Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2012

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: ΠΕΙΝΑ ΕΝ ΑΦΘΟΝΙΑ

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
Ἐὰν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἐκάθηντο περὶ μίαν τράπεζαν, θὰ ἐνεφανίζετο μία περίεργος εἰκών. Εἰς τὸ παγκόσμιον αὐτὸ γεῦμα θὰ παρευρίσκοντο νέοι , οἱ ὁποῖοι τρώγουν τὴν ταχείαν τροφὴν (Fast Food) παρὰ τοὺς λουκούλους, φυτοφάγοι παρὰ τοὺς φίλους τῆς σχάρας (Barbecue), ἀποστεωμένοι ἐλλειπῶς συτιζόμενοι παρὰ τοὺς παχυσάρκους.
Συγχρόνως θὰ ἦτο μία τράπεζα τῶν ὑπερβάσεων (ρεκόρ). Οἱ ἄνθρωποι παράγουν καὶ συγκομίζουν σήμερον περισσότερα τρόφιμα ἀπὸ ποτέ, ἀρκετὰ διὰ τὰ 6,9 δὶς τοῦ παγκοσμίου πληθυσμοῦ. Οὐδέποτε μέχρι τοῦδε ἡ παραγωγὴ ἦτο τόσον μεγάλη, οἱ ἄνθρωποι τόσον εὐτραφεῖς καὶ τόσοι πολλοὶ οἱ πεινῶντες. Ἀρκετοὶ ἐξ αὐτῶν θὰ ἀποβιώσουν προώρως ἢ ἐκ τῆς πολυ–καὶ ἀνθυγιεινῆς–φαγίας ἢ ἐκ τοῦ ὑποσιτισμοῦ.
Ἀναμφιβόλως, ἓν τῶν σημαντικοτέρων προβλημάτων τῆς ἐποχῆς μας εἶναι ἡ πεῖνα1. Αὕτη εἶναι μία οὐχὶ εὐχάριστος σωματικὴ αἴσθησις, ἡ ὁποία προκαλεῖ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὰ ζῶα νὰ λαμβάνουν τροφήν. Ἡ βιολογικὴ λειτουργία τοῦ ἐρεθισμοῦ αὐτοῦ, συνίσταται εἰς τὴν ἐξασφάλισιν τοῦ ἐφοδιασμοῦ τοῦ ὀργανισμοῦ δι’ ἐπαρκοῦς τροφῆς καὶ ἐνεργείας, προκαλεῖται δέ, διὰ νευρομεταφορῶν εἰς τὸν ὑποθάλαμον τοῦ μυελοῦ.
Ἡ ρύθμισις τῆς πείνας καὶ τοῦ κορεσμοῦ εἰς τὸν ἄνθρωπον εἶναι μία λίαν περίπλοκος διαδικασία, εἰς τὴν ὁποίαν συμμετέχουν ἀναρίθμητοι παράγοντες, ἐκ τῶν ὁποίων πολλοὶ δὲν διερευνήθησαν εἰσέτι. Τοῦτο ἱσχύει κυρίως διὰ τὰς σχετικὰς ὁρμόνας.
Τὰ ΜΜΕ ἀναφέρονται εἰς τὴν ἀλλαγὴν τοῦ κλίματος, τοὺς πολέμους, τὴν οἰκονομικὴν κρίσιν. Πράγματα βεβαίως λίαν σημαντικά. Ὅμως τὸ σκάνδαλον, ὅτι εἰς τὸν πλούσιον κόσμον μας κάθε μερικὰ λεπτὰ ἀποθνήσκει ἐκ πείνης ἓν παιδίον καὶ ἓν δὶς ἀνθρώπων ἔχει ἐλλειπῆ τροφήν, δὲν πρέπει νὰ λησμονηθῇ (πρβλ. Ἀποκ. 6, 7-8).
Ἀπὸ δεκαετιῶν, πολιτικοὶ καὶ ἐπιχειρηματίαι ὑπεσχέθησαν τὸ τέλος τῆς πείνης. Ὅταν οἱ γεωργοί, λέγουν, παράγουν μὲ τὴν βοήθειαν γενετικῶν καὶ χημικῶν μέσων εἰς μεγάλας φυτεῖας πολλὰ τρόφιμα κατὰ τὸ δυνατόν, τότε ὅλοι θὰ ἔχουν ἐπαρκῆ τροφήν. Ἐν τούτοις ἡ στρατηγικὴ αὐτὴ ἀπεδείχθη ὡς καταστρεπτικῶς πεπλανημένη ὁδός, ἡ ὁποία ὠφελεῖ τοὺς πλουσίους καὶ οὐχὶ τοὺς πτωχούς.
Πληρότης, πλουσία φυτεία, χυμώδεις καρποί. Οὕτως ἐφανταζόμεθα τὸν παράδεισον: ὡς ἕναν κῆπον, ὁ ὁποῖος δίδει τροφὴν διὰ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν ἄνευ οὐδεμίας ἐλλείψεως. Πολλαὶ θρησκεῖαι καὶ πολιτισμοὶ γνωρίζουν τὸν μῦθον του, τὴν ὄασιν αὐτήν, ἐκ τῆς ὁποίας μετὰ ἐχάθησαν τὰ πάντα.
Διατί ὅμως; Κατὰ τὸν παλαιοκοσμικὸν λόγον αἰτία ὑπῆρξεν ἡ ἁμαρτία, μὲ τὸν ὁποῖον ἐλάχιστοι σήμερον ἠμποροῦν νὰ διαλλαγοῦν. Ἀλλὰ τί πρέπει νὰ εἴπωμεν, ὅταν ἀρχέγονα δάση ἀποψιλοῦνται διὰ τὴν συγκομιδὴν φοινικελαίου; Ὅταν ὑπολογισταὶ ἐκ τοῦ βορρᾶ κερδίζουν χρήματα ἐκδιώκοντες μικρογεωργοὺς τοῦ νότου ἐκ τῆς χώρας των; Ὅταν εἰς ἡμᾶς ἡ μία μέθοδος διαίτης ἀντικαθιστᾶ τὴν ἄλλην, ἐνῶ συγχρόνως βιοῦμεν, πῶς τέκνα τοῦ νότου διαρκῶς ἀδυνατίζουν καὶ τυφλώνονται λόγῳ τῆς ἐλλείψεως βιταμινῶν, διότι ἐκτὸς ἀπὸ ὄρυζαν, φασιόλους καὶ ἀραβόσιτον, οὐδὲν εὑρίσκουν διὰ νὰ τραφοῦν. Ὅμως ὅλα αὐτά, δὲν ἐπιθυμοῦμεν νὰ βλέπωμεν καὶ νὰ ἀκούωμεν.
Ἡ παγκόσμιος πεῖνα δὲν προέρχεται μόνον ἐκ τῶν φυσικῶν καταστροφῶν (κλιματικῶν μεταβολῶν, ξηρασίας, πλημμυρῶν), τῶν διεφθαρμένων κυβερνήσεων, ἀλλὰ κυρίως ἐκ τοῦ οἰκονομικοῦ συστήματος, τὸ ὁποῖον ἔχει καὶ τοῦτο παγκοσμιοποιηθεῖ, τῆς ἀνεργίας καὶ τῆς πτωχείας. Τὸ σημερινὸν σύστημα τροφίμων δὲν εἶναι βιώσιμον, διότι χρησιμοποιεῖ τὰς πρώτας ὕλας ταχύτερον ἀπ’ ὅτι ἀποκαθίστανται καὶ δὲν ἠμπορεῖ νὰ δώσει τέλος εἰς τὴν πεῖναν, τήν τε ὀξεῖαν ἀλλὰ καὶ τὴν χρονίαν. Κάθε ἔτος 8,8 ἑκατομμύρια ἀνθρώπων ἀποθνήσκουν, κυρίως παιδιὰ ἐκ τῆς πείνας.
Κατὰ τὸ Συμβούλιον τῆς Παγκοσμίου Γεωργίας, ἡ μονομερὴς δι’ ἐξαγωγὴν κατευθυνομένη γεωργικὴ πολιτικὴ τῶν μεγάλων ὀργανισμῶν, εἶναι συνυπεύθυνος διὰ τὴν πεῖναν. Διότι αὕτη περιθωριοποιεῖ τοὺς μικρογεωργούς, οἱ ὁποῖοι συνιστοῦν τὴν σπονδυλικὴν στήλην τῆς παγκοσμίου διατροφῆς καὶ δὴ εἰς μικρὰς χώρας, ἐξαναγκάζοντας αὐτοὺς εἰς φθηνοτέρας ἐλευθέρας εἰσαγωγάς, ἐνῶ ἡ παραγωγὴ αὐτῶν σήπεται (Agrar dumping). Οὐδέποτε ἡ παραγωγὴ καθορίζεται ἀπὸ τὴν ζήτησιν, ἀλλὰ ἐκ τοῦ κέρδους τῶν ὀλίγων. Τὸ 30% τῶν προϊόντων ἀπόλλυται ἢ σπαταλᾶται πρὸ ἢ μετὰ τὴν χρῆσιν του ὑπὸ τῶν καταναλωτῶν. Αἱ τιμαὶ τῶν προϊόντων διαρκῶς ἀνέρχονται. Καὶ ἡ "ἐξέλιξις" αὕτη ὀξύνεται ἐκ τῆς δίψης τῶν ἀγροτικῶν καυσίμων (Agrosprit) καὶ τῆς βιοενεργείας, ἰδίως εἰς τὴν Εὐρώπην καὶ τὰς Η.Π.Α., καθὼς καὶ ἐκ τῆς αὐξανομένης κρεατοηδονῆς εἰς τὴν Κίναν, Ἰνδίαν καὶ Νότιον Ἀμερικήν. Ἡ κρεατοπαραγωγὴ καταβροχθίζει τὸ ἓν τρίτον τῶν σιτηρῶν τοῦ κόσμου.
Τὸ κυρίως ὅμως ἐκρηκτικὸν εἶναι ἡ μελλοντικὴ παγκόσμιος αὔξησις τοῦ πληθυσμοῦ ἀπὸ 6,9 εἰς 9,5 δίς, καίτοι ἡ σημερινὴ γεωργία δύναται νὰ ἐκθρέψῃ 12 δὶς τῶν ἀνθρώπων. Καὶ εἰς τὰς αὐξανομένας ἀπαιτήσεις δὲν ἀρκοῦν τὰ ἀγροτεμάχια τῆς ὑφηλίου. Ἓν τρίτον τῶν γονίμων ἐδαφῶν ἔχει ἀπωλεσθεῖ. Δραματικὴ εἶναι καὶ ἡ κατάστασις τῶν ὑδάτων τῶν πηγῶν, αἱ ὁποῖαι βαίνουν πρὸς τὸ τέλος των. Εἰς τὰς μονοκαλλιεργείας τῶν βιομηχανικῶν χωρῶν, ἐμφανίζεται καὶ εἷς νέος κίνδυνος, τῆς καταστροφῆς τῆς συγκομιδῆς ὑπὸ νέων σπόρων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀσθενείας.
Διὸ καὶ οἱ μεγιστᾶνες τῶν γεωργικῶν εἰσαγωγῶν ζητοῦν νὰ ἀγοράζουν γαίας μετὰ ὑδατίνων πόρων, ἰδίως ἀπὸ τὰς διεφθαρμένας κυβερνήσεις τῆς Ἀφρικῆς καὶ τῆς Νοτιοανατολικῆς Ἀσίας. Ἓν εἶδος γεωργικῆς ἀποικιοκρατίας, ἄνευ συχνάκις ἀποπληρωμῆς.
Διατί ὅμως δὲν γίνεται δικαία κατανομὴ τῶν τροφῶν; Πρωτίστως, λόγῳ τῶν γεωργικῶν dumping τῶν βιομηχανικῶν χωρῶν. Ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσις ἔχει ἱδρύσει καὶ τὸν Ὀργανισμὸν Frontex, πρὸς ἐκδίωξιν τῶν προσφύγων τῆς πείνας. Κατόπιν τὰ τεράστια χρέη τῶν ἀφρικανικῶν κρατῶν, μεθοδευμένα ὑπὸ τοῦ Διεθνοῦς Νομισματικοῦ Ταμείου (IMF) εἰς τὰς μεγάλας τραπέζας. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως ἀπωλέσθησαν 82.000 δὶς δολλάρια Ἀμερικῆς, γενομένης στροφῆς τῶν τραπεζῶν εἰς ἀγροτικὰ προϊόντα (ὄρυζα, ἀραβόσιτος, σιτηρά), τῶν ὁποίων αἱ τιμαὶ ηὐξήθησαν φοβερῶς, οἱ δὲ ρυθμισταί των ἀπεκόμισαν τεράστια κέρδη.
Σημειωθήτω, ὅτι διὰ 50 λίτρα βιοκαυσίμων, δέον νὰ ἀποτεφρωθοῦν 358 χιλιόγραμμα ἀραβοσίτου, τ.ἔ. τῆς τροφῆς ἑνὸς παιδιοῦ δι’ ἓν ἔτος. Πρὸς τούτοις, εἰς τὴν Γερμανίαν 20 ἑκατομμύρια τόνοι τροφίμων, καταλήγουν εἰς τὰ ἀπορρίματα!
Ἡ λύσις τοῦ προβλήματος τῆς πείνας εἶναι περίπλοκος. Δὲν ὑπάρχει δι’ αὐτὸ συνταγή. Πρὸς τοῦτο, δέον νὰ λαμβάνωνται ὑπ’ ὄψιν κατὰ χώρας, οἱ ἐκεῖ ἰσχύοντες κοινωνικοί, πολιτικοί, οἰκονομικοί, οἰκολογικοὶ καὶ γεωγραφικοὶ ὅροι.
Ἀπαιτεῖται ἡ διεθνὴς ρύθμισις τοῦ "Landgrabbing" ξένων ἐπενδυτῶν, ἡ ἀκύρωσις τῶν βαρέων συμβάσεων ἐξαγωγῆς μὲ λίαν χαμηλὰς τιμάς, ἢ ἄρσις χρεῶν, ἡ βοήθεια διὰ τὴν ἐξέλιξιν καὶ ὁ δίκαιος καθορισμὸς τῶν τιμῶν τῶν ἀκατεργάστων ὑλῶν, ἡ ἐφαρμογὴ οἰκολογικῶν κριτηρίων κατὰ τὴν παραγωγὴν ἡ ἀλλαγὴ τῆς καταναλωτικῆς νοοτροπίας κυρίως τοῦ πλουσίου Βορρᾶ, ὁ ἔλεγχος τῶν γεννήσεων, ἡ ἀποτροπὴ ἐρημοποιήσεως τῆς γῆς κ.ἄ.
Ὑπάρχουν δὲ πρὸς τοῦτο εἰδικὰ Ἱδρύματα, ὡς τὸ Εὐαγγελικὸν τοιοῦτον Βοηθείας "Ἄρτος διὰ τὸν κόσμον", τὸ "Πρῶται Πληροφορίαι διὰ Φαγητὸν καὶ Δράσεις εἰς τὸ Διαδίκτυον" (FIAN), τὸ τῆς "Παγκοσμίου Ἀνάγκης τῆς Καθολικῆς Κινήσεως Ἐργοληπτῶν" (ΚΑΒ), τὸ τῆς "Ἐργατικῆς Κοινότητος Γεωργίας τῶν Χωρικῶν" (ABL), τὸ τῆς "Καθολικῆς Γεωργικῆς Κινήσεως Νέων". Συγκαλοῦνται δὲ καὶ συνέδρια, ὡς τὸ τοῦ Βερολίνου "Πέραν τῆς ἀναπτύξεως" κ.ἄ.
Βεβαίως ἡ πεῖνα δὲον νὰ ἐξετασθῇ καὶ εὐρύτερον ὡς πρὸς τὴν μορφήν, τὴν ἔκτασιν, τὴν διάρκειάν της, τὰς ὀλεθρίας συνεπείας της, ὡς ἡ ἀνυπολόγιστος ἀπώλεια ἀνθρωπίνου δυναμικοῦ καὶ ἡ περιστολὴ τῆς κοινωνικῆς ἀναπτύξεως, αἱ καταστρεπτικαὶ ἀσθένειαι καὶ ὁ θάνατος, ἡ πεῖνα τῶν ζώων καὶ τῶν φυτῶν κ.ἄ.
Καὶ τώρα ἐρχόμεθα εἰς τὴν πεῖναν τοῦ πνεύματος καὶ τῆς ψυχῆς, τ.ἔ. μίαν βασικὴν μορφὴν αὐτῆς κατὰ τὸ "οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος" (Λουκ. 4, 4).
Τὸ θέμα τοῦτο εἶναι μέγα, ἡ ἔντασις δὲ αὐτοῦ ποικίλλει κατὰ καιροὺς καὶ περιοχάς. Οὕτω, ὁ Διαφωτισμὸς καὶ ἀποχριστιανισμὸς τῆς Δύσεως συνέβαλεν εἰς τὴν μεταγενεστέραν θρησκευτικὴν ἀποτελμάτωσιν τῆς Γηραιᾶς Ἠπείρου, ἐνῶ εἰς περιοχὰς τῆς Ἀφρικῆς, τῆς Ἐγγὺς καὶ Ἄπω Ἀνατολῆς, ὅπου κυριαρχοῦν ὁ Μουσουλμανισμός, ὁ Βουδισμός, ὁ Ἰνδουϊσμὸς καὶ ἄλλαι θρησκεῖαι, παρατηρεῖται μία ἄνθησις τῆς θρησκευτικότητος.
Τοιουτοτρόπως, πολλοὶ ἄνθρωποι τῆς Δύσεως εἶναι "κεκορεσμένοι" πνευματικῶς, διότι θεωροῦν τὸν ἑαυτόν των αὐτάρκη ὑλικῶς καὶ διακατέχονται ἀπὸ τὸν σύγχρονον ἀθεϊσμὸν ὑπὸ τὸ ἔνδυμα τῆς θρησκευτικῆς ἀδιαφορίας. Ὅταν ὅμως διαταραχθεῖ ἡ τάξις αὐτὴ ἢ ἀπωλέσουν τὴν ὑγείαν των, τότε ἐπικαλοῦνται, τουλάχιστον ἐν ἐσχάτῃ ἀνάγκῃ οὐχὶ βεβαίως πάντες, τὴν βοήθειαν θεῶν καὶ δαιμόνων. Ἕτεροι πεινοῦν πνευματικῶς, διότι ἔχουν ἀπογοητευθεῖ ἐκ τῆς πατρώας θρησκείας των, μὴ ἱκανοποιούμενοι ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ3. Ζητοῦν καταφύγιον διὰ τὴν πλήρωσιν τοῦ δημιουργηθέντος ἐντὸς αὐτῶν κενοῦ (M. v. Armack) εἰς διάφορα μέσα (π.χ. τῆς τέχνης, τῆς διασκεδάσεως, τῶν γυναικῶν) καὶ κυρίως εἰς ἕτερα θρησκεύματα. Διότι "δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος δὲν προσφέρει θυσίαν εἰς τοὺς θεοὺς ἢ τὰ εἴδωλά του" (F. Von Baader). Ἀλλὰ καὶ ὁ Πλούταρχος πολὺ ἐνωρίτερον εἶχεν ἐπισημάνει: "εὕροις δ’ ἂν ἐπιὼν πόλεις ἀτειχίστους, ἀγραμμάτους, ἀβασιλεύτους, ἀοίκους, ἀχρημάτους, νομίσματος μὴ δεομένας, ἀπείρους θεάτρων καὶ γυμνασίων• ἀνιέρου δὲ πόλεως καὶ ἀθέου, μὴ χρωμένης εὐχαῖς, μηδ’ ὅρκοις, μηδὲ μαντείαις, μηδὲ θυσίαις ἐπ’ ἀγαθοῖς, μηδ’ ἀποτροπαῖς κακῶν οὐδείς ἐστιν οὐδ’ ἔσται γεγονὼς θεατής•"4.
Πρὸς τί ἄλλωστε ὁ παγκόσμιος σήμερον κυκεὼν καὶ τὸ πλῆθος τῶν πολιτισμικῶν, ἀθλητικῶν καὶ λοιπῶν ἐκδηλώσεων, τῶν συνεπικουρουμένων ὑπὸ τῶν παραπλανητικῶν καὶ παραμορφωτικῶν ΜΜΕ, τῶν ποικίλων αἱρέσων, τῶν ἐξάλλων δῆθεν θρησκευμάτων, νέων ἢ παρωχημένων, τὰ ὁποῖα "συγκινοῦν καὶ ἐνθουσιάζουν" τοὺς ὁπαδούς των, καθὼς καὶ ἡ ἐμφάνισις τῶν διαφόρων ψευδομεσσιῶν καὶ ψευδοχριστῶν ὡς τῶν Father Divine (G. Baker), G. Roux, L. Voorthuisen, Abd-ru-shin (O. E. Bernhardt), J. Weissenberg, S. M. Mun κ.ἄ.5
Ὅμως δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία, ὅτι εἰς πάντα ταῦτα συναίτιος τυγχάνει καὶ ἡ Ἐκκλησία, καθ’ ὅσον οὐχὶ σπανίως ἐξέκλινε ποικιλοτρόπως τοῦ κυρίως σκοποῦ αὐτῆς, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἢ τοὐλάχιστον ὁ ἀναχαιτισμός του ἀπὸ πολλῶν κακῶν, καὶ ἡ ἔμπρακτος διδασκαλία τῶν ἀρχῶν τῆς ἀγάπης, εἰρήνης, δικαιοσύνης, ἀνοχῆς καὶ συναλληλίας. Πάντα ταῦτα, ἀλλὰ καὶ αἱ σύγχρονοι διαχριστιανικαὶ καὶ θεολογικαὶ ἔριδες καὶ ἡγεμονιστικαὶ τάσεις, τὰ οὐκ ὀλίγα, ὡς μὴ ὤφελε, οἰκονομικὰ καὶ δημοσιοποιούμενα σεξουαλικὰ σκάνδαλα τῶν κληρικῶν, συνέβαλαν εἰς τὴν προσθήκην τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μεταστροφῶν εἰς τὸν τῶν παλαιοτέρων προσηλύτων καὶ ὡδήγησαν εἰς τὸ κατὰ τῆς Ἐκκλησίας μῖσος καὶ τὴν θρησκευτικὴν ἀδιαφορίαν.
Πρὸς τούτοις δὲ διάφοροι Χριστιανικαὶ Ἐκκλησίαι τῆς Δύσεως, ἀντὶ νὰ ἐπανευαγγελίσουν τὰς χώρας των, ἀσκοῦν ἔντονον προσηλυτισμὸν οὐχὶ μόνον ἐντὸς τῶν περιοχῶν ἑτέρων θρησκευμάτων, ἀλλὰ καὶ ἐντὸς τῶν δικαιοδοσιῶν ἑτέρων ἀδελφῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν, ἐκμεταλλευόμεναι τὴν ἐκ ποικίλων λόγων ἀγνωσίαν καὶ οἰκονομικὴν δυσπραγίαν τῶν ἐπιχωρίων πληθυσμῶν, πρὸς ἐξεύρεσιν "νέων θρησκευτικῶν ἀγορῶν", ἐφ’ ὅσον ἐστείρευσαν αἱ ἰδίαι αὐτῶν πηγαὶ καὶ ἔπαυσεν ἐκεῖ νὰ λαλεῖ ἡ "Πυθία"!
Βεβαίως οὐδεὶς δύναται νὰ διαμφισβητήσῃ τὴν προσφορὰν τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τὸν πολιτισμόν. Οὐδεὶς δύναται νὰ ἀρνηθῇ τοὺς ἀγώνας των, διὰ τὰ χριστιανικὰ καὶ ἀνθρωπιστικὰ ἰδεώδη. Οὐδεὶς δύναται νὰ παραγνωρίσῃ τὰ πολλὰ καὶ ποικίλα διαχρονικὰ μαρτύριά της, ἐκ τῶν ὁποίων ὅμως ἐπέζησε, ἐθριάμβευσε καὶ θὰ ἐπιζήσῃ, διότι "πῦλαι Ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς" (Ματθ. 16, 18).
Διὸ καὶ πάλιν ἠχοῦν εἰς τὰ ὧτα ἡμῶν οἱ λόγοι Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου: "Δεῦτε (τοίνυν) πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς" (Ματθ. 11, 28).
__________________________________________
1- Hunger, Wikipedia, der Freien Enzyklopädie. Hunger in Überfluss. Wie alle Menschen satt werden können, N. Copray – J. Garstecki – J. Haberer – R. Misselwitz, ἐκδ., Publik-Forum Dossier Juni (2011) I-XVI. N. Copray, Das globale Leiden, Public-Forum ἀρ. 18 (2011) 48. K.-A. Immel – K. Tränkle, Aktenzeichen Armut, 2011.
2- T. Schneider, Der Wegwerfwahn. Rund die Hälfte aller Lebensmittel landet weltweit im Müll, Public-Forum ἀρ. 18 (2011) 29.
3- M. Urban, Abschied von der Predigt?, Public-Forum ἀρ. 18 (2011) 34-35.
4- Πλουτάρχου, πρὸς Κολώτην τὸν Ἐπικούρειον, 31, Moralia XIV 1925, Loeb Library, 300.
5- Β. Α. Γεωργόπουλου, Πρωτοπρ., Ψευδομεσσίαι καὶ ψευδόχριστοι τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνος, Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. 1889, 2.9.51 (2011) 3.

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Ο π. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΠΤΩΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΓΚΑΤΖΙΡΟΥΛΗ

Άλκης Πιερράκος, Νταμάρι. Υδατογραφία και μελάνι σε χαρτί

Ο έκπτωτος Μητροπολίτης Αττικής Νικόδημος Γκατζιρούλης σε πρόσφατο κείμενό του ανασύρει και πάλι την χουντική πρακτική της "κάθαρσης", αφήνοντας υπονοούμενα - σαφέστατα! - για το ηθικό ποιόν των Μητροπολιτών Κηφισίας και Ιλίου. Παλιά του τέχνη κόσκινο...
Αντί άλλου σχολιασμού, παραθέτω ένα απόσπασμα του καθηγητού π. Θεοδώρου Ζήση για το "ποιόν" του εκπτώτου Νικοδήμου, από το κείμενό του "Η ελλαδική θεολογία", το οποίο δημοσιεύθηκε στον τιμητικό τόμο για τον αείμνηστο Αμερικής Ιάκωβο, υπό τον τίτλο Ξενία (Θεσσαλονίκη 1985, σ. 466-67). Νομίζω τα λέει όλα:

Η πατερική θεολογία της Θεσσαλονίκης αποτελεί σήμερον ελπιδοφόρον παρουσίαν εις τον ελλαδικόν χώρον, μολονότι και εις αυτήν ακόμη την Θεσσαλονίκην δεν έχουν εκλείψει άλλαι θεολογικαί τάσεις. Αι τάσεις αυταί προέρχονται από τας θρησκευτικάς οργανώσεις, αι οποίαι διαμορφώνουν με την δραστηριότητά των κατά σοβαρόν μέρος τας θεολογικάς δυνάμεις εις την Ελλάδα. Μία μάλιστα εξ αυτών, η “Ζωή”, που προσέφερε αναμφιβόλως πολλά εις την χριστιανικήν, όχι όμως εις την ορθόδοξον, διαπαιδαγώγησιν των νεωτέρων θεολόγων και των πιστών, επεχείρησε κατά τη διάρκειαν της δικτατορίας και επέτυχε να καταλάβη αντικανονικώς την εκκλησιαστικήν εξουσίαν με σκοπό να εγκαθιδρύσει εις την Ελλάδα τον "ελληνοχριστιανικόν πολιτισμόν", όπως ανορθόδοξα και αντιπαραδοσιακά τον συνέλαβε και τον οικοδόμησε ο μνημονευθείς καθηγητής Τσιριντάνης. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η εκκλησιαστική πολιτική του αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου (Α'), ο οποίος εκλήθη να εφαρμόσει το πρόγραμμα αυτό, ομοιάζει καταπληκτικά με εκείνην του Θεοκλήτου Φαρμακίδου. Επεδίωξε την ολοκλήρωσιν του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, διά της υψώσεώς της εις πατριαρχείον και της πλήρους καταργήσεως των δικαιοδοσιών του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί περιοχών του Ελληνικού κράτους. Αποκαλυπτικό των προθέσεων αυτών είναι το κείμενον-λίβελλος- του στενοτέρου συνεργάτου του Ιερωνύμου, Μητροπολίτου πρώην Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου (Γκατζιρούλη) “Ανοικτό Υπόμνημα προς τους Έλληνες Ιεράρχες” . Επαναλαμβάνει τα επιχειρήματα του Κοραή και του Φαρμακίδου αλλά και πολλών συγχρόνων Σλάβων Ορθοδόξων θεολόγων, οι οποίοι προετοιμάζουν θεολογικώς το έδαφος δια την άνοδον εις τον οικουμενικόν θρόνον της “Τρίτης Ρώμης», και υβρίζει προκλητικώς τους ιεράρχας της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Είναι δε γνωστόν ότι κατά τας συζητήσεις δι᾽ ωρισμένας πρώιμους ενεργείας της Εκκλησίας της Ρωσσίας, σχετικώς με το αυτοκέφαλον της Ιαπωνικής Εκκλησίας, ο Νικόδημος, εκπρόσωπος τότε της Εκκλησίας της Ελλάδος (1972), συνετάχθη με την πολιτικήν της Εκκλησίας της Ρωσσίας και όχι με την του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Κατανοεί κανείς ούτω και την μεγάλην συμπάθειαν των προσκειμένων εις την «Ζωήν» θεολόγων προς την ρωσσική θεολογίαν, η οποία κατακλύζει εσχάτως δια θεολογικών συγγραφών τα θεολογικά βιβλιοπωλεία της Ελλάδος εν μεταφράσει εις την ελληνικήν, αλλά και μερικών Ρώσσων θεολόγων της Σχολής του Αγίου Βλαδιμήρου Αμερικής προς τους εκ της «Ζωής» προερχομένους ή προσκειμένους εις αυτήν Έλληνας θεολόγους.

"ΕΙΣ ΠΑΣΑΝ ΤΗΝ ΓΗΝ..."


Ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας μας υπενθυμίζει με τις ανταποκρίσεις του από το μακρινό Μαπούτο της Μοζαμβίκης ότι οι Τρεις Ιεράρχες είναι Οικουμενικοί Διδάσκαλοι και όχι προνόμιο του "Ελληνοχριστιανισμού".
Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά: "Πολυπληθές το εκκλησίασμα: Έλληνες, Ρώσοι, Αμερικανοί και λοιποί! Όλοι συμμετείχαν -με τον δικό του ο καθένας τρόπο- στην ευχαριστιακή Σύναξή μας, μεταλαμβάνοντας μάλιστα οι πλείστοι των Αχράντων Μυστηρίων". Και συνεχίζει:
"Αμέσως μετά, στο Επισκοπείο, απέναντι από τον μεγαλοπρεπή Ναό, έγινε η καθιερωμένη πλούσια συνεστίαση, με εδέσματα που έφεραν οι εντόπιοι Ορθόδοξοι από τα σπίτια τους. Ως γνωστόν, ο οικείος Επίσκοπος κ. Ιωάννης έχει από έτους ανοίξει τις θύρες της Επισκοπής στον λαό, οπότε όλοι έρχονται με την άνεσή τους, συμπεριφέρονται ωσάν στο σπίτι τους, επειδή ακριβώς είναι το σπίτι τους! Οι πρωτοχριστιανικές "αγάπες" σε ισχύ και πλήρη αποδοτικότητα! Θαυμάσια όλα αυτά, τα οποία συντελούν τα μέγιστα στην ενότητα των Ορθοδόξων δια της αλληλογνωριμίας εθνικοτήτων, γλωσσών και προσωπικοτήτων!".
Όντως "εις πάσαν την γην εξήλθεν ο φθόγγος αυτών και εις τα πέρατα της οικουμένης τα ρήματα αυτών". 

Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΕΜΠΑΣΤΙΑΝ ΜΠΡΟΚ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΤΟΥΣ "ΑΝΤΙΧΑΛΚΗΔΟΝΙΟΥΣ"


Ο καθηγητής Σεμπάστιαν Μπροκ δίδαξε στην Οξφόρδη την άγνωστη σε πολλούς συριακή χριστιανική γραμματεία. Κατέστη αυθεντία, θα λέγαμε, στον τομέα αυτό.  Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στην Αθήνα και παραχώρησε τέσσερα μαθήματα στο ελληνικό κοινό, προσκεκλημένος του ιδρύματος Άρτος Ζωής που διευθύνει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης. 
Ο καθηγητής παραχώρησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην Όλγα Σελλά και την Καθημερινή της Κυριακής. Σταχυολογούμε τις απόψεις του για τους Χριστιανούς της Μέσης Ανατολής και τον διάλογο Ορθοδόξων και Αντιχαλκηδονίων. 
- Ποιο θα είναι το μέλλον των Χριστιανών που ζουν σε αραβικές χώρες; 
«Πολύ δύσκολο, παρότι υπήρχαν καλές περίοδοι ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες, και άλλες με φανατισμό, διωγμούς και καταστροφή. Στις μέρες μας από τη μια έχουμε την ανάπτυξη μιας φανατικής εκδοχής του Ισλάμ και από την άλλη το ευρωπαϊκό και αμερικανικό ενδιαφέρον για τη Μέση Ανατολή που επικεντρώνεται στο πετρέλαιο. Το τρίτο στοιχείο είναι ότι η αμερικανοβρετανική εισβολή στο Ιράκ, που ισοδυναμεί με επέμβαση στον ισλαμικό κόσμο. Κι αυτό έχει αλλάξει τις ισορροπίες.
Τώρα, για τους χριστιανούς της Μέσης Ανατολής, αυτό που έχει σημασία είναι μια σταθερή κυβέρνηση. Η αλλαγή συσχετισμών στην περιοχή έχει επιφέρει αβεβαιότητα που είναι το χειρότερο για τις μειονότητες. Υπάρχουν δύο στοιχεία κατά των χριστιανικών κοινοτήτων, το ένα είναι το φανατικό Ισλάμ και το άλλο είναι οι αμιγώς εγκληματικές ομάδες που δρουν σ’ αυτές τις χώρες. Έτσι, πολλά μέλη από τις χριστιανικές κοινότητες φεύγουν από τις χώρες όπου ζουν, παρότι είχαν λάβει μέρος στις εξεγέρσεις του αραβικού κόσμου ελπίζοντας σε μια κοσμική ηγεσία και σ’ ένα καθεστώς σταθερότητας».
Διάλογος
- Οι Αντιχαλκηδόνιοι, όσοι διαφώνησαν με τους Ορθόδοξους στη Σύνοδο της Χαλκηδόνος το 451 μ. Χ., έχουν περάσει μεγάλο διάστημα ιδεολογικής θρησκευτικής διαμάχης με τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Υπάρχει σήμερα διάλογος ανάμεσα στους «Αντιχαλκηδόνιους», τους Χριστιανούς των χωρών της Μέσης Ανατολής, και τους Ορθόδοξους; 
«Για 16 αιώνες δεν υπήρξε κανένας διάλογος, με εξαίρεση κάποιες σποραδικές επαφές στους μέσους χρόνους, κυρίως με τους Αρμένιους.
Πρώτη φορά στη δεκαετία του ’60 ξεκίνησαν κάποιες επαφές, ανεπίσημα, που επισημοποιήθηκαν αργότερα. Όμως, για χρόνια κυριάρχησαν οι πολεμικοί χαρακτηρισμοί και από τις δύο πλευρές. Πρέπει να εγκαταλειφθούν αυτοί οι χαρακτηρισμοί και να υιοθετηθούν άλλοι, ουδέτεροι. Προς το παρόν, ο διάλογος έχει μπλοκάρει και υποθέτω ότι αυτό έχει να κάνει με την επικράτηση συντηρητικών απόψεων στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που επέστρεψαν στη χρήση των πολεμικών χαρακτηρισμών του παρελθόντος. Όμως στη Μέση Ανατολή οι σχέσεις μεταξύ Συρορθόδοξων και Ορθόδοξων είναι πολύ καλύτερες στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων».

ΕΞΟΔΙΟΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ: Ποιητικό έργο υψηλής πνοής

Ο Αββάς Σισώης (4ος μ.Χ. αι.) μπροστά στον τάφο του Μ. Αλεξάνδρου. Στον τάφο υπάρχουν και δύο άλλοι σκελετοί, δηλωτικό στοιχείο της μεταθανάτιας ισότητας (Τοιχογραφία στο Θεολόγο Μαυριώτισσας).

O συγγραφέας Δημήτρης Νόλλας προτείνει
Την «Εξόδιο Ακολουθία» (εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος), σύνθεση του Ιωάννου Δαμασκηνού, ποιητικό έργο υψηλής πνοής, ψυχωφελές για θερμοκέφαλους νέους και άπληστους γέροντες ηλιθίους. Για όλους εμάς που νομίζουμε και περιμένουμε πως τα πάντα θα ξαναγίνουν όπως πρώτα. Η κατά καιρούς ανάγνωση αυτού του κειμένου καταλαγιάζει την ταραχή από την ενεργοποίηση των Ασφάλιστρων Κινδύνου, καθώς είναι μουρμούρικο παρηγοριάς και ρυθμός απτάλικος παραμυθίας, όχι μόνο γι’ αυτούς που έχασαν προσφάτως πρόσωπο αγαπημένο, αλλά κυρίως για όλους εμάς που μένουμε πίσω και τρέμουμε πως ο θάνατος μπορεί να μας τα πάρει όλα. Ψάλλει όμως ο Δαμασκηνός πως «ταύτα πάντα εξηφάνισται» όταν συμβεί και ρίξει μες στο μνήμα τη δικιά μας «ωραιότητα, άμορφον, άδοξον, μη έχουσαν είδος». Μοναδική ευκαιρία να αισθανθούν, όσοι μπορούν να καταλάβουν τη γλώσσα των πουλιών, τι είναι τα πλούτη, τι είναι η ομορφιά, και τι η εξουσία. Και όλα της τα σέα.

Διαβάστε, επίσης, αγαπητοί συνοδίτες, την παλαιότερη ανάρτησή μας Το ρέκβιεμ του Ντίνου Χριστιανόπουλου. Ίσως καταλάβετε και γιατί δεν απέστη του Εναντίον του και, ως εκ τούτου, δεν δέχθηκε το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας. 

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

ΝΕΟ-"ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ" ΚΥΝΗΓΙ ΜΑΓΙΣΣΩΝ!



Δε νομίζω πως υπάρχει αμφιβολία ότι η ημερίδα της Μητροπόλεως Πειραιώς που έχει προγραμματιστεί για τις 15 Φεβρουαρίου, με θέμα: "Πατερική Θεολογία και μεταπατερική αίρεση", στρέφεται ευθέως εναντίον της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος.
Ο όρος "μεταπατερικός" από εκεί έγινε συνώνυμος - φευ! - της αίρεσης! Και ...εξελίχθηκε σε "πατρομάχους" κ.α. παρόμοια. Κυνήγι μαγισσών, η όλη υπόθεση... Έχουν εξέλθει θεολόγοι τινές προς άγραν "αιρετικών", με σκοπό την καταδίκη τους στην πυρά! Μόλις προ ολίγου καιρού καταγγέλθηκε στην Ι. Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος ως "αιρετικός" (!!) ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης. Τώρα στοχοποιείται η Ακαδημία της Μητροπόλεως Δημητριάδος ως εισάγουσα την "μεταπατερική αίρεση"!
Επί του παρόντος αφιερώνω στους πολεμίους των "αιρετικών πατρομάχων" τα όσα γράφει ο Χρήστος Γιανναράς στο "Ενάντια στη Θρησκεία":
«Αιρετικός γίνεται όχι όποιος αμαρτάνει στο γράμμα κάποιας δογματικής σημειογραφίας, αλλά όποιος αποκόβεται από τη ζωή και την πραγματικότητα, φτιάχνει ένα δικό του κόσμο φαντασιώδη, δική του γλώσσα, δικά του αυτονόητα, ακοινώνητες βεβαιότητες… Αίρεση είναι να αλλοτριώνεις σε ηδονή εξουσιασμού συνειδήσεων τη διακονία της πατρότητας, που λειτουργεί τον εγκεντρισμό των ανθρώπων στο σώμα της Εκκλησίας… Αίρεση είναι: η αλλοτρίωση του εκκλησιαστικού γεγονότος σε σκληρυμένα μορφώματα θεσμικής καταξίωσης του φόβου της ελευθερίας, της εξουσιαστικής ηδονής. Η διαστροφή της διακονίας σε εξουσία. Της Εκκλησίας σε θρησκεία».
Υ.Γ. Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι οι εισηγητές της δεύτερης συνεδρίας της προγραμματιζόμενης ημερίδας, ήτοι ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος και ο καθηγητής Ιωάννης Κουρεμπελές έχουν συμμετάσχει στο παρελθόν - και όχι στο απώτατο - σε εκδηλώσεις της Ακαδημίας του Βόλου.

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Το κατηχητόπουλο που αφορίστηκε...


"Με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, μας συνδέει μια φιλία 60 χρόνων, από την πρώτη τάξη του Γυμνασίου. Από το 1947. Κι αργότερα μαζί πάλι στη Νομική. Παιδιά πηγαίναμε στο Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων κι ο Θόδωρος ήταν πολύ καλός μαθητής με ιδιαίτερη ροπή προς τη λογοτεχνία. 'Εγραφε ποιήματα, μιά σειρά από διηγήματα και πιστεύω ότι θα έφτανε πολύ νωρίτερα στα επιτεύγματά του στον κινηματογράφο αν δεν είχε εμπλακεί με το κατηχητικό. Μαζί με τον επίσης υψηλής στάθμης συμμαθητή μας, Χρήστο Γιανναρά. Το κατηχητικό ήταν τροχοπέδη έως ότου έσπασε τα δεσμά του, γύρω στα 18 του χρόνια".
Αυτά έγραψε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος εις μνημόσυνον Θόδωρου Αγγελόπουλου. Μας είπε κάτι που ξέραμε, ότι ο Αγγελόπουλος υπήρξε ως έφηβος κατηχητόπουλο (μαζί με τον Χρήστο Γιανναρά), αλλά μας είπε και κάτι που θέλει περισσότερη ανάλυση: Αν δεν είχε εμπλακεί με το κατηχητικό θα έφτανε πολύ νωρίτερα στα επιτεύγματά του! Πράγμα που σημαίνει πως ο Αγγελόπουλος ήταν βαθιά μυημένος στην θρησκευτικότητα του καιρού του, αυτή των (παρα)εκκλησιαστικών οργανώσεων, που τότε ήταν κυρίαρχη.
Μετά την αυτονόμισή του από το κατηχητικό και την "ελληνοχριστιανική" ιδεολογία που τότε εξέφραζε, έγινε συνειδητά αριστερός. Όπως και πολλοί άλλοι κατηχητόπαιδες.
Και φτάνουμε στα 1990 οπότε ο μακαρίτης Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης αφόρισε τον Αγγελόπουλο ("Διαβολόπουλο", κατ' αυτόν!), και όλους τους ηθοποιούς και συντελεστές της ταινίας Το μετέωρο βήμα του πελαργού! Κι αυτό όχι διότι ο Αγγελόπουλος προσέβαλε την πίστη, αλλά διότι έθιγε την εθνικιστική ιδεολογία του Μητροπολίτη Αυγουστίνου, ο οποίος χαρακτήριζε την ταινία "αντεθνική" και καλούσε τον σκηνοθέτη να διαλέξει κάποιο άλλο θέμα, όπως π.χ. τη μάχη της Φλώρινας (Φεβρουάριος 1948)!
16/12/1990: Εξω από τη Μητρόπολη Φλώρινας οι πιστοί του Καντιώτη καταδικάζουν τον «άθεο»και «ακόλαστο» Θόδωρο Αγγελόπουλο (φωτογρ.: Χ. Μπίλιος)

Ήταν βέβαια φυσικό να μην καταλαβαίνει ο Καντιώτης Tο μετέωρο βήμα του πελαργού. Μια ταινία που - ειρήσθω εν παρόδω - έκανε πρεμιέρα πριν ακριβώς 20 χρόνια (10 Ιανουαρίου 1992).
Και σ' αυτήν την ταινία ο Αγγελόπουλος περιγράφει μια άλλη πραγματικότητα, μια άλλη Ελλάδα, απ' αυτή του Καντιώτη, και μια άλλη φιλοσοφία γύρω από τα σύνορα και τη μετανάστευση.
Γι' αυτό και το Κατηχητόπουλο της Κατοχής και των αμέσως μετά χρόνων, αφορίστηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα, στο όνομα της πατρίδος και της θρησκείας!
Τώρα διαβαίνει κι ο Αγγελόπουλος το κατώφλι της αιωνιότητας... Πόσο άραγε άτεγκτος θα είναι ο μακαρίτης Αυγουστίνος - όταν συναντηθούν - απέναντί του, γιατί, ως σκηνοθέτης, το παλαιό κατηχητόπουλο δεν υπήρξε τόσο "πατριώτης" όσο θα τον ήθελε ο κυρός;
Π.Α.Α.


Υ.Γ. Στην εξόδιο ακολουθία του Θόδωρου Αγγελόπουλου στο Α' Νεκροταφείο σήμερα το μεσημέρι, χοροστάτησαν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, γνωστός του Αγγελόπουλου από τα χρόνια του κατηχητικού. Ο Αλβανίας έδωσε το μήνυμα: «Αγάπη και προσευχή για την αιωνιότητα που πορεύεται ο αδελφός Θεόδωρος».  

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΣΑΒΑΝΕΣ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟ ΑΦΡΙΚΗ


Ο παμφίλτατος π. Παναγιώτης Καποδίστριας μας έστειλε για χαιρετίσματα από τη μακρινή Μοζαμβίκη, όπου μετέβη για να εξυπηρετήσει λειτουργικά τη νεοσύστατη Επισκοπή, τις ...εξωτικές φωτογραφίες που δημοσιεύουμε στη συνέχεια.
Οι φωτογραφίες αυτές είναι από τη σαβάνα της φάρμας Lama - Lama, έξω από την Πρετόρια στη Νότιο Αφρική.
Περισσότερες φωτογραφίες από εκεί δείτε στον ίσκιο του Ήσκιου και στο NaturaZante


Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Το facebook βλάπτει σοβαρά την υγεία του εκκλησιαστικού σώματος


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Σε παλαιότερη ανάρτησή μας είχαμε θέσει το ζήτημα της σχέσης των κληρικών με το facebook (και όποια άλλα μέσα "κοινωνικής δικτύωσης" στο διαδίκτυο), με αφορμή και την εγκύκλιο-προτροπή του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου προς τους ιερείς της δικαιοδοσίας του να αποφεύγουν το facebook.
Είχε δηλώσει τότε ο κ. Ειρηναίος: «Ζητούμε να είναι προσεκτικοί. Υπάρχει πάντα ο φόβος να παρασυρθούν και να εμπλακεί η Εκκλησία σε διάφορες καταστάσεις».
Εμείς είχαμε τότε σχολιάσει: "Επειδή, όμως, φίλοι μου, η Εκκλησία δεν έχει βρει ακόμη τον λόγο της στο διαδίκτυο - και όχι μόνο - οι παρενέργειες του Facebook για τους κληρικούς πλεονάζουν σε σχέση με τα θετικά μιας τέτοιας παρουσίας: μέσο προβολής και επιρροής, ξόδεμα χρόνου σε μια ρηχή επικοινωνία, κουτσομπολιό που δεν τιθασσεύεται, άγρα οπαδών - κι ό,τι να 'ναι -, κυριαρχία της λογικής των αριθμών (ο π. Παύλος μετράει πάνω από 1500 φίλους, η τάδε Μονή ξεπέρασε τους 5000, ο δείνα κληρικός έχει τόσους και άλλα τέτοια φαιδρά), και βέβαια, εν ονόματι της επικοινωνίας, και δη με τους νέους, έχουμε και ...ηλεκτρονική εξομολόγηση!!! Για να μη σκεφούμε άλλα τινά...".
Και τώρα προσθέτουμε: Διασπορά ψευδών ειδήσεων, εικασιών που γίνονται ή κατασκευάζονται ως "ειδήσεις" και δύσκολα μετά μπορείς να τις "μαζέψεις" - αφού πρόκειται για ανακρίβειες ή αναλήθειες - όταν έχουν στο λεπτό διαδοθεί, μιλάμε δηλ. για μια ανεξέλεγκτη πια κατάσταση.

Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται πανηγυρικά - δυστυχώς - από το άρθρο που διάβασα προ ημερών στην ομογενειακή εφημερίδα Νέος Κόσμος της Αυστραλίας με τίτλο: Ο γητευτής αρχιμανδρίτης του Facebook.
Γράφει ο δημοσιογράφος Κώστας Νικολόπουλος:
"Θέλω ν’ αγιάσω, αλλά δεν μ’ αφήνουν οι δραστηριότητες στο Facebook του Αρχιμανδρίτη της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας Αυστραλίας κ. Προκοπίου Καννάβα (Εκκλησιαστικής Αρχής της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Αυστραλίας)...
Όσοι σερφάρουν στο διαδίκτυο και μπαινοβγαίνουν στο Facebook ίσως έχουν επισημάνει την απέλπιδα προσπάθεια του κ. Προκοπίου να αποδώσει την καθαίρεσή του στο «φθόνο» αδελφών του κληρικών για την «αφοσίωσή του» στον εκθρονισμένο, πρώην Πατριάρχη Ιεροσολύμων, κ. Ειρηναίο, και να προβληθεί με ένα εντυπωσιακό βιογραφικό σημείωμα. 
...Βολεύει τον κ. Προκόπιο ο μύθος της «άδικης» απομάκρυνσης του κ. Ειρηναίου από τον πατριαρχικό θρόνο, διότι τον βοηθά να συντηρεί τον άλλον, προσωπικό μύθο, ότι δήθεν καθαιρέθηκε από τη Σύνοδο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων (23/06/2008), διότι ανήκε στην ομάδα των υποστηρικτών του έκπτωτου Ειρηναίου.
Όμως, επίσημα έγγραφα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων που έχουμε στην κατοχή μας, αποδίδουν την καθαίρεσή του από τη σύνοδο του πρεσβυγενούς πατριαρχείου σε άλλες αιτίες.
...Δυστυχώς, για τον κ. Προκόπιο, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων με επιστολή του προς τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Δορυλαίου κ. Νίκανδρο (αντίγραφο της οποίας δημοσιεύουμε ανωτέρω), χαρακτηρίζει «αβάσιμα», «ψευδή» και «ανυπόστατα» όσα «…..υπέρ αυτού ψευδώς επικαλείται (σ..σ στο βιογραφικό σημείωμά του) ως τίτλους σπουδών, ενασχόλησιν με τη νεολαίαν του Πατριαρχείου, επισκευήν της Εκκλησίας Αγίου Νικολάου και εκπροσώπησιν του Πατριαρχείου εις Συνέδρια…». Με απλά λόγια, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων δηλώνει, ότι το πλανώμενο στον κυβερνοχώρο βιογραφικό σημείωμα του κ. Προκοπίου είναι ψευδές κατασκεύασμα".

Και ο δημοσιογράφος προτρέπει στο τέλος του άρθρου του τον "Αρχιμανδρίτη" Προκόπιο "να σταματήσει τις πονηρές αναρτήσεις στο Facebook, διότι διχάζουν τους φίλους του και εκθέτουν την Ελληνική Κοινότητα Νότιας Αυστραλίας που τον εργοδοτεί".
Από τα παραπάνω αντιλαμβάνεται ο καθείς ότι το facebook μπορεί να καταστεί ένα πολύ επικίνδυνο μέσο που βλάπτει σοβαρά την ...υγεία του εκκλησιαστικού σώματος, δημιουργώντας απίθανες παρενέργειες.
Θα πρέπει άμεσα να υπάρξει μια θεολογική προσέγγιση του μέσου και να παρθούν μέτρα, διότι σε λίγο θα είναι πολύ αργά για την Διοικούσα Εκκλησία, η οποία θα παρακολουθεί παθητικά από το facebook την εξέλιξη της "εκκλησιαστικής" ζωής, αντί να την καθορίζει η ίδια όπως οφείλει. Εκτός και θέλουμε και οι Ορθόδοξοι να φτιάξουμε την "Εκκλησία του facebook", όπως κάποιοι προτεστάντες.

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΥΡΙΑΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ


Το Ίδρυμα «Άρτος Ζωής» διοργανώνει τέσσερα μαθήματα για τη χριστιανική συριακή γραμματεία.
Τα μαθήματα θα παραδώσει ο Sebastian Brock, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας, η κορυφαία σήμερα αυθεντία στο χώρο της συριακής γραμματείας και της ιστορίας των συρόφωνων εκκλησιών της Μέσης Ανατολής.
Τον ομιλητή θα παρουσιάσει ο Μανόλης Παπουτσάκης, επίκουρος καθηγητής συριακής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, Η.Π.Α., Department of Near Eastern Studies.
Τα μαθήματα ξεκίνησαν από σήμερα Τρίτη 24 Ιανουαρίου, με τη συμμετοχή πολύ κόσμου όπως πληροφορήθηκα, και θα διαρκέσουν έως και την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012.
 Κάθε απόγευμα στις 6 (το μάθημα διαρκεί μία περίπου ώρα ̇ ακολουθεί συζήτηση), στην αίθουσα "Αρέθας" του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου του Μ.Ι.Ε.Τ, στην οδό Παναγή Σκουζέ 3, πίσω από το ιερό της Αγίας Ειρήνης οδού Αιόλου, με ελεύθερη είσοδο.
Τα μαθήματα γίνονται στα αγγλικά, υπάρχει όμως διερμηνεία στα ελληνικά κατά τη συζήτηση που   ακολουθεί μετά από κάθε μάθημα.
Αναλυτικά, τα θέματα των μαθημάτων θα είναι τα εξής:
Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012:
Syriac Spirituality, 4th-8th centuries: An Overview
Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012:
St Ephrem and his " Sea of Symbols / Mysteries "
Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012:
St Isaac the Syrian on Divine Compassion
Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012:
Some Central Themes: Prayer of the Heart and the Spiritual Mirror

Ακολουθεί ένα κατατοπιστικό κείμενο του καθηγητή Μανόλη Παπουτσάκη για το θέμα των μαθημάτων.

Συρία (φωτό: Δέσποινα Καποδίστρια)
Ποία γλῶσσα ἀρχαιοτέρα;
Στά μέσα τοῦ πέμπτου αἰώνα ὁ Θεοδώρητος, ἐπίσκοπος τῆς Κύρρου στά βορειοανατολικά τῆς Ἀντιόχειας καί στοχαστικός ἑρμηνευτής τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, γύρεψε νά ξεκαθαρίσει λογῆς ζητήματα πού προκύπτουν ἀπό τήν προσεχτική ἀνάγνωση τοῦ βιβλικοῦ κειμένου. Πάνω σέ τέτοιο ζήτημα σκόνταψε ἀρχή-ἀρχή στό ἑνδέκατο κεφάλαιο τῆς Γενέσεως, στή διήγηση γιά τόν Πύργο τῆς Βαβέλ καί τή σύγχυση τῶν γλωσσῶν: “Καὶ ἦν πᾶσα ἡ γῆ χεῖλος ἕν, καὶ φωνή μία πᾶσιν.” Ὁ Θεοδώρητος διατύπωσε τό ἐρώτημα τῆς κεφαλίδας τοῦ ἄρθρου καί ἐξήγησε συνακόλουθα: «Δηλοῖ τὰ ὀνόματα·Ἀδὰμ γὰρ καὶ Κάϊν καὶ Ἄβελ καὶ Νῶε τῆς Σύρων ἴδια γλώττης· ἀδαμθὰ γὰρ τὴν ἐρυθρὰν γῆν ἔθος τοῖς Σύροις καλεῖν. Ἀδὰμ τοίνυν ἢ ὁ γήϊνος ἢ ὁ χοϊκὸς ἑρμηνεύεται, καὶ Κάϊν κτῆσις· τοῦτο δὲ ὑμνῶν ὁ Ἀδὰμ εἴρηκεν, ἐκτησάμην ἄνθρωπον διὰ τοῦ Θεοῦ· καὶ Ἄβελ πένθος· πρῶτος γὰρ οὗτος ὤφθη νεκρὸς καὶ πρῶτος τοῖς γεγεννηκόσι προὐξένησε πένθος· καὶ Νῶε ἀνάπαυσις.»
Ἀπό κοντά μέ τόν Ρωμανό τό Μελωδό, ὁ Θεοδώρητος ἦταν δίγλωσσος. Ναί, ἔγραψε στά Ἑλληνικά, ἀλλά ἡ γλώσσα του ἡ μητρική ἦταν ἡ Συριακή, διάλεκτος τῆς Ἀραμαϊκῆς. Μέ τήν ἐρωταπόκρισή του ὁ Θεοδώρητος θέλησε νά διακρίνει ἀνάμεσα στήν ἀρχαιότερη φυσική γλώσσα (σύμφωνα μέ τήν ἑρμηνεία του, τή Συριακή) καί στήν ἱερή καί διδακτή γλώσσα, τήν Ἑβραϊκή, πού ὁ Θεός ἔδωσε «διὰ τοῦ Μωυσέως» στούς Ἑβραίους. Ἔτσι, ἀπηχώντας ἀπόψεις πού ἀπαντοῦν στήν ἴδια τή συριακή γραμματεία, καταφεύγει σέ προβληματικούς ἐτυμολογικούς συσχετισμούς γιά νά προτείνει διαφορετική ἱεράρχηση τῶν φυσικῶν γλωσσῶν καί νά ἀποδώσει τήν πρωτιά στή μητρική του, τὴν τῶν Σύρων φωνήν.
Ὡς διάλεκτος τῆς Ἀραμαϊκῆς, ἡ Συριακή συγγενεύει μέ τά Ἀραμαϊκά τῆς Παλαιστίνης, τή διάλεκτο πού μιλοῦσε ὁ Χριστός (ἡ Ἀραμαϊκή, μαζί μέ τήν Ἑβραϊκή, ἀνήκει στόν βορειοδυτικό κλάδο τῶν σημιτικῶν γλωσσῶν). Ἔτσι, ἡ Κυριακή προσευχή, τό «Πάτερ ἡμῶν», πού ὁ Χριστός δίδαξε στά παλαιστινιακά Ἀραμαϊκά καί πού ὁ Ματθαῖος καί ὁ Λουκᾶς παραδίδουν στά Ἑλληνικά, θά διέφερε πολύ λίγο ἀπό τή μορφή στήν ὁποία παραδίδεται, μεταφρασμένη βεβαίως ἀπό τά Ἑλληνικά, στήν ἀδελφή διάλεκτο, στὴν τῶν Σύρων φωνήν. Ἡ Συριακή ἐμφανίζεται ὡς ντοπιολαλιά τῆς Ἔδεσσας (ἡ Urfa στή σημερινή Τουρκία) στά ἀνατολικά τοῦ Εὐφράτη, καί γίνεται, κατά τήν ὕστερη ἀρχαιότητα, ἡ φιλολογική γλώσσα τῶν ἀραμαιόφωνων Χριστιανῶν στή Συρία καί τή Μεσοποταμία (τό σημερινό κράτος τῆς Συρίας, ὅπου μιλιέται ἡ Ἀραβική καί ὅπου ζεῖ χριστιανική μειονότητα, δέν ταυτίζεται βεβαίως μέ τήν πολύ εὐρύτερη περιοχή πού ὀνομαζότανε «Συρία» στήν ἀρχαιότητα). Ἡ πρωτότυπη συριακή γραμματεία πού σώζεται εἶναι χριστιανική καί ἔχει παραδοθεῖ ἀπό τήν ἀντιχαλκηδόνια Συριακή Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία (ἁπλουστευτικά καί ἐσφαλμένα ἀναφερόμενη ὡς «Μονοφυσιτική») καί τήν Ἐκκλησία τῆς Ἀνατολῆς (ἁπλουστευτικά καί ἐσφαλμένα ἀναφερόμενη ὡς «Νεστοριανή»).

Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Ομήρου στη Συρία (φωτό: Δέσποινα Καποδίστρια)
Πλουσιότατη καί στά φιλολογικά της εἴδη πολυσχιδής, ἡ συριακή γραμματεία χωρίζεται ἐντελῶς σχηματικά σέ τρεῖς περιόδους:
α) 1ος-3ος αἰ.: Ἀπό τήν περίοδο αὐτή σώζονται μετρημένα, ἀλλά σημαντικά κείμενα· ἀνάμεσά τους, ἡ μετάφραση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀπό τά Ἑβραϊκά (ὄχι ἀπό τό ἑλληνικό τῶν Ἑβδομήκοντα) καί ἡ «παλαιοσυριακή» μετάφραση τῶν Εὐαγγελίων.
β) 4ος-7ος αἰ.: Τόν τέταρτο αἰώνα ἐμφανίζεται ὁ πρῶτος μεγάλος Σύρος συγγραφέας, ὁ Ἀφράατης, πού ζεῖ στήν Περσική Αὐτοκρατορία. Ὁ τέταρτος, πάλι, καί ὁ πέμπτος αἰώνας γνωρίζουν τό θρασομάνημα τῆς λαμπρῆς ποίησης τοῦ Ἐφραίμ (†373), τοῦ Ναρσῆ (†502) καί τοῦ Ἰακώβου (†521). Κατά τόν πέμπτο αἰώνα ἐκπονεῖται ἡ ἐπίσημη μετάφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης (Peshitta), μεταφράζονται ἑλληνικά πατερικά κείμενα καί, ἀπό τόν ἕκτο αἰώνα καί ὕστερα, ἔργα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γραμματείας. Ἡ συστηματική ἐνασχόληση μέ τά ἑλληνικά γράμματα ἀπό τόν πέμπτο αἰώνα καί ὕστερα καί ἡ ξεχωριστή θέση πού κατέχει πιά ἡ Ἑλληνική στή συνείδηση τῶν Σύρων λογίων ἀφήνουν τά σημάδια τους, κυρίως τόν ἕβδομο αἰώνα, στήν παραγωγή νεολογισμῶν καί στήν ἴδια τή σύνταξη τῆς Συριακῆς γλώσσας, πού ἔχει βεβαίως δομή διαφορετική ἀπό αὐτή τῆς Ἑλληνικῆς. Τόν ἕβδομο αἰώνα ζεῖ καὶ γράφει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος, πού μεταφράζεται στά Ἑλληνικά (καί ἀπό ἐκεῖ στά Σλαβονικά) καί σημαδεύει τόν μοναχισμό ὁλόκληρης τῆς Ὀρθόδοξης Ἀνατολῆς.
γ) 8ος αἰ.-13 αἰ.: Ἡ τρίτη περίοδος χαρακτηρίζεται ἀπό ὑψηλή λογιοσύνη μέ νέες μεταφράσεις ἀπό τά Ἑλληνικά καί ἐκτεταμένες ἀναθεωρήσεις παλαιοτέρων (ξεκινώντας ἤδη ἀπό τόν ἕβδομο, κυρίως τώρα κατά τόν ὄγδοο καί τόν ἔνατο αἰώνα), καί ἀπό προσπάθειες συστηματοποίησης τῆς γνώσης (μέ ἀποκορύφωμα τόν δέκατο τρίτο αἰώνα). Στούς τρίγλωσσους Σύρους λογίους τοῦ ὄγδοου καί τοῦ ἔνατου αἰώνα ὀφείλουν οἱ Ἄραβες τήν ἀρχική τους ἐπαφή μέ τήν ἑλληνική φιλοσοφία καί ἐπιστήμη: ἡ
διαφορετική δομή τῆς Ἑλληνικῆς (γλώσσα ἰνδοευρωπαϊκή) ἀπό ἐκείνη τῆς Ἀραβικῆς (γλώσσα σημιτική) καθιστοῦσε τήν ἀπευθείας μετάφραση δυσχερέστατη. Οἱ πολύπειροι Σύροι λόγιοι, μέ μεταφραστικές τεχνικές ἀκριβείας δοκιμασμένες ἐπί αἰώνες γιά τήν ἀπόδοση ἑλληνικῶν κειμένων στή σημιτική Συριακή, μεσολάβησαν καί γεφύρωσαν τό γλωσσικό χάσμα, μεταφράζοντας πρῶτα ἀπό τά Ἑλληνικά στά Συριακά καί μοναχά ὕστερα ἀπό τά Συριακά στά Ἀραβικά.
Τά μαθήματα πού διοργανώνει ὁ «Ἄρτος Ζωῆς» θά παραδώσει ὁ Σεμπάστιαν Μπρόκ (Sebastian Brock), Ὁμότιμος Καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Ὀξφόρδης καί Μέλος τῆς Βρετανικῆς Ἀκαδημίας, ἡ μεγαλύτερη σήμερα αὐθεντία στόν χῶρο τῶν Συριακῶν Σπουδῶν, πού μέ ἑκατοντάδες δημοσιεύσεις κατά τά τελευταῖα πενήντα χρόνια ἔχει φωτίσει καί ἀναδείξει κάθε πτυχή τῆς μεγάλης αὐτῆς χριστιανικῆς παράδοσης.
Μανόλης Παπουτσάκης
Ἐπίκουρος Καθηγητής Συριακῆς Φιλολογίας
Department of Near Eastern Studies
Princeton University

Σαν να μοιράζει αποβολές στους μαθητές του



Του Κώστα Λογαρά

Όσοι συγχρωτίζονται λόγω της εκπαιδευτικής τους ιδιότητας με νέα παιδιά γύρω στα 16 ή τα 17, διακρίνουν κάποτε-κάποτε τον έφηβο με τα χαρακτηριστικά τού φυσικού ηγέτη. Βλέμμα καθαρό, δυναμισμός κι αποφασιστικότητα, συγκροτημένος λόγος και μιαν αυτοπεποίθηση που τραβάει κοντά του την ομάδα σαν μαγνήτης.
Βέβαια, είναι έντονη η εφηβική του απολυτότητα, αλλά την παραβλέπεις ξέροντας πως οι κάθετες απόψεις είναι σύμφυτες με τη νεότητα. Όμως ευελπιστείς πως θα σμιλευτεί η ακαμψία και θα καταλαγιάσει η ουτοπική επιθυμία για το γκρέμισμα των πάντων· ότι θα πλατύνει ο νους (μαζί και η θεώρηση του κόσμου), οι οξείες γωνίες θ’ αμβλυνθούν ώστε η φαντασία του και η ορμή να συγκλίνουν σ’ έναν δημιουργικό ρεαλισμό.
Αλλιώς, αν παραμείνει στον εφηβικό αρνητισμό, δεν υπάρχει καμιά προοπτική ούτε για κείνον ούτε και για μας. Και φέρνω στο μυαλό μου τη μορφή ενός φερέλπιδος κάποτε (και προέδρου κόμματος αργότερα), όταν πρωτοπόρος στις μαθητικές καταλήψεις του’90- ’91 έδειχνε ότι έμελλε εν καιρώ ν’ αλλάξει το σκουριασμένο σκηνικό της πολιτικής ζωής. Μάλιστα, η επενδυμένη προσδοκία στην πολλά υποσχόμενη προσωπικότητά του έφτασε ένα διάστημα στα 16% ως πρόθεση ψήφου.
Κι όμως, τόσο ο λόγος του όσο και η σκέψη του παρέμειναν καθηλωμένα στα σχήματα και στα καλούπια της νεανικής του ηλικίας. Γέρασε πολύ νωρίς, πνευματικά· ή μάλλον, δεν μεγάλωσε ποτέ. Λες και ό,τι φρέσκο ή ανανεωτικό είχε να δώσει, το ’δωσε τότε, στα μαθητικά του χρόνια. Η εφηβική του βεβαιότητα αποδείχτηκε εμμονή, η νεανική του ορμή ανέμπνευστη, η δε ρητορική του τείνει να γίνει ένα κλισέ κουραστικό και στερεότυπο.
Αντί του οραματιστή που έδειχνε πως θ’ άλλαζε γρανάζια σκουριασμένα, κατέληξε ένας γυμνασιάρχης που κουνάει απειλητικά το δάχτυλο προς πάσα κατεύθυνση. Μονότονα επιτιμητικός. Τον ακούω να επαναλαμβάνει συνεχώς το ίδιο μοτίβο «περί φυγής, πότε του ενός και πότε τ’ αλλουνού» και μοιάζει σαν να μοιράζει αποβολές στους μαθητές του.
Η πιο απογοητευτική κουβέντα που ειπώθηκε απ’ το στόμα του ως τώρα, (περισσότερο κι από τη φαεινή για 100.000 προσλήψεις στο Δημόσιο), ήταν η εκβιαστική εκείνη άποψη ότι «δεν συμφέρει την Ευρώπη να πτωχεύσουμε, και επομένως δεν μπορούνε να μας διώξουν· άρα, πατήστε τους τον κάλο».
Πώς γίνεται ο ελπιδοφόρος έφηβος του ’90 να καταφεύγει σ’ αυτή την κυνική διατύπωση, απορώ. Πώς εξόκειλε ο δυναμισμός τού νεωτεριστή στη λογική τού εξαναγκασμού; Γιατί, ίδια ακριβώς είναι και η συλλογιστική του Τραπεζίτη που ξέρει ότι ο αναγκασμένος θα υποκύψει, θέλοντας και μη. Αντίληψη, την οποία ο νεαρός πολιτικός εξακολουθεί να καταγγέλλει (και καλώς) αλλά τις μεθόδους τού στυγνού τραπεζικού συστήματος τις αντιγράφει πλήρως.
Ενώ θα περίμενε κανείς απ’ αυτόν ιδέες τολμηρές που να αναβαθμίζουν την πολιτική σκηνή· προτάσεις ζυγιασμένες στη βάση μιας έντιμης προοπτικής και ευθύνης. Μα αντί γι’ αυτό, φαίνεται πως επιστρέφει στις τακτικές τού παλιού 15μελούς (:«ή μας πάτε εκδρομή ή κάνουμε αποχή») με τις οποίες έφταναν, ως έφηβοι, θριαμβευτές στο στόχο--τον αστόχαστο.
Πάντως, η ανανέωση που ελπίσαμε ότι θα ’ρθει, ξεφούσκωσε νωρίς-νωρίς. Προσαρμόστηκε κι αυτός στη γηπεδική αντίληψη τού Κοινοβουλίου. Ενώ η δημιουργική πολιτική και ο καινοτόμος λόγος χρειάζονται γερή αρματωσιά, δεν φτάνει μόνο η σχολική σκευή.

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2012

ΕΝΑ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΩΣΤΗ ΜΟΣΚΩΦ


"Η Αίγυπτος θυμάται τον Κωστή Μοσκώφ", το βίντεο που παραθέτουμε εδώ, ήταν παραγγελία του Μορφωτικού Κέντρου της Πρεσβείας της Αιγύπτου στην Αθήνα, στο πλαίσιο εκδήλωσης στην μνήμη του οραματιστή Κωστή Μοσκώφ, που πραγματοποιήθηκε την 19η Μαΐου 2010, στην Αιγυπτιακή Πρεσβεία.  Το βίντεο υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Μορφωτικού Ακολούθου της Αιγυπτιακής Πρεσβείας στην Αθήνα Dr. Tarek Radwan και του Σκηνοθέτη - Παραγωγού Εμμανουήλ Κουτσουρέλη.
Την μετάφραση (υποτιτλισμό) στα αραβικά έκανε ο ελληνομαθής φιλόλογος Roni Bou Saba
Το βίντεο παρουσιάστηκε στα Καβάφεια, στις 12 του περασμένου Δεκεμβρίου, στο Κάϊρο.Τα 12α Καβάφεια ήταν αφιερωμένα στη μνήμη του Κωστή Μοσκώφ, Μορφωτικού Συμβούλου της Πρεσβείας μας στην Αίγυπτο. Με την ευκαιρία αυτή, η Ελληνική Πρεσβεία και το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καϊρου εξέδωσαν ένα βιβλίο υπό τον τίτλο «Κωστής Μοσκώφ» με την χορηγία του Δημόσιου Αιγυπτιακού Οργανισμού Βιβλίου.

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

ΣΤΟ INTV.GR Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΩΝΟ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟ PANKOWSKI


Δείτε, αγαπητοί συνοδίτες, στο διαδικτυακό κανάλι intv, την συνέντευξη που μας παραχώρησε πριν λίγο καιρό, ο Θε­ο­φι­λέ­στα­τος Ε­πί­σκο­πος Σε­μι­α­τί­στε κ. Γε­ώρ­γιος (Pankowski), Υποστράτηγος Δι­ευ­θυν­τής Ορ­θοδό­ξου Θρη­σκευ­τι­κής Υ­πη­ρε­σί­ας των Πο­λω­νι­κών Ενόπλων Δυνάμεων, ο οποίος έλαβε μέρος στο Συνέδριο για τους Στρατιωτικούς Ιερείς που διοργάνωσε η Ιερά Σύνοδος και η Θρησκευτική Υπηρεσία του ΓΕΕΘΑ.
Έκανε την εισαγωγική ομιλία του συνεδρίου με θέμα: «Ο μυ­στα­γω­γι­κός χα­ρα­κτή­ρας της α­πο­στολής των Στρα­τι­ω­τι­κών Ι­ε­ρέ­ων».
Ελληνομαθέστατος και ευπροσήγορος ο Πολωνός επίσκοπος μάς είπε πολλά και ενδιαφέροντα σ' αυτή τη συνέντευξη.   Για τις σπουδές του στην Ελλάδα, την Εκκλησία της Πολωνίας σήμερα, την παρουσία της στο στράτευμα και στην εκπαίδευση, το ζήτημα της μετάφρασης των λειτουργικών κειμένων που απασχολεί και την Εκκλησία της Πολωνίας, την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας, με αφορμή το γεγονός της συμμετοχής του Επισκόπου Γεωργίου σε Προσυνοδικές Πανορθόδοξες Διασκέψεις, για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο οποίο ο ίδιος τρέφει μεγάλη αγάπη κ.α.


Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ (Αποσπάσματα από το Συνέδριο του "Αρτου Ζωής")

Δημοσιεύουμε σήμερα στην Ιδιωτική Οδό κάποια αποσπάσματα από δύο πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Συνέδριο που διοργάνωσε ο Άρτος Ζωής στις 2 του περασμένου Δεκεμβρίου (2011), με θέμα: Ο Θεός της Βίβλου και ο Θεός των Φιλοσόφων. 
Πρώτα ένα απόσπασμα από την ομιλία του Στέλιου Βιρβιδάκη, Καθηγητού Φιλοσοφίας στο Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα: Μια νέα μορφή πανθεϊσμού.
Η ευχή του Στέλιου Βιρβιδάκη - ο οποίος δήλωσε "συμπαθών αγνωστικιστής" - να μη τελείωνε αυτό το συνέδριο, δείχνει περίτρανα το υψηλό επίπεδο των εισηγήσεων και τον ουσιαστικό διάλογο που έγινε κατά τη διάρκειά του.

ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΠΑΝΕΝΘΕΪΣΜΟΥ

Παρά την ανεπάρκεια και τον προβληματικό χαρακτήρα των περισσότερων επιχειρημάτων των στοχαστών που έχουν περιγραφεί ως «νέοι αθεϊστές», οι συζητήσεις τις οποίες έχουν προκαλέσει συμβάλλουν οπωσδήποτε στην αναζωογόνηση της σύγχρονης φιλοσοφίας της θρησκείας. ´Ετσι, αν και δεν νομίζω ότι τα πρόσφατα έργα του αυστραλού αναλυτικού φιλοσόφου Mark Johnston, H διάσωση του Θεού (Saving God) και Η επιβίωση μετά θάνατον (Surviving Death) γράφτηκαν με αφορμή τις συγκεκριμένες συζητήσεις, πιστεύω ότι απαντούν, μεταξύ άλλων, στην πρόκληση αυτών των νέων αθεϊστών. Οπωσδήποτε, η προσέγγιση του Johnston δεν εντάσσεται στο πλαίσιο μιας χριστιανικής απολογητικής. Εγγράφεται στην παράδοση της φυσικής θεολογίας νοούμενης υπό ευρύτερη έννοια. Η πανενθεϊστική τοποθέτηση την οποία επεξεργάζεται στρέφεται εναντίον και του απλοϊκού επιστημονισμού του αθεϊσμού της εποχής μας, αλλά και της υπερφυσιοκρατικής μεταφυσικής, που ρητά ή σιωπηρά φαίνεται να αποδέχονται οι περισσότεροι πιστοί και πολλοί ιερωμένοι και θεολόγοι των κυριότερων μονοθεϊστικών θρησκείων. Στο κείμενο που ακολουθεί θα παρουσιάσω συνοπτικά τις βασικές θέσεις που αναπτύσσονται στο Η διάσωση του Θεού και τη συλλογιστική που τις στηρίζει. Σκοπός μου είναι να αναδείξω την ιδιαιτερότητα και το ενδιαφέρον τους, καθώς και ορισμένες από τις κατευθύνσεις στις οποίες μπορεί να κινηθεί ο κριτικός τους έλεγχος. Φυσικά η παρουσίαση αυτή δεν μπορεί να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες μέσα στον περιορισμένο χρόνο που μου αναλογεί. Τέλος, πρέπει να τονίσω εξαρχής πως δεν έχω γνώσεις θεολογίας. Γι’αυτό και θέλω να ζητήσω προκαταβολικά την επιείκεια των ειδικών ανάμεσά σας οι οποίοι ενδεχομένως θα επισημάνουν κάποιες παρανοήσεις ή ανακρίβειες στις διατυπώσεις μου.
O Johnston ξεκινά από το ερώτημα αν οι καθιερωμένες μορφές πίστης και λατρείας, που μας είναι οικείες από τις μονοθεϊστικές παραδόσεις συλλαμβάνουν εκείνο στο οποίο αναφέρεται ο όρος Θεός. Βέβαια, πίστη στον Θεό δεν σημαίνει απλώς θεωρητική αποδοχή της ύπαρξης Του, αλλά δηλώνει και μια ιδιαίτερη σχέση εμπιστοσύνης. Η οντότητα ή η πραγματικότητα την οποία υποτίθεται πως ανιχνεύει η πίστη μας διασφαλίζει μια προοπτική σωτηρίας ή λύτρωσης. Ελπίζουμε πως η ύπαρξή Της εγγυάται τη δυνατότητα ουσιαστικής αντιμετώπισης εγγενών («δομικών») ελαττωμάτων και αδυναμιών της φύσης μας, της αναπότρεπτης φθοράς των γηρατειών, του αφόρητου και ανίατου πόνου, της ψυχικής οδύνης και του άκαιρου θανάτου, αυτών που οι φιλόσοφοι συχνά αποκαλούν φυσικό και μεταφυσικό κακό. Ακόμη και αν αυτά τα θλιβερά γνωρίσματα της κατάστασής μας δεν μπορούν να «διορθωθούν» ή να «γιατρευτούν» κυριολεκτικά, μπορούν να γίνουν τουλάχιστον ανεκτά μέσα από την πίστη που μας αποκαλύπτει, αν όχι μια διαφορετική οντολογική διάσταση, μια διαφορετική οπτική γωνία θεώρησης της θέσης μέσα στον κόσμο που ξέρουμε και ίσως τη δυνατότητα να προσανατολιστούμε έξω από αυτόν. Μας παρέχεται έτσι η δυνατότητα μιας έσχατης νοηματοδότησης του βίου και συμφιλίωσης με την ανθρώπινη μοίρα μας. Το πρόβλημα για την θρησκευτικά ευαίσθητη συνείδηση, όπως το συνοψίζει ο Thomas Nagel σε ένα σημαντικό κείμενό του είναι να νιώσει ότι μπορεί να ζει σε αρμονία με το σύμπαν που την περιβάλλει και που μας φαίνεται εχθρικό και ξένο. Ασφαλώς, όπως επισημάνει ο Johnston, υπενθυμίζοντας μια αυτοπεριγραφική διατύπωση του Richard Rorty, το ζήτημα αυτό δεν απασχολεί όποιους είναι τελείως στερημένοι από μια τέτοια ευαισθησία (“religiously tone-deaf” ). Αυτοί, τους οποίους ο Τhomas Nagel αποκαλεί «ξεροκέφαλους αθέους» (“hardheaded atheists”), δεν θα ενδιαφέρονταν καν για την όλη συζήτηση και θα επιδείκνυαν έτσι μια αθεϊστική στάση από αδιαφορία.
Κατά τον Johnston, είναι εύλογο κάποιες στιγμές να αναρωτιόμαστε αν η πίστη της δικής μας συγκεκριμένης θρησκείας ή λατρευτικής πρακτικής, αν θέλουμε να αποφύγουμε τη χρήση του όρου «θρησκεία», που σύμφωνα με μια ορισμένη ερμηνεία δεν ανταποκρίνεται στη γνήσια εμπειρία του θείου και στη μορφή ζωής της εκκλησιαστικής κοινότητας, είναι ορθή και δεν μας παραπλανά. Ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της εξαπάτησης, της υιοθέτησης μιας εσφαλμένης αντίληψης για τον Θεό που αναζητούμε. Η μέθοδος την οποία προτείνει να ακολουθήσουμε για να καταλάβουμε αν η εμπειρία της δικής μας πίστης σε κάποια πνευματική οντότητα που μας παρουσιάζεται ανταποκρίνεται στο πραγματικό αποβλεπτικό αντικείμενο της πίστης, στον «Υψιστο από τον οποίο απορρέει η σωτηρία μας», είναι φαινομενολογική. Βάζοντας προσωρινά σε παρένθεση το ερώτημα για την ύπαρξή μιας τέτοιας οντότητας, πρέπει να εξετάσουμε κατά πόσον, «αν αυτή η θεμελιακή εμπειρία ήταν αληθινή θα αποτελούσε αποκάλυψη ή φανέρωση του Υψίστου».
Σύμφωνα με την ανάλυση που προτείνεται στο Saving God, η ευρέως διαδεδομένη θεώρηση του Θεού μέσα από την διδασκαλία των μονοθεϊστικών θρησκειών, την οποία ενστερνίζονται οι περισσότεροι πιστοί αυτών των θρησκειών, είναι προβληματική. Ο Johnston υποστηρίζει ότι η αποδοχή ενός παντοδύναμου και πανάγαθου Θεού που υπόσχεται να μας ανταμείψει, εφόσον συμμορφωνόμαστε με τις εντολές του, και να μας απαλλάξει από τα δεινά του κόσμου τούτου στη μέλλουσα ζωή, η οποία μας περιμένει μετά θάνατον, μπορεί να θεωρηθεί έκφραση μιας μορφής ειδωλολατρίας, ψευδούς πίστης. Αυτή η αντιμετώπιση επιδιώκει την εξημέρωση της Θεότητας, την εκμετάλλευσή της για το συμφέρον μας, μέσα σε μια ζωή που δεν έχει γνωρίσει τη λύτρωση». Όπως θα δούμε, κατά τον συγγραφέα του Saving God η πραγματική λύτρωση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσα στον κόσμο όπου ζούμε τη φυσική ζωή μας. Η απόδοση υπερφυσικών και παράλληλα ανθρωπομορφικών χαρακτηριστικών υποβαθμίζουν τον ´Υψιστο και την σχέση μας μαζί Του και προδίδουν την προσδοκία ικανοποίησης των μη μεταμορφωμένων μέσα από την αληθινή πίστη επιθυμιών μας σε μια άλλη διάσταση, Τον μετατρέπουν σε ένα Ον στα μέτρα μας – με την αναλογική απόδοση ανθρώπινων γνωρισμάτων, έστω σε ένα υπερβατικό επίπεδο. Τελικά, η ίδια η υπερφυσιοκρατία (supernaturalism), η πίστη σε όντα, δυνάμεις και ιδιότητες, η οποία αντιβαίνει στις αρχές ενός συνεπούς μεθοδολογικού νατουραλισμού (φυσιοκρατίας), προκύπτει από μια ειδωλολατρική στάση. Ακόμη και αν θα ήταν δογματική η εύκολη υιοθέτηση μιας μορφής οντολογικού νατουραλισμού, θα έπρεπε να ελπίζουμε πως μια τέτοια αντίληψη της πραγματικότητας αληθεύει, γιατί θα μας προφύλασσε από την τάση μας να προσβλέπουμε σε ανώτερες οντότητες και δυνάμεις που θα παρενέβαιναν με μαγικό τρόπο για να μας προσφέρουν έξωθεν την σωτηρία. Οπωσδήποτε, προτείνεται μια ευρεία αντίληψη φυσιοκρατίας η οποία, κατά τον Johnston, είναι συμβατή με την έκφραση γνήσιας θρησκευτικότητας και απέχει πολύ από το να μπορεί να θεωρηθεί αναγωγιστική και επιστημονιστική. Ο επιστημονισμός χαρακτηρίζει την οπτική των νέων αθεϊστών, οι οποίοι δεν μπορούν να καταλάβουν ότι η θρησκευτική πίστη δεν δεσμεύεται αναγκαστικά στην αποδοχή υπερφυσιοκρατικών δογμάτων.
Η συνέχεια του κειμένου στα υπό έκδοσιν Πρακτικά του Συνεδρίου.
- Στη συνέχεια δημοσιεύουμε την ομιλία (βίντεο) του π. Ευαγγέλου Γκανά, με θέμα: "Είναι η σύγχρονη ενασχόληση των φιλοσόφων με τον Παύλο καλά νέα για τους χριστιανούς;"
Η τοποθέτηση του καθηγητή Θάνου Λίποβατς ότι δεν είχε ξανακούσει τέτοια προσέγγιση σαν αυτή του π. Ευάγγελου Γκανά πάνω στο θέμα αυτό, αποδεικνύει το μέγεθος του ιερέα, ενός από τους καλύτερους δοκιμιογράφους που έχουμε, όπως τόνισε ο Σταύρος Ζουμπουλάκης.
Πραγματικά, ο άγνωστος στους «εκκλησιαστικούς κύκλους» π. Ευάγγελος Γκανάς είναι σπουδαίος θεολόγος, ο οποίος αφουγκράζεται τον καιρό μας ή καλύτερα θα έλεγα ότι βρίσκεται σε διαρκή διαλεκτική σχέση με τον σύγχρονο κόσμο, και μας μεταφέρει κάθε φορά τη γόνιμη σκέψη του και την κοφτερή κριτική του ματιά.



Τις τελευταίες δεκαετίες φιλόσοφοι, οι περισσότεροι με θητεία στο μαρξιστικό κίνημα, έδειξαν ένα απρόσμενο ενδιαφέρον για τη θεολογία του αποστόλου Παύλου, και ιδίως για την πολιτική σημασία της. Πρώτος από όλους τη συζήτηση εγκαινίασε ο Jacob Taubes, αναδεικνύοντας την πολιτική αιχμή της σκέψης του Παύλου και παρουσιάζοντάς τον ως τον νέο Μωυσή, το δημιουργό ενός νέου λαού, αλλά και ως το στοχαστή του οποίου η επίδραση αγγίζει ακόμα και τους Νέους Χρόνους. Ο Alain Badiou είδε στον Παύλο έναν ποιητικό στοχαστή του Συμβάντος (event) και μια φιγούρα του μαχητή, ενώ ο Giorgio Agamben τον κλασικό μεσσιανικό στοχαστή της δυτικής σκέψης, έναν πρόδρομο του Benjamin ̇ο Slavoj Zizek, τέλος, είδε την παύλεια θεολογία ως το προαπαιτούμενο για έναν γνήσιο διαλεκτικό υλισμό. Η συζήτηση αυτή δεν έμεινε ασχολίαστη από τους χριστιανούς θεολόγους. Στην ανακοίνωση παρουσιάζεται αυτή η συζήτηση στα πολύ βασικά της σημεία και γίνεται μια απόπειρα να δοθεί μια απάντηση στο ερώτημα του τίτλου.


Διαβάστε, επίσης, στην Ιδιωτική Οδό, τις σχετικές αναρτήσεις:
-Το Συνέδριο του "Αρτου Ζωής" στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.
- Ένα ακόμα ουσιαστικό συνέδριο από τον "Άρτο Ζωής". 

Ο ΝΕΡΩΝΑΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ


Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ
Στήλη ΒΗΜΑτοδότης (21.1.2012)
Ποτέ το εκκλησιαστικό kinky δεν είχε καλύτερο εκπρόσωπο από τον Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ. Ο Σεβασμιότατος δεν παραλείπει να παραδειγματίζει τους αθώους νέους ανασύροντας πιπεράτα κουτσομπολιά για τις μεγάλες ιστορικές φυσιογνωμίες. Στην πρόσφατη προσπάθειά του να σταθεί απέναντι στην ταχεία λύση του θεσμού του γάμου που προωθεί ο κ. Μιλτ. Παπαϊωάννου, ο κ. Σεραφείμ υπενθύμισε ότι κάτι ανάλογο επιχείρησε ο Νέρωνας.
Ο ηγεμόνας της Ρώμης θεσμοθέτησε την ταχεία λύση των γάμων και στη συνέχεια, όπως είπε ο Σεβασμιώτατος, "συνήψε «γάμο» με δύο έλληνας απελευθέρους, τον εύσωμο και ανδρώδη Πυθαγόρα και τον λεπτόσωμο και γυναικώδη Σπόρο, τον οποίον κατέστησε εκτομία και μετωνόμασε εις Σαββίνα".
Δεν νομίζω ο ενάρετος κ. Σεραφείμ να υποψιάζεται ότι η απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης μπορεί να κρύβει κάποιο ανάλογο κίνητρο, αλλά όσοι γνωρίζουν την ευθυκρισία που τον διακρίνει δεν αποκλείουν να έχει περάσει από το μυαλό του και κάτι τόσο σουρεαλιστικό.

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Σήμερα Σάββατο 21 Ιανουαρίου το πρωί πραγματοποιήθηκε από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και τον Σύνδεσμο Νέων της οικείας Μητροπόλεως, ημερίδα με θέμα: «Το ζήτημα της γλώσσας στη λατρεία».
Στην έναρξη της ημερίδας χαιρετισμούς απηύθυναν ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο οποίος περιέγραψε τους όρους του διαλόγου πάνω στο ζήτημα αυτό (κοινή ορθόδοξη πίστη, ενδο-ορθόδοξο ζήτημα, αγάπη για τη λατρεία κ.ά), και η Πρόεδρος του Συνδέσμου Μαρία Αθανασιάδου, η οποία πρόβαλε την ευχαριστιακή διάσταση της εκκλησιαστικής λατρείας και γλώσσας.
Στην πρώτη εισήγηση της πρώτης συνεδρίας της Ημερίδας, υπό την προεδρία του Διευθυντή της Ακαδημίας Δρ. Π. Καλαϊτζίδη, ο Κωνσταντίνος Χολέβας, πολιτικός επιστήμων, μίλησε με θέμα «Δεν χρειαζόμαστε μετάφραση αλλά κατήχηση». Μιλώντας από φιλολογική σκοπιά αναφέρθηκε στα προβλήματα μιας επικείμενης μεταγλώττισης της λειτουργικής γλώσσας (προβληματική απόδοση όρων ή φράσεων ακολουθιών κ.ά), τονίζοντας ότι μια τέτοια αλλαγή θα έθετε σε κίνδυνο την ενότητα του ποιμνίου, ενώ αντίθετα απαιτείται από την πλευρά της Εκκλησίας κατήχηση για το τι γίνεται στη διάρκεια της λατρείας, κάνοντας επίσης λόγο στην προβληματική παιδεία που παρέχεται στα σχολεία και η οποία οδηγεί στην άγνοια της πλούσιας ελληνικής γλώσσας.
Στη συνέχεια μίλησε ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος, με θέμα «Το ζήτημα της γλώσσας στη λατρεία και η ποιμαντική του διάσταση». Μέσα από προσωπικές αναμνήσεις και αναφορές στην συμβολή στα λειτουργικά θέματα του κυρού Μητροπολίτη πρώην Κοζάνης Διονυσίου (Ψαριανού), ο Μητροπολίτης αναφέρθηκε σε ποικίλες όψεις του ζητήματος. Αρχικά έκανε λόγο για ποικίλες προβληματικές όψεις της εκκλησιαστικής ζωής του λαού του Θεού, την έλλειψη σχετικής κατήχησης, τα προβληματικά κριτήρια ανάγνωσης και μελέτης των Πατέρων και των λειτουργικών κειμένων, την αδυναμία κατανόησης της λειτουργικής γλώσσας κ. ά. Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε προσωπικές απόπειρές του στο πλαίσιο της Μητρόπολής του και από καθαρά ποιμαντικό ενδιαφέρον να φέρει το ευαγγέλιο και να το καταστήσει κατανοητό στο μέσο και καθημερινό άνθρωπο, χρησιμοποιώντας ο ίδιος μεταφράσεις και απλούστερες μορφές γλωσσικής έκφρασης για να προσφέρει απαντήσεις στις ανάγκες και τα ερωτήματα των πιστών.

Στη δεύτερη συνεδρία της Ημερίδας υπό την προεδρία του Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνατίου, πρώτος ομιλητής υπήρξε ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, Διευθυντής του περιοδικού «Νέα Εστία» μιλώντας με θέμα: «Είναι απαραίτητο να κατανοούμε τη γλώσσα της λατρείας;». Ξεκινώντας από τη σύγχρονη διαπίστωση αδυναμίας κατανόησης της λειτουργικής γλώσσας, επικεντρώνεται στο ερώτημα της εισήγησής του φέρνοντας ιστορικά παραδείγματα από τις τρείς μονοθεϊστικές θρησκείες για την αναγκαιότητα κατανόησης της γλώσσας της λατρείας (λ.χ. οι εξελίξεις στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μέχρι την περισσότερο ανεκτική και περιεκτική απόφαση για τη γλώσσα της λατρείας, πέραν της αποκλειστικότητας της λατινικής από την Β’ Βατικανή Σύνοδο ή τη δυσκολία ήδη από τον 8ο αιώνα στην ελληνόφωνη χριστιανοσύνη κατανόησης της λειτουργικής γλώσσας) για να αναδείξει την διαχρονικότητα του προβληματισμού. Σχολιάζοντας με κριτικό τρόπο την λεγόμενη «ιερότητα» της γλώσσας, γίνεται λόγος για ένα είδος μυστικοποίησης της λατρείας, με συνέπεια την ακατανόητη γλώσσα και τις μυστικές ευχές. Έτσι θα καταλήξει πως σήμερα θεωρείται ακατανόητο η λειτουργική γλώσσα να παραμένει σε διαχριστιανικό επίπεδο μη προσβάσιμη από τον άνθρωπο, ένα ζήτημα που οφείλεται στην νεωτερική συνθήκη της ανάδυσης του υποκειμένου.

Στην τελευταία εισήγηση της ημερίδας ο Φώτης Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας μίλησε με θέμα «Λειτουργική γλώσσα: αξία και παράδοση». Μιλώντας για τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις του υποκειμένου στην πατερική θεολογία (νοερά σύλληψη και όχι υπεροχή της διάνοιας) προσέφερε μια φιλοσοφική προσέγγιση του ζητήματος, μιλώντας για την αμετάδοτη προσωπική εμπειρία σε σχέση με την υπεροχή της εμπειρίας, αλλά και τους περιορισμούς της λειτουργικής γλώσσας, σε σχέση με την κατανόησή της. Στο τέλος κάθε συνεδρίας δόθηκε επαρκής χρόνος για την ανταλλαγή απόψεων και διατύπωση ερωτήσεων από το κοινό. Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με τον καταληκτικό λόγο του Μητροπολίτη Ιγνατίου για τη σπουδαιότητα και αξία του διαλόγου για το ζήτημα της λειτουργικής γλώσσας.
Related Posts with Thumbnails