Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Η πρόσφατη εκτέλεση του «Άξιον εστί» των Ελύτη – Θεοδωράκη στο Ηρώδειο από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (14-7-2015), ξέπλυνε – κατά κάποιον τρόπο – το άγος της κυριολεκτικής εκτέλεσης του έργου από το τρίδυμο Ρουβά – Θεοδωρίδου – Ορφανίδη (2-5-2015).
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, οι σολίστ και οι χορωδίες υπό τον σπουδαίο μαέστρο Λουκά Καρυτινό ερμήνευσε το λαϊκό ορατόριο των Ελύτη – Θεοδωράκη, με γνώση και συναίσθημα.
Ξεχωρίζω τον βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά, ο οποίος είναι νομίζω από τους καλύτερους ψάλτες του «Άξιον εστί». Αντιθέτως, ο Άκης Σακελλαρίου στον ρόλο του αφηγητή, ήταν λίγος… Ο αφηγητής στο έργο αυτό πρέπει να διαθέτει ιδιαίτερη, υποβλητική φωνή και να έχει κατανοήσει την ιερατική χροιά των αναγνωσμάτων.
Φυσικά δεν συμμερίζομαι την «εθνική υπερηφάνεια» του κοινού που κατέκλυσε το Ηρώδειο και χειροκροτούσε σε όλα τα άσχετα σημεία των έργων. Αντιθέτως, συμμερίζομαι το ενθουσιώδες χειροκρότημα για τον Μίκη Θεοδωράκη – που συμπληρώνει στις 29 Ιουλίου τα 90 χρόνια του – ο οποίος ήταν παρών.
Ο Λουκάς Καρυτινός μας χάρισε – στο πρώτο μέρος - και μια θαυμάσια ερμηνεία της 1ης Συμφωνίας (1954) του Μίκη Θεοδωράκη, για την οποία πολύ σωστά επεσήμανε στην συνέντευξη τύπου: «Η πρώτη Συμφωνία του Μίκη Θεοδωράκη γράφτηκε σε πονεμένους καιρούς αντίστοιχους με τους σημερινούς και παρά το ότι είναι ένα έργο πρωτόλειο έχει μια πολύ σφιχτή δομή και θα μπορούσε να συγκαταλέγεται δίπλα στα μεγάλα έργα του 20ου αιώνα του Σοστακόβιτς και του Προκόφιεφ».
Ο Μάνος Χατζιδάκις, που γνώριζε τον συμφωνικό Θεοδωράκη, είχε γράψει για το «Ελεγείο και Θρήνος» που περιλαμβάνεται – ως υλικό και συναίσθημα - στην Πρώτη Συμφωνία: «Το Ελεγείο και Θρήνος ξεπερνά κατά πολύ σε ενδιαφέρον πολλές σελίδες της ελληνικής μουσικής που ακούσαμε φέτος επίσημα στις συναυλίες της Κρατικής. Εδώ έχουμε ένα έργο με ζωντάνια, έμπνευση και ρυθμικές και ορχηστρικές στιγμές ευρηματικές και με μια καθαρά ελληνική αντίληψη στην όλη σύλληψή του. Ο Μίκης Θεοδωράκης πρέπει να προσεχτεί ιδιαίτερα σαν Έλληνας συνθέτης με πραγματικό ενδιαφέρον».
Άρα η Κ.Ο.Α., η οποία είχε πρωτοπαίξει το «Ελεγείο και Θρήνος» και την Πρώτη Συμφωνία, μας έφερε για άλλη μια φορά σε επαφή με αυτό το πρωτόλειο, αλλά πολύ ενδιαφέρον έργο του Μίκη Θεοδωράκη.
Αντιλαμβάνομαι ότι το «Άξιον εστί» συμπεριλήφθηκε και σ’ αυτή την συναυλία ως «δημεγερτικό», για να τραβήξει κόσμο. Όμως – επιμένω - θα πρέπει πια να παρουσιάζεται με φειδώ και όταν πληρούνται όλες οι σχετικές μουσικές προϋποθέσεις.
Πρέπει να σημειωθεί εδώ μια παράλειψη του Φεστιβάλ Αθηνών, η οποία δυστυχώς παρατηρείται απ’ ό,τι βλέπω στις περισσότερες συναυλίες του «Άξιον εστί». Παραθεωρείται ή αποσιωπάται ο ποιητής. Σα να είναι το έργο μόνο του Μίκη Θεοδωράκη. Στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών, το όνομα του ποιητή απουσιάζει! Αναφέρεται μόνο από τον Τίτο Γουβέλη στο σημείωμά του για το έργο. Απουσία του ονόματος του ποιητή και από τις ιστοσελίδες που αναφέρουν το γεγονός. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να σταματήσει. Το «Άξιον εστί» είναι πρωτίστως του Ελύτη. Ναι, καθιερώθηκε στο ευρύ κοινό από την μελοποίηση του Μ. Θεοδωράκη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να εκτοπίζεται ο ποιητής!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου