Επιμένω, αγαπητέ μου συνάδελφε Κώστα Νούση.
Το Πατριαρχείο Αντιοχείας δεν έχει διακηρύξει με Συνοδική Πράξη ούτε με κάποιο άλλο κείμενο την αγιότητα του Γέροντος Πορφυρίου.
Η όλη τιμή στον Γέροντα είναι προσωπική υπόθεση του ελληνομαθούς Μητροπολίτου Βηρυτού Ηλία.
Νομίζω ότι στο βιβλίο του ο καθηγητής Κρουσταλάκης δεν παραθέτει κάποιο επίσημο κείμενο. Αν υπάρχει πολύ θα ήθελα να το δημοσιεύσω. Αν δεν υπάρχει δεν μπορούμε να λέμε "πως το πατριαρχείο Αντιοχείας έχει ήδη εντάξει στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας τον Γέροντα Πορφύριο ως Άγιο".
Άρα η όποια τιμή του στο κλίμα του Πατριαρχείου Αντιοχείας είναι άκρως περιορισμένη και μια τέτοια κατάσταση δεν μπορεί να "πιέζει" προς αγιοποίησιν από την ελληνόφωνη Ορθοδοξία.
Υπάρχει και "αγιογραφία" του Γέροντος στο ναό της Παναγίας Παντανάσσης στο - πασίγνωστο πλέον! - Βατοπαιδινό μετόχι της Λίμνης Βιστωνίδας. Αλλά το Άγιον Όρος είναι πολύ φειδωλό στην υπόθεση της αγιοποίησης του Γέροντα.
Ας μη ξεχνάμε πώς το "παλιό" 'Αγιον Όρος θεωρούσε τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη "Διδάσκαλο" και όχι Άγιο.
Επίσης, αγαπητέ μου συνάδελφε, η άποψή σου ότι αφού τιμάται από το Πατριαρχείο Αντιοχείας ο Γέρων Πορφύριος "αυτομάτως θεωρείται και επισήμως άγιος της απανταχού Ορθοδοξίας" παίρνει πολύ συζήτηση.
Είναι ένα μεγάλο ζήτημα τα κριτήρια της αγιότητος στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ειδικά σήμερα.
Δεν μπορώ να το αναλύσω τώρα, αλλά το επισημαίνω γιατί είναι υπαρκτό και με τον εθνικισμό που ταλανίζει κάποιες Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, προσλαμβάνει άλλες διαστάσεις...
Το Πατριαρχείο Αντιοχείας δεν έχει διακηρύξει με Συνοδική Πράξη ούτε με κάποιο άλλο κείμενο την αγιότητα του Γέροντος Πορφυρίου.
Η όλη τιμή στον Γέροντα είναι προσωπική υπόθεση του ελληνομαθούς Μητροπολίτου Βηρυτού Ηλία.
Νομίζω ότι στο βιβλίο του ο καθηγητής Κρουσταλάκης δεν παραθέτει κάποιο επίσημο κείμενο. Αν υπάρχει πολύ θα ήθελα να το δημοσιεύσω. Αν δεν υπάρχει δεν μπορούμε να λέμε "πως το πατριαρχείο Αντιοχείας έχει ήδη εντάξει στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας τον Γέροντα Πορφύριο ως Άγιο".
Άρα η όποια τιμή του στο κλίμα του Πατριαρχείου Αντιοχείας είναι άκρως περιορισμένη και μια τέτοια κατάσταση δεν μπορεί να "πιέζει" προς αγιοποίησιν από την ελληνόφωνη Ορθοδοξία.
Υπάρχει και "αγιογραφία" του Γέροντος στο ναό της Παναγίας Παντανάσσης στο - πασίγνωστο πλέον! - Βατοπαιδινό μετόχι της Λίμνης Βιστωνίδας. Αλλά το Άγιον Όρος είναι πολύ φειδωλό στην υπόθεση της αγιοποίησης του Γέροντα.
Ας μη ξεχνάμε πώς το "παλιό" 'Αγιον Όρος θεωρούσε τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη "Διδάσκαλο" και όχι Άγιο.
Επίσης, αγαπητέ μου συνάδελφε, η άποψή σου ότι αφού τιμάται από το Πατριαρχείο Αντιοχείας ο Γέρων Πορφύριος "αυτομάτως θεωρείται και επισήμως άγιος της απανταχού Ορθοδοξίας" παίρνει πολύ συζήτηση.
Είναι ένα μεγάλο ζήτημα τα κριτήρια της αγιότητος στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ειδικά σήμερα.
Δεν μπορώ να το αναλύσω τώρα, αλλά το επισημαίνω γιατί είναι υπαρκτό και με τον εθνικισμό που ταλανίζει κάποιες Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, προσλαμβάνει άλλες διαστάσεις...
3 σχόλια:
Μπορούμε πιστεύω να συγκεράσουμε αρμονικά τις δύο απόψεις.
Ο κ. Νούσης έχει δίκαιο να λέγει ότι ο π. Πορφύριος, όπως και ο π. Παίσιος, ήταν άνθρωποι ψηλαφητής αγιότητας όπως μπορούν να μαρτυρήσουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που τους γνώρισαν.
Η αγιότητά του είναι δεδομένη.
Παράλληλα οι επισημάνσεις του κ. Ανδριόπουλου είναι εύστοχες επειδή η πανορθόδοξη αναγνώριση της αγιότητας κάποιων μορφών είναι ενδεχόμενο να προσκρούσει σε πολλές ευαισθησίες άλλων ορθόδοξων λαών.
Η Ρωσική Εκκλησία λ.χ. πρόσφατα ανεκήρυξε αγίους το Τσάρο Νικόλαο και την οικογένειά του.
Είναι εύκολο να βρεθεί Ελληνας Ορθόδοξος πιστός που θα επικαλεστεί τις πρεσβείες τους; Οχι βέβαια!
Υπάρχει όμως κάποιος που θα διαμφισβητούσε ποτέ την αγιότητα του Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ και θα δίσταζε να ζητήσει τι πρεσβείες του;
Η σπουδή για πανορθόδοξη αναγνώριση αγίων δεν είναι καλή ιδέα.
Είναι καλύτερα να έρχεται από τη λαική πεποίθηση και όχι αυθαίρετα από την ιεραρχία.
Οσο για τον π. Πορφύριο πιστεύω ότι θα έρθει η μέρα που θα αναγνωριστεί πανορθόδοξα άγιος αν και δεν είμαι σε θέση φυσικά να προσδιορίσω το πότε.
Αν και διαφωνώ οξέως με τα πιο πολλά από τα γραφόμενα του κου Ανδριόπουλου νομίζω ότι στο συγκεκριμένο θέμα εκφράστηκε ορθότατα και τον συγχαίρω για τη συλλογιστική του!
Δευτερολογία διευκρινιστική περί της αγιότητος του π. Πορφυρίου
Αγαπητέ Παναγιώτη, δεκτές και κατανοητές οι ενστάσεις σου αλλά στην περίπτωση του γέροντα Πορφυρίου τα πράγματα είναι πολύ ξεκάθαρα:
1. Δεν έχουμε να κάνουμε με περίεργα κριτήρια ούτε με εθνικιστικές τοιαύτες αποχρώσεις. Τα έντονα αγιοπνευματικά χαρίσματα του Αγίου εν ζωή και τα αμέτρητα θαύματά του προ και μετά θάνατον είναι υπέρ αρκετά για του λόγου το αληθές.
2. Έχει ναό επ’ ονόματί του, υπάρχει λείψανο προς προσκύνηση των πιστών, έχει συνταχθεί και τελείται η ακολουθία του και εορτάζεται τη μέρα της κοιμήσεώς του. Τι πλέον θέλουμε; Ακόμη και με τη σιωπηρή ανοχή της Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας να γίνεται αυτό, πάλι πρόκειται για σαφή εκκλησιαστική πράξη αναγνώρισης αγιότητας, αν και, όπως λέει ο Κρουσταλάκης, έγινε επίσημη εισήγηση στη Σύνοδο για την έγκριση όλων των προγεγραμμένων. Δε νομίζω ότι ολόκληρος καθηγητής πανεπιστημίου θα το κατέγραφε στο βιβλίο αν ήταν ανακριβές.
3. Το πλέον αναρμόδιο για αναγνωρίσεις αγίων είναι το άγιο Όρος. Κανείς δεν παραγνωρίζει την προσφορά του αλλά οι αθωνίτες είναι άκρως φειδωλοί και «παράξενοι» σε αναγνωρίσεις αγίων εν γένει, πολύ δε περισσότερο συνασκητών τους. Σκέψου ότι είναι μια μεγάλη οικογένεια που υπάρχουν λόγω της καθημερινής τριβής και οικειότητος ζήλειες, μικρότητες και παρεξηγήσεις. Οι αγιορείτες στα θέματα αυτά φέρονται μάλλον σα μεγάλα παιδιά και δεν πρέπει να τους παρεξηγούμε. Θυμάμαι κάποτε που ως φοιτητής κατηφόριζα για το γερο Παΐσιο και στο δρόμο συνάντησα ένα άλλο γέροντα τυχαία και όταν έμαθε πού πάω μου είπε απαξιωτικά: «τι πάτε να κάνετε σ’ αυτόν; Εμείς δεν ξέρουμε να σας πούμε;». Νομίζω καταλαβαίνεις…
4. Και οι λίθοι – το ξανάπα – κεκράξονται για την όσο το ταχύτερο επίσπευση των τελικών διαδικασιών αγιοκατάταξης του πατρός. Ένας λίθος απελέκητος εξ αυτών και εγώ ο ελάχιστος. Στη συνείδησή μου είναι όχι απλώς άγιος αλλά και κάτι παραπάνω, αν μου επιτρέπεται η έκφραση. Θεωρώ ότι δεν ανήκω παγκοσμίως στη μειοψηφία των φρονούντων επί του ζητήματος τα αυτά με εμέ.
Σε ευχαριστώ και πάλι που με φιλοξενείς.
Με εκτίμηση
Κ.Ν.
Δημοσίευση σχολίου