθέσουμε και λίγη δόση ιστορίας… έχει ζήσει τόσα γεγονότα… κάποιο μουσικό θέμα θα υπάρχει… αν όλα αυτά δεθούν με μουσική και σιωπές και δοξαριές τιρέ & πουσέ που τόσο ενοχλητικά αποδίδει ο Γιώργος Δεμερτζής μπορεί και να καταφέρουμε να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Θάνο Κωνσταντινίδη για αυτό που είναι… ένα «είναι» τόσο πολύτιμο στη ζωή μας όσο και το ίδιο το νόημα των όσων πράττουμε… για τον Θάνο Κωνσταντινίδη λοιπόν… ένας στοχασμός… μια προσωπογραφία… σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση… που φέρει το όνομά του… την υπογράφει ο ομιλών και την εκτελούν οι συνήθεις ύποπτοι του ΝΕΚ….


Τον λόγο πήρε ευθύς ο Θάνος Κωνσταντινίδης και μίλησε καρδιακά και σοφά, όπως πάντα. Οι γνώσεις του είναι απίθανες! Και σε πολλά πεδία του ανθρώπινου βίου.
Και αμέσως μετά, το αγαπημένο του Θ.Κ. Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο, ήτοι Γιώργος Δεμερτζής, βιολί - Δημήτρης Χανδράκης, βιολί - David Bogorad, βιόλα - Άγγελος Λιακάκης, βιολοντσέλο, ερμήνευσε σε πρώτη εκτέλεση την μόλις προ ολίγων ημερών συντεθείσα υπό του Φίλιππου Τσαλαχούρη Προσωπογραφία, την αφιερωμένη στον αειθαλή και αγέρωχο Θάνο Κωνσταντινίδη. Τα θέματα του κομματιού είναι μια μελωδία από την πατρίδα του Κωνσταντινίδη, τα Βουρλά, αλλά και ο ύμνος του ΕΛΑΣ …
Το κοινό ξέσπασε σε παρατεταμένα χειροκροτήματα για το ΝΕΚ, τον συνθέτη και τον Θ. Κωνσταντινίδη, στον οποίο η Ιδιωτική Οδός εύχεται να εορτάσουμε τα 100 χρόνια του με μια μαραθώνια συναυλία του ΝΕΚ: Και τα 15 κουαρτέτα του Σοστακόβιτς!

Η «Αρετή» τού Κάλβου και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο


Του συγγραφέα Κώστα Λογαρά
Το Βήμα

Είναι λοιπόν ντροπή το ΔΝΤ; Ναι, είναι. Η οποιαδήποτε επιβολή, καταργώντας την ατομική αυτοβουλία, προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό. Ως εκ τούτου, η ντροπή για όσα γίνονται και κατ’ επέκταση η αγανάκτηση εναντίον ενός ανίκανου πολιτικού προσωπικού, η οποία μας βγάζει στις πλατείες, είναι απολύτως δικαιολογημένη.

Όμως το οδυνηρό αυτό αίσθημα έχει νόημα μόνο όταν συνδέεται και με τον εαυτό μας· όταν η συντριβή μάς οδηγεί να διερωτηθούμε, ο καθένας χωριστά, για το δικό του μερίδιο ευθύνης. Ποιες επιλογές του αποδείχτηκαν μοιραίες : από το μαύρο χρήμα και τις ολέθριες καταλήψεις μέχρι τον οικειοθελή εκμαυλισμό με στόχο το διορισμό σε ΚΤΕΟ και Λιμενικά, σε Νοσοκομεία και Αστυνομίες κι ένα σωρό βολέματα στου βοδιού το κέρατο· κατά πόσο συμβάλαμε στον εξανδραποδισμό του κράτους—με σημαιοφόρους τους πολιτικούς ταγούς—εκλέγοντας σκοπίμως όμως τους χειρότερους από δαύτους σαν «καταλληλότερους». Ο καθένας ξέρει πότε και ποιο προσωπικό συμφέρον του προώθησε σε βάρος τού συλλογικού. Κι αν αρνείται τώρα να το παραδεχτεί ή το κρύβει ακόμα κι απ’ τον εαυτό του, δεν μας σώζει τίποτα.

Γιατί, τότε μόνο μπορεί κανείς να περιμένει βαθιές τομές και αλλαγές, όταν η ντροπή αποτελεί αφορμή αυτοσυνειδησίας. Αλλιώς, καταλήγει σ’ έναν φτηνό ηθικισμό, επιπόλαιο και αδιέξοδα ενοχικό. Αν ο θυμός δεν συντελεί στην αναθεώρηση της σχέσης με τον εαυτό και με τους άλλους, αν δεν σχετίζεται με την προσωπική πορεία και τις πρακτικές που μας οδήγησαν ίσαμε εδώ, δεν έχει νόημα η οργή. Καμιά ντροπή δεν έχει αξία αν δεν γίνεται εφαλτήριο για μια νέα υπαρξιακή ματιά. Ενδεχομένως να οδηγεί σε ανακατατάξεις – όλα υποχωρούν μπροστά στη αγανάκτηση τού όχλου— αλλά χωρίς συνείδηση για το «πώς» και το «γιατί», η ντροπή είναι στην ουσία στείρα κι ατελέσφορη: απλώς περιμένουμε να ξεπεράσουμε τον κάβο, για να επιδοθούμε εξαρχής στο γνωστό μας σπορ.

Περισσότερο επιμηθείς σαν λαός και θυμικοί παρά νηφάλιοι και προμηθείς, αντιδρούμε με το αποτέλεσμα, ποτέ με τα αίτια και τη ρίζα τού κακού. Αντίθετα, άνθρωποι ορθολογιστές και ψύχραιμοι (όπως και λαοί) αναζητούν τις αιτίες που τους φέρνουν ως εδώ, ψάχνουν να βρουν πού στράβωσε ο δρόμος, κι αποδέχονται τ’ αποτελέσματα των ενεργειών τους. Η πείρα τους είναι το κέρδος τους. Ούτε ντροπές, ούτε αισθηματολογίες και ολοφυρμούς.

Αυτό είναι η ωριμότητα και η ‘αντρίκια’ στάση συμπεριφοράς που την ξέρουμε και σαν ανάληψη προσωπικής ευθύνης — όσο αναλογεί του καθενός μας, τόσο μόνο· όμως στην πράξη, κι όχι σαν το ανέξοδο και παραγραμμένο mea culpa των πολιτικών.

Αυτήν τη σημασία πρέπει, θαρρώ, να δώσουμε στην «αρετή» και την «τόλμη» που λέει ο Κάλβος ότι χρειάζεται η Ελευθερία. Έτσι διαφοροποιείται, άλλωστε, η δημιουργική από την άγονη ντροπή. Κι αυτή η σκέψη πρέπει να διέπει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, τους Αγανακτισμένους και τον ξεσηκωμό τους στις πλατείες. Ούτε ο τσαμπουκάς τού «δεν χρωστάμε τίποτα» ούτε ο τραμπουκισμός τού «δεν πληρώνουμε κανέναν» — σύμφυτα και τα δυο με το ιδεολόγημα περί δήθεν αδούλωτου φρονήματος του Έλληνα. Αποποιούμενοι κάθε μερίδιο ευθύνης, σημαίνει πως η αγανάκτηση και η ντροπή δεν είναι αποτέλεσμα συνειδητοποιημένης γνώσης· οφείλεται στο απροσδόκητο ξεβόλεμα, στο ξαφνικό ξεμπρόστιασμα και ότι γρήγορα θα επανέλθουμε στα ίδια.

ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΣΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ


amen.gr


Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας συνεδρίασε από την Τρίτη 21 έως την Πέμπτη 24 του τρέχοντος μηνός, στην Πατριαρχική Πτέρυγα στο κτήριο της Θεολογικής Σχολής Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού στο Μπάλαμαντ.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συζητήθηκαν διάφορα ποιμαντικά ζητήματα ενώ οι συμμετέχοντες μητροπολίτες προχώρησαν στην εκλογή 12 βοηθών επισκόπων, τριών εκ των οποίων είναι πατριαρχικοί βοηθοί επίσκοποι. Το γεγονός από μόνο του είναι ελπιδοφόρο, λόγω του νεαρού της ηλικίας των εκλεγέντων επισκόπων και κυρίως της επιστημονικής τους κατάρτισης, καθώς οι περισσότεροι κατέχουν μεταπτυχιακούς ή και διδακτορικούς τίτλους.

Ιδιαίτερη αίσθηση δημιουργεί η εκλογή ενός αγιορείτη ιερομόναχου, του Κουτλουμουσιανού π. Κωνσταντίνου Καγιάλ, ως πατριαρχικού βοηθού επισκόπου. Ο εκλεγμένος επίσκοπος Κωνσταντίνος, γεννημένος το 1969, σπούδασε Θεολογία στην Θεολογική Σχολή Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού Μπάλαμαντ. Κατόπιν πήγε στην Θεσσαλονίκη για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στο Α.Π.Θ, τις οποίες ολοκλήρωσε το 2000 και το 2005 αντίστοιχα, με άριστα. Βαδίζοντας στα χνάρια του πατέρα Ισαάκ του Αθωνίτη- βιογράφου του πατέρα Παϊσίου- έγινε και αυτός αγιορείτης, εντασσόμενος στην αδελφότητα της Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου. Παράλληλα με τις σπουδές του στην Λειτουργική στο Α.Π.Θ., διηκόνησε την ενορία του Αγίου Παύλου στην Θεσσαλονίκη για 12 χρόνια. Το 2006 τον ζήτησε ο Μητροπολίτης Όρους Λιβάνου για να υπηρετήσει στην μητρόπολή του και έκτοτε διακονεί εκεί, διδάσκοντας παράλληλα τη Λειτουργική στη Θεολογική Σχολή στο Πανεπιστήμιο του Μπάλαμαντ.


Αξιοσημείωτο ότι ο εκλεγμένος επίσκοπος Κωνσταντίνος ασχολήθηκε επιστημονικά με τους Μαρωνίτες στην μεταπτυχιακή του εργασία θέλοντας να χαράξει μια διαφορετική προσέγγιση του άλλου, του διπλανού χριστιανού της Ανατολής βάσει της λειτουργικής του παράδοσης. Μάλιστα μελέτησε την Μαρωνίτικη Θεία Λειτουργία από την εμφάνισή της έως το 2000. Στο διδακτορικό του ασχολήθηκε με την εορτή της Αποτομής του Προδρόμου, όπου αφιέρωσε ένα μέρος της εργασίας για την μελέτη των διαφόρων παραδόσεων περί της εορτής της εύρεσης της Κάρας, η οποία πιστεύεται ότι βρίσκεται στη Δαμασκό στο Τζαμί των Ουμεγιάδων, γεγονός που δίνει στο υπό μελέτη θέμα ένα Αντιοχειανό τοπικό χαρακτήρα.


Και ο νέος επίσκοπος Κωνσταντίνος δεν είναι ο μόνος αφού και οι υπόλοιποι νεοεκλεγέντες έχουν διαγράψει σημαντική πορεία διακονίας. Γεγονός που καταδεικνύει ότι ένας άνεμος ανανέωσης άρχισε να πνέει στο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Μια ανανέωση η οποία βασίζεται και στους ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με την Εκκλησία της Ελλάδος και το Άγιον Όρος, τις οποίες έχουν και οι λοιποί νεοεκλεγέντες. Είναι σημαντικό ότι πρόκειται για νέους επισκόπους με όραμα και επιστημονική κατάρτιση που φέρνουν ελπίδα και ανακούφιση στο ποίμνιο που αγωνιά για το μέλλον του στην Εγγύς Ανατολή.

Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟΨΕ Η ΜΕΓΑΛΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ


Παρουσιάστηκε σήμερα το απόγευμα στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, η Μεγάλη Ορθόδοξη Χριστιανική Εγκυκλοπαίδεια από τις "Στρατηγικές Εκδόσεις Ιωάννου Φλώρου", παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Για το μεγάλο αυτό εκδοτικό επίτευγμα, μίλησαν εκ μέρους της Επιστημονικής Συντακτικής Επιτροπής οι:
Νικόλαος Ζαχαρόπουλος, ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Πέτρος Βασιλειάδης, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και Γεώργιος Φίλιας, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Στην ξεχωριστή σημασία της Μ.Ο.Χ.Ε. στους καιρούς μας αναφέρθηκαν οι Μητροπολίτες Περγάμου Ιωάννης και Ναυπάκτου Ιερόθεος και ο αιδεσιμολ. π. Κωνσταντίνος Μπέης, ομ. καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Την έκδοση και την εκδήλωση χαιρέτισε με μήνυμά του και ο Επίσκοπος Κύκκου Νικηφόρος, από την Εκκλησία της Κύπρου, ο οποίος αγόρασε 300 σειρές της Εγκυκλοπαίδειας και τις διένειμε σε όλα τα εκπαιδευτήρια της Κύπρου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισφράγισε την όλη παρουσίαση, αναφερόμενος με πολύ θερμά λόγια σε κάθε πτυχή της έκδοσης. Και εξέφρασε μια μόνο παρατήρηση, κι αυτή είναι το μονοτονικό, που χρησιμοποιείται στην Εγκυκλοπαίδεια. "Εμείς στο Φανάρι, βλέπετε, εμμένουμε στην καθαρεύουσα και το πολυτονικό", είπε ο Πατριάρχης και καταχειροκροτήθηκε.
Ο εκδότης Ιωάννης Φλώρος ευχαρίστησε συγκινημένος τον Πατριάρχη και απάντησε στην παρατήρησή του για την χρήση του μονοτονικού, ότι στόχος του είναι η Μ.Ο.Χ.Ε. να φτάσει στους νέους, τους σημερινούς και τους αυριανούς, οι οποίοι δεν διδάσκονται το πολυτονικό.

Βλέπε και το σχετικό ρεπορτάζ στο Φως Φαναρίου

ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ ΩΣ ΧΩΡΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ


Η αύρα τους σε τραβάει σαν μαγνήτης

Του Κώστα Λογαρά

Μνήμη Αντώνη Μεθενίτη

Δεν είναι ένα τυχαίο μαγαζί όπου μπαίνεις, βλέπεις, αγοράζεις, φεύγεις. Ούτε ένα επάγγελμα απλό όπως τα δεκάδες άλλα. Θέλει ταλέντο για ν’ ασχοληθείς μ’ αυτό, κυρίως απαιτεί προσωπικότητα και χαρακτήρα, μιαν ιδιαίτερη ικανότητα όχι μόνο για να πουληθεί το προϊόν τού μαγαζιού, αλλά για να παραμείνει στο χώρο ο πελάτης.
Γι’ αυτό και κάποια, μόνο, βιβλιοπωλεία απ’ τα πάμπολλα γίνονται στέκια, καθημερινά περάσματα, χώροι συνάντησης. Γιατί είναι οι άνθρωποι που εργάζονται σ’ αυτά, η φιλόξενη διάθεση κι η αύρα τους που σε τραβάει μέσα σαν μαγνήτης: Όσοι τουλάχιστον – διακριτικά εξυπηρετικοί, ενημερωμένοι αλλά χωρίς ποτέ να επιβάλλουν άποψη, απόμακροι και συγχρόνως φιλικοί– σε καλοδέχονται σαν καθημερινό τους επισκέπτη, σαν φίλο πια κι όχι απλώς έναν πελάτη.
Άλλωστε κι εσύ πολλές φορές τούς φίλους σου πάς να βρεις εκεί. Πρόσωπα γνωστά σου και αγαπητά θες να συναντήσεις– τα βιβλία ας μείνουνε στα ράφια τους. Ούτε που τα κοιτάς. Το πολύ-πολύ μια φευγαλέα ματιά, ένα πρόχειρο ξεφύλλισμα, (κάποιο εξώφυλλο ή ένας τίτλος που σου έκατσε στο μάτι) και μετά αφήνεσαι στη ζεστή κουβέντα, την παιγνιώδη ή τη σοβαρή για θέματα τρέχοντα και ποικίλα.
Ναι, στον ιδιαίτερο χώρο του βιβλιοπωλείου (δε λέω για σχολικά, χαρτικά, είδη δώρων), δεν μπορεί να εργαστεί ο οποιοσδήποτε – με αξιώσεις όμως. Πρέπει να το ’χει η κούτρα του να εξυπηρετεί, να θέλει να προσφέρει και να ’ναι δοτικός από τη φύση του. Κι αυτό ή το ’χει κάποιος ή δεν το ’χει. Όσο και να στο πουν και να στο δείξουνε και να στο μάθουν, δύσκολα το κάνεις κτήμα σου. Είναι προσόν υπεροχής, ένα μεράκι και φαίνεται από μακριά.
Οι πλέον επαρκείς και ικανοί (όλο και κάποιον θα ’χει ο καθένας στο μυαλό του) είναι αυτοί που παρά τα εξαντλητικά ωράρια, τους κοπιαστικούς ρυθμούς, τ’ ανεβοκατεβάσματα σε σκάλες και πατάρια, σε ορόφους κι αποθήκες, έχουν πάντα αποθέματα ευγένειας και διάθεση να σ’ εξυπηρετήσουν. Εκείνοι που αφουγκράζονται την απορία σου και κινούνται προς το μέρος σου αυθόρμητα να σε συντρέξουν. Αλλά και ξέρουν ν’ αποσύρονται διακριτικά και να σ’ αφήνουνε στην ησυχία σου να περιεργαστείς, να διαβάσεις, να ψαχουλέψεις με τις ώρες ανάμεσα στα ράφια τους, να ανακατεύεις τόμους και περιοδικά και να τα βάζεις, ατσούμπαλα, ξανά στη θέση τους. Κανείς απ’ αυτούς δεν πρόκειται να σε στραβοκοιτάξει. Ίσα- ίσα που την άλλη μέρα θα τα βρεις αλφαδιασμένα όλα και βαλμένα στη σειρά τους.
Ώσπου, με τον καιρό, οι πιο οξυδερκείς και ικανοί έχουν μάθει τις επιλογές σου, τα πνευματικά σου ενδιαφέροντα, ενίοτε και τις απόψεις σου. Και χτίζουνε μαζί σου μιαν αμοιβαία σχέση εκτίμησης: χωρίς πολλές κουβέντες, αλλά επαισθητή και ουσιαστική, λες και ο χώρος σφραγίζει την ποιότητά της.
(Γιατί, αλίμονο, ποιος θ’ άντεχε δίπλα του έναν τύπο μίζερο και υποχόντριο; Που θα του γινότανε στενός κορσές – τι λέω; κανονικό τσιμπούρι -- και θα του πιπίλιζε συνέχεια το μυαλό με κατηγόριες για τους άλλους και σχόλια κακόβουλα; Που με ύφος φτωχοπρόδρομου και φωνή ψιθυριστή θα τον πιλάτευε με ένα σωρό σενάρια συνωμοσίας, τάχα, εναντίον του και ίντριγκες; Α, πα, πα, κλούβια κι άπιαστα).
Οι χώροι αυτοί, στριμωγμένοι ή αβέρτοι, σούδες στενές ή κτίρια πολυώροφα, μπορούν να λειτουργούν σαν στέκια, καταφύγια της ψυχής και οάσεις στις πολύβουες μεγαλουπόλεις, μόνο με πρόσωπα χαρούμενα κι αλέγρα.
Ούτε η επωνυμία τους, ούτε η πληθώρα των βιβλίων κι η τεράστια ποικιλία τίτλων είναι αρκετά για να τα κάνουν πέρασμα καθημερινό, κέντρα συνάντησης και πόλο έλξης. Αντίθετα, το ύφος και η ζεστασιά τους αναδύεται αποκλειστικά απ’ τους ανθρώπους που εργάζονται εκεί. Αυτοί είναι η ψυχή των βιβλιοπωλείων κι απ’ αυτούς μονάχα εξαρτάται αν θα (εξακολουθήσουνε να) είναι στέκια ή θα σούρουν ένας-ένας οι θαμώνες και θα τούς γυρίσουνε την πλάτη.
Βάρδα μόνο να μη μετατραπούνε όλα σε τίποτα Internet ή Ipad café. Για φαντάσου να μπαίνεις μέσα, να σκύβεις πάνω από μιαν οθόνη και να μη σηκώνεις μάτια να χαιρετίσεις άνθρωπο ή ν’ ανταλλάξεις μαζί του μια κουβέντα. Ο Θεός φυλάξοι! Κι αν κάποτε συμβεί αυτό, δεν θα ’θελα να είμαι μέσα εγώ.

Το κείμενο αυτό του Κώστα Λογαρά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό διαβάζω (τεύχ. 519, Ιούνιος 2011), στην στήλη της χολής και της σχόλης

ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΖΗΤΗΜΑ ΤΥΠΙΚΟΥ


Λάβαμε και δημοσιεύουμε την κάτωθι επιστολή προς την Ιδιωτική Οδό:

Αγαπητέ κ. Ανδριόπουλε,

Ομολογώ ευθύς εξ αρχής πως διαφωνώ γενικά ως προς τις θεολογικές τοποθετήσεις σας, όπως τουλάχιστον εκφράζονται από το ιστολόγιό σας. Επίσης δεν με ενδιαφέρουν τα πολλά πολιτιστικά που βάζετε.
Όμως, διαβάζω με πολλή προσοχή τα όσα γράφετε κατά καιρούς - δυστυχώς αραιά - για ζητήματα της λατρείας μας και του Τυπικού των Ακολουθιών της κατά Ανατολάς Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Πρόσφατα διάβασα τα όσα γράψατε για τα περί του εορτασμού της μνήμης του Αγίου Λουκά Κριμαίας το Ψυχοσάββατο και τα όσα έγραψε ο π. Γεώργιος Τσέτσης για διάφορα θέματα Τυπικού. Ποιος διαφωνεί με αυτά; Νομίζω κανείς. Είστε παραδοσιακός και γράφετε μετά λόγου γνώσεως.
Αν δεν με είχατε προϊδεάσει με την μετάθεση των ονομαστηρίων του Πατριάρχου - λόγω Ψυχοσάββατου - δεν θα σας έγραφα τώρα για μια άλλη μετάθεση ονομαστηρίων.
Διάβασα στο amen.gr ανακοίνωση της Ιεράς Μητροπόλεως Γλυφάδας σύμφωνα με την οποία:

Κατά την εορτή των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Παύλος, θα ευρίσκεται στον Καναδά ως εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, σε συνέδριο για θέματα Φυλακών και κρατουμένων.

Εξ αιτίας αυτής της απουσίας στο εξωτερικό ο Σεβασμιώτατος θα τελέση την Εορτή των ονομαστηρίων του, το προσεχές Σαββατοκύριακο, στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου Άνω Γλυφάδας ως εξής :
Το Σάββατο 25 Ιουνίου, το απόγευμα και ώρα 7.30, θα ψαλή ο πανηγυρικός Εσπερινός.
Την Κυριακή 26 Ιουνίου, το πρωί, θα τελεσθή ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία, κατά τήν οποία ο Σεβασμιώτατος θα προβεί στην εις Διάκονον χειροτονία του θεολόγου κ. Ευαγγέλου Σπανού.
Μετά το πέρας των Ιερών Ακολουθιών, θα δεχθεί τις ευχές Ιερέων καί λαϊκών, μόνο στόν Ιερό Ναό.

Ο Σεβ. Γλυφάδας μας είχε συνηθίσει μέχρι τώρα σε παραδοσιακές θέσεις, όπως αυτή εναντίον της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών του Βόλου, που εσείς υπερβαλλόντως υποστηρίζετε, και δεν περιμέναμε μια τέτοια εκτροπή από αυτόν.
Διανύουμε ημέρες νηστείας, της νηστείας των Αγίων Αποστόλων, που τελειώνει την 29η του μηνός. Ο Σεβ. Γλυφάδας μεταθέτει κατά τρόπον τελείως αυθαίρετον τα ονομαστήριά του το προσεχές Σαββατοκύριακο που δεν έχει λήξει η νηστεία, και επομένως κανένας εορτασμός δεν επιτρέπεται. Η μεγάλη γιορτή είναι στις 29, των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων. Θα έπρεπε, ίσως, να μεταθέσει τον εορτασμό των ονομαστηρίων του μετά τις 29 Ιουνίου, όχι πριν. Ή να μην τα εορτάσει καθόλου. Κάνουμε τόσες παρεκτροπές από το Τυπικό της Εκκλησίας μας, ας μην προσθέτουμε και άλλες κατά την δική μας αυθαίρετη βούληση.

Ευχαριστώ για την φιλοξενία
π. Ν.Σ.

Κατασκευή: Νικόλας Ευγένιος Νικολακόπουλος, Και το δικό μας ασήμαντο που παίζει

Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

ΑΠΟΨΕ ΤΟ ΝΕΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ ΣΕ ΕΡΓΑ ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ


Απόψε στις 9.30, αγαπητοί συνοδίτες, συναυλία του Νέου Ελληνικού Κουαρτέτου στο Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού BETON 7 στο Βοτανικό (Πύδνας 7).

Μια ξεχωριστή συναυλία με τρία κουαρτέτα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς και ομιλία του συνθέτη Φίλιππου Τσαλαχούρη με αφορμή τα κουαρτέτα του Σοστακόβιτς.
- Κουαρτέτο αρ. 7 σε φα δίεση ελάσσονα, έργο 108
- Κουαρτέτο αρ. 8 σε ντο ελάσσονα, έργο 110
- Κουαρτέτο αρ. 10 σε λα ύφεση μείζονα, έργο 118

Γιώργος Δεμερτζής, βιολί
Δημήτρης Χανδράκης, βιολί
David Bogorad, βιόλα
Άγγελος Λιακάκης, βιολοντσέλο

Επιμέλεια προγράμματος του BETON7: Μάιρα Μηλολιδάκη – Τίτος Γουβέλης

ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ...


Του Κώστα Λογαρά

Το σύνθημα των «Αγανακτισμένων» «Δεν χρωστάμε τίποτα, δεν πληρώνουμε κανέναν» εκφράζει, γλωσσικά, τα πολιτικά μας ήθη και συνάδει απολύτως με την τακτική των πολιτικών ταγών. Εχετε δει ποτέ πολιτικούς να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους ή να ομολογούν τα λάθη τους; Τα επιρρίπτουν στους προηγουμένους και τα παραγράφουν αυθαιρέτως. Το ίδιο κάνουμε και οι «Αγανακτισμένοι». Συνηθισμένοι να αποθέτουμε σε άλλους λάθη, χρέη και ευθύνες, αποποιούμαστε και το ελάχιστο έστω μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί: ότι η τωρινή κατάσταση αποτελεί _ αλίμονο _ απόρροια μιας εποχής όπου «τα θέλαμε όλα» και τα παίρναμε «εδώ και τώρα». Δική μας αντανάκλαση είναι οι πολιτικοί. Γι' αυτό και εκλέγουμε χρόνια ολόκληρα αυτούς που μας ταιριάζουν.

Το Βήμα

πίνακας: Βίκυ Τσαλαματά, Γραφές δρόμου Α, 2010. Μονότυπο χαρακτικό.

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ


Σήμερα Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011 συνεχίστηκαν και ολοκληρώθηκαν με επιτυχία οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου «Η χριστιανική παρουσία και μαρτυρία στη Μ. Ανατολή σήμερα: Θεολογικές και πολιτικές προκλήσεις», το οποίο συνδιοργανώθηκε από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών.
Το συνέδριο μεταδόθηκε απευθείας από το διαδικτυακό τηλεοπτικό σταθμό intv.gr με παράλληλη μετάφραση στα ελληνικά και αγγλικά.



Στην πρώτη πρωινή συνεδρία εισηγητής ήταν ο Μητροπολίτης της Συρορθόδοξης Εκκλησίας στο Χαλέπι Mar Youhanna Ibrahim.
Ο Μητροπολίτης Mar Youhanna Ibrahim ανέπτυξε το θέμα «Οι χριστιανοί στη Συρία». Αφού περιέγραψε την κατάσταση που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή και τις έμμεσες ή άμεσες επιπτώσεις της για τη θέση των χριστιανών στην Συρία παρουσίασε τη σημερινή παρουσία των χριστιανών στην περιοχή, επιχειρώντας να προσφέρει κάποιες προτάσεις σχετικά με τα ερωτήματα που αφορούν στο τι αναμένουν τα μέσα ενημέρωσης γειτονικών χωρών σε σχέση με τις εξελίξεις στη Συρία, και στο πού πρόκειται να οδηγήσουν και πότε πρόκειται να σταματήσουν οι διαδηλώσεις και οι διαμαρτυρίες στην περιοχή.


Στην δεύτερη πρωινή συνεδρία έλαβαν μέρος οι Δρ. Σωτήριος Βαρναλίδης Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής του Α.Π.Θ., και ο Διάκ. Sevan Nazareat Sankrim εκπρόσωπος της Αρμενικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Βαγδάτης.
Ο Δρ. Σωτήριος Βαρναλίδης ανέπτυξε το θέμα «Οι Χριστιανοί στην Κωνσταντινούπολη». Ξεκινώντας από μια προσωπική μαρτυρία ο εισηγητής περιέγραψε σε ιστορική προοπτική τις διάφορες φάσεις του διωγμού εναντίον των ορθοδόξων Ρωμιών της Πόλης (1943-45, 1955, 1964, 1971). Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημερινή κατάσταση (διαβίωση των Ρωμιών, εκπαίδευση-σχολεία, φιλανθρωπική δραστηριότητα των Ρωμαίικων κοινοτήτων της Κωνσταντινούπολης κ.ά.) η οποία αν και παραμένει δύσκολη με αρκετά άλυτα προβλήματα (λ.χ. τη μη αναγνώριση από την ισχύουσα νομοθεσία του νομικού καθεστώτος του Οικουμενικού Πατριαρχείου), ωστόσο εμφανίζει στις μέρες μας κάποια σημεία θετικής αντιμετώπισης από την επίσημη τουρκική πλευρά (λ.χ. δειλά βήματα βελτίωσης της κατάστασης για την θρησκευτική ελευθερία στην Τουρκία), κλείνοντας με αισιοδοξία για την πορεία των πραγμάτων στο μέλλον.


Ο Διάκ. Sevan Nazarat Sankrim μίλησε με θέμα «Οι Χριστιανοί στο Ιράκ». Το βασικό πρόβλημα για τους Χριστιανούς στο Ιράκ είναι η φυγή από τη χώρα και η απουσία ανθρώπων με ανοικτή σκέψη. Οι συνθήκες στις οποίες ζουν οι Χριστιανοί στην περιοχή τους καθιστούν απροστάτευτους και εκτεθειμένους σε κινδύνους που αφορούν στην επιβίωση τους, καθώς το φυλετικό καθεστώς του Ιράκ, του οποίου δεν είναι μέρος, υπερασπίζεται τα δικά του μέλη σε βάρος όλων των υπολοίπων. Το σημαντικότερο πράγμα το οποίο χρειάζεται ο Ιρακινός λαός στο σύνολό του είναι το νόημα, το μήνυμα της αγάπης, όπως προσφέρεται και ερμηνεύεται από τους Χριστιανούς του Ιράκ στις δύσκολες συνθήκες που και ίδιοι ζουν.


Στην τρίτη πρωινή συνεδρία έλαβαν μέρος οι Αιδ. Mohsen Muneer Rizkalla από τον Κοπτικό Ευαγγελικό Οργανισμό Κοινωνικών Υπηρεσιών στο Κάιρο και Nano Berberian δημοσιογράφος, εκπρόσωπος της Αρμενικής Ορθόδοξης Εκκλησίας-Holy See of Cilicia.
Ο Αιδ. Mohsen Muneer Rizkalla ανέπτυξε το θέμα «Οι Χριστιανοί στην Αίγυπτο». Η παρουσία του Χριστιανισμού στην Αίγυπτο ανάγεται ήδη από τον πρώτο αιώνα. Οι Χριστιανοί αποτελούσαν την πλειοψηφία στην περιοχή για πολλούς αιώνες ακόμη και κατά τον 7ο αιώνα μετά την αραβική κατάκτηση. Οι Χριστιανοί στην περιοχή απολάμβαναν μια πραγματική κοινοπολιτεία κατά την περίοδο 1919-1952. Κατά την δεκαετία του ’70 οι χριστιανοί υπέμειναν δύσκολες καταστάσεις, λόγω διωγμών και πολιτικής εξόντωσης. Μετά την επανάσταση που έλαβε χώρα τον Ιανουάριο του 2011 πολλές αλλαγές έγιναν και γίνονται για ένα καλύτερο μέλλον των χριστιανών στην Αίγυπτο και την αληθινή συμμετοχή τους στις διεργασίες της κοινωνίας.


Ο Nano Berberian μίλησε με θέμα «Οι χριστιανοί στο Λίβανο». Ο ομιλητής παρουσίασε την αντίληψη της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας αναφορικά με την μαρτυρία της χριστιανικής πίστης στο πλαίσιο των δημοκρατικών και πλουραλιστικών αξιών του Λιβάνου. Μέχρι την ανάδειξη του πολιτικού Ισλάμ και του κάθε είδους φονταμενταλισμού, οι Χριστιανοί στο Λίβανο απολάμβαναν αμοιβαίο σεβασμό με τους Μουσουλμάνους αναφορικά με τις θρησκευτικές ελευθερίες και τα δικαιώματα τους. Σ’ αυτό συνέβαλε, ειδικά σε ό, τι αφορά τους Αρμενίους και η ουδέτερη στάση τους κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στο Λίβανο, όπου οι Αρμένιοι χριστιανοί υπερασπίστηκαν με πάθος τις δημοκρατικές αξίες προς όφελος όλων των θρησκειών, καθώς μόνο μέσω ενός αμοιβαίου σεβασμού και αμοιβαίας αποδοχής μπορεί να επιτευχθεί καλύτερο επίπεδο ζωής και να δοθεί ελπίδα για πνευματική σωτηρία. Στην προοπτική αυτή η Αρμενική Εκκλησία στην περιοχή μαρτυρά ότι οι Χριστιανοί του Λιβάνου και όλης της Μ. Ανατολής έχουν ανάγκη από μια Εκκλησία που θα προέρχεται από το λαό και για το λαό, που θα ενσαρκώνει τις αξίες της χριστιανικής πίστης για όλους τους καταπιεζόμενους ανθρώπους.


Στην πρώτη απογευματινή συνεδρία έλαβαν μέρος οι Δρ. Audeh Quawwas MD πρώην βουλευτής του κοινοβουλίου της Ιορδανίας, Nora Kort πρόεδρος της Αραβικής Ορθόδοξης Ένωσης στα Ιεροσόλυμα και ο Bishara Obeid Υπ. Δρ. Θεολογίας στη Ναζαρέτ.
Ο Δρ. Audeh Quawwas ανέπτυξε το θέμα «Οι Χριστιανοί στην Ιορδανία». Αφού παρουσίασε ορισμένες ιστορικές πληροφορίες για την παρουσία των Χριστιανών στην Ιορδανία, αναφέρθηκε στις αναγνωρισμένες χριστιανικές ομολογίες (ελληνορθόδοξοι, Ρωμαιοκαθολικοί, Κόπτες Ορθόδοξοι, Μαρωνίτες κ.ά.) και θρησκευτικές κοινότητες (Ελεύθερη Eυαγγελική Εκκλησία κ.ά.) της περιοχής. Οι Χριστιανοί της Ιορδανίας ζουν σε ένα ιδιαίτερο φιλικό περιβάλλον όπου έχουν ελευθερία έκφρασης (συμμετοχή στη λατρεία, εορτασμός μεγάλων χριστιανικών εορτών κ.ά.), δυνατότητα συμμετοχής στην οικονομική και κοινωνική ζωή, ικανό αριθμό εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, νοσοκομείων, θρησκευτικών μνημείων, ενώ έγινε ειδική αναφορά στην ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με τη δημόσια εκπαίδευση, και το δίκαιο του γάμου που χαρακτηρίζεται από την επιρροή του ισλαμικού δικαίου. Ο ομιλητής αναφέρθηκε επίσης σε ορισμένα καυτά ζητήματα που παραμένουν άλυτα και αφορούν στην παρουσία και μαρτυρία των Χριστιανών στην περιοχή, όπως λ.χ. την ανυπαρξία Εθνικού Συμβουλίου Εκκλησιών στην Ιορδανία.


Η Nora Kort μίλησε με θέμα «Οι Παλαιστίνιοι χριστιανοί στην Ιερουσαλήμ». Οι Παλαιστίνιοι Χριστιανοί στην Ιερουσαλήμ μπορούν να φωτίσουν σε επαρκή βαθμό την ιστορική σημασία της Ιερουσαλήμ διαμέσου των αιώνων. Επίσης περιέγραψε ποιοι θεωρούνται ως Παλαιστίνιοι Χριστιανοί, την ταυτότητα και την πραγματικότητα της ζωής τους, δίνοντας βαρύτητα στους λόγους της μετανάστευσης, προσφέροντας ορισμένες προσωπικές μαρτυρίες και ένα μήνυμα ελπίδας και πίστης.


Ο Bishara Obeid ανέπτυξε το θέμα «Οι Παλαιστίνιοι χριστιανοί στο Ισραήλ». Η εισήγηση είχε ως σκοπό να παρουσιάσει τη σύγχρονη πραγματικότητα των Χριστιανών που ζουν στο Ισραήλ, περιγράφοντας την κατάσταση από διάφορες οπτικές, συνδέοντάς την επίσης με την ευρύτερη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Στο κείμενο κατατέθηκαν οι προσωπικές μαρτυρίες ενός χριστιανού που ζει στο Ισραήλ αλλά την ίδια στιγμή και ενός θεολόγου που δεν διστάζει να ασκήσει και κριτική στα κακώς κείμενα. Η επιδίωξη του ομιλητή ήταν να αναλύσει την ισχύουσα κατάσταση επιχειρώντας να προσφέρει μια φωνή ελπίδας προς ένα καλύτερο και δημιουργικό μέλλον.


Στην τελευταία συνεδρία έλαβαν μέρος οι Σταύρος Ζουμπουλάκης, Διευθυντής του περιοδικού «Νέα Εστία» και πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος «Άρτος Ζωής» και ο Δρ. Παντελής Καλαϊτζίδης, Συντονιστής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών και διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας του «Αγίου Σεργίου» στο Παρίσι.
Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης ανέπτυξε το θέμα «Κλήση και μαρτυρία των Χριστιανών στην Παλαιστίνη». Τι σημαίνει άραγε και τι συνεπάγεται να είναι κανείς σήμερα Χριστιανός στη Γάζα; Πώς μπορεί να ζήσει κάποιος τη χριστιανική πίστη σε αυτή την περιοχή της οδύνης, της φτώχειας, της ελευθερίας, της βίας της Χαμάς; Ο ομιλητής ανέδειξε τη σημαντική μαρτυρία του Manuel Musallam, Παλαιστινίου καθολικού ιερέα, ποιμένα των 200 καθολικών Χριστιανών της Γάζας, ανάμεσα σε 1.500.000 μουσουλμάνους.


Ο Δρ. Παντελής Καλαϊτζίδης μίλησε με θέμα «Αντί επιλόγου: οι Χριστιανοί στην Μέση Ανατολή: Χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, ανάμεσα στο παλιό και το νέο». Η παρουσίαση είχε να κάνει με το πώς ένας Έλληνας ορθόδοξος αντιλαμβάνεται την παρουσία και την μαρτυρία των χριστιανών στη Μέση Ανατολή, τι θα μπορούσε να αναμένει και από τι θα έπρεπε να φοβάται γι’ αυτούς. Αφού επεσήμανε τα θετικά και ελπιδοφόρα σημεία της πραγματικότητας (λ.χ. ότι ο Χριστιανισμός συνήθως στις χώρες Μ. Ανατολής αντιπροσωπεύει το μοντέρνο και το καινούργιο, την ανανέωση και την πρόοδο), ανέδειξε και τα ανησυχητικά σημάδια που υπάρχουν την ίδια στιγμή (όπως λ.χ. την κοινοτιστική και όχι απλώς κοινοτική συγκρότηση των χριστιανικών κοινοτήτων, την εμφάνιση έντονων αρχαϊκών και πατριαρχικών στοιχείων, τον εκκλησιαστικό κουλτουραλισμό, την κατανόηση δηλαδή της εκκλησιαστικής πίστης με όρους ταυτότητας και πολιτισμού κ.ά.).


Μετά την ολοκλήρωση και της τελευταίας συνεδρίας υπήρξε επαρκής χρόνος για μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση πάνω σε ζητήματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ενώ διατυπώθηκαν εκ μέρους του υπευθύνου προγράμματος του Π.Σ.Ε. Michel Nseir, του επισκόπου Σινώπης Αθηναγόρα, του Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνατίου αλλά και άλλων συνέδρων, συμπερασματικές απόψεις και έγιναν χρήσιμες προεκτάσεις προς την κατεύθυνση συγκεκριμένων προτάσεων και λύσεων για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χριστιανική παρουσία και μαρτυρία στην περιοχή της Μ. Ανατολής.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ


ΛΙΓΕΣ ANAMNHΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΡΟ – ΠΑΪΣΙΟ
(επί τη 17η οσονούπω επετείω της κοίμησής του)

Του Κώστα Νούση
θεολόγου - φιλολόγου Α.Π.Θ.

Δεν είναι τόσο η κρίση που μας φταίει, όσο η έλλειψη των μεγάλων μας στηριγμάτων, των παρηγορητών μας, των πατέρων μας που μας παρείχαν κάποτε το αίσθημα της ασφάλειας και της ελπίδας με την πατρική τους στοργή και παρουσία. Πέρασαν όντως πολλοί - για τα δεδομένα της εποχής μας - στα τέλη του περασμένου αιώνα, όπως οι γέροντες Πορφύριος, Ιάκωβος, Σωφρόνιος, Εφραίμ Κατουνακιώτης και άλλοι ων ο αριθμός ικανός εστί, αληθινοί γίγαντες της Ορθοδοξίας, φάροι ακτίστου φωτός και στυλοβάτες των απανταχού ορθοδόξων και του ελληνικού ειδικότερα ημετέρου έθνους.
Πράγματι, δεν μας φταίει η κρίση ή η πτώχευση, διότι ο ορθόδοξος ρωμηός – Έλλην έχει προ πολλού πτωχεύσει πνευματικά μέσα στα βρωμόνερα του υλισμού και της όποιας νεοειδωλολατρίας του. Πάντοτε εξάλλου οι άνθρωποι είναι γεμάτοι από προβλήματα μέσα στην ανακύκληση της ιστορίας. Εκείνο που λείπει είναι τα πνευματικά αντισώματα και οι προφήτες που ο Θεός στέλνει κατά καιρούς στο λαό του, όπως παλιότερα στον Ισραήλ. Τελευταία παρατηρείται μια προφητική λειψανδρία, ένα είδος θεοεγκατάλειψης, ίσως σημείο των καιρών. Θυμάμαι τότε που ζούσε ο γέροντας, τρέχαμε κοντά του με πόθο και τα ξεχνούσαμε όλα. Ό,τι θέμα και να είχαμε, ό,τι και να κάναμε, ακόμα και αμαρτίες, ό,τι και να μας απασχολούσε, ο γέροντας ήταν ο μεγάλος μας παράκλητος, η φωνή του Θεού. Πόσο λείπει σήμερα στην πατρίδα μας – και στον κόσμο όλο – ένας Παΐσιος!
Είχα την ευλογία ως φοιτητής να συναναστραφώ πολλάκις με το γέροντα Παΐσιο. Θυμάμαι ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν για μένα πατέρας αληθινός, όπως τον νιώθαν και όσοι τον επισκέπτονταν με πνεύμα Θεού και όχι περιεργείας. Συνηθίσαμε να διαβάζουμε για τους σύγχρονους αυτούς αγίους τόσα πολλά – δε θα κάνω λόγο εδώ για την καπήλευση ή και την μυθοπλασία και φαντασιοκοπία αναφορικά με τους εν λόγω γέροντες – που τους φέρνουμε στο νου μας σαν εξωγήινα υπερφυσικά όντα που είχαν μόνιμη σύνδεση με το υπερπέραν και κάθε λέξη που έβγαινε από το στόμα τους είχε δογματικό κύρος, κάτι σαν το παπικό αλάθητο. Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Ήταν πρωτίστως και κυρίως τόσο καλές και όμορφες ψυχές που βλέποντάς τους καταλάβαινες ότι ο πλήρης και αυθεντικός άνθρωπος δε θα μπορούσε να είναι κάτι διαφορετικό από αυτούς και ότι ο Χριστός κατά την επί γης παρουσία του ήταν μια συγγενούς ποιότητας προσωπικότητα, σαν τους αγίους αυτούς γεροντάδες, με την πατρική τους καρδιά, που ξεχείλιζε από αγάπη και ταπείνωση.
Ο γερο - Παΐσιος ήταν ένας καλοκάγαθος, πρόσχαρος και χαριτολόγος άνθρωπος, που μέσα από εύστοχα ευφυολογήματα και την «πειραχτική» του διάθεση σε κέρδιζε και σου περνούσε με γλυκό και διακριτικό τρόπο τις ένθεες συμβουλές του και – ενίοτε – και τα άμεσα μηνύματα που λάμβανε από τον ίδιο τον Κύριο. Παίρνοντας το μικρό μου αδερφό – έκτη δημοτικού τότε – στο κελί του, ο γέροντας τού είπε αστειευόμενος φέρνοντάς του καραμέλες: «εγώ είμαι γιατρός και θα παίρνεις αυτά τα φάρμακα πρωί, μεσημέρι, βράδυ». Μόλις φτάσαμε στην καλύβη της Παναγούδας, είχα βάλει το μικρό να χτυπάει το σιδερένιο σήμαντρο που λειτουργούσε σαν κουδούνι στο σπίτι του γέροντα. Ο γέροντας βγήκε μετά από κανένα δεκάλεπτο, ενώ ο μικρός χτύπησε ήδη αρκετές φορές το σίδερο εκείνο. Γελαστός ο γέροντας φώναξε βγαίνοντας: «ποιος είναι αυτός ο Γιώργος που βαράει συνέχεια και δε με αφήνει να ησυχάσω»; Σημειωτέον, ήταν η πρώτη φορά που ο μικρός μπήκε στο Όρος και όλοι μας θαυμάσαμε την οξεία «όραση» του πατρός.
Η υπεραιωνόβια προγιαγιά μου – τότε 105 ετών! - είχε πέσει και χτύπησε άσχημα. Όλοι περιμέναμε το μοιραίο, όπως και η ίδια, από μέρα σε μέρα. Έτυχε την περίοδο εκείνη να είμαι στον Άθωνα και του ζήτησα να προσευχηθεί για το καλοτάξιδο της ψυχής της. Χαμογέλασε εκείνος και είπε: «δεν έχει ανάγκη αυτή. Πρώτα θα με θάψει και μετά θα φύγει». Πράγματι, η γιαγιά εκοιμήθη το 2001, ενώ ο γέροντας το 1994.
Δεν ήταν λίγες οι φορές που έμμεσα ή άμεσα απαντούσε σε λογισμούς και απορίες μου πριν τις εξωτερικεύσω. Να ήταν ιδέα μου λόγω αυθυποβολής, επειδή πίστευα στη διορατικότητά του; Ίσως έτσι θα το ερμήνευε ένας «εξυπνάκιας» αγνωστικιστής ή όποιος άλλος – γεμίσαμε εξάλλου από δαύτους τελευταία. Και έτσι όμως να είναι, εγώ έπαιρνα τις απαντήσεις μου και ουδέποτε έχασα. Θυμάμαι επίσης ότι τόνιζε την ανάγκη να έχουμε προσωπικό πνευματικό ο καθένας για να βοηθιόμαστε καλύτερα «από κοντά, διότι εκείνος από μακριά δε θα τα κατάφερνε τόσο καλά». Ένα ακόμα δείγμα της μεγάλης του ταπείνωσης.
Για το εκκλησιαστικό πρόβλημα στη Λάρισα που αναστάτωσε τη δεκαετία του ΄90 το πανελλήνιο, αν κρίνω από μαρτυρίες τρίτων και τη συμβουλή του σε μένα «άφησέ τα αυτά και μη συμμετέχεις αλλά κοίτα τη δική σου Λάρισα», κατάλαβα ότι ο φιλήσυχος και ειρηνικός γέροντας ήταν κάθετα αρνητικός σε κάθε φιλοσχισματική κίνηση στο χώρο της Εκκλησίας. Όταν διασταύρωσα αργότερα πως την ίδια γνώμη είχε και ο γέρων Πορφύριος, κατάλαβα ότι η «πλάνη» παρέσυρε πολλούς εκλεκτούς συντοπίτες μου, λαϊκούς και ιερωμένους.
Μια άλλη φορά ανεβαίναμε μαζί προς τις Καρυές, διότι θα συμμετείχε σε μια αγρυπνία σε κάποια άλλη καλύβη. Μου έλεγε στο δρόμο: «τι χαζός που ΄ναι ο διάβολος, ρε παιδάκι μου, και κάθονται και τον ακούν οι άνθρωποι! Ήρθε τις προάλλες ένας πλανεμένος με ένα μεγάλο ξύλινο σταυρό που του είχε εμφανιστεί ο πονηρός με μορφή αγγέλου (ή της Παναγίας, δε θυμάμαι ακριβώς) και του είπε πως έρχεται μεγάλη καταστροφή και θα σωθεί όποιος σταυρωθεί από εκείνον. Του λέω και εγώ, βρε παιδί μου, ας πούμε, εγώ τόσα χρόνια καλόγερος με εξομολόγηση συχνή και θεία Κοινωνία και αραιά και πού ίσως είδα και κάτι, και συ τόσα χρόνια με βαριές αμαρτίες και ανεξομολόγητος και ακοινώνητος και είδες όραμα από τον Θεό; Βρε τι χαζός που ΄ναι ο πονηρός»!
Είναι λυπηρό να προσπαθούν κάποιοι να τον επιβάλλουν ή και καλοπροαίρετα πολλοί από μας να τον βλέπουμε σαν τον εθνικό μας προφήτη για την ανακατάληψη της Πόλης ή τη χαρισματική εκείνη εσχατολογική φωνή που αποκάλυψε και εξήγησε αλάνθαστα τα πάντα σχετικά με το χάραγμα του αντιχρίστου, τις κάρτες του πολίτη και όλα τα συναφή θέματα. Ο γέροντας και λόγω καταγωγής και ιστορικών συγκυριών ήταν ιδιαζόντως φιλόπατρις και αυθεντικός, λεβέντης Έλληνας, κάτι που σήμερα είναι σπάνιο, διότι η νέα έκδοση της ελληνικότητας είναι οι emo και όλοι εμείς οι νερόβραστοι «αγανακτισμένοι» νεοέλληνες. Ο γέροντας πονούσε καρδιακά και γνήσια για την πατρίδα και την Ορθοδοξία και δεν ανεχόταν πεσμένο ηθικό ή εκπτώσεις στην πίστη. Στο πλαίσιο αυτό δικαιολογούνται όλοι οι σχετικοί λόγοι του γέροντα, που η ιστορία θα αποδείξει το χαρακτήρα τους (ποιοι ήταν προορατικοί και ποιοι απλώς ενθαρρυντικοί και παρακλητικοί) και όχι οι ερμηνείες – παρερμηνείες διαφόρων, έστω και κληρικών.
«Έχεις εγωισμό»; με ρώτησε μια φορά που τον πέτυχα στη Δάφνη, καθώς εξερχόταν του Όρους. Σε καταφατική μου απάντηση – ποιος δεν έχει άλλωστε ή ποιος θα κρυβόταν από έναν τέτοιο άνθρωπο που με το Άγιο Πνεύμα έβλεπε και τα βάθη της καρδιάς – με συμβούλεψε: «να ΄χεις τον καλό εγωισμό». Αυτόν που πρέπει να έχουμε όλοι, για να γίνουμε καλύτεροι χριστιανοί και Έλληνες και να ανακτήσουμε τη χαμένη μας εθνική αξιοπρέπεια και την ξεβαμμένη μας πνευματική ταυτότητα. Διότι ο γέροντας ήταν αληθινός, λεβέντης άνθρωπος και στρατιώτης Χριστού και αυτό το πνεύμα εμφυσούσε σε όλους. Ο Θεός που είδε όλα τα παραπάνω και κυρίως τους άγνωστους σε μας αιματηρούς του αγώνες από το μεγάλο του έρωτα για τον Χριστό, τον χαρίτωσε με πολλά υπερφυσικά δώρα: προόραση, διόραση, θαυμαστή μετάβαση από τόπο σε τόπο, ιαματικό χάρισμα, προ και μετά θάνατον. Όμως ο γέροντας ήταν πρώτα από όλα ένας άνθρωπος ζεστός, μια παιδική ψυχή, ένας αδυσώπητος εις εαυτόν ασκητής αλλά με τεράστια αγάπη, διάκριση, επιείκεια και αυτοθυσία για όλους τους άλλους αδερφούς του, ορθοδόξους και μη. Και έτσι μάλλον πρέπει να τον βλέπουμε και για αυτά κυρίως να τον αγαπάμε.
Τις περισσότερες φορές πήγαινα μεταφέροντας ερωτήσεις, προβλήματα και αιτήσεις προσευχής φίλων και γνωστών. Η ανωριμότητα της ηλικίας δε μου επέτρεψε να «εκμεταλλευτώ» το γέροντα, όπως θα το έκανα αν ζούσε σήμερα. Η αξιωματική άλλωστε διαπίστωση «στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα» ισχύει για τις περισσότερες των περιστάσεων του βίου εκάστου. Θυμάμαι κάτι τελευταίο από τον παππούλη και δεν μπορώ να καταλάβω ακόμα πώς και γιατί αυτός ο άνθρωπος με αγαπούσε και ενδιαφερόταν, ενώ με γνώριζε τόσο λίγο: «εντάξει τώρα, τελείωσες με τις ερωτήσεις των άλλων. Για σένα δεν έχεις κάτι να ρωτήσεις»; Με αιφνιδίασε με αυτό ο γέροντας. Κόλλησε το μυαλό μου. «Όχι, γέροντα, δε μου ΄ρχεται κάτι τώρα». Επέμεινε αρκετά. Στο τέλος, γελαστός και χαρούμενος δεν έχασε την ευκαιρία κατά την προσφιλή του τακτική να με «πειράξει»: «καλά βρε, εδώ έρχονται από Αμερική, Αυστραλία, όλο τον κόσμο και με ρωτάνε, και γω τώρα σε παρακαλάω να με ρωτήσεις κάτι να σου απαντήσω και συ δεν έχεις τίποτε»; Ηχεί ακόμα στα αυτιά μου το γλυκύτατο εκείνο μειδίαμα του γέροντα μπροστά στη νεανική μου αμηχανία και προβάλλει ανεξάλειπτα στο νου μου το φωτεινό εκείνο χαριτωμένο από το Πνεύμα βλέμμα του. Το βλέμμα και το πρόσωπο ενός σύγχρονου Αγίου της Ορθοδοξίας που λίαν συντόμως εύχομαι και προσεύχομαι να αναγνωριστεί και επίσημα από τη Μητέρα Εκκλησία της Κων/πολης. Πιστεύω ακράδαντα πως ήδη εκείνος τότε γνώριζε πριν από μένα και σε πολύ μεγαλύτερο βάθος και πλάτος από μένα τις απορίες που εν καιρώ έβγαιναν στην επιφάνεια του συνειδητού και στην πορεία του βίου μου, όπως και τις απαντήσεις τους. Το άγιο χαμόγελό του ήταν η περιεκτική προκαταβολική απάντησή του σε όλη την έκταση των περί εμέ ζητημάτων και η σιγουριά που ενέπνεε και εμπνέει σε όλους όσοι τον επικαλούνται και στον καθένα μας χωριστά: «μην ανησυχείς. Θα μεσιτεύω για σένα και ο Θεός θα δώσει, γιατί είναι άπειρη Αγάπη και Έλεος».

Κ.Ν.
22/6/2011

- Διαβάστε στην Ιδιωτική Οδό: Η διαστροφή σύγχρονων οσιακών μορφών υπό των "ευσεβών χριστιανών".

Τρίτη 21 Ιουνίου 2011

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Σήμερα Τρίτη 21 Ιουνίου 2011 συνεχίστηκαν οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου «Η χριστιανική παρουσία και μαρτυρία στη Μ. Ανατολή σήμερα: Θεολογικές και πολιτικές προκλήσεις», το οποίο συνδιοργανώνεται από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών. Το συνέδριο μεταδίδεται απευθείας από το δια-δικτυακό τηλεοπτικό σταθμό www.intv.gr με παράλληλη μετάφραση στα ελληνικά και αγγλικά.

Στην πρώτη πρωινή συνεδρία εισηγητές ήταν οι Δρ. Tarek Mitri, πρ. Υπουργός Πληροφοριών της Κυβέρνησης του Λιβάνου και ο Δρ. Assad Elias Kattan, Καθηγητής στην Έδρα Ορθόδοξης Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Műnster (Γερμανία) και Διευθυντής του Κέντρου Θρησκευτικών Σπουδών στο ίδιο Πανεπιστήμιο.

Ο Δρ. Tarek Mitri (φωτό) ανέπτυξε το θέμα: «Οι Χριστιανοί στην Μέση Ανατολή: Ανάμεσα στο καθεστώς προστασίας των μειονοτήτων και της πλήρους ιθαγένειας». Ο εισηγητής αναφέρθηκε στις ελπίδες που γεννήθηκαν στους Άραβες Χριστιανούς στο πλαίσιο της «Αραβικής Άνοιξης». Συζήτησε την δυναμική που αναπτύσσεται στην περιοχή και ιδιαίτερα εντός της χριστιανικής κοινότητας και έδωσε έμφαση στην σπουδαιότητα και αναγκαιότητα της υπέρβασης της επικέντρωσης του ενδιαφέροντος σε μειοψηφικές ταυτότητες, προβάλλοντας τη σημασία διαμόρφωσης μιας ταυτότητας κοινής ιθαγένειας.


Ο Δρ. Assaad Elias Kattan μίλησε με θέμα: «Η παρουσία των Χριστιανών στον αραβικό κόσμο: σε αναζήτηση ‘ρόλου’». Ο χριστιανικός λόγος στη Μέση Ανατολή φαίνεται να παίζει σύμφωνα με τους κανόνες της ιδεολογίας του ‘ρόλου’. Κάποιος θα μπορούσε να περιγράψει αυτήν την ιδεολογία ως εξής: προκειμένου να επιβιώσουν οι Χριστιανοί στη Μέση Ανατολή θα πρέπει να αποδειχθούν χρήσιμοι και να παίξουν έναν επωφελή ρόλο για το περιβάλλον τους. Όσο η χρησιμότητα τους ισχύει, αποκτά σημασία και η παρουσία τους. στην αντίθετη περίπτωση η παρουσία τους απειλείται και ακυρώνεται. Ωστόσο, αυτή η ιδεολογία υπενθυμίζει τους Μέσους Χρόνους, στο βαθμό που κάποιος ασχολείται με τους Χριστιανούς ως
μια συλλογική οντότητα, της οποίας η ύπαρξη εξαρτάται από την παραγωγικότητά και την αποδοτικότητά της. Τόσο οι Χριστιανοί όσο και οι Μουσουλμάνοι καλούνται σήμερα να ανακαλύψουν εκ νέου την αξία της αυθεντικής ιθαγένειας για τη διαμόρφωση σύγχρονων και ελεύθερων Αραβικών κοινωνιών.

Στη δεύτερη πρωινή συνεδρία εισηγητής ήταν ο Πρέσβης ε.τ. Afif Safieh πρ. Πρέσβης της Παλαιστινιακής Αρχής στην Ουάσιγκτον, Μόσχα και Βατικανό.

Ο Πρέσβης ε.τ. Afif Safieh ανέπτυξε το θέμα: «Η πρόσφατη διεθνής αφύπνιση και το ενδιαφέρον για τη θέση των χριστιανών στη Μέση Ανατολή: μεταξύ αλληλεγγύης και πολιτικής εκμετάλλευσης». Ο Afif Safief προσέφερε μια πανοραμική εικόνα για το ρόλο των χριστιανών στην Παλαιστίνη και τη δημόσια ζωή της, από την πολιτική και τη διπλωματία, την εκπαίδευση και την ιατρική μέχρι τις τέχνες, τον πολιτισμό, το θέατρο και τη μουσική καταλήγοντας: "η Παλαιστίνη θα αναστηθεί και ξέρετε, εμείς στην Ιερουσαλήμ, έχουμε και προηγούμενη εμπειρία Αναστάσεως!".

Στην απογευματινή συνεδρία έλαβαν μέρος οι Δρ. Mary Mikhael, πρόεδρος του Near East School of Theology στη Βηρυτό και η Δρ. Elizabeth Prodromou, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και μέλος της Αμερικανικής Επιτροπής για τις θρησκευτικές ελευθερίες στην υφήλιο.

Η Δρ. Mary Mikhael μίλησε με θέμα: «Η θέση των γυναικών στις αραβικές κοινωνίες». Η Μέση Ανατολή αποτελεί το λίκνο των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών. Είναι γνωστό ότι οι κοινωνίες της Μέσης Ανατολής υπήρξαν οργανωμένες ως πατριαρχικές κοινωνίες. Μεταξύ των θρησκείας και πατριαρχίας, οι γυναίκες συχνά στερήθηκαν ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και στη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων που οδηγούν στην πρόοδο. Οι γυναίκες πιστεύουν ότι οι Εκκλησίες είναι υπεύθυνες για την αντιμετώπιση και διόρθωση κάθε αδικίας, η οποία εμποδίζει τις γυναίκες από την ενεργό συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων. Οι γυναίκες είναι ικανές να εμπλουτίσουν τη ζωή και τη μαρτυρία της Εκκλησίας και επομένως δεν θα πρέπει να εμποδίζονται στην ανάληψη καθοδηγητικών ρόλων. Οι γυναίκες είναι σε θέση να υπηρετούν την Εκκλησία και την κοινωνία, ελπίζοντας να κάνουν τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος για τη ζωή όλων.


Η Δρ. Elizabeth Prodromou ανέπτυξε το θέμα: «Η πολιτική της θρησκευτικής εκκαθάρισης: Η εξαφάνιση του Χριστιανισμού στην Τουρκοκρατούμενη Κύπρο». Η εισήγηση εξέτασε τις συνθήκες της χριστιανικής παρουσίας στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο. Η βασική θέση της ομιλήτριας ήταν ότι μετά τη διχοτόμηση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1974, οι Τουρκοκυπριακές αρχές και οι τουρκικές δυνάμεις κατοχής ανέλαβαν και συνεχίζουν μια συστηματική πολιτική θρησκευτικής εκκαθάρισης, της οποίας ο στόχος είναι η εξαφάνιση κάθε χριστιανικού ίχνους (μνημείων ή ανθρώπων) από την τουρκοκρατούμενη Κύπρο.

φωτό: Νίκος Ασπρούλης - συνεργάτης της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών

Related Posts with Thumbnails