Σάββατο 7 Μαΐου 2022

Μεσαιωνικά κοσμικά και θρησκευτικά τραγούδια της Ιταλίας για φωνή και εκκλησιαστικό όργανο


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Πριν ένα χρόνο παρουσιάσαμε ένα δίσκο …παραμυθένιο και μια ιστορία σαν …παραμύθι… 
Θυμίζουμε: το 2001, ο μουσικογράφος και ερευνητής Θωμάς Ταμβάκος, ο ιδρυτής του πολύτιμου ομώνυμου Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών, συναντά στην Τεργέστη τον αείμνηστο συνθέτη Μάρκο Σοφιανόπουλο (1952-2014), όπου γεννήθηκε και έζησε αυτός ο εξαιρετικός συνθέτης, οργανίστας, αρχιμουσικός, μουσικολόγος και διευθυντής χορωδιών. Ένας συνθέτης της διασποράς που άφησε ανεξίτηλο το μουσικό χνάρι του με πολλά θαυμάσια έργα που εξερευνούν τα όρια μεταξύ τονικότητας και ατονικότητας. 
Ο Θωμάς Ταμβάκος συνεργάστηκε την περίοδο 2002-2004 στη διοργάνωση τριών ετήσιων κύκλων συναυλιών με έργα Ελλήνων συνθετών στην Τεργέστη. 
Το 2001, λοιπόν, ο Μάρκος Σοφιανόπουλος προσφέρει στον Θωμά Ταμβάκο ένα πολύτιμο δώρο: την έντυπη έκδοση από τον ελβετικό μουσικό οίκο Pizzicato της συλλογής LAUDI DUECENTESCHE με επεξεργασίες, από τον ίδιο, για φωνή και εκκλησιαστικό όργανο (και προαιρετικά αναγεννησιακό λαούτο) μεσαιωνικών κοσμικών και θρησκευτικών τραγουδιών της Ιταλίας από τον Μάρκο Σοφιανόπουλο.

Ο Θωμάς Ταμβάκος με τον Μάρκο Σοφιανόπουλο 

Είκοσι χρόνια μετά το βιβλίο έγινε ψηφιακός δίσκος και τον απολαμβάνουμε κυριολεκτικά! 
Πρόκειται για έναν ανεκτίμητο μουσικό θησαυρό του Μεσαίωνα στην κεντρική και βόρεια Ιταλία.
Αυτός ο …παραμυθένιος θησαυρός είναι πλέον κτήμα μας χάρη σε δύο κυρίες. Την υψίφωνο Γεωργία Μπαλαμπίνη, με εξειδίκευση στην παλαιά μουσική, και την οργανίστα Αλίνα Καλοπανά, την οποία την γνωρίζουμε και ως σημαντική μουσικολόγο, αφού μας έχει χαρίσει και τον κατάλογο των έργων του συνθέτη Δημήτρη Δραγατάκη. 
Το δισκογράφημα κυκλοφόρησε από την IRIDA CLASSICAL με εξαιρετικές, πραγματικά, ερμηνευτικές προσεγγίσεις, που αναδεικνύουν τόσο αυτή την εξαίσια παλιά μουσική όσο και τις δεξιοτεχνικές ικανότητες των δύο ερμηνευτριών. Η Μαγδαληνή Καλοπανά έγραψε στο εισαγωγικό σημείωμα του cd ότι η ηχογράφηση αυτών των τραγουδιών "αποτέλεσε μια συνεργατική πράξη αναμέτρησης του ασαφούς παρελθόντος με το ασταθές παρόν". 
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Laudi Duecentesche για φωνή και εκκλησιαστικό όργανο δισκογραφούνται διεθνώς για πρώτη φορά. 


Το να ζωντανέψεις σήμερα μια μουσική του Μεσαίωνα με τρόπο ελκυστικό και απόλυτα μουσικό, είναι ένα επίτευγμα και βέβαια μια συμβολή στον σύγχρονο πολιτισμό, ο οποίος δεν πολυαρέσκεται σε τέτοιους ήχους. 
Αξίζουν συγχαρητήρια στις ερμηνεύτριες και στον ακάματο Θωμά Ταμβάκο, που μας καθιστούν κοινωνούς μιας τόσο λαμπρής μουσικής παράδοσης, η οποία μας αποκαλύπτει την λιτότητα και, ως εκ τούτου, την βαθιά πνευματικότητα, μιας μουσικής του παρελθόντος, η οποία στα χέρια του Μάρκου Σοφιανόπουλου έγινε μουσική του μέλλοντος! Δεν μιλάμε – και μάλλον δεν μας ενδιαφέρει – για μια πιστή αναβίωση, αλλά για μια ερμηνευτική πρόταση, η οποία εδώ γίνεται δια χειρός ενός συνθέτη και οργανίστα, «με λογισμό και μ’ όνειρο».
Το σημαντικό είναι ότι αυτός ο ψηφιακός δίσκος ζωντάνεψε σε μια σειρά συναυλιών ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό. 
Οι δύο ξεχωριστές ερμηνεύτριες, η Γεωργία Μπαλαμπίνη και η Αλίνα Καλοπανά, παρουσίασαν με πάθος αυτή την παλιά, αλλά και τόσο σύγχρονη μουσική, σε αρκετούς Καθολικούς Ναούς της Ελλάδος - ο "φυσικός" χώρος αυτής της μουσικής, θα λέγαμε - αλλά και σε Ορθόδοξους. 
Καθολικοί Ναοί: Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου Αθηνών, Αγίου Ανδρέου Πατρών, Αγίου Παύλου Πειραιά, Ασπίλου Συλλήψεως της Θεοτόκου Θεσσαλονίκης Αγίου Λουκά Ν. Ηρακλείου, στη Nostra Signora di Sion της Τεργέστης (αναμεταδόθηκε από την Ιταλική Τηελόραση),  


Επίσης, συναυλίες σε Ορθόδοξους Ναούς: στον ιστορικό Ναό του Αγίου Νικολάου της Ελληνικής Κοινότητας Τεργέστης, στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Βασιλείου στην Τρίπολη. 
Με δύο συναυλίες στην Τεργέστη, οι δύο ερμηνεύτριες, τίμησαν και τη μνήμη του συνθέτη Μάρκου Σοφιανόπουλου, ο οποίος έζησε και έδρασε στην Τεργέστη, μια πόλη με θαυμαστή ελληνική ιστορία. 
Παραθέτουμε, στη συνέχεια, το βίντεο της συναυλίας στη Nostra Signora di Sion της Τεργέστης. 


Δείτε και την ανάρτηση μας


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails