Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Tο 1965, πριν 55 χρόνια, ο αείμνηστος Θόδωρος Αντωνίου συνέθεσε το έργο του Κοντάκιον, σε ποίηση του Ρωμανού του Μελωδού.
Ένα έργο εσχατολογικό από κάθε άποψη!
Το έργο ήταν παραγγελία της Διεθνούς Εταιρίας Χάινριχ Σύτς.
Το έργο ήταν παραγγελία της Διεθνούς Εταιρίας Χάινριχ Σύτς.
Ο Θ. Αντωνίου επιλέγει να επεξεργαστεί το Κοντάκιον της Μελλούσης Κρίσεως, το οποίο ψάλλουμε στην Εκκλησία την Κυριακή των Απόκρεω, όταν διαβάζεται η περίφημη παραβολή της Δευτέρας Παρουσίας.
Ὅταν ἔλθῃς ὁ Θεός, ἐπὶ γῆς μετὰ δόξης, καὶ τρέμωσι τὰ σύμπαντα, ποταμὸς δὲ τοῦ πυρὸς πρὸ τοῦ Βήματος ἕλκῃ, καὶ βίβλοι ἀνοίγωνται, καὶ τὰ κρυπτὰ δημοσιεύωνται, τότε ῥῦσαί με, ἐκ τοῦ πυρὸς τοῦ ἀσβέστου, καὶ ἀξίωσον, ἐκ δεξιῶν σου μὲ στῆναι, Κριτὰ δικαιότατε.
Ακολουθεί ένα κείμενο σχετικό με την Ανάληψη και την μέλλουσα κρίση, που πρέπει να ερευνηθεί ως προς την προέλευσή του, καθώς δεν είναι ο Οίκος του Τριωδίου. Πιθανόν είναι κάποιος άλλος Οίκος του Κοντακίου. Έχει ως εξής:
"Υπό αγγέλων υμνούμενος ανελήλυθε μετά δόξης ο Κύριος, βλεπόντων των μαθητών αυτού. Ούτω προτρεχόντων των αγγέλων ελεύσεται. Ο μεν λιμός μέγας γενήσεται και αρνήσεται και η γη τους καρπούς αυτής. Όλα τα μνήματα σείονται και ανοίγονται ενηχούσης της σάλπιγγος. Έσονται δε τότε άφθαρτοι και αθάνατοι μετ’ ανάστασιν άπαντες. Μη απορρίψης με από του προσώπου σου, Κριτά δικαιότατε."
Ακολουθεί ένα κείμενο σχετικό με την Ανάληψη και την μέλλουσα κρίση, που πρέπει να ερευνηθεί ως προς την προέλευσή του, καθώς δεν είναι ο Οίκος του Τριωδίου. Πιθανόν είναι κάποιος άλλος Οίκος του Κοντακίου. Έχει ως εξής:
"Υπό αγγέλων υμνούμενος ανελήλυθε μετά δόξης ο Κύριος, βλεπόντων των μαθητών αυτού. Ούτω προτρεχόντων των αγγέλων ελεύσεται. Ο μεν λιμός μέγας γενήσεται και αρνήσεται και η γη τους καρπούς αυτής. Όλα τα μνήματα σείονται και ανοίγονται ενηχούσης της σάλπιγγος. Έσονται δε τότε άφθαρτοι και αθάνατοι μετ’ ανάστασιν άπαντες. Μη απορρίψης με από του προσώπου σου, Κριτά δικαιότατε."
Το Κοντάκιον, έργο 27 για 5 σολίστ, 5φωνη μικτή χορωδία και έγχορδα παρουσιάστηκε στο Βερολίνο στις 7 Μαϊου 1965.
Όμως παρουσιάστηκε και στο Βέλγιο, τον Αύγουστο του 1967, με την χορωδία του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό τον αείμνηστο Γιάννη Μάντακα, ο οποίος πέθανε την ίδια ημέρα με τον Θ. Αντωνίου, είκοσι χρόνια πριν (26-12-1998).
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη» (18-8-1967):
Ο μουσικοκριτικός της εφημερίδος των Βρυξελλών Λίμπρ Μπελζίκ στο φύλλο της 5ης Αυγούστου σημειώνει: «Ακούσαμε κατόπιν το Κοντάκιον του νεαρού Έλληνα συνθέτη Θ. Αντωνίου. Το έργο, που διηύθυνε ο Έλληνας μαέστρος Γιάννης Μάντακας με εκτελεστές κατά κύριο λόγο την χορωδία του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τοποθετείται στην περιοχή της Αβάν Γκαρντ. Φέρνει το νου ένα θέμα σύγχρονο αλλά επίσης και μια παλιά ελληνική τραγωδία. Η παρτιτούρα του Κοντακίου γεμάτη παγίδες, λαμπρά αποδόθηκε από τον Μάντακα και τους εκτελεστές τους».
Στην «Λε Σουάρ» των Βρυξελλών ο μουσικοκριτικός Ζακ Στεμάν σημειώνει στο φύλλο της 5ης Αυγούστου: «Ένας νεαρός σύγχρονος Έλληνας συνθέτης, ο Θόδωρος Αντωνίου, έκανε την εμφάνισή του στο πρόγραμμα με το «Κοντάκιον», σύνθεση πάνω σε κείμενο Ρωμανού Μελωδού για την δεύτερη παρουσία. Μια μουσική σκληρή, ένα ρετσιτατίβο πολύ ελεύθερο, ηχοχρώματα φωνητικά και οργανικά συχνά παράξενα, συντελούν στο να προκαλέσουν μια ένταση και ένα μεγαλείο. Μουσική εκπληκτική με τον μοντερνισμό της ανάμεσα σε μια ατμόσφαιρα κλασσική, όπου βρισκόμασταν, αυτό το έργο θα άξιζε μια δεύτερη ακρόαση. Το διηύθυνε ο Γ. Μάντακας με τις χορωδίες πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Βίλυ Τραίντερ, τα έγχορδα της ραδιοφωνίας του Σάαρ-μπρυκεν και σολίστ την Φάνη Μπαμπούρη – Δελφινοπούλου σοπράνο, Γιούργκεν Κέχελ τενόρο και Τάκη Χασαπίδη βαρύτονο».
Στην εφημερίδα της Ναμύρ «Βερς Λ’ Αβενίρ», ο μουσικοκριτικός Ζωρς Φάμπρι, μεταξύ άλλων γράφει στο φύλλο της 5ης Αυγούστου: «Υπάρχουν στις σελίδες του Κοντακίου αναμνήσεις πάρα πολύ παλιάς μουσικής. Τεχνικά το έργο παρουσιάζεται σαν μια συσσώρευση παγίδων, εν τούτοις ο μαέστρος Γ. Μάντακας και οι χορωδοί, σολίστ και μουσικοί του τις ξεπέρασαν αυτές τις παγίδες μ’ ένα μπρίο εντυπωσιακό. Πραγματικά, να μια ωραία εργασία!».
Εδώ παραθέτουμε το ηχητικό ντοκουμέντο της παρουσίασης του έργου στα Δημήτρια του έτους 1976, ευχαριστώντας το ιστορικό, πλέον, Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου, για την ευγενική παραχώρηση.
Στις 20 (και κατά μία διαφορετική εκδοχή - προφανώς από λάθος - του ίδιου έντυπου προγράμματος, στις 13) Οκτωβρίου 1976 στην Ροτόντα της Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε μια ξεχωριστή συναυλία με έργα σύγχρονων ελλήνων συνθετών.
Παρουσιάστηκε, αρχικά, το Βυζαντινό Λειτουργικό Δράμα του 11ου αιώνος «Τρεις Παίδες εν καμίνων» και στη συνέχεια: «Ψαλμός», του Άλκη Μπαλτά, «Φωτώνυμο» του Μιχάλη Αδάμη και «Κοντάκιον» του Θόδωρου Αντωνίου.
Σολίστ σε όλα τα έργα – πλην του «Ψαλμού» του Α. Μπαλτά» - ήταν ο αείμνηστος Λυκούργος Αγγελόπουλος, ο πρώτος ψάλτης που ασχολήθηκε με την σύγχρονη νεοελληνική μουσική και γράφτηκαν έργα ειδικά γι’ αυτόν, κυρίως από τον Μιχάλη Αδάμη.
Ο Λυκούργος Αγγελόπουλος συμμετείχε για μία και μοναδική φορά στο «Κοντάκιον» του Θ. Αντωνίου, ενώ τα υπόλοιπα έργα τα είχε ερμηνεύσει πολλάκις.
Την Πανεπιστημιακή Χορωδία Δωματίου και το οργανικό σύνολο διηύθυνε ο Γιάννης Μάντακας, στον οποίο η νεοελληνική μουσική οφείλει πολλά!
Εδώ παραθέτουμε το ηχητικό ντοκουμέντο της παρουσίασης του έργου στα Δημήτρια του έτους 1976, ευχαριστώντας το ιστορικό, πλέον, Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου, για την ευγενική παραχώρηση.
Στις 20 (και κατά μία διαφορετική εκδοχή - προφανώς από λάθος - του ίδιου έντυπου προγράμματος, στις 13) Οκτωβρίου 1976 στην Ροτόντα της Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε μια ξεχωριστή συναυλία με έργα σύγχρονων ελλήνων συνθετών.
Παρουσιάστηκε, αρχικά, το Βυζαντινό Λειτουργικό Δράμα του 11ου αιώνος «Τρεις Παίδες εν καμίνων» και στη συνέχεια: «Ψαλμός», του Άλκη Μπαλτά, «Φωτώνυμο» του Μιχάλη Αδάμη και «Κοντάκιον» του Θόδωρου Αντωνίου.
Σολίστ σε όλα τα έργα – πλην του «Ψαλμού» του Α. Μπαλτά» - ήταν ο αείμνηστος Λυκούργος Αγγελόπουλος, ο πρώτος ψάλτης που ασχολήθηκε με την σύγχρονη νεοελληνική μουσική και γράφτηκαν έργα ειδικά γι’ αυτόν, κυρίως από τον Μιχάλη Αδάμη.
Ο Λυκούργος Αγγελόπουλος συμμετείχε για μία και μοναδική φορά στο «Κοντάκιον» του Θ. Αντωνίου, ενώ τα υπόλοιπα έργα τα είχε ερμηνεύσει πολλάκις.
Την Πανεπιστημιακή Χορωδία Δωματίου και το οργανικό σύνολο διηύθυνε ο Γιάννης Μάντακας, στον οποίο η νεοελληνική μουσική οφείλει πολλά!
Στη συνέχεια το «Κοντάκιον» του Θ. Αντωνίου σε μια μεταγενέστερη εκτέλεση:
Η Ορχήστρα και η χορωδία της ΕΡΤ, υπό τον Άλκη Μπαλτά.
Διδασκαλία χορωδίας: Αντώνης Κοντογεωργίου.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου