Ο ΤΟΛΜΗΤΙΑΣ ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΓΑΡΑΣ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Ο Κώστας Λογαράς κατόρθωσε να συσπειρώσει για άλλη μια φορά τον πνευματικό κόσμο της Πάτρας. 

Στην παρουσίαση του νέου του βιβλίου του «Πολύ Πριν Λίγο Μετά» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Το Δόντι και το οποίο περιλαμβάνει 70 επιφυλλίδες του δημοσιευμένες στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ήσαν όλοι εκεί. Ρέα Γαλανάκη, Ηλίας Κούβελας, Διονύσης Καρατζάς, Άρης Δρουκόπουλος (στον οποίο ο Λογαράς έχει αφιερώσει το βιβλίο), Βασίλης Λαδάς, Γιάννης Παππάς, Γιώργος Κοζίας, Γιώργος Δάσιος, Ξενοφών Παπαευθυμίου και πολλοί άλλοι. 

Άλλωστε το αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου στην άνω πόλη της Πάτρας όπου παρουσιάστηκε το βιβλίο την Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013, ήταν κατάμεστο από κόσμο. 

Είναι σίγουρο πως αρκετοί απ' όσους παραβρέθηκαν στην εκδήλωση δεν θα είχαν συμφωνήσει - αν δεν είχαν κατακρίνει κιόλας - με τον Κώστα Λογαρά για την περίφημη επιφυλλίδα του που αφορούσε στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, την εποχή μάλιστα της παντοδυναμίας του μακαριστού. Επίσης, η ανοιχτή και απόλυτη θέση του Λογαρά εναντίον της Χρυσής Αυγής πάλι δεν εκφράζει κάποιους απ' όσους ήσαν στην εκδήλωση. 

Παρ' όλα αυτά ήσαν εκεί, γιατί ο Κώστας Λογαράς είναι τολμητίας, κι αυτό το θαυμάζουν άπαντες. Η φράση της Ρέας Γαλανάκη για την αφοβιά του Λογαρά τα είπε όλα: «Αφού τόλμησες να τα βάλεις με αυτούς, μπράβο σου». 

Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου διήρκεσε περίπου μιάμιση ώρα και είχε περισσότερο χαρακτήρα διαλόγου ανάμεσα στον Κώστα Λογαρά και τον εκδότη Ανδρέα Tσιλίρα, ενώ έγιναν και πολλές παρεμβάσεις και ερωτήσεις από το κοινό. 

"Με ενδιέφερε να πω την άποψη μου τίμια και ειλικρινά", είπε ο Κ. Λογαράς και αυτό ακριβώς έκανε στις επιφυλλίδες του. Είπε, επίσης, ότι είναι άμεση και επιτακτική η ανάγκη, οι πολιτικοί να σταματήσουν την τακτική του πελατειακού συστήματος που συνεχίζουν ανενδοίαστα ακόμη και σήμερα εν μέσω της κρίσης. «Έχουμε κακούς πολιτικούς αλλά είναι απαραίτητη η πολιτική στη ζωή μας», είπε. Το ίδιο είχε πει, θυμάμαι τώρα, σε ραδιοφωνική εκπομπή του και ο Μάνος Χατζιδάκις. Η πολιτική μπορεί να είναι μια κακή παράσταση, αλλά αφορά στη ζωή μας. Άρα οι πολίτες δεν μπορεί να την απαξιώνουν εξαιτίας των κακών λειτουργών της, δίνοντάς τους έτσι την ευκαιρία να αλωνίζουν, και την ίδια στιγμή οι πολίτες να νομίζουν ότι με αυτό τον τρόπο της αδιαφορίας τους απαξιώνουν. 

Οι περισσότεροι απ' όσους πήραν το λόγο στην εκδήλωση, σχολίαζαν χαρακτηριστικά φαινόμενα της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών, πολλά από τα οποία θίγονται και στα κείμενα του βιβλίου, ενώ επεσήμαναν – και σωστά - τον διπλό ρόλο του Κώστα Λογαρά ως εκπαιδευτικού και συγγραφέα, την ιδιαίτερη σχέση του με τους νέους ανθρώπους, αλλά και τους τρόπους παρέμβασης που του δίνουν αυτές οι ιδιότητες. Ο Λογαράς υπεραμύνθηκε των νέων παιδιών λέγοντας ότι οι μαθητές του και γενικά η νέα γενιά έχουν άποψη, παρακολουθούν τα πράγματα και θα μάθουν να κάνουν τις επιλογές τους. Μακάρι να επαληθευτεί, αλλά το επ’ εμοί δεν είμαι και τόσο σίγουρος… 

Η κατανόηση και αντιμετώπιση της πολυδιάστατης κρίσης, ο κίνδυνος από τη διευρυνόμενη απήχηση φασιστικών και ρατσιστικών αντιλήψεων, η διάθεση και οι δυνατότητες των διανοούμενων και των δημιουργών να παρέμβουν ενεργά, αλλά και η αναζήτηση μιας διαφορετικής νοοτροπίας των πολιτών κυριάρχησαν στον ζωντανό διάλογο που χαρακτήρισε την εκδήλωση, αποδεικνύοντας ότι αυτή την περίοδο υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ανοιχτές και ειλικρινείς συζητήσεις. 

Το μόνο σίγουρο, πάντως, είναι η αλήθεια του Κώστα Λογαρά, η οποία θα εκπέμπεται αδιάκοπα από το έργο του, ανεπηρέαστη από σχήματα και συμβατικότητες.