Η
Ιδιωτική Οδός πρότεινε από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του, το βιβλίο του
π. Βαρνάβα Γιάγκου «Αμαρτωλών Εκκλησία» (εκδόσεις
Αρχονταρίκι).
Μπορείτε να δείτε τις σχετικές αναρτήσεις
εδώ κι
εδώ.
Σήμερα επανερχόμαστε στο βιβλίο και τον συγγραφέα του με μια συνέντευξη, την οποία ευγενώς παραχώρησε ο π. Βαρνάβας Γιάγκου στην Ιδιωτική Οδό.
Τον ευχαριστούμε θερμά για την καλή του διάθεση, και παραθέτουμε στη συνέχεια την συνέντευξη.
Ι.Ο.: Πάτερ μου, το βιβλίο σας έχει ήδη ξεπεράσει σε πωλήσεις κάθε προσδοκία. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτή η ανταπόκριση; Πρόκειται για «απλά» κυριακάτικα κηρύγματα. Τέτοια απήχηση πώς την εξηγείτε;
- Το ύψος βέβαια των πωλήσεων δεν κρίνει και την ποιότητα του βιβλίου. Αν θα μπορούσαμε να δώσουμε κάποια εξήγηση, ίσως αυτό να οφείλεται στο ότι - θέλω να πιστεύω - ο λόγος δεν ήταν δικός μου αλλά λόγος της Εκκλησίας, που έχει ως κεντρικό άξονα το Χριστό και την ελπίδα μας στην Αγάπη Του. Καταθέτουμε την πραγματικότητά μας, την προσωπική αλλά και του κόσμου, που είναι μια αποτυχία, ένα αδιέξοδο και ένας θάνατος, αλλά δεν απελπιζόμαστε, γιατί η αναφορά μας, η πίστη μας, είναι ο Χριστός, που δεν ήλθε για τους υγιείς αλλά για τους αμαρτωλούς. Έχουμε ανάγκη όσο τίποτε την εμπειρία της Αγάπης Του, όχι για να νομιμοποιούμε τα πάθη μας, αλλά για να γοητευτούμε από το πρόσωπό Του, που είναι ο λόγος και η αιτία που ζούμε, αλλά και το κίνητρο να αντισταθούμε στην αμαρτία, που κέντρο της είναι η φιλαυτία μας, ο χωρισμός και η έχθρα. Ο άνθρωπος σήμερα είναι απαραίτητο να πιστέψει στην προσωπική του αξία και την αξία του θα τη βρει αν γευτεί την Αγάπη του Θεού. Τότε μόνο μπορεί να αναπαυτεί, να ειρηνεύσει, να συγχωρεί και να αγαπά.
Ι.Ο.: Αν η «αμαρτωλών σωτηρία» είναι η Εκκλησία, τότε ποια είναι η σωτηρία για την «αμαρτωλών Εκκλησία»;
- Κουραστήκαμε από σωτήρες, από ιδέες και από την ανθρώπινη δύναμη. Η Εκκλησία δεν είναι σύστημα καλών ανθρώπων ούτε φιλοσοφικών απόψεων ούτε κώδικας ηθικής. Αυτά όλα οδηγούν στον άνθρωπο και ο άνθρωπος δεν μπορεί από μόνος του να σώσει τον εαυτό του. Η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού και γι’ αυτό παρά τα λάθη και τα πάθη μας, των μελών της Εκκλησίας, η Εκκλησία είναι Αγία, γιατί έχει κεφαλή το Χριστό και σ’ αυτή δρα το Άγιο Πνεύμα. Οπότε η σωτηρία της «αμαρτωλών Εκκλησίας» είναι ο Χριστός μας. Ούτε η άσκησή μας ούτε η αρετή μας ούτε η εξυπνάδα μας ούτε το έργο μας. Το άνοιγμά μας στο Χριστό δια της συντριβής μας δίνει προϋποθέσεις σωτηρίας.
Ι.Ο.: Νομίζετε ότι το βιβλίο σας μπορεί να επηρεάσει νέους ανθρώπους, ώστε να μη γίνουν και αυτοί «θρησκευτικοί άνθρωποι», όπως οι περισσότεροι σήμερα στην Εκκλησία;
- Στην Εκκλησία δε γινόμαστε θρησκευτικοί άνθρωποι. Εξάλλου, ο χριστιανισμός και η Εκκλησία δεν είναι θρησκεία αλλά στάση ζωής που έχει ως κεντρική θέση δύο αγάπες, την αγάπη και την αποκατάσταση της σχέσης μας με το Θεό και την αγάπη για την εικόνα Του, τον άνθρωπο. Τώρα, αν το βιβλίο μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση, δεν το πιστεύω, γιατί ο Χριστός είναι στην ουσία αυτός που επηρεάζει και εμπνέει σ’ αυτή την κατεύθυνση, της μετάνοιας και της πνευματικής αφύπνισης. Και αυτό μπορεί να το κάνει με κάθε τρόπο και μέσον, ίσως και από ένα βιβλίο, ένα λόγο, ένα γεγονός, ίσως και από αυτό το βιβλίο.
Ι.Ο.: Πόσο «χριστοκεντρική» είναι σήμερα η Εκκλησία;»
- Με δεδομένη μία συγκεχυμένη θρησκευτικότητα ή μία εθνική έξαρση, που την κατατρύχει, όταν η Εκκλησία δεν είναι χριστοκεντρική, δεν είναι Εκκλησία αλλά σύστημα, ιδεολόγημα, κοινωνικός ή πολιτιστικός οργανισμός. Ο πειρασμός της Εκκλησίας μας είναι αυτός, η εκκοσμίκευσή της, η απώλεια της εμπειρίας του Χριστού και της Αναστάσεως. Δε θαυμάζουμε ούτε εκτιμούμε την Εκκλησία γιατί μπορεί να κάνει έργο και να είναι χρήσιμη στην κοινωνία, αλλά μετέχουμε στην Εκκλησία γιατί θέλουμε να γίνουμε ένα με το Χριστό και να γευτούμε τη νίκη επί του θανάτου. Έτσι έχουν νόημα και η καλοσύνη, η αγάπη και η προσφορά για κάθε ανθρώπινο πρόσωπο χωρίς διάκριση. Παίρνουμε λοιπόν αγάπη από το Θεό και δίνουμε στον άνθρωπο. Αυτό κάνουμε στην Εκκλησία. Τίποτα δικό μας δεν έχουμε και ό,τι δίνουμε είναι του Θεού. Όταν χάσουμε αυτόν τον προσανατολισμό, τότε έχουμε ανάγκη να φανούμε, να ακουστούμε, να ξεχωρίσουμε, να τιμηθούμε, να μας αναγνωρίσουν, και έτσι αναπτύσσονται ο οπαδισμός, οι θρησκευτικές ιδεολογίες, ο φανατισμός, η απώλεια της ενότητας. Τέτοια συμπτώματα και καταστάσεις δυστυχώς υπάρχουν πολλές στην Εκκλησία μας σήμερα, και με το ένδυμα μάλιστα της «πνευματικότητας». Αλλά ελπίζουμε, γιατί εδώ και τόσα χρόνια άλλος είναι το αφεντικό. Οπότε ελπίζουμε και αγωνιζόμαστε να διαφυλάξουμε την ειρήνη και την ενότητα μέσα στην Εκκλησία, γιατί είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για να αποκατασταθεί η χριστοκεντρικότητά της, όταν προσβάλλεται.
Ι.Ο.: Έχετε πει ότι το πιο σημαντικό στοιχείο της πνευματικής ζωής είναι η διάκριση. Πώς όμως μπολιάζεται η Εκκλησία με την αρετή της διάκρισης; Δεν είναι παραγνωρισμένη, παρασιωπημένη, έως και λησμονημένη;
- Η διάκριση δεν είναι ικανότητα του μυαλού μας και εξυπνάδα, για να διακρίνει το σκοτάδι από το φως, την αλήθεια από το ψεύδος και το Χριστό από τον αντίχριστο, αλλά φωτισμός και χάρις Θεού. Η χάρις και ο φωτισμός δίνονται στους συντετριμμένους και ταπεινούς. Όσο λοιπόν προοδεύει ο άνθρωπος στη μετάνοια και τον πόθο για το Θεό, τόσο γίνεται δεκτικός του θείου φωτισμού και της διακρίσεως. Η Εκκλησία έχει σκοπό να μας βοηθά να ξεπερνούμε το δικό μας λόγο και να σιωπούμε, ως έκφραση μετανοίας, για να αποκαλύπτεται στην καρδιά μας ο λόγος του Κυρίου. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχει πολύ ένταση και σκληρότητα στην Εκκλησία «εν ονόματι της αληθείας», ιδίως από τους «πολύ πνευματικούς», και δεν αφήνουμε να φανερωθεί η λεπτότητα και η πραότητα του Χριστού μας, για να γοητευτεί ο σημερινός ταλαιπωρημένος άνθρωπος, ώστε να στραφεί στην Εκκλησία του Χριστού. Η πιο διακριτική πράξη που μπορούμε να κάνουμε, είναι να σιωπούμε και να ησυχάζουμε εμείς, ώστε να αφήνουμε το Χριστό να ομιλεί και να κάνει το έργο Του.
Ι.Ο.: Μιλάτε για τη χαρά του Θεού. Όμως, γέροντά μου, οι Χριστιανοί σήμερα μόνο χαρά δεν αποπνέουμε. Μήπως η χαρά ως καρπός του Πνεύματος, κατά τον Απόστολο Παύλο, είναι τελικά δυσκολοκατόρθωτη;
- Η μεγαλύτερη αμαρτία μας στην Εκκλησία είναι η απουσία της χαράς, γιατί είναι προσβολή και κατασυκοφάντηση του Θεού. Σα να λέω ότι η αγάπη του Θεού και ο σταυρός του Χριστού δεν αρκούν για να σωθώ και στενοχωρούμαι από την ζωή μου και τα έργα μου. Η μετάνοια δεν είναι στενοχώρια αλλά χαρμολύπη. Χωρίς χαρά δεν μπορεί να προσευχηθεί ο άνθρωπος ούτε να έχει σχέση με το Θεό. Η στενοχώρια είναι ο εγωισμός μας και η απιστία μας. Χαιρόμαστε γιατί παρά τις αμαρτίες μας έχουμε Θεό πατέρα, που μας συγχωρεί και μας αγαπά, μόλις το ζητήσουμε. Όλες οι αμαρτίες μπορούν να γίνουν ανεκτές, αλλά η απουσία της χαράς είναι αδικαιολόγητη και δαιμονική. Η ελπίδα και η χαρά είναι τα μεγάλα μας όπλα, που μας ωθούν στο Χριστό. Ο άνθρωπος της χαράς είναι ο ταπεινός, αυτός που αναγνωρίζει ότι όλα είναι του Θεού και εξαρτώνται από Αυτόν και αφήνεται.
Ι.Ο.: Επίσης, μοιάζει ανέφικτη στις μέρες μας, τόσο στους θρησκευτικούς όσο και στους κοσμικούς, και η «χαρά του έρωτα», την οποία εξαίρετε στα κηρύγματά σας. Πόσοι άραγε γεύονται αυτή τη χαρά, που είναι υπόθεση ζωής;
- Καταρχάς, είναι λυπηρό από θρησκευτικούς ανθρώπους να συγχέουν τον έρωτα με το σεξ. Μάλιστα, σε μια εκπομπή που είχαμε κάνει για «τη χαρά του έρωτα», είχαν σκανδαλιστεί άνθρωποι της Εκκλησίας και μόνο με τον όρο «χαρά του έρωτα». Μπορούμε να καταλάβουμε κοσμικούς ιδίως νέους της εποχής να μην μπορούν να διακρίνουν τον έρωτα από το σεξ, αλλά είναι απαράδεκτο για ανθρώπους πνευματικούς. Έρωτας δεν είναι ούτε το σεξ ούτε το ναρκισσιστικό συναίσθημα εξάρτησης από έναν άνθρωπο με κτητική διάθεση. Έρωτας είναι ο Χριστός μας και πράξη έρωτα είναι ο Σταυρός. Έρωτας είναι στάση ζωής, η έξοδος από τον εαυτό μου, από την ιδιοτέλεια και το συμφέρον, για χάρη του άλλου. Έρωτας είναι να δίνω χώρο από τον εαυτό μου στον άλλο για να αναπνεύσει. Έρωτας είναι να δώσω τα δικαιώματά μου στο Χριστό και τον αδερφό μου, έρωτας είναι να ψάχνω συνεχώς το αγαπημένο μου πρόσωπο, το Χριστό. Έτσι υπάρχουμε, έτσι ζωντανεύουμε, έτσι ειρηνεύουμε, έτσι αγαπούμε τον διαφορετικό, έτσι αγαπούμε και τον εχθρό μας, έτσι «παρθενεύουμε», έτσι χαιρόμαστε. Αυτή είναι η «χαρά του έρωτα» της Εκκλησίας μας.
Ι.Ο.: Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;
- Ο μεγαλύτερος φόβος μας είναι ο φόβος, γιατί αυτό δηλώνει απιστία. Φοβούμαι σημαίνει ότι στηρίζω τα πάντα στον εαυτό μου και γίνομαι ο θεός του εαυτού μου. Όταν αρνηθώ τον εαυτό μου και παραδοθώ στο Θεό, παύει ο φόβος και η αγωνία. Άλλος φόβος μας, που έχει την ίδια αιτία, είναι η απελπισία και η απόγνωση. Χωρίς φόβο, άγχος και απελπισία ο δρόμος είναι ανοιχτός για το Θεό, αλλά και για τον άνθρωπο.
Ι.Ο.: Μπορεί η ελπίδα να έχει ονοματεπώνυμο σήμερα;
- Έχει ονοματεπώνυμο σήμερα, είχε και χθες και θα έχει πάντοτε. Είναι Χριστός. Τα πάντα είναι Χριστός. Παντού είναι ο Χριστός. Είμαστε αφημένοι στα χέρια Του και ελπίζουμε και για μας και για καθένα. Δεν αγωνιούμε και δε φοβόμαστε για το καλό του κόσμου και για τα λάθη τα δικά μας, των μελών της Εκκλησίας. Είναι άριστος κυβερνήτης ο Χριστός και πιστεύουμε και εμπιστευόμαστε την πρόνοιά Του.