"ΤΩ ΘΕΙΩ ΠΛΗΚΤΡΩ ΜΥΣΤΙΚΩΣ" ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ Ή ΤΟ 4'33'' ΤΟΥ JOHN CAGE

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής σήμερα και σε όλο τον κόσμο η μουσική έχει την τιμητική της! 

Μεθαύριο Κυριακή της Πεντηκοστής! 

Στον Όρθρο της μεγάλης εορτής της Πεντηκοστής ψάλλουμε το ακόλουθο κάθισμα: 

Μετὰ τὴν Ἔγερσιν Χριστέ, τὴν ἐκ τοῦ τάφου, καὶ τὴν πρὸς ὕψος οὐρανοῦ, θείαν Ἀνάληψιν, τοῖς θεόπταις τὴν δόξαν σου κατέπεμψας οἰκτίρμον· Πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαινίσας τοῖς Μαθηταῖς· ὅθεν, ὥσπερ κιθάρα μουσουργική, πᾶσιν ἐτρανολόγησαν, τῷ θείῳ πλήκτρῳ μυστικῶς, Σῶτερ, τὰ ἀπηχήματα, καὶ τὴν οἰκονομίαν σου. 

Στο τροπάριο αυτό οι Απόστολοι, φωτισθέντες από το Άγιο Πνεύμα, γίνονται σαν μια «κιθάρα μουσουργική» - όλοι τους χορδές μιας δωδεκάρχοδης κιθάρας – η οποία τρανολόγησε τα απηχήματα και την θεία οικονομία «τω θείω πλήκτρω μυστικώς»! 

Οι Απόστολοι κήρυξαν «πάση τη κτίσει», ετράνωσαν την αλήθεια του Χριστού, αλλά με ένα παράδοξο τρόπο, όπως «παράδοξα είδον τα έθνη πάντα εν πόλει Δαβίδ» την ημέρα της Πεντηκοστής. Τότε «ήχος καθάπερ φερομένης πνοής βιαίας» και μετά το κήρυγμα τρανό «τω θείω πλήκτρω μυστικώς». 

Ο υμνωδός θέλει τους Αποστόλους «ώσπερ κιθάρα μουσουργική», αλλά στη συνέχεια δεν μιλάει για χορδή, αλλά για πλήκτρο, το οποίο είναι κρουστό! Κι ένα κρουστό πώς γίνεται να υπάρχει «μυστικώς»!

Κατά μία εκδοχή – σπάνια, βέβαια – πλήκτρο μπορεί να θεωρηθεί και η πένα με την οποία ο ερμηνευτής χτυπά τις χορδές της κιθάρας ή άλλου παρόμοιου εγχόρδου. Σε κάθε περίπτωση το «μυστικώς» είναι πρόβλημα… 

Αλλά στην θεολογία μόνο το «μυστικώς» υφίσταται. Παντού είναι μπροστά μας, αλλά το προσπερνάμε γιατί δεν μας συμφέρει. Η λογική μας είναι λογική κρουστού. Να ακουστούμε πάση θυσία. Να κάνουμε θορυβώδη «ομολογία» και «πύρινο» κήρυγμα, κι όχι να ζήσουμε μυστικώς, σαν τους αγγέλους, που τους εικονίζουμε στην Θεία Λειτουργία: «Οι τα χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες…». 

Και επειδή η σιωπή είναι η μουσική του μέλλοντος αιώνος ας …ακούσουμε μυστικώς το 4’33’’ του John Cage (1912 - 1992). 

Το 4′33″ (Four minutes, thirty-three seconds" ή "Four thirty-three") είναι μία σύνθεση του 1952 σε τρία μέρη του Αμερικάνου πειραματιστή συνθέτη, για οποιοδήποτε όργανο ή συνδυασμό μουσικών οργάνων και η παρτιτούρα ζητά από τον εκτελεστή ή τους εκτελεστές του έργου να μην παίξουν καθ' όλη τη διάρκεια του κομματιού. 

Το «ξένον άκουσμα» αποτελείται από τους ήχους του περιβάλλοντος που ακούν οι ακροατές ενώ αυτό παίζεται επί σκηνής, αν και πολλές φορές θεωρείται ως "4 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα σιωπής". Κάτι σαν "σιωπηλή προσευχή"... 

ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΓΙΩΡΓΟ ΚΟΖΙΑ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Την Τετάρτη 19 Ιουνίου 2024, το απόγευμα, στη συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης «Στεριανή ζάλη», στο βιβλιοπωλείο Μονόκλ, στο κέντρο της Αθήνας (Φειδίου 11), έγινε μια σοβαρή και ουσιαστική κουβέντα για την ποιητική συλλογή του Γιώργου Κοζία «Εξάγγελος» (εκδόσεις Περισπωμένη 2021). 

Τα μέλη της Λέσχης – συντονιστής ο Αντώνης Τσόκος - ήταν καλά διαβασμένα και έκαναν καίριες και εύστοχες παρατηρήσεις πάνω στην ποίηση του Γιώργου Κοζία, ο οποίος ήταν παρών και διαλέχθηκε επί της ουσίας με τους …υποψιασμένους αναγνώστες. 

Η ποίηση του Γ. Κοζία μας ενδιαφέρει γιατί ακριβώς είναι στέρεη, δύσκολη, δεν έχει σχέση με φτηνούς αισθηματισμούς ή ατάκες. Έχει αρχιτεκτονική, πνοή, ορμή. Όμως, ίσταται πάντοτε ενώπιον μας προς ανακάλυψιν. Δεν είναι δεδομένη ούτε αυτονόητη. Γιατί, όπως θα ‘λεγε κι ο Ρεμπώ «Το χέρι που βαστά την πέννα είναι ισάξιο αυτού που κρατά τ’ αλέτρι».

Φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ Ο ΒΟΛΟΚΟΛΑΜΣΚ ΑΝΤΩΝΙΟΣ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Στις 14 Ιουνίου 2024, στη Διπλωματική Ακαδημία του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, πραγματοποιήθηκε πανηγυρική τελετή απονομής διπλώματος επίτιμου διδάκτορα της Aκαδημίας στον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Αντώνιο, Πρόεδρο του Τμήματος για τις Εξωτερικές Εκκλησιαστικές Σχέσεις του Πατριαρχείου Μόσχας. 

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο πρύτανης του εκπαιδευτικού αυτού ιδρύματος Α.Β. Yakovenko, μέλη του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας μέλη του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της Ακαδημίας, καθηγητές και φοιτητές του πανεπιστημίου. 

Ο πρύτανης Yakovenko ανακοίνωσε την απόφαση του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου να απονείμει στον Μητροπολίτη Αντώνιο τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα «για την εξαιρετική του προσφορά σε πνευματικές, ηθικές, εκπαιδευτικές και ειρηνευτικές δραστηριότητες προς όφελος της χώρας, για την βοήθεια και υποστήριξη στην ανάπτυξη της Διπλωματικής Ακαδημίας του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας». 

Ο πρύτανης σημείωσε επίσης ότι το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών και η Διπλωματική Ακαδημία, ως υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, έχουν στενές σχέσεις με το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας. Ειδικότερα, αναφέρθηκε η συνεργασία με την Εκκλησία κατά τη διεξαγωγή Ανωτάτων Διπλωματικών Μαθημάτων για νεοδιορισθέντες πρεσβευτές και ανώτερα στελέχη του κεντρικού μηχανισμού του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών που αποστέλλονται να υπηρετήσουν στο εξωτερικό. Έτσι, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος συναντά και συνομιλεί με τους φοιτητές αυτών των σεμιναρίων. 

Στην αντιφώνησή του, ο Βολοκολάμσκ Αντώνιος τόνισε ότι είναι μεγάλη η τιμή όχι μόνο γι’ αυτόν προσωπικά, αλλά και για ολόκληρη την ομάδα του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας. «Στη σημερινή εκδήλωση, βλέπω επίσης την σωστή εκτίμηση της μακράς ιστορίας καλών, εποικοδομητικών σχέσεων που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ του Πατριαρχείου Μόσχας και του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, συμπεριλαμβανομένης της Διπλωματικής Ακαδημίας, με διπλωμάτες που ασκούν το όφελος της Πατρίδας σε διάφορα μέρη του κόσμου», τόνισε ο Βολοκολάμσκ Αντώνιος. 

Συνεχίζοντας, ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ μίλησε στους παρευρισκόμενους για τις εξωτερικές εκκλησιαστικές δραστηριότητες υπό τις παρούσες συνθήκες, για τις προκλήσεις στην ενότητα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην κανονική της επικράτεια. Ιδιαίτερη προσοχή έδωσαν όλοι στην κατάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία υφίσταται – σύμφωνα με τους ρώσους – «μια άνευ προηγουμένου καταπίεση από τις σημερινές αρχές της Ουκρανία». . Επιπλέον, ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων αναφέρθηκε στη δύσκολη κατάσταση των Ορθοδόξων κοινοτήτων στις χώρες της Βαλτικής που έχουν κανονική σχέση με τη Ρωσική Εκκλησία. 

Η παραπάνω είδηση μιλάει από μόνη της! Η σχέση Εκκλησιαστικού και Κρατικού Υπουργείου Εξωτερικών στη Ρωσία, είναι ένα ασύλληπτο σφιχταγκάλιασμα, που δύσκολα, νομίζω, μπορούμε να κατανοήσουμε σε όλο του το εύρος. 

Πρόκειται για μια σχέση αμφίδρομη, αλληλοσυμπληρούμενη, απόλυτα διαδραστική, προς «όφελος της Αγίας Ρωσίας» και μόνο. Ο Βολοκολάμσκ Αντώνιος μας αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο! Είναι ο ίδιος Υπουργός Εξωτερικών του Κράτους και της Εκκλησίας! 

Αίφνης θυμάμαι μια σπουδαία ρήση του Βλαδίμηρου Σολοβιόφ, ο οποίος ήταν Ρώσος φιλόσοφος, θεολόγος, ποιητής και φυλλαδιογράφος που έζησε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (1853-1900). Έγραψε: 

"Ανήκουμε και θα ανήκουμε πάντοτε στην ρωσική Εκκλησία, αλλά οφείλουμε να θυμόμαστε ότι το σημαντικό είναι το ουσιαστικό, η Εκκλησία, και όχι το επίθετο ρωσική. Όλη η δύναμη της Ρωσίας εξαρτάται από την Εκκλησία, αλλά η δύναμη της Εκκλησίας δεν εξαρτάται από τίποτε το επίγειο και το ανθρώπινο. Για να εξυψώσουμε το αυθεντικό εθνικό μας πρότυπο, είναι αναγκαίο προπάντων να αντιληφθούμε και να παρουσιάσουμε την Εκκλησία στην απόλυτη ελευθερία της και στην καθολική πληρότητά της, ανεξαρτήτως τοπικών και εθνικών περιορισμών". (V. Soloviοv, Du national et de l' universel, presentation, traduction et notes M. Niqueux, Librairie Philosophique J. Vrin, Paris 2023, σ. 32). 

Έναν και πλέον αιώνα μετά από αυτό που έγραψε ο Σολοβιόφ, πού – αλήθεια – βρίσκεται η ρωσική Εκκλησία; Αντιλαμβάνεται την Εκκλησία στην απόλυτη ελευθερία της και στην καθολική πληρότητά της, ανεξαρτήτως τοπικών και εθνικών περιορισμών; Φυσικά και όχι. Απόλυτη είναι η δυναστεία και καθολική η λογική της επιβολής, με κάθε τρόπο και μέσο.

Η ΔΕΞΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΒΕΤΟΥ ΠΡΕΣΒΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Την 1η Αυγούστου, στην Ελβετία είναι εθνική εορτή και επίσημη αργία σε όλη τη χώρα. Εορτάζεται η απόφαση των αντιπροσώπων τριών καντονιών να συνάψουν Συμμαχία εναντίον της δυναστείας των Αψβούργων, τις πρώτες μέρες του Αυγούστου του 1291. Η πρώτη αυτή ένωση κρατιδίων αποτέλεσε τον πυρήνα γύρω από τον οποίο οικοδομήθηκε στην συνέχεια η Ελβετική Ομοσπονδία. 

Ως γνωστόν, σπουδαίο ρόλο έπαιξε ο Ιωάννης Καποδίστριας (1813-1815) ως απεσταλμένος του Τσάρου Αλεξάνδρου Α'. Ο Ι. Καποδίστριας, τιμήθηκε από τους Ελβετούς την εποχή εκείνη -ιδιαίτερα στην Γενεύη και τη Λωζάνη- για τις ανεκτίμητες υπηρεσίες που προσέφερε και σήμερα αρκετοί από τους Ελβετούς που ενημερώθηκαν για τον Καποδίστρια, δείχνουν ζωηρό ενδιαφέρον κι έχουν αρχίσει να μελετούν το έργο του και να συμμετέχουν στην διάδοσή του στην Ελβετία. 

Στην Αθήνα η Πρεσβεία της Ελβετίας γιορτάζει κάθε χρόνο την εθνική επέτειο της χώρας με μια δεξίωση στην Πρεσβευτική κατοικία, στο Χαλάνδρι. 

Φέτος, ο ευγενής Πρέσβης της Ελβετίας στην Αθήνα κ. Stefan Esterman παρέθεσε, την Πέμπτη 13 Ιουνίου 2024, την καθιερωμένη δεξίωση, κατά την οποία απηύθυνε έναν μεστό και ουσιαστικό χαιρετισμό προς τους προσκεκλημένους, ενώ η σοπράνο Δάφνη Πανουργιά απέδωσε a cappella τον Εθνικό Ύμνο της Ελβετίας στα γερμανικά και εν συνεχεία τον Εθνικό Ύμνο της Ελλάδος. 

Στην παραδοσιακή ελβετική βραδιά είχαν προσκληθεί προσωπικότητες από τον κόσμο της διπλωματίας, των επιχειρήσεων, της πολιτικής και του πολιτισμού.

ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΗ ΤΙΜΗ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΟΥΡΟΥΠΟ

Την Τετάρτη 12 Ιουνίου 2024, στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Θεοχαράκη, έλαβε χώρα μια εκδήλωση-αφιέρωμα στον γνωστό συνθέτη Γιώργο Κουρουπό. 

Την εκδήλωση διοργάνωσε το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, υπό την αιγίδα της πρέσβειρας της Γαλλικής Δημοκρατίας, κυρίας Laurence Auer, η οποία και απηύθυνε χαιρετισμό. Υπενθυμίζεται ότι ο Γιώργος Κουρουπός τιμήθηκε το 2016 με τα διάσημα του Ιππότη του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής, το οποίο τού απένειμε ο τότε πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα κ. Christophe Chantepy. 

Για τον σημαντικό έλληνα συνθέτη μίλησαν: ο Φώτης Παπαθανασίου, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Θεοχαράκη και ο βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ολύμπια – Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας». 

Ευχαριστίες προς τους συντελεστές της εκδήλωσης απηύθυνε συγκινημένος ο τιμώμενος συνθέτης, ενώ ο Φώτης Παπαθανασίου δώρισε στον Γ. Κουρουπό ένα αγαλματίδιο της Νίκης, αφού, όπως είπε, «ο Κουρουπός είναι νικητής στον αγώνα της Μουσικής». 

Επίσης, ο Φώτης Παπαθανασίου ευχαρίστησε την ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου για την συμβολή της στην διοργάνωση εκδηλώσεων του κύκλου "Ποίηση και Μουσική" (όπου έχουν παρουσιαστεί πολλά τραγούδια του Γ. Κουρουπού), αλλά και για την επιμέλεια του κύκλου "Απογεύματα ποίησης στο Cafe Merlin". 

Ακολούθησε συναυλία όπου ο γνωστός βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος ερμήνευσε – για πολλοστή φορά - με περισσή εκφραστικότητα και αισθαντικότητα τραγούδια του Γιώργου Κουρουπού σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη, Federico Garcia Lorca, καθώς και το νέο κύκλο τραγουδιών του συνθέτη με τίτλο «Retour à ma jeunesse», που παρουσιάστηκε σε πρώτη εκτέλεση, και βασίζεται σε ποίηση Paul Éluard. Στο πιάνο συνόδευσε ο Θανάσης Αποστολόπουλος, ένας ξεχωριστός πιανίστας που έχει παίξει επανειλημμένα και ηχογραφήσει τραγούδια του Γιώργου Κουρουπού. 

Το αμφιθέατρο του Ιδρύματος Θεοχαράκη κατακλύστηκε από ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, συνεργάτες του Γ. Κουρουπού και φιλόμουσους, που πήγαν για να τιμήσουν τον συνθέτη και να ακούσουν τα υπέροχα lieder που έχει γράψει και τα οποία είναι πραγματικά εφάμιλλα ευρωπαίων συνθετών. 

Το πρόγραμμα με τα τραγούδια του Γ. Κουρουπού, που παρουσιάστηκαν, είχε ως εξής: 

Ποίηση: ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ 

1- Όλβια Ντόννα, 

2- Πεντάμορφη στον Κήπο, 

3- Εαρινό απόσπασμα, 

4- Χρυσό κλειδί, 

5- Adolescence du jour –μετ. Robert Levesque 

Ποίηση: PAUL ÉLUARD 

«Retour à ma jeunesse» (πρώτη εκτέλεση) 

1- Certitude 

2- L’ aube je t’aime 

3- Pour vivre ici 

4- La Courbe de tes yeux 

5- Je te l’ai dit pour les nuages 

6- La terre est bleue comme une orange 

7- À perte de vue dans le sens de mon corps 

Ποίηση: FEDERICO GARCIA LORCA - μετ. Ανδρέας Αγγελάκης 

1- Παραλλαγές 

2- Πέθανε την αυγή 

3- Σαλιγγάρι 

4- Αποχαιρετισμός 

5- Μισοφέγγαρο 

6- Σερενάτα 

7- Μαλαγκένια 

8- Κάθε τραγούδι

Ο Σπύρος Σακκάς συγχαίρει τον Τάση Χριστογιαννόπουλο - Φωτό: Ιδιωτική Οδός 

Φωτό: Ιδιωτική Οδός 

Ο σπουδαίος συνθέτης Γιώργος Κουρουπός έχει αφήσει τη σφραγίδα του στη μουσική ζωή της χώρας, τόσο χάρις στο σημαντικό συνθετικό του έργο, όσο και στη συνεισφορά του ως ηγετικό στέλεχος μεγάλων πολιτιστικών Ιδρυμάτων της χώρας. 

Ο Γιώργος Κουρουπός σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στενός συνεργάτης του Μάνου Χατζιδάκι και του Γιάννη Χρήστου από τα νεανικά του χρόνια, έγραψε μουσική για τον Ρήσο του Ευριπίδη που παρουσίασε στην Επίδαυρο το Εθνικό Θέατρο το καλοκαίρι του 1968 και έφυγε για το Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης για να μελετήσει σύνθεση στο Conservatoire στην τάξη του Olivier Messiaen. Στο Παρίσι όπου έζησε για μία δεκαετία, διαμόρφωσε μία ιδιαίτερα επιτυχή καριέρα παρουσιάζοντας πολλά έργα του, μεταξύ των οποίων και δύο μουσικά θεάματα στο περίφημο φεστιβάλ της Αβινιόν. 

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα επικεντρώνεται σε τρεις θεματικούς άξονες: στο τραγούδι, μελοποιώντας μεγάλους Έλληνες και ξένους ποιητές, στο αρχαίο ελληνικό δράμα και στο λυρικό θέατρο με σημαντικά έργα όπως: η Οδύσσεια, συμφωνικό μπαλέτο σε χορογραφία John Neumeier, (για τη μουσική αυτή τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Benois de la dance 1996), Οι δραπέτες της σκακιέρας σε λιμπρέτο Ευγένιου Τριβιζά, Το Μονόγραμμα σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη, Ιοκάστη σε ποίηση Ιουλίτας Ηλιοπούλου, Η σκηνή των θαυμάτων σε κείμενο Μ. Θερβάντες, Λεπορέλλα σε λιμπρέτο Ιουλίτας Ηλιοπούλου βασισμένο στο έργο του Στέφαν Τσβάιχ κ.ά. 

Διετέλεσε πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, 1994-1999, καλλιτεχνικός διευθυντής της Ορχήστρας των Χρωμάτων, 1995-2010 και καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής, 2013-2015, ενώ εργάστηκε και ως αναπληρωτής διευθυντής του 3ου Προγράμματος από το 1977 έως το 1981, επί Μάνου Χατζιδάκι. 

Το σπουδαίο έργο του στη μελοποίηση της ποίησης, κυρίως ελληνικής αλλά και ξένης, ηχογραφήθηκε πρόσφατα αποτελώντας μια μοναδική συμβολή στην ανάδειξη του έργου των Ελλήνων ποιητών.

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ: Ο ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΗΣ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Τριάντα χρόνια μετά Μ.Χ. 

Σα να μη πέρασε μια μέρα... Κι όμως πέρασαν τρεις δεκαετίες! 

Κι αυτός; Αει παρών! 

Χτες, Παρασκευή 14 Ιουνίου 2024, η έγκριτη δημοσιογράφος Έλενα Διάκου, στην εκπομπή της "Ημερολόγιο Καταστρώματος", στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, έκανε ένα αφιέρωμα στον Μέγα Μάνο. 

Η συγκίνηση για μένα ήταν μεγάλη, καθώς η Έλενα Διάκου διάβασε, μεταξύ άλλων, και αποσπάσματα από το κείμενό μου "Μάνος Χατζιδάκις: Ο επικίνδυνος αντιεξουσιαστής", που το παραθέτω - αντί προλόγου - στο βιβλίο μου "Τα Χατζιδακικά", το οποίο κυκλοφορήθηκε πριν ένα χρόνο.  

Ακούστε το αφιέρωμα της Έλενας Διάκου ΕΔΩ. 

Παραθέτω, στη συνέχεια, ολόκληρο το σχετικό κείμενο, ένεκεν μνημοσύνης και ευγνωμοσύνης αιωνίου. 

«Πρέπει να πω ότι δεν μ’ αρέσει η αναμνησιολογία, την απεχθάνομαι. Τους ανθρώπους που έχουν φύγει, αλλά παραμένουν ζωντανοί, τους έχουμε καθημερινά τοποθετημένους μέσα μας και τους κουβαλάμε σ’ ολόκληρη την ζωή μας». 

 (Μάνος Χατζιδάκις) 

Έτσι εκτίθεμαι γράφοντας για εκείνον, μόνο και μόνο επειδή τον κουβαλάω μέσα μου πάντοτε. 

Ο Μάνος Χατζιδάκις έφυγε γιατί η «Οδός Ονείρων» δεν υπάρχει πια. Ο ίδιος, βαθιά ρεαλιστής, το είχε καταλάβει πολύ νωρίς και είχε απαντήσει στον εαυτό του και σε μας: 

«Παίδες, πριν δεκαπέντε χρόνια σας είχα πει πως θα ξαγρυπνώ έξω απ’ τα σπίτια σας για να μαζέψω τα όνειρά σας. Τώρα κουράστηκα. Εσείς, είτε ονειρεύεστε είτε όχι, μπορείτε και ζείτε χωρίς εμένα. Δεν ανήκω στην ζωή σας ούτε στα όνειρά σας. Ακόμη κουράστηκα να πλέκω μουσικές απ’ το υλικό των ματιών σας κι απ’ την επιθυμία των σωμάτων σας. Προτιμώ να φύγω μακριά σας για πάντα. Ίσως συναντηθώ με μερικούς σοφούς που δεν τους ένιωσα όταν κι εγώ ήμουν νέος. Γεια σας παίδες, γεια σας». 

Είναι σα να μας λέει ο Μάνος, άλλαις λέξεσι, το του φίλου του Ελύτη: 

- Όλα χάνονται. Του καθενός έρχεται η ώρα. 

- Όλα μένουν. Εγώ φεύγω. Εσείς να δούμε τώρα.
Ο ίδιος ο Χατζιδάκις είχε πει, επίσης, ρεαλιστικά, ήτοι προφητικά:
«Ο θάνατος μιας αληθινής και δυνατής για τον τόπο φυσιογνωμίας είναι, όπως και να το κάνουμε, ανακουφιστικός. Γι’ αυτό και το γιορτάζουν τόσο η Πολιτεία κι ο λαός, τιμώντας τον, αυτόν τον τόσο επιφανή θανόντα. Όλοι σκέπτονται: επιτέλους, δεν θα προχωρήσει άλλο, κι ακόμη, θα μπορέσουμε να αποσιωπήσουμε ό,τι μας ενοχλεί, θα παρερμηνεύσουμε ό,τι μας ξέφυγε, θα εκμεταλλευθούμε τις ασάφειες και την πνευματική ανεπάρκεια των πολιτών. Θα του κατασκευάσουμε μνημείο στα μέτρα μας: ακίνδυνο».

Κι έφυγε ο Μάνος Χατζιδάκις γιατί αισθάνθηκε ότι δεν ανήκει σ’ αυτήν την χώρα. Η μουσική του κι η σκέψη του αισθάνθηκε ότι δεν ενδιέφεραν πια κανέναν. Οι φίλοι του όλοι είχαν αποχωρήσει από τούτον τον κόσμο, ο ένας μετά τον άλλο. Και μια Ελλάδα ανανοηματοδοτημένης και ουσιαστικής ελληνικότητας χάθηκε οριστικά. 

Η γενιά του Χατζιδάκι θεωρούσε ελληνικό ό,τι είναι αληθές. Έτσι κάθε «περιθωριακή» δημιουργία τελικά επιβαλλόταν από την δύναμη τής αλήθειας της κι αποκτούσε την διαχρονική αξία της. Για τους σκεπτόμενους και μη εξανδραποδισμένους Έλληνες βέβαια. Οι υπόλοιποι δεν ενδιαφέρουν τους δημιουργούς. Οι αληθινά μεγάλοι πορεύονται ερήμην και εις πείσμα των ερπετών και των εθνικοσοσιαλιστικοφρόνων.

Ο Χατζιδάκις μου έμαθε – όπως και σε πολλούς άλλους – την ακριβή σκέψη, την αξία τού ποιητικού ρεαλισμού, την άτεγκτη στάση έναντι των ξιπασμένων και των μετρίων, την ελευθερία στην έκφραση αλλά και την απόλυτη πειθαρχία στην εργασία. Μου έμαθε ακόμη την απέχθεια προς την επιπολαιότητα και τα μεγάλα λόγια, την καχυποψία προς κάθε μορφής εξουσία. Μου έμαθε να μη δειλιάζω και να μη συμβιβάζομαι άνευ αποσαφηνίσεως των εκάστοτε συνθηκών. Να με ενδιαφέρει μόνο η γνώμη των ανθρώπων που με ενδιαφέρουν κι όχι των ασχέτων. Μου δίδαξε τον αυτοσαρκασμό και την αίσθηση τής μηδαμινότητας τού εαυτού, που αντικειμενικά είναι μια κουκίδα στο σύμπαν. Μου αποκάλυψε την φρίκη τού παθητικού φασισμού, μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Γιατί έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των πολλών. Καλλιέργησε την μουσική μου ευαισθησία δείχνοντάς μου τον δρόμο για ν’ αποφεύγω τις κακοτοπιές τού μουσικού λογιοτατισμού. Και τέλος αποκατέστησε πολύ καθαρά μέσα μου την έννοια τού «λαϊκού» και πως η αμαρτία είναι βυζαντινή κι ο έρωτας αρχαίος. 

Πριν από μερικά χρόνια ο καθηγητής Χρήστος Γιανναράς έγραψε ένα άρθρο για τον «επικίνδυνο Ελύτη». Και διατύπωνε το ερώτημα: «Τι νόημα έχει να συναχθεί το φιλόλογο κοινό να τιμήσει την μνήμη τού Ελύτη ακούγοντας απαγγελίες στίχων του; Η σύναξη στην μνήμη αυτού τού μεγάλου Έλληνα μας θέλει πολίτες, όχι ποσοτικό άθροισμα από ιδιώτες καταναλωτές συγκινήσεων. Η «προοδευτική» μας διανόηση θαυμάζει ή αυθυποβάλλεται ότι θαυμάζει τον Ελύτη και δεν συμφωνεί σε τίποτα μαζί του». 

Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για την περίπτωση τού Μάνου Χατζιδάκι. Όταν ο Χατζιδάκις εξέφραζε με παρρησία δημόσια τις απόψεις του και δεν δίσταζε να καταλογίσει ευθύνες ή να στιγματίσει την ανηθικότητα συγκεκριμένων ανθρώπων τού δημόσιου βίου, τον χαρακτήριζαν «εθνικό υβριστή». Όταν περιφρουρώντας την εργασία του και την ξεχωριστή μουσική του αντίληψη, διέκοπτε μια συναυλία ή αποχωρούσε διαμαρτυρόμενος για την συμπεριφορά ενός κοινού που πήγαινε για να καταναλώσει μουσική και να διασκεδάσει κατά πώς ήθελε, χαρακτηριζόταν ιδιότροπος, σνομπ, ελίτ.

Όταν έγραφε αληθινή μουσική που εξέφραζε μια πολύ υψηλή έννοια τού τραγουδιού, τον χαρακτήριζαν λυρικό, ερωτικό, αισθησιακό, θέλοντας ο καθένας να δικαιολογήσει και να προβάλλει τα δικά του φτηνά συγκινησιακά αισθήματα στην μουσική τού Χατζιδάκι. Ο ίδιος έλεγε: "Πιστεύω στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει και μας εκφράζει εκ βαθέων, κι όχι σ' αυτό που κολακεύει τις επιπόλαιες και βιαίως αποκτηθείσες συνήθειές μας". 

Όμως ο αληθινός Χατζιδάκις είναι αλλού. Βρίσκεται στα επικίνδυνα έργα του, που συμπυκνώνουν μια φιλοσοφία ζωής. Ενός βίου δημόσιου και ταυτόχρονα ιδιωτικού. Ο πραγματικός Χατζιδάκις μας αποκαλύπτεται στον «Μεγάλο Ερωτικό», στους «Παίδες επί Κολωνώ», στην «Εποχή τής Μελισσάνθης», στις «Μπαλλάντες τής οδού Αθηνάς», στον «Κύκλο του CNS», στην «Σκοτεινή Μητέρα», στους «Μύθους μιας γυναίκας», στα «Τραγούδια της αμαρτίας» και σε άλλα, άγνωστα στο ευρύ κοινό, έργα του. Θυμηθείτε την περίφημη φράση του: "Τα τραγούδια μου διδάσκουν την ανυπακοή και την ερωτική ανεξιθρησκία και παντοδυναμία στις πράξεις των νέων". 

Στα έργα που αναφέραμε συναντούμε τον επικίνδυνο Χατζιδάκι, τον αναρχικό - γιατί όχι; - Χατζιδάκι, τού οποίου οι ουσιαστικές υποθήκες παραμένουν μεθοδικά αποσιωπημένες. Αλλά στην δική του «επικινδυνότητα», ψηλαφούμε την αλήθεια, για την μουσική και την ζωή. «Μ’ έναν φανατισμό που δεν είναι παρά σωφροσύνη στον κύβο». 

Για παράδειγμα, δείτε τι έλεγε για όλα αυτά που έχουμε επιτρέψει να μας εκπροσωπούν: 

"Μας εκπροσωπεί η καλοζωία ευτελούς αισθητικής και χωρίς περιεχόμενο. Μια καλοζωία που βασίζεται περισσότερο στη νευρωτική εκτόνωση παρά στην απόλαυση, στην ηδονή θα έλεγα «για καλώς προπαρασκευασμένες επιθυμίες». Καλοζωία που ικανοποιεί συμπλέγματα και προκαταλήψεις. Ακόμη: Ένας χείμαρρος αυτοσχεδιαστικών αντιδράσεων, σ’ όλες τις περιοχές του δημόσιου βίου μας. Μια επιπόλαιη χάραξη προοπτικών και πολιτικής. Έλλειψη κοινού νου, και μια καταπιεστική παρουσία του εγώ μας, που τις περισσότερες φορές μας εμποδίζει να συνεννοηθούμε και να συνεργαστούμε πάνω στα τοπικά, αλλά και στα ευρωπαϊκά που άρχισαν ήδη να μας θίγουν και να μας απασχολούν. Τέλος: ένας ηθικοπλαστικός εθνικισμός που έχει τις ρίζες στην ανελεύθερη καταγωγή μας…"

Ο Χατζιδάκις εξακολουθεί να είναι επικίνδυνος μέσα από τα γραφτά του και τις μουσικές του. Όποιος κοινωνεί της τέχνης του, γίνεται σκληρός κι ευαίσθητος μαζί, μαχητικός κι άνθρωπος της παραίτησης ταυτόχρονα, παρεμβατικός και …φευγάτος την ίδια στιγμή. Ένα «συναμφότερον» που διέπει συνεχώς τον βίο. Που προϋποθέτει εσωτερική εγρήγορση και υψηλή συνειδητότητα. Ο Χατζιδάκις μας καλεί σε «μια αντιεξουσιαστική εκστρατεία: Έναν σιωπηλό πόλεμο που, αν συντελεστεί μ’ επιμονή, κάτι αληθινά καλό μπορεί να επιφέρει».

Η "ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ" ΤΗΣ ΠΩΛΙΝΑΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗ ΣΤΗΝ ΕΣΤΙΑ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

Η γλύπτρια Πωλίνα Κασιμάτη

Την Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024, πραγματοποιήθηκαν τα Εγκαίνια της νέας εμβληματικής Έκθεσης Γλυπτών ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ της διακεκριμένης γλύπτριας Πωλίνας Κασιμάτη στο Μέγαρο της ΕΣΤΙΑΣ Νέας Σμύρνης. 

Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΤΙΑΣ, φίλοι της μικρασιατικής κιβωτού καθώς και προσωπικότητες του επιχειρηματικού και καλλιτεχνικού χώρου. 

Στον χαιρετισμό της η Πρόεδρος της ΕΣΤΙΑΣ κα Αναστασίας Καψή – Παπαδάτου, είπε, μεταξύ άλλων:

«Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζουμε σήμερα στο Μέγαρο της ΕΣΤΙΑΣ Νέας Σμύρνης, στα εγκαίνια της εμβληματικής έκθεσης γλυπτικής "Μνημοσύνη" της χαρισματικής γλύπτριας Πωλίνας Κασιμάτη, σε επιμέλεια της Μουσειολόγου της ΕΣΤΙΑΣ, Γεωργίας Σιβρή. 

Η έκθεση αυτή αποτελεί ένα μοναδικό ταξίδι στη μνήμη και την ιστορία, όπως αποτυπώνεται μέσα από την τέχνη της Πωλίνας. Η Πωλίνα Κασιμάτη καταφέρνει, με τα έργα της, να μας θυμίζει τη σημασία του παρελθόντος και την επίδρασή του στο παρόν και το μέλλον μας. Τα γλυπτά της δεν είναι μόνο καλλιτεχνικά δημιουργήματα, αλλά και ζωντανές μαρτυρίες μιας συνεχούς αναζήτησης και συνύπαρξης με την μνήμη. Η επιμελήτρια Γεωργία Σιβρή έχει κατορθώσει να αναδείξει με μοναδικό τρόπο την ουσία και το βάθος της θεματικής αυτής έκθεσης. Με την ευαισθησία και την γνώση της, δημιούργησε έναν εκθεσιακό χώρο που επιτρέπει στον επισκέπτη να εμβαθύνει στα έργα και να συνδεθεί συναισθηματικά με αυτά. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς την Πωλίνα Κασιμάτη για την προσφορά της στην τέχνη και τη Γεωργία Σιβρή για την αφοσίωσή της». 

Το έργο της γλύπτριας Πωλίνας Κασιμάτη, παρουσιαζόμενο στην έκθεση "Μνημοσύνη" στο Μέγαρο της ΕΣΤΙΑΣ Νέας Σμύρνης, περιγράφει μια βαθιά ανθρώπινη εμπειρία, που διαπερνά την αίσθηση της απώλειας και της αναγέννησης. Η Κασιμάτη δημιουργεί έναν διάλογο ανάμεσα στην ανθρώπινη μορφή και το υλικό, προσκαλώντας τον θεατή να εξερευνήσει τα συναισθήματα και τις ενοράσεις του. 

Η έκθεση αναδεικνύει μια βαθύτερη συνειδητοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα από την τέχνη του σχηματισμού. Κάθε έργο φέρνει στην επιφάνεια τη συναισθηματική ένταση που συνοδεύει τη διαδικασία της ζωής. 

Τα γλυπτά προτείνουν στο κοινό μια συναρπαστική διαδρομή στα άβατα της ανθρώπινης φύσης μέσα από το μπρούντζο και τον πηλό και αντικατοπτρίζουν τη συνεχή πάλη του ανθρώπου με τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του. Παράλληλα αναδύεται η αξία του πόνου ως μέσο για την ανθρώπινη ανάπτυξη και επούλωση, προσκαλώντας τον θεατή σε ένα ταξίδι εσωτερικής αυτογνωσίας και ανακάλυψης. 

Η καλλιτέχνης χρησιμοποιώντας τον πηλό ως μέσο έκφρασης επιτρέπει την άμεση επαφή με την ιστορία, ενώ με την χρήση του μπρούτζου υπογραμμίζει τη δύναμη και την επιμονή του ανθρώπινου πνεύματος. Μέσα από την αφαίρεση, την απλοποίηση και την έκφραση του πάθους και της ανθρώπινης συνθλίψεως, αποτυπώνει την ανθρώπινη ύπαρξη με βάθος και ειλικρίνεια. 

Από μικρή ηλικία, η Κασιμάτη γοητεύτηκε από την ανθρώπινη μορφή που έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στην καλλιτεχνική της ανάπτυξη. Μεγάλο μέρος της εστίασής της ήταν σε γλυπτά και εγκαταστάσεις που διερευνούν τη συναισθηματική έκφραση μέσω της ανθρώπινης μορφής. 

Στο πλαίσιο της "Μνημοσύνης", η Κασιμάτη δημιουργεί μια αισθητική αντίθεση μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος. Τα γλυπτά αυτά, που μοιάζουν να λιώνουν, αναδεικνύουν την αναπόφευκτη πορεία της ζωής, του θανάτου και της αναγέννησης, καθιστώντας την ίδια τη διαδικασία μια μορφή τέχνης. 

Η Πωλίνα Κασιμάτη είναι γλύπτρια με έδρα την Αθήνα και καταγωγή από την Μ. Ασία. Διακρίνεται για την εκλεπτυσμένη αισθητική της και την ικανότητά της να συνδυάζει το παρελθόν με το παρόν μέσα από τα εντυπωσιακά έργα τέχνης που δημιουργεί. Με πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, καθώς και με παραγγελίες από διάφορα ιδρύματα και ιδιώτες, αποτελεί μια καταξιωμένη φυσιογνωμία στον χώρο της γλυπτικής. Τα έργα της έχουν αποκτήσει αναγνώριση και έχουν τιμηθεί με παραγγελίες από διάφορους φορείς, μουσεία και ιδρύματα, όπως το St. Catherine’s British School, το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το ίδρυμα Χατζηιωάννου, το ίδρυμα Λεβέντη, το Μουσείο «Μαρία Κάλλας». 

Διάρκεια Έκθεσης: 5 Ιουνίου - 5 Ιουλίου 2024. Δευτέρα – Παρασκευή: 09.00 – 17.00

ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΚΡΙΤΑΣ"

Από τις εκδόσεις "Ακρίτας" μόλις κυκλοφορήθηκε ένα ξεχωριστό βιβλίο, με τίτλο "Πνεύμα, Ψυχή και Σώμα". 

Πρόκειται για αδημοσίευτα κείμενα του Αγίου Λουκά του Ιατρού, Επισκόπου Σεβαστουπόλεως, ενός επιστήμονα και Αρχιερέα της Ορθοδόξου εκκλησίας που με την σκέψη και το έργο του σημάδεψε την πνευματική πορεία του 20ου αι. 

Μερικά από τα ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να απαντήσει ο συγγραφέας 

• Υπάρχει τριμέρεια στον άνθρωπο; Αν ναι, ποια στοιχεία την αποτελούν; Ποια είναι η σχέση μεταξύ τους; 

• Υπάρχει κάποιο μέρος αθάνατο στον άνθρωπο κι αν ναι ποιο; • Είναι ο εγκέφαλος όργανο των σκέψεων και των συναισθημάτων ή όχι; 

• Μπορεί η καρδιά να αποτελεί όργανο και κέντρο της γνώσης; 

• Υπάρχουν επιστημονικές, φιλοσοφικές ή άλλες αποδείξεις; 

• Μπορούν να ισχύουν οι Βιβλικές θέσεις για τα παραπάνω ή ήδη έχουν ξεπεραστεί; 

Ο μεγάλος θεολόγος χρησιμοποιεί τις επιστημονικές, φιλοσοφικές και ψυχολογικές τοποθετήσεις της εποχής του για να στηρίξει τα επιχειρήματά του. Ταυτόχρονα επαναφέρει στο προσκήνιο παλαιά, αλλά πάντα επίκαιρα ερωτήματα για τον άνθρωπο. Η ορθόδοξη θεολογία κατά το διάβα των αιώνων διαμόρφωσε την δική της ανθρωπολογία που έχει πάντοτε ως αρχέτυπο και πρότυπο τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό. Έχει δώσει τις δικές της απαντήσεις – μαρτυρίες κι αυτές ακριβώς επαναφέρει στην επικαιρότητα ο Άγιος Λουκάς ο ιατρός. 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 

Πρόλογος: Ηλίας Σαραγούδας 

Κεφάλαιο Α΄ Τι μπορούμε να συμπεράνουμε από τη σύγχρονη κατάσταση των φυσικών επιστημών

Κεφάλαιο Β΄ Η καρδιά ως όργανο ανώτερης γνώσης 

Κεφάλαιο Γ΄ Εγκέφαλος και πνεύμα, πνεύμα και φύση 

Κεφάλαιο Δ΄ Το πνεύμα των φυτών και των ζώων 

Κεφάλαιο Ε΄ Η ψυχή των ζώων και των ανθρώπων 

Κεφάλαιο ΣΤ΄ Το πνεύμα δεν είναι άνευ όρων συνδεδεμένο με την ψυχή και το σώμα 

Κεφάλαιο Ζ΄ Υπερβατικές πνευματικές ικανότητες 

Κεφάλαιο Η΄ Για τον εσωτερικό άνθρωπο 

Κεφάλαιο Θ΄ Αθανασία

Μτφ: Σβετλάνα Πετσίν και Ηλίας Σαραγούδας. 

      

Στο βιβλίο διαβάζουμε: 

"Η ενέργεια της αγάπης που διαχύθηκε από την πανάγαθη θέληση του Θεού, του Λόγου του Θεού, δημιούργησε κι όλες τις άλλες μορφές ενέργειας, που με τη σειρά τους προκάλεσαν τον σχηματισμό των πρώτων σωματιδίων της ύλης και κατόπιν μέσω αυτών δημιουργήθηκε ολόκληρος ο υλικός κόσμος. Η αγάπη του Θεού που διαχύθηκε προς την άλλη κατεύθυνση δημιούργησε τον πνευματικό κόσμο, τον κόσμο των έλλογων αγγελικών όντων, τον ανθρώπινο λόγο και ολόκληρο τον κόσμο των πνευματικών και ψυχικών φαινομένων. Το γεγονός ότι μας είναι άγνωστες πολλές μορφές ενέργειας, οι οποίες αναμφίβολα υπάρχουν και δρουν, είναι προφανής συνέπεια των ελλείψεων των πέντε φτωχών αισθήσεών μας για τη γνώση της ζωής του κόσμου και επίσης επειδή δεν έχουν βρεθεί επιστημονικές μέθοδοι και αντιδραστήρια, για να ανακαλυφθεί εκείνο που στις αισθήσεις μας είναι απρόσιτο."

Ο Άγιος Λουκάς κατά κόσμο Βαλεντίν γεννήθηκε στις 27 Απριλίου του 1877 κατά την διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου στην Κριμαία. Ο πατέρας του ήταν πολωνός καθολικός στο θρήσκευμα και η μητέρα του ορθόδοξη. Νωρίς μετακόμισαν στο Κίεβο όπου αργότερα ο Βαλεντίν ενεγράφη στην ιατρική σχολή και από την οποία αποφοίτησε το 1903. Το 1904 βρίσκεται στην Ανατολή λόγω του Ρωσο-ιαπωνικού πολέμου. Εκεί εργάστηκε ως χειρουργός και πολύ γρήγορα η φήμη του εξαπλώθηκε ως ιδιαίτερα ικανού ιατρού. Εκεί συναντήθηκε με την Άννα με την οποία απέκτησε 4 παιδιά. Το 1917 η Άννα θα αρρωστήσει από φυματίωση και πηγαίνουν στην Τασκένδη. Το 1919 εκλέγεται καθηγητής της ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Τασκένδης. Το 1923 κλήρος και λαός τον εκλέγουν επίσκοπο της Τασκένδης. Στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο προσφέρει τις υπηρεσίες του στην περιοχή του Κράσνογιαρκ. Το 1956 λόγω προβλημάτων της όρασής του τυφλώνεται οριστικά. Κοιμήθηκε το 1961 στις 11 Ιουνίου, ημέρα κατά την οποία εορτάζεται και η μνήμη του. 

Από τις εκδόσεις "Ακρίτας" κυκλοφορούν αρκετά βιβλία για τη ζωή και το έργο του Αγίου Λουκά του Ιατρού. 

"ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ" ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΝΘΕΤΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΑΛΟΓΕΡΑ (ΒΙΝΤΕΟ)

Η ενορία του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού παρουσιάζει την διαδικτυακή εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν», όπου φιλοξενούνται εργάτες του πνεύματος και της τέχνης. 

Στην 80η εκπομπή προσκεκλημένος ο συνθέτης Αλέξανδρος Καλογεράς. 

Επιμελείται και παρουσιάζει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος. 

Κάμερα - επιμέλεια βίντεο: Κατερίνα Λεονάρδου. 

 

Ο Αλέξανδρος Καλογεράς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο πιάνο με την Τούλα Μινέτου-Μεταξά, τη Χαρά Καλομοίρη και τον Αλέξανδρο Τουρνάισσεν, θεωρητικά με το Δημήτρη Δραγατάκη, διεύθυνση χορωδίας με τον Αντώνη Κοντογεωργίου και φωνητική με το Γιώργο Ζερβάνο. Με την οικονομική βοήθεια διαφόρων υποτροφιών, συνέχισε με σπουδές σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και του Χάρβαρντ (Ph. D. – 1995) με καθηγητές τους Θόδωρο Αντωνίου, Bernard Rands, John Harbison και Donald Martino. Παράλληλα συμμετείχε στα καλοκαιρινά μαθήματα του Centre Acanthes στην Αβινιόν (Γαλλία), με τους Olivier Messiaen, Luigi Nono και Toru Takemitsu, καθώς επίσης στα τμήματα διακοπών του Ντάρμσταατ (Γερμανία) και στα διεθνή σεμινάρια νέων συνθετών στην Αγία Πετρούπολη (Ρωσία), με τον Sergei Slonimsky. 

Ο κατάλογος των έργων του περιλαμβάνει έργα για σόλο όργανα, μουσική δωματίου, συμφωνική ορχήστρα, ορχήστρα δωματίου, χορωδία, μουσική για το θέατρο, καθώς επίσης μουσικής για μαγνητοταινία και ηλεκτρονικό υπολογιστή. Τα περισσότερα από αυτά είναι αναθέσεις φεστιβάλ και μουσικών οργανισμών της Ελλάδας και του εξωτερικού, της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, αλλά και ανεξάρτητων μουσικών. 

Έχει βραβευτεί με το Α΄ Βραβείο στους διαγωνισμούς σύνθεσης «στη μνήμη Γ. Α. Παπαϊωάννου» 1990 και 1992, για τα έργα «Στάνζα» για ορχήστρα δωματίου και «Κουαρτέτο» για φλάουτο, μπάσο κλαρινέτο, κρουστά και πιάνο. Το 1989 κέρδισε το Β΄ Βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό σύνθεσης «ΟΛΥΜΠΙΑ» που διοργάνωνε το Α΄ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, για το κουαρτέτο εγχόρδων«Ιέρων». Το 1996 πήρε το Α΄Βραβείο στον Πρώτο Διαγωνισμό Εκπαιδευτικών Έργωντου Σ.Κ. Ω. Α. για τη συλλογή είκοσι κομματιών για πιάνο «Οι Μικροί Ερωδιοί». Επί πλέον το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ του έχει απονείμει δύο βραβεία για τα έργα «Στάνζα Βήτα» για συμφωνική ορχήστρακαι «Στάσιμον» για πιάνο. 

Κάθε χρόνο τα έργα του παρουσιάζονται σε πολλές πόλεις ανά τον κόσμο. Πολλάκις έχει προσκληθεί και συμμετάσχει σε διεθνή φεστιβάλ στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και σε χώρες της Σοβιετικής Συνομοσπονδίας, όπου έχει παρουσιάσει περί τις 50 διαλέξεις με θέμα τη σύγχρονη μουσική στην Ελλάδα και στις Η. Π. Α. Εκτός από την Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση έργα του έχουν επανειλημμένα μεταδοθεί από ραδιοφωνίες χωρών του εξωτερικού, όπως των Η. Π. Α., του Καναδά, της Ολλανδίας, της Ρωσίας, της Λευκορωσίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας. 

Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, διδάσκει θεωρητικά και σύνθεση στο Berklee College of Music της Βοστώνης και έργα του εκδίδονται από τους Ιταλικούς οίκους EDI-PAN, BMG Ariola και Ricordi, καθώς επίσης από τον Ελληνικό οίκο του Σπύρου Νικολαΐδη. 

Παράλληλα με τις δραστηριότητές του στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι καθηγητής σύνθεσης και ανώτερων θεωρητικών στο Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες του Κωστή Γαϊτάνου, όπου το Σεπτέμβριο του 2002 ίδρυσε το «Μουσικό εργαστήρι σύνθεσης και εκτέλεσης». Στόχος του εργαστηρίου είναι να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες έτσι ώστε εκτελεστές και συνθέτες να προσεγγίσουν εποικοδομητικά τη μουσική των τελευταίων 100 χρόνων, καθώς επίσης να βοηθήσει τους νέους καθηγητές ανώτερων θεωρητικών ωδείων και τους νέους δασκάλους μουσικής σχολείων στα πρώτα βήματα στον επαγγελματικό τομέα. Οι στόχοι επιτυγχάνονται με μία ευρεία κλίμακα μαθημάτων, σεμιναρίων, διαλέξεων, συναυλιών, με τη δημιουργία και συντήρηση βιβλιοθήκης, καθώς επίσης με τη συγγραφή και παραγωγή άφθονων σημειώσεων και άλλου διδακτικού υλικού. Παράλληλα, μέλη του εργαστηρίου αφιερώνουν σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων τους στην παρουσίαση συναυλιών γνωριμίας με τα όργανα σε δημοτικά, νηπιαγωγεία και γυμνάσια του λεκανοπεδίου Αττικής. 

Από το καλοκαίρι του 2012 έχει την καλλιτεχνική διεύθυνση των θερινών μουσικών δραστηριοτήτων του Δήμου Νάξου, οι οποίες περιλαμβάνουν: 1/ εκπαιδευτικό πρόγραμμα γνωριμίας με τη μουσική 8 εβδομάδων για αρχάρια παιδιά, 2/ πρόγραμμα μουσικής δωματίου 8 εδβομάδων για προχωρημένους μαθητές ωδείων και επαγγελματίες μουσικούς, 3/ ένα δεκαήμερο διεθνών μουσικών συναντήσεων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και με το Berklee College of Music και 4/ την παραγωγή 15 – 18 συναυλιών τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο με έργα από τον 17ο αιώνα έως και τις μέρες μας. 

Από το Σεπτέμβριο του 2016 διατελεί Καλλιτεχνικός Σύμβουλος του Φεστιβάλ "Μούσα Ελληνική" Χίου.

Ο "ΑΠΛΟΣ ΚΑΙ ΑΝΟΘΕΥΤΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ" ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΑΝΑΔΙΩΤΗ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

«Στον αγαπητό μου εκλεγέντα ηθοποιό, μοντέλο, και διακεκριμένο πρόσωπο στη showbiz πιστό Χριστιανό Νίκο Αναδιώτη (προσόντα δυσεύρετα στις ημέρες μας) εύχομαι να βοηθήσουν οι βαθιές γνώσεις του να έχει μια πετυχημένη παρουσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όπου η ΝΙΚΗ θα κάνει το ντεμπούτο της». 

Αυτά έγραψε – μεταξύ άλλων – ο ατυχήσας (εκλογικώς) καθηγητής Σεισμολογίας Άκης Τσελέντης για τον (ακαταμάχητο) συνυποψήφιό του Νίκο Αναδιώτη. Όμως, θα έπρεπε να την περιμένει την ήττα του από τον Νίκο Αναδιώτη, ο κ. Τσελέντης. Δεν εκτίμησε, μάλλον, σωστά, ότι η ΝΙΚΗ με την επιλογή Αναδιώτη στα ψηφοδέλτιά της, προσχώρησε αγαλλομένω ποδί στην showbiz και στην λογική του life style. 

Ο πρόεδρος της ΝΙΚΗΣ, Δημήτρης Νατσιός, έχτισε με θαυμαστή μεθοδικότητα το προφίλ του και ούτως μπήκε το κόμμα του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και τώρα στάθμισε τα πράγματα και είδε – σοφώς! – ότι με έναν Αναδιώτη θα μπει και στο Ευρωκοινοβούλιο. 

Ο Δ. Νατσιός αποδεικνύεται εύστοχος στις επιλογές του! 

Ο Αναδιώτης είναι νέος, ωραίος, αναγνωρίσιμος, «λαϊκός» και δηλώνει πιστός χριστιανός – έως και εναντίον των προγαμιαίων σχέσεων! – οπότε ταιριάζει γάντι στον «φωτισμένο» (κατά Άκη Τσελέντη) πρόεδρο της ΝΙΚΗΣ. 

Τόλμησε ο Τσελέντης να αμφισβητήσει τον Αναδιώτη και βγήκε στο sportime κάποιος Παντελής Λαμψιώτης και αφού τον στόλισε με διάφορα …κοσμητικά επίθετα, έγραψε το κορυφαίο: «Χίλιες φορές να ακούνε οι ψηφοφόροι της ΝΙΚΗΣ απλό και ανόθευτο χριστιανικό λόγο από τον Αναδιώτη, και ας έχει τις όποιες αδυναμίες του (τις οποίες και θα βελτιώσει), παρά να τρέφει στον κόρφο του τέτοιες οχιές [εννοεί τον Τσελέντη] που βλασφημούν την ορθοδοξία». 

Και για να μην πολυλογούμε: Φαίνεται πως η ΝΙΚΗ επέλεξε ξεκάθαρα το μοντέλο της (Αναδιώτης) και το μοντέλο βρήκε το καλύτερο γραφείο προώθησης μοντέλων, αυτό της ΝΙΚΗΣ, που τον έβαλε στο Ευρωκοινοβούλιο! 

Στις επόμενες εθνικές εκλογές θα δούμε πλειάδα υποψηφίων «πιστών» μοντέλων στην ΝΙΚΗ του «φωτισμένου» Δ. Νατσιού! ΑΜΗΝ!

Υ.Γ. 

Περιμένω ηδονικά κείμενο του πατρινού κληρικού Αναστάσιου Γκοτσόπουλου, που θα εκθειάζει τον "ορθόδοξο" λόγο του Νίκου Αναδιώτη. 

"ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ" ΜΕ ΤΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΤΑΥΡΟ ΑΝΕΣΤΙΔΗ (ΒΙΝΤΕΟ)

Η ενορία του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού παρουσιάζει την διαδικτυακή εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν», όπου φιλοξενούνται εργάτες του πνεύματος και της τέχνης. 

Στην 81η εκπομπή προσκεκλημένος ο Δρ Σταύρος Θ. Ανεστίδης. 

Επιμελείται και παρουσιάζει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος. 

Κάμερα, τεχνική επεξεργασία: Κατερίνα Δ. Λεονάρδου.

    

Ο Σταύρος Θ. Ανεστίδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1960. Είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, με επιστημονικά ενδιαφέροντα που επικεντρώνονται στην ιστορία των ιδεών στην Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία στον ύστερο 19ο αιώνα. Άρθρα και μελετήματά του δημοσιεύτηκαν σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από το 2002 είναι υποδιευθυντής του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. Διετέλεσε πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών. Μία μελέτη του για την Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή: Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής Πάνθεον. Δεκαεπτά προσωπογραφίες, Αθήνα, Σύνδεσμος των εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών, 2019.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΔΙΟΡΙΣΘΕΙΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Δημοσιεύσαμε προ ημερών το ...μανιφέστο του κληρικού της Μητροπόλεως Πατρών Αναστάσιου Γκοτσόπουλου εναντίον συγκεκριμένων κομμάτων του Ελληνικού Κοινοβουλίου και υπέρ της ΝΙΚΗΣ, της οποίας η "υπερψήφιση" αποτελεί "μονόδρομο" για τον εν λόγω κληρικό. 

Ο Αναστάσιος Γκοτσόπουλος σε μια …δραματική κατακλείδα μάς …κρούει τον κώδωνα του …κινδύνου για μας και τα παιδιά μας: 

«Αγαπητοί μου Χριστιανοί, τι άλλο περιμένετε να κάνουν οι κυβερνώντες και η παρέα τους για να μην τους ψηφίσετε, αυτούς που ασέβησαν στο Νομό του Θεού και στην πανανθρώπινη συνείδηση;;; 

Εκτός και αν οι κυβερνώντες σάς έπεισαν για την "ευλάβεια" και το "σεβασμό" τους στον Χριστό και την Εκκλησία Του με τις ολιγόλεπτες, προεκλογικές επισκέψεις τους σε Ι. Ναούς και σε εκκλησιαστικά Ιδρύματα και προπαντός με τις συναντήσεις και φωτογραφήσεις τους με κληρικούς (φρίξον ήλιε, στέναξον η γη...). Τότε, ψηφίστε τους με ήσυχη τη συνείδησή σας ότι κάνατε το καθήκον σας έναντι του Θεού, της πατρίδας και των παιδιών σας... 

Με πόνο και αγωνία για το κατάντημα της χώρας και του λαού μας». 

Όμως, ο …θερμόαιμος κληρικός Αναστάσιος Γκοτσόπουλος ξέχασε να μας πει ότι ελέω ΝΙΚΗΣ το δικό του το τέκνο διορίστηκε στην Βουλή των Ελλήνων, οπότε γι’ αυτόν φυσικά και είναι «μονόδρομος η υπερψήφιση της ΝΙΚΗΣ». 

Δημοσιεύουμε σήμερα το σχετικό δημόσιο έγγραφο (αναρτημένο στην Κοινοβουλευτική διαφάνεια), ευχόμενοι στον κληρικό να δει τον γιο του και πρωθυπουργό της χώρας! 

Π.Α.Α.