Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

ΟΙ "ΤΗΓΑΝΗΤΕΣ ΓΟΡΓΟΝΕΣ" ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΙΖΟΥ ΑΠΟΨΕ ΣΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

φωτογραφίες: Ιφιγένεια Θανοπούλου και Κοχλίας coffee gallery
Απόψε στο Μεσολόγγι, στον τεχνοχώρο «Κοχλίας» παρουσιάζεται το βιβλίο του Παναγιώτη Ρίζου «Τηγανητές γοργόνες».  
Για το βιβλίο ομιλούν: Ελένη Καρβέλη, φιλόλογος και Κώστας Παπαγεωργίου, ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας. Κείμενα διαβάζουν η ηθοποιός Λουκία Πιστιόλα, ο συγγραφέας και οι μαθητές-μέλη της ομάδας του Πολιτιστικού Προγράμματος: Ιωάννης Μπούνος και Μελισσάνθη Χαραλαμποπούλου. 
Τραγούδια που σχετίζονται με τις ιστορίες του βιβλίου ερμηνεύει η Δάφνη Πανουργιά, με τον Τάσο Σπηλιωτόπουλο στο πιάνο. 
Για την εκδήλωση συμπράττουν: το βιβλιοπωλείο «Πολύπλευρο», ο εκδοτικός οίκος «Παπαδόπουλος», η ομάδα του πολιτιστικού προγράμματος «Μαθητής –Αναγνώστης. Μια σχέση Φιλότητας» του 2ου ΓΕ.Λ. Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου και ο τεχνοχώρος «Κοχλίας». 
Οργανωτική ομάδα εκπαιδευτικών: Ελένη Καρβέλη, Ελένη Πλακίδα, Παναγιώτης Μυλωνάς. 

ΤΟ ΠΑΡΑΣΙΤΟ ΤΗΣ ΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΩΝ Η.Π.Α. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΛΕΒΑΝΤΟΣ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Ο Κριτής της Οικουμένης δεν είναι ο Ιησούς Χριστός, δεν είναι ο Πάπας της Ρώμης, δεν είναι ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας ούτε κανείς άλλος, αλλά ο Παναγιώτης Τελεβάντος, το παράσιτο της Αστόριας των Η.Π.Α. 
Ο «κύριος» αυτός έχει εργολαβικά αναλάβει, λόγω του εωσφορικού εγωϊσμού που τον δέρνει, να κρίνει, σύμφωνα με το δικό του «ορθοδοξόμετρο», Συνόδους, Πατριάρχες, Επισκόπους, κληρικούς και λαϊκούς, δημιουργώντας και σοβαρά προβλήματα σε πολλούς από αυτούς, όπως π.χ. στην περίπτωση του Σεβ. Κορίνθου κ. Διονυσίου. 
Τι είναι τελικά αυτός ο «κύριος»; Και γιατί τον χαρακτηρίζω «παράσιτο»; 
Σίγουρα είναι ένας αποτυχημένος δόκιμος μοναχός. Μας το αποκάλυψε και ο ίδιος προ ημερών, όταν έγραψε για την «θητεία» του στη Μονή Σταυρονικήτα επί ηγουμένου Γέροντος Βασιλείου Γοντικάκη. Δείτε και την πρόσφατη φωτογραφία του, που δημοσιεύω. Το απωθημένο σε όλο του το μεγαλείο.
Είναι, επίσης, συγγενής γνωστής οικογενείας κληρικών του Οικουμενικού Θρόνου, με την οποία δεν έχει καμία σχέση, ίνα μη μιανθή από τον «οικουμενισμό» της. 
Πώς ζει στις Η.Π.Α.; Το σίγουρο είναι ότι δεν εργάζεται. Δεν κάνει καμία δουλειά. Ο ίδιος έχει δηλώσει πως τα εισοδήματά του είναι κάτω από το όριο της φτώχειας! Και πώς είναι δυνατόν να ζει στην Αστόρια, όπου το ελάχιστο κόστος είναι γύρω στα 5.000 δολάρια το μήνα; Ποιος τον τρέφει αυτόν τον τεμπέλη; 
Κι αυτός ο άνθρωπος κρίνει τους πάντες επί 24ώρου βάσεως με περισσή αναίδεια και ίππειον θράσος. 
Προ καιρού του απαγόρευσα, με μέιλ, να χρησιμοποιεί τα ιστολόγιά μου «Ιδιωτική Οδός» και «Φως Φαναρίου», για τους δικούς του αλλότριους και ανήθικους σκοπούς. Και μου απάντησε νομίζοντας (;) ότι πίσω από μένα κρυβόταν γνωστός του Μητροπολίτης, ο οποίος – θέλω να πιστεύω – τον έχει αποκηρύξει. 
Μου είναι αδιάφορο αν είναι ψυχοπαθής. Με ενδιαφέρει μόνο ότι αυτό το παράσιτο δεν μπορεί να λέει «αθεολόγητο» και «επιπόλαιο» τον κάθε Μητροπολίτη Αργολίδος, διότι η θεολογική προσφορά του ιδίου είναι μηδενική, η δε ζωή του δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια επιπολαιότητα, η οποία όμως βλάπτει και άλλους. 
Το μόνο μέτρο που βλέπω πρόσφορο για την περίπτωσή του είναι η ακοινωνησία. Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής και η Πατριαρχική Μονή της Αγίας Ειρήνης, στην οποία - κατά δήλωσή του – συχνά εκκλησιάζεται, να του στερήσουν τη θεία κοινωνία. Όχι πως θα βάλει μυαλό, αλλά για να έχει η Εκκλησία, τουλάχιστον, λάβει θέση σε τέτοια σκανδαλοποιά και παρασιτικά στοιχεία που προκαλούν, εν γνώσει φρενών και προαιρέσει, τάραχο στη ζωή της άνευ λόγου.

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015

ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΙΚΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΤΕΜΙ ΜΠΟΓΡΗ


Την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου το βράδυ, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση για μια μοναδική συναυλία αφιερωμένη στον Μάνο Χατζιδάκι. 
Η μέτζο σοπράνο Άρτεμις Μπόγρη και η πιανίστα Βίκυ Στυλιανού ερμήνευσαν τραγούδια του συνθέτη από τους κύκλους: Ρωμαϊκή Αγορά, Αντικατοπτρισμοί, Ματωμένος Γάμος, Μεγάλος Ερωτικός, Πορνογραφία, Μύθοι μιας γυναίκας. 
Η επεξεργασία των τραγουδιών για φωνή και πιάνο έγινε από τη Βίκυ Στυλιανού, η οποία ερμήνευσε και αποσπάσματα από τα περίφημα πιανιστικά έργα του Χατζιδάκι "Ιονική Σουίτα" και "Για μια μικρή λευκή αχιβάδα". 
Η απόδοση των τραγουδιών του Χατζιδάκι για φωνή και πιάνο είναι μια προσέγγιση την οποία είχε επιλέξει από νωρίς ο ίδιος ο συνθέτης. Όσο προχωρούσε στην ηλικία τόσο περισσότερο τον ενδιέφερε αυτή η …γυμνή έκφραση των τραγουδιών του. 
Άρα οι δύο κυρίες που απολαύσαμε ήταν σίγουρα μέσα στο χατζιδακικό πνεύμα εξ αρχής. Πόσο μάλλον που η επεξεργασία για φωνή και πιάνο από την Βίκυ Στυλιανού ήταν κυριολεκτικά αριστοτεχνική! Πέρα ως πέρα χατζιδακική, με πινελιές που σχηματίζονταν στ’ ακροδάχτυλα της Βίκυς Στυλιανού, η οποία έπαιξε ζωγραφίζοντας. Ήταν άλλωστε η ίδια επιλογή του Χατζιδάκι για την Ορχήστρα των Χρωμάτων. 
Η Βίκυ Στυλιανού έχει κάνει εμπνευσμένες ενορχηστρώσεις τραγουδιών του Χατζιδάκι και για ορχήστρα, οι οποίες παρουσιάστηκαν στην Πάτμο και στην Κύπρο υπό τη διεύθυνση του Άλκη Μπαλτά. Είναι …μαέστρος στην επεξεργασία, γιατί μένει πιστή στο πνεύμα του Χατζιδάκι, εμπλουτίζοντάς το λιτά – ας μου επιτραπεί η αντίφαση – θα έλεγα. 
Η συνύπαρξη Στυλιανού και Μπόγρη ήταν σίγουρα ευτυχής και – ευτυχώς! - ο κ. Χρήστος Ζουλιάτης αποτύπωσε και δημοσίευσε κάποιες εξαιρετικές στιγμές της βραδιάς σε βίντεο, που παραθέτουμε στη συνέχεια. 
Να σημειώσουμε ότι την συναυλία οργάνωσαν το Πρόγραμμα Μουσικής (ΒΜ) του Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με το Hellenic American University (Manchester, NH, USA) και την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών (Καλλιτεχνική διεύθυνση: Θόδωρος Αντωνίου). 
Π.Α.Α.

ΣΤΟ ΚΕΛΑΡΙ ΤΟΥ ATHENAEUM ΜΕ ΤΗΝ ΔΑΦΝΗ ΠΑΝΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΑΛΚΑΝΗ (ΒΙΝΤΕΟ)


Δημοσιεύουμε σήμερα το βίντεο μιας μουσικής βραδιάς με την Δάφνη Πανουργιά στο τραγούδι, τον Γιώργο Καλκάνη στο πιάνο και τους Μιχάλη και Χρήστο Καλκάνη στο κοντραμπάσσο και στο κλαρινέτο. 
Ήταν Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015 στο Κελάρι του Athenaeum (Αδριανού 3, Θησείο). 
Μουσικές περιπλανήσεις από τον Κουρτ Βάιλ στον Ζωρζ Μπρασένς, από την Λένα Πλάτωνος στον Βασίλη Τσιτσάνη, και από την Τζόνι Μίτσελ στον Μάνο Χατζιδάκι.

 

Οι "Τηγανητές γοργόνες" του Παναγιώτη Ρίζου στο Μεσολόγγι με τη συμμετοχή της Δάφνης Πανουργιά


Το Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015, στις 7.30 μ.μ. στο Μεσολόγγι, στον τεχνοχώρο «Κοχλία» (Λόρδου Βύρωνος και κόμητος Ρώμα) θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Παναγιώτη Ρίζου «Τηγανητές γοργόνες». 
Για την εκδήλωση συμπράττουν: το βιβλιοπωλείο «Πολύπλευρο», ο εκδοτικός οίκος «Παπαδόπουλος», η ομάδα του πολιτιστικού προγράμματος «Μαθητής –Αναγνώστης. Μια σχέση Φιλότητας» του 2ου ΓΕ.Λ. Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου και ο τεχνοχώρος «Κοχλίας».
Θα μιλήσουν: Ελένη Καρβέλη, φιλόλογος και Κώστας Παπαγεωργίου, ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας. Κείμενα θα διαβάσουν η ηθοποιός Λουκία Πιστιόλα, ο συγγραφέας και οι μαθητές-μέλη της ομάδας του Πολιτιστικού Προγράμματος: Ιωάννης Μπούνος και Μελισσάνθη Χαραλαμποπούλου. 
Τραγούδια που σχετίζονται με τις ιστορίες του βιβλίου θα τραγουδήσει η Δάφνη Πανουργιά, στο πιάνο θα τη συνοδεύσει ο Τάσος Σπηλιωτόπουλος. 
Οργανωτική ομάδα εκπαιδευτικών: Ελένη Καρβέλη, Ελένη Πλακίδα, Παναγιώτης Μυλωνάς.
Οι "Τηγανητές γοργόνες" του Π. Ρίζου παρουσιάστηκαν τον περασμένο Νοέμβριο στον ΙΑΝΟ της Αθήνας και μπορείτε να δείτε τα σχετικά εδώ

Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

ΝΑ ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ;


ΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ Μ’ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗN AΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΗ «ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΗ» 
Nα ορκιζόμαστε; 
Τι επιτάσσει το Ευαγγέλιο, τι προτρέπουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, τι απεφάσισε το Σ.τ.Ε. 
Του Χάρη Ανδρεόπουλου
«Πρέπει να ορκιζόμαστε;». Το ερώτημα επανήλθε στην επικαιρότητα μ΄ αφορμή την απόφαση του νέου Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα να αναλάβει τα καθήκοντά του δίδοντας ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας πολιτικό «όρκο», πιο ορθά «διαβεβαίωση». 
Για το θέμα του όρκου στο δημόσιο διάλογο αντιπαρατίθενται συνήθως δύο ιδεολογικοποιημένες στη βάση τους απόψεις: Η πρώτη εκπορεύεται από εκείνους που για λόγους παραδόσεως θέλουν να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν, να συνεχίσει, δηλαδή, να ισχύει το σημερινό καθεστώς της (θρησκευτικής) ορκοδοσίας. Κάτι τέτοιο θα επιθυμούσε η αξιωματική αντιπολίτευση (Ν.Δ.) όπως φάνηκε από τις δηλώσεις της εκπροσώπου της, κ. Μ. Σπυράκη, η οποία άσκησε κριτική στον νέο Πρωθυπουργό για την προαναφερθείσα επιλογή του. Την παράδοση αυτή ακολούθησε σε διαδοχικές κυβερνητικές θητείες του και το ΠΑΣΟΚ. Συνεχιστές αυτής της παραδόσεως είναι και οι αναλαβόντες υπουργικούς θώκους - στο πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας τους με τον ΣΥΡΙΖΑ - εκπρόσωποι των «Ανεξαρτήτων Ελλήνων», οι οποίοι έδωσαν τον παραδοσιακό (θρησκευτικό) όρκο. Η άλλη, η δεύτερη άποψη, προέρχεται από εκείνους που αντιτίθενται στην (θρησκευτική) ορκοδοσία και επιδιώκουν τη κατάργησή της για λόγους ξεκάθαρα ιδεολογικοπολιτικούς, όπως π.χ. η νέα κυβερνητική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, άλλοι πολιτικοί φορείς από το χώρο της Αριστεράς (ΔΗΜ.ΑΡ., ΚΚΕ, κ.λ.π.) και διάφορες ενώσεις πολιτών, οι οποίοι τάσσονται αναφανδόν υπέρ ενός κοσμικού – άθρησκου κράτους («etat laique»). 
Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ 
Μιας και μιλάμε, όμως, για όρκο που προϋποθέτει τη θρησκευτική πίστη και ειδικότερα για μας τους ορθοδόξους χριστιανούς τη πίστη στον Τριαδικό Θεό, αξίζει να δούμε και μια τρίτη άποψη και συγκεκριμένα τη θεολογική η οποία, δυστυχώς, στον δημόσιο διάλογο, αν δεν αποσιωπάται, τουλάχιστον, υποβαθμίζεται. Επειδή, ωστόσο, για εμάς τους χριστιανούς η θεολογική θα πρέπει να είναι η άποψη που θα σηματοδοτεί τη στάση και τη συμπεριφορά μας απέναντι στο θέμα, αξίζει να δούμε τι λέγουν σχετικώς η Αγία Γραφή και οι Πατέρες. 
Ξεκινώντας από την Παλαιά Διαθήκη, διαβάζουμε στο Δεκάλογο: «Ου λήψει το όνομα του Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω» («δεν θα προφέρεις καταχρηστικά το όνομα του Κυρίου, του Θεού σου», Εξ. 20,7. Δευτ. 5,11). Περνώντας στη Καινή Διαθήκη ακούμε το Χριστό να λέει: «Εγώ δε λέγω υμίν μη ομόσαι όλως (…) έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ού ού, το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστί…» («εγώ, όμως, σας λέω να μην ορκίζεστε καθόλου (…) να λέτε μόνο ναι ή όχι, καθετί πέρα απ’ αυτά προέρχεται από τον πονηρό», Ματθ. 5, 33 – 37). Σαφέστατη είναι η προτροπή που μας απευθύνει και ο αδελφόθεος Ιάκωβος στην Επιστολή του (5, 12): «Προ πάντων δε, αδελφοί μου, μη ομνύετε μήτε τον ουρανόν, μήτε την γήν , μήτε άλλον τινά όρκον. Ητω δε υμών το ναί, ναί, και το ού, ού, ίνα μη υπό κρίσιν πέσητε» («Προ παντός, αδελφοί μου, να μην ορκίζεσθε ούτε στον ουρανό, ούτε στη γή, ούτε να κάνετε άλλον όρκο. Ας είναι το «ναί» σας πραγματικό ναί, και το «όχι» σας πραγματικό όχι, για να μη βρεθείτε κατηγορούμενοι στη τελική κρίση»). 
Πάμε στους Πατέρες της Εκκλησίας: Ο Μεγ. Βασίλειος επισημαίνει ότι ο όρκος απαγορεύθηκε μια για πάντα (Κανών 29). Στο ερώτημα πως μπορεί κάποιος να πείθει τους άλλους, όταν αποφεύγει τον όρκο, ο Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος απαντά: με το λόγο και τη συμπεριφορά που θα πιστοποιεί το λόγο του (Επη Ηθικά, PG 37, 940). O Aγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς απορρίπτει επίσης τελείως τη χρήση του όρκου. Σε όσους δεσμεύθηκαν με όρκο προτείνει να τηρήσουν πιστά τις υποσχέσεις τους, αν αυτές είναι σύμφωνες με το θέλημα του Θεού, αλλά και να ζητήσουν ταυτόχρονα το έλεος του Θεού, γιατί ακόμη και σε περίπτωση ευορκίας δεν παύουν να είναι παραβάτες της εντολής («Δεκάλογος κατά Χριστόν νομοθεσίας», P.G. 150, 1093 BC). 
Η χρήση, λοιπόν, του όρκου στη καθημερινή ζωή αποτελεί καταστρατήγηση της ρητής εντολής του Χριστού «μη ομόσαι όλως». Η απαράδεκτη αυτή κατάσταση, που είναι, αν μη τι άλλο, θεολογικά παράδοξη, εμφανίσθηκε - όπως επισημαίνει ο κορυφαίος καθηγητής Κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού Γ. Μαντζαρίδης στο μνημειώδες έργο του «Χριστιανική Ηθική» (εκδ. Π. Πουρναρά, 1995, σελ. 417) - με την ανασύσταση του ελληνικού κράτους και έχει τις ρίζες της στη φιλοσοφία της βαυαροκρατίας που κυριαρχούσε στα διοικητικά πράγματα της χώρας τη περίοδο εκείνη (1828 - 33, με βασιλιά της ορθόδοξης Ελλάδος τον ρωμαιοκαθολικό Οθωνα και αντιβασιλιά επί των εκκλησιαστικών τον προτεστάντη Μάουρερ). 
Την ορκοδοσία την επέβαλε, όχι η Εκκλησία (πως θα μπορούσε άλλως τε;), αλλά το …ανορθόδοξο, επί Οθωνος, νεοσύστατο τότε ελληνικό κράτος, θέλοντας να «αξιοποιήσει» τη θρησκευτική συνείδηση των διαδίκων, των μαρτύρων και εν γένει των διοικουμένων για τους δικούς του σκοπούς. Πέρασαν, όμως, από τότε 180 και πλέον χρόνια. Οι καιροί για αλλαγές προς ορθόδοξη κατεύθυνση, δηλαδή για την κατάργηση της ορκοδοσίας και την αντικατάστασή της με άλλες διαβεβαιώσεις (όπως αυτή που δίδουν οι νεοεκλεγόμενοι Μητροπολίτες ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας) ή εγγυήσεις της αξιοπιστίας του μάρτυρα, ωρίμασαν. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος λίγους μήνες μετά την εκλογή του σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στη κυριακάτικη «Καθημερινή» (28/12/2008) θα παραδεχθεί ότι «η χρήση του όρκου στη καθημερινή ζωή αποτελεί καταστρατήγηση της ρητής εντολής του Χριστού “μη ομόσαι όλως”». Mε τις δηλώσεις του αυτές ο κ. Ιερώνυμος διέλυσε το νέφος αυτής της συγχύσεως και με λόγο πεντακάθαρο, κρυστάλλινο, προσέγγισε το θέμα θεολογικά, πνευματικά. «Η κατάργηση του όρκου» επεσήμανε «δεν δημιουργεί πρόβλημα στην Εκκλησία, αντιθέτως», τόνισε «είναι συνέπεια της διδασκαλίας της». 
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ Σ.τ.Ε. 
Σημειωθήτω ότι για το συγκεκριμένο θέμα υπάρχει και η σχετικά πρόσφατη υπ’ αριθμ. 2601/1998 (ορθοδοξότατη!) απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (Σ.τ.Ε.) βάσει της οποίας έχει κάθε νόμιμο δικαίωμα να αρνηθεί να ορκισθεί εκείνος που επικαλείται κώλυμα για λόγους θρησκευτικής συνειδήσεως. Με την απόφαση αυτή δικαιώθηκε απόφοιτος του τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ο οποίος προσέφυγε κατά της πράξεως του προέδρου του τμήματος που επέβαλλε υποχρεωτικά θρησκευτικό όρκο (καθομολόγηση). Ο απόφοιτος αρνήθηκε να ορκισθεί διότι ο όρκος είναι απαράδεκτος για το ορθόδοξο δόγμα το οποίο πρεσβεύει – και το Σ.τ.Ε. δεχόμενο τη προσφυγή του, ακύρωσε τη πράξη του Προέδρου του τμήματος. 
Στη βάση αυτών των δεδομένων θα μπορούσε να διερωτηθεί κανείς: δηλαδή οι πολιτικοί σχηματισμοί του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ ζητούν την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου αποδεχόμενοι το σχετικό (Ματθ. 5, 33) ευαγγελικό πρόσταγμα; Μακάρι να ήταν έτσι τα πράγματα, αλλά, δυστυχώς, δεν είναι. Η προσπάθεια της καταργήσεως του θρησκευτικού όρκου, έτσι όπως επιδιώκεται σήμερα στη χώρα μας, δεν υποκρύπτει ενδιαφέρον για συνέπεια και ειλικρίνεια σε θρησκευτικές αρχές, αλλά έχει γίνει κι’ αυτή ένα αντιθρησκευτικό ιδεολόγημα. Aλλ΄ αυτό είναι άλλης συζητήσεως θέμα. 
Εις ότι αφορά τη θρησκευτική / θεολογική διάσταση του ζητήματος η Εκκλησία μας, δια της Ιεράς Συνόδου, οφείλει να ξεκαθαρίσει το θέμα, λαμβάνοντας - επισήμως – θέση: συνάδει ή όχι ο όρκος με το Ευαγγέλιο, με την χριστιανική διδασκαλία; Η μέχρι τώρα «ουδέτερη» στάση επί του θέματος – δίκην Ποντίου Πιλάτου – της εκκλησιαστικής διοικήσεως, το μόνο που καταφέρνει είναι να επιτείνει τη σύγχυση. Πιστεύουμε ότι μια απλή δήλωση – διακήρυξη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας μας ότι η θεολογία μας, ως ορθοδόξων χριστιανών, απαγορεύει τον όρκο, θα ήταν αρκετή για την κατάργηση της επιβολής του. Αλλά και θα έδινε τέλος σ’ ένα θέμα τόσο απλό, αλλά τόσο βασανισμένο… 
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής (ΠΕ01) Β/θμιας Εκπ/σης και συνεργάτης της εφημερίδος «Ελευθερία» Λαρίσης στην οποία δημοσιεύεται το άρθρο (29.01.2015).

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ: "ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ"


Με αφορμή την εορτή των Τριών Ιεραρχών η Ιδιωτική Οδός δημοσιεύει μια ιστορική ομιλία του αειμνήστου Καθηγητού της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνου Παπαπέτρου, με θέμα: "Πίστη και Γνώση". 
Πρόκειται για μια ομιλία που πραγματοποίησε την 30ή Ιανουαρίου του 1983 (πριν 32 χρόνια) στην μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο του καθιερωμένου εορτασμού των Γραμμάτων και της Παιδείας από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. 
Ύστερα, η ομιλία αυτή συμπεριλήφθηκε στον τόμο "Επίσημοι Λόγοι Πανεπιστημίου Αθηνών" (1.9.1982-18.5.1983). 

Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015

Ο "ΑΘΕΟΣ" ΠΟΥ ΕΠΡΑΞΕ ΟΡΘΟΔΟΞΑ


Του θεολόγου Χρήστου Γκουνέλα
Θορυβήθηκαν κάποιοι συμπολίτες μας και προκλήθηκε το... θρησκευτικό τους συναίσθημα από την προχθεσινή μη ορκωμοσία του νέου πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, αφού για πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός δίνει απλή διαβεβαίωση στην τιμή και τη συνείδησή του ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας. 
Η πράξη όμως αυτή του νέου πρωθυπουργού όχι μόνο δεν δείχνει προσβολή της επικρατούσας θρησκείας στην Ελλάδα, αλλά ίσα - ίσα αυτό θα έπρεπε πάντα να τηρείται, αφού θεολογικά ο όρκος είναι έωλος, τόσο βάσει της Αγίας Γραφής, όσο και βάσει της ορθόδοξης παράδοσης, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τους πατέρες της Εκκλησίας. Έτσι, ο ίδιος ο Χριστός (Μτ 5, 33-37) απαγορεύει να ορκιζόμαστε στο Θεό κάτι το οποίο σημειώνουν μετ' επιτάσεως στα συγγράμματά τους και μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Παλαμάς. Μάλιστα ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος απαγορεύει και τον γενικό όρκο, αφού όπως λέει, ο φιλαλήθης και να ορκιστεί πάλι φιλαλήθης θα είναι, αλλά και ο ψεύτης, και να ορκιστεί πάλι ψεύτης θα είναι. 
Πώς λοιπόν μας προέκυψε ο ...θρησκευτικός όρκος στη νεότερη Ελλάδα; Πρόκειται για αντικανονικό εφεύρημα του αρχιμανδρίτη Θεόκλητου Φαρμακίδη, φιλοβασιλικού και συμβούλου του Όθωνα, με σκοπό να ενισχύσει την παρουσία της Εκκλησίας στα πολιτικά πράγματα. Στην εισαγωγή του θρησκευτικού όρκου στα δημόσια πράγματα του νεοελληνικού κράτους αντέδρασε ένας άλλος αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου, ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων, εκφράζοντας την παράδοση της Εκκλησίας, χωρίς ωστόσο να εισακουσθεί από τον Φαρμακίδη και τους τότε κυβερνώντες. Χαρακτηριστική λεπτομέρεια είναι ότι, και οι δύο κληρικοί που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα εκκλησιαστικά, και ο Φαρμακίδης και στα πολιτικά πράγματα, κατάγονταν από την περιοχή της Λάρισας. Ο Φαρμακίδης από τη Νίκαια και ο Οικονόμος εξ Οικονόμων από την Τσαριτσάνη Ελασσόνας. Ωστόσο, οι δύο άνδρες είχαν και μια ακόμη σφοδρή σύγκρουση για τη δημιουργία του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος την οποία υποστήριζε και πέτυχε πραξικοπηματικά ο Φαρμακίδης, έναντι του Οικονόμου εξ Οικονόμων, ο οποίος υποστήριζε ότι έπρεπε να παραμείνουμε στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως όριζε η τάξη της Εκκλησίας. 
Βέβαια το θέμα της ορκωμοσίας απασχόλησε και πολύ παλιότερα, αρκετές φορές, ακόμη και την Βυζαντινή κοινωνία! Η αυτοκράτειρα Ειρήνη για παράδειγμα συνάζει όλη τη δογματική παράδοση της Εκκλησίας για να αποδείξει ότι ο όρκος είναι αντικανονικός. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το γεγονός της θρησκευτικής ορκωμοσίας και των συνακόλουθων αντιδράσεων είναι ένα τρανό δείγμα για το πως ολόκληρες κοινωνίες, διαχρονικά, εγκλωβίζονται σε απλά, αυτονόητα και ανούσια ίσως πράγματα, ικανά ωστόσο να τις διχάζουν, πολλές φορές, βαθιά.
Έτσι λοιπόν, κλείνοντας αυτή την παρένθεση για την ιστορία του πράγματος, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ο κ. Τσίπρας, αν και άθεος, κατά δήλωσή του, έπραξε ορθόδοξα και σωστά, κατά τη γνώμη μας, που δεν ορκίσθηκε θρησκευτικά. Και τονίζουμε ότι αυτή η θέση μας δεν είναι πολιτική ή κομματική, αλλά καθαρά θεολογική, ερμηνεύοντας την ξεκάθαρη παράδοση της Εκκλησίας. Όσο για την πολιτική πράξη του νέου πρωθυπουργού και της νέας κυβέρνησης θα την κρίνουμε όλοι μας εκ του αποτελέσματος και σε κάθε περίπτωση στις επόμενες εκλογές. 
Τέλος, πιστεύουμε ότι είναι ανάγκη η διοίκηση της Εκκλησίας, δια μέσου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, να πάρει ξεκάθαρη θέση καταργώντας τον θρησκευτικό όρκο ακολουθώντας έτσι την μακραίωνη παράδοσή της, αλλά και τις φωνές πολλών σύγχρονων ιεραρχών που επιθυμούν, ορθώς, την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου. Ενώ παράλληλα, η αρχή ενός διαλόγου για το χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους και ο τελικός διαχωρισμός των δύο θεσμών πιστεύουμε ότι θα έκανε καλό στην Εκκλησία ενισχύοντας τη σταυρική της φύση μέσα στον κόσμο. Άλλωστε, μετά τον σταυρό υπάρχει η Ανάσταση, και χωρίς αυτόν δεν μπορεί να υπάρξει και Ανάσταση. 

Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2015

ΣΥΝΤΡΙΠΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΑΣΙΤΟ ΤΗΣ ΑΣΤΟΡΙΑΣ


† Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ Ν Ε Κ Τ Α Ρ Ι Ο Σ 
Ναύπλιο 19 Ἰανουαρίου 2015 
τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ 
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΔΙΑΒΙΟΥΝΤΑ 
κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΕΛΕΒΑΝΤΟ 
Κύριε Τελεβάντε, 
Δὲν σᾶς ἀποκαλῶ «ἀγαπητό», ὄχι ἐπειδή δὲν τὸ θέλω, ἀλλά μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ μὴ σᾶς προσβάλλω καὶ σᾶς ἐκθέσω σὲ ὅλους ὅσους σᾶς θεωροῦν «θεματοφύλακα» καὶ διαδικτυακό ὑπερασπιστή τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ θεωρηθεῖ ὅτι ἔχετε ἐπικοινωνία μ᾿ ἕναν "λατινόφρονα„ καὶ "οἰκουμενιστή„ ἐπίσκοπο. Δὲν σᾶς γνωρίζω προσωπικά. Γνωρίζω ὅμως ὅτι εἴστε χειριστής τοῦ διαδικτύου καὶ εἰδικός στὸ νὰ ἀνακαλύπτετε παντοῦ ἐχθρούς τῆς Ὀρθοδοξίας, ψάχνοντας ἀκόμη καὶ κάτω ἀπό τὶς πέτρες. Ἡ C.I.A., ἡ K.G.B. καὶ ἡ ἀλήστου μνήμης ΕΣΑ, ἀλλά καὶ ὅλες οἱ παρόμοιες ὑπηρεσίες, εἶμαι σίγουρος ὅτι στὸ πρόσωπό σας θὰ ἔβρισκαν τὸν τέλειο πράκτορα. 
Ὁμολογῶ ὅτι εἶμαι ἀρκετά ὀπισθοδρομικός. Δὲν ἀσχολοῦμαι καθόλου οὔτε μὲ τοὺς Η/Υ, οὔτε μὲ τὴν τηλεόραση, δὲν ἀμφισβητῶ τὴ χρησιμότητά τους. Θεωρῶ ὁ χρόνος μας εἶναι λίγος, ἔχουμε νὰ κάνουμε τόσα πράγματα, ποὺ τὸ 24ωρο εἶναι πολύ λίγο. Δὲν ὑπάρχει χρόνος γιὰ χάσιμο, οὔτε γιὰ ἐξάρτηση ἀπό τὰ σύγχρονα αὐτά μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης. Ὅσο καὶ νὰ μὴν τὸ πιστεύετε δὲν ξέρω οὔτε πιο κουμπί πατᾶνε γιὰ νὰ ἀνοίξει ὀ Η/Υ. Γι᾿ αὐτό συγχωρέστε με ποὺ δὲν παρακολουθῶ τὶς ὅποιες καταγγελίες σας. Κάποιοι φίλοι μόνο, μοῦ στέλνουν κατά καιρούς τὰ "βαθυστόχαστα„ κείμενά σας, συνοδευμένα μὲ σκωπτικά σχόλια ... Ἔτσι λοιπόν μαθαίνω γιὰ τὶς ἀπαξιωτικές κρίσεις σας καὶ τὶς ἀπειλές σας πρὸς τὸ πρόσωπό μου. 
Ἀναρωτιέμαι: τόσους ἀνθρώπους γνωρίσατε στὴ ζωή σας, δὲν βρέθηκε κάποιος νὰ σᾶς μιλήσει ἀδελφικά, νὰ σᾶς πεῖ κάτι, νὰ σᾶς προβληματίσει; Δὲν βρέθηκε κάποιος νὰ σᾶς πεῖ τὴν ἀλήθεια, ὅτι δηλαδή κάτι δὲν πάει καλά! Ὅτι ἔχετε πάρει ἕναν ὀλισθηρό καὶ πλανεμένο δρόμο, ὁ ὁποίος κανείς δὲν ξέρει ποὺ θὰ σᾶς ὁδηγήσει; Λέτε ὅλοι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι νὰ βρίσκονται σὲ πλάνη καὶ μόνον ἐσεῖς νὰ κατέχετε τὴν ἀλήθεια; Κατηγορεῖτε τὸν πάπα γιὰ τὸ ἀλάθητο. Μὰ δὲν ἔχετε καταλάβει ὅτι ἔχετε αὐτοανακηρυχθεῖ μόνος σας "πάπας″, χειρότερος ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλον πάπα; Ἀλήθεια, μόνον ἐσεῖς κατέχετε τὴν ἀλήθεια καὶ κανείς ἄλλος; Ὅλοι οἱ ἄλλοι πατριάρχες, ἐπίσκοποι, ἱερεῖς, θεολόγοι, σύνοδοι βρίσκονται σὲ πλάνη καὶ μόνον ἐσεῖς ὀρθοτομεῖτε τὸν λόγον τῆς ἀληθείας; Ἐσεῖς μόνον ἔχετε τὸ χάρισμα τῆς θεολογίας, καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ὡς "μιασμένοι" ἀπό τὸ "μίασμα" τοῦ "οἰκουμενισμοῦ", δὲν πρέπει νὰ ἔχουν λόγο γιὰ κανένα θέμα; Μὲ ἄλλα λόγια σὲ τὶ διαφέρετε ἀπό τὸ πάπα, ποὺ τόσο πολύ κατηγορεῖτε; 
Ἔχοντες μέσα σας ἀπορρίψει καὶ καταδικάσει ὅλους τοὺς ἄλλους εἴτε κληρικούς εἴτε λαϊκούς, δὲ φοβάστε μήπως ἡ προσευχή τοῦ Φαρισαίου ταιριάζει ἀπόλυτα, μὲ κάποιες βέβαια, παραλλαγές; «Ὁ Θεός εὐχαριστῶ σοι, ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων, οἰκουμενιστές, λατινόφρονες, νεορθόδοξοι, νεοπατερικοί, ἀνανεωτές, βαρλααμιστές καὶ ἄλλα ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός». 
Σκέφτομαι ὅτι στὴν Ἀμερική ὅπου ζεῖτε, σὲ μία χώρα ποὺ φημίζεται γιὰ τὶς νέες ἐφευρέσεις καὶ ἀνακαλύψεις, ἀνακαλύψατε καὶ σεῖς τὸ «ὀρθοδοξόμετρο», ἕνα ἀλάθητο φαίνεται μηχάνημα γιὰ νὰ μπορεῖτε νὰ μετρᾶτε τὴν ὀρθοδοξία τῶν ἄλλων! Ὅλους τοὺς βρίσκετε λειψούς στὴν Ὀρθόδοξη πίστη. Κανένας δὲν ξεφεύγει ἀπ᾿ τὸ ὀρθοδοξόμετρό σας. Εἶμαι σίγουρος πὼς ἤδη ἔχετε πάρει τὴ θέση τοῦ Δίκαιου Κριτή καὶ ἔχετε καταδικάσει ὅλους ἐμᾶς στὸ αἰώνιο πῦρ τῆς κόλασης. Ἡ πύλη τοῦ παραδείσου εἶναι μόνο γιὰ σᾶς ἀνοιχτή. Ζῆστε αὐτό τὸν παράδεισο μόνος σας καὶ ἀφῆστε ὅλους ἐμᾶς στὴν κόλαση. Ὅμως νὰ ξέρετε ἡ μοναξιά εἶναι ἡ χειρότερη κόλαση! 
Ἀλήθεια, ἔχετε διαβάσει στὸν Εὐεργετινό τὴν ΜΘ΄ ὑπόθεση τοῦ πρώτου τόμου καὶ τὶς Α΄ Β΄ ὑποθέσεις τοῦ τρίτου τόμου, γιὰ νὰ δεῖτε τὶ σημαίνει κατάκριση καὶ καταλαλιά καὶ τὶ ἐπιπτώσεις ἔχουν στὴν πνευματική ζωή; Κι ἐπειδή ἀρέσκεστε στὴ λέξη ἀντίχριστος, ἔχετε διαβάσει τὸ φοβερό λόγο τοῦ Ἁγίου Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτη; «'Εκεῖνος ποὺ κρίνει πρὶν ἀπό τὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ὁ ἀντίχριστος, γιατί ἁρπάζει τὸ ἀξίωμα τοῦ Χριστοῦ»! 
Μιλᾶτε γιὰ τοὺς ἄλλους εἴτε ὀρθόδοξους, εἴτε ρωμαιοκαθολικούς, εἴτε προτεστάντες, σὰν νὰ εἶναι σκουπίδια, μὲ τὴν καρδιά σας νὰ βγάζει χολή καὶ μίσος. Παντού βλέπετε ἐχθρούς, ἀντίπαλους, ἀνταγωνιστές! Ἔλεος κύριε Τελεβάντε! Ξεχάσατε λοιπόν τὴ λέξη ἀγάπη; Ἔχει χαθεῖ ἀπό τὸ λεξιλόγιό σας. Διαβᾶστε τὶ λέει ὁ Ἀββᾶς Ἀμμωνᾶς: 
«Ἡ ἀληθινή ἀγάπη κανένα δὲν μισεῖ, κανένα δὲν ἐμπαίζει, κανένα δὲν κατακρίνει, κανένα δὲν στενοχωρεῖ, κανένα δὲν βδελύσσεται, οὔτε πιστό οὔτε ἄπιστο οὔτε ξένο οὔτε ἁμαρτωλό οὔτε πόρνο οὔτε ἀκάθαρτο. Ἀντίθετα περισσότερο ἀγαπᾶ τοὺς ἁμαρτωλούς καὶ τοὺς ἀσθενεῖς καὶ τοὺς ἀμελεῖς. Γι᾿ αὐτούς πονᾶ καὶ πενθεῖ καὶ κλαίει. Περισσότερο συμπάσχει μὲ τοὺς κακούς καὶ τοὺς ἁμαρτωλούς παρά μὲ τοὺς καλούς. Ἔτσι μιμεῖται τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος τοὺς ἁμαρτωλούς κάλεσε σὲ μετάνοια τρώγοντας καὶ πίνοντας μαζί τους. 
Γι᾿ αὐτό, δείχνοντας ποιὰ εἶναι ἡ ἀληθινή ἀγάπη, δίδαξε λέγοντας:«Γίνεσθε ἀγαθοί καὶ οἰκτίρμονες ὡς ὁ πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος» (Λουκ. στ΄36). Ἐκεῖνος βρέχει καὶ γιὰ τοὺς πονηρούς καὶ γιὰ τοὺς ἀγαθούς, ἀνατέλλει τὸν ἥλιο καὶ γιὰ τοὺς δικαίους καὶ γιὰ τοὺς ἀδίκους. Ἔτσι καὶ ὅποιος ἔχει ἀληθινή ἀγάπη ὅλους τοὺς ἀγαπᾶ, ὅλους τοὺς ἐλεεῖ, γιὰ ὅλους προσεύχεται». 
Δεῖτε ἀκόμη τὶ λέει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος: 
"Καὶ τὶ ἐστί καρδία ἐλεήμων; Καῦσις καρδίας ὑπέρ πάσης τῆς κτίσεως, ὑπέρ τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ὀρνέων καὶ τῶν ζώων καὶ τῶν δαιμόνων καὶ ὑπέρ παντός κτίσματος. Καὶ ἐκ τῆς μνήμης αὐτῶν καὶ τῆς θεωρίας αὐτῶν ρέουσιν οἱ ὀφθαλμοί αὐτοῦ δάκρυα. Ἐκ τῆς πολλῆς καὶ σφοδρᾶς ἐλεημοσύνης τῆς συνεχούσης τὴν καρδίαν καὶ ἐκ τῆς πολλῆς καρτερίας σμικρύνεται ἡ καρδία αὐτοῦ καὶ οὐ δύναται βαστάξαι ἤ ἀκοῦσαι ἤ ἰδεῖν βλάβην τινά, ἤ λύπην μικράν ἐν τῇ κτίσει γινομένην. Καὶ διὰ τοῦτο καὶ ὑπέρ τῶν ἀλόγων καὶ ὑπέρ τῶν ἐχθρῶν τῆς ἀληθείας καὶ ὑπέρ τῶν βλαπτόντων αὐτόν ἐν πάσῃ ὥρα εὐχήν μετά δακρύων προσφέρει, τοῦ φυλαχθῆναι αὐτούς καὶ ἱλασθῆναι αὐτοῖς• ὁμοίως καὶ ὑπέρ τῆς φύσεως τῶν ἑρπετῶν ἐκ τῆς πολλῆς αὐτοῦ ἐλεημοσύνης τῆς κινουμένης ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἀμέτρως καθ᾿ ὁμοιότητα τοῦ Θεοῦ„ 
Ἄς ἔλθω καὶ στὰ θέματα ποὺ μὲ ἀφοροῦν. 
Γράφετε στὸ ἱστολόγιό σας: «τὸν εἶχα πάρει χαμπάρι ἀπό τὴν ἀρχή τὸν Σεβασμιώτατο Ἀργολίδος ...» Ἀλήθεια πότε μὲ γνωρίσατε κύριε Τελεβάντε; Μὲ ἔχετε δεῖ ἔστω καὶ μία φορά στὴ ζωή σας; Ἔχετε μιλήσει ποτέ μαζί μου; Μήπως εἴμαστε συμμαθητές ἀπό τὸ σχολεῖο καὶ δὲν τὸ θυμᾶμαι; Μήπως πηγαίναμε μαζί σε κάποιο φροντιστήριο; Μήπως εἴμαστε συμφοιτητές στὸ Πανεπιστήμιο; Ἔχω τὴν ἐντύπωση ὅτι δὲν δᾶς ἔχω δεῖ κατά πρόσωπο οὔτε μία φορά. Πῶς λοιπόν «μὲ πήρατε χαμπάρι»; Μήπως ἀπ᾿ τὰ βιβλία μου; Βρήκατε κάτι ἀντορθόδοξο στὶς σελίδες ποὺ ἔχω γράψει; Ἤ μήπως ἔχετε τὸ προορατικό, διορατικό, χαφιέδικο ἤ ἄλλο χάρισμα ποὺ δὲν τὸ γνωρίζω; Ρωτᾶτε ἀκόμη: «Τὸν ἔχετε δεῖ νὰ μιλήσει ποτέ γιὰ θέματα πίστεως;»Ἧλθατε ποτέ στὴν Ἀργολίδα κύριε Τελεβάντε; Καὶ ἄν ἤρθατε δὲν μὲ ἀκούσατε ποτέ νὰ κηρύττω; Σᾶς πληροφορῶ λοιπόν ὅτι κατά μέσον ὄρο κηρύττω 6-7 φορές τὴν ἑβδομάδα. Μὲ τὶς φτωχές μου δυνάμεις κατηχῶ τὸ ποίμνιο ποὺ μοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Χριστός. Καὶ τὰ κηρύγματά μου εἶναι κυρίως χριστοκεντρικά καὶ ἀφοροῦν τὴν πνευματική ζωή. Ἀνάλογα μὲ τὶς πνευματικές ἀνάγκες καὶ ἐλλείψεις τοῦ λαοῦ, σ᾿ αὐτά ἀνταποκρίνομαι. 
Τὸ ξέρω, ἐσεῖς θὰ θέλατε σὲ ὅλα τὰ κηρύγματα νὰ κατακεραυνώνω τὸν πάπα καὶ τὸν οἰκουμενισμό. Ὅμως σᾶς ἐρωτῶ καὶ πάλι: Αὐτά εἶναι τὰ θέματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὸ ποίμνιο τοῦ Χριστοῦ; Πέστε μου εἰλικρινά, πιστεύετε ὅτι τὸ μεγάλο ποιμαντικό πρόβλημα καὶ ὁ μεγαλύτερος κίνδυνος στὴν Ἀργολίδα, ἀλλά καὶ σ᾿ ὅλη τὴν Ἑλλάδα εἶναι ὁ πάπας; Κινδυνεύει κανείς νὰ προσυλητιστεῖ στὸν παπισμό; Ἀκούσατε ἐσεῖς κανένα ὀρθόδοξο χριστιανό νὰ ἀσπάστηκε τὸν παπισμό; Ὄχι κύριε Τελεβάντε. Ἄλλα εἶναι τὰ ποιμαντικά προβλήματα ποὺ μὲ ἀπασχολοῦν ὡς ἐπίσκοπο. Οἱ ἄνθρωποι στὴ μεγάλη τους πλειοψηφία εἶναι ἀκατήχητοι, δὲν ξέρουν καλά-καλά νὰ κάνουν τὸ σταυρό τους. Κατακλύζονται ἀπό δεισιδαιμονίες καὶ προλήψεις, καὶ στὰ δύσκολα προβλήματά τους τρέχουν στοὺς μάγους καὶ στοὺς ἀστρολόγους. Ὁ τρόπος ποὺ ζοῦν δυστυχῶς εἶναι πιὸ πολύ παγανιστικός παρά χριστιανικός. Λὲς καὶ βρίσκονται οἱ περισσότεροι στὴν πρὸ Χριστοῦ ἐποχή. (Γιὰ σᾶς βέβαια ὅλοι αὐτοί ἀφοῦ βαπτιστοῦν ὀρθόδοξοι χριστιανοί εἶναι καὶ οὐσιαστικά ὀρθόδοξοι). Ἀφήνω τὶς ἀνατολικές θρησκεῖες ποὺ κάνουν θραύση, τοὺς χιλιαστές, τὰ ναρκωτικά, τὸν ἀλκοολισμό ποὺ καταστρέφουν γενιές νέων παιδιῶν. Ὑπάρχουν τόσα σοβαρά ποιμαντικά προβλήματα ποὺ δὲν περιγράφονται καὶ ποὺ θέλουν ἄμεση ἀντιμετώπιση καὶ σεῖς μὲ συμβουλεύετε νὰ ἀσχοληθῶ μὲ θέματα ἀπό τὰ ὁποία κανείς δὲ κινδυνεύει, οὔτε ἀγγίζουν κανένα. 
Θυμᾶμαι, ἤμουν νέος φοιτητής στὴ δεκαετία τοῦ ᾿70, ὅταν ὁ οἰκουμενισμός βρισκόταν σὲ ἔξαρση καὶ κάποιοι θὰ ἔπρεπε νὰ ἀναλάβουν τὴν εὐθύνη τοῦ ἀντιοικουμενισμοῦ. Κάποιος εὐλαβής ἐπίσκοπος, ἀλλά μᾶλλον ἐκτός πραγματικότητος, ἀνέλαβε τὸν ″τιτάνιο ἀγῶνα„ νᾶ ἐνημερώσει τὸ ποίμνιό του καὶ νὰ τὸν προφυλάξει ἀπό τὸν κίνδυνο τῆς «παναίρεσης τοῦ οἰκουμενισμοῦ». Ἡ ἐπαρχία του ἦταν μικρή. Πήγαινε λοιπόν, στὰ χωριά τῆς ἐπαρχίας του καὶ μιλοῦσε γιὰ τὸν οἰκουμενισμό. Δὲν ὑπῆρχε ἄλλο θέμα. Οἱ ἄνθρωποι εἶχαν λύσει ὅλα τὰ θέματα, ἦταν, ὅπως πίστευε, βαθύτατα ὀρθόδοξοι καὶ ἀπό τὸ μόνο ποὺ κινδύνευαν ἦταν ὁ οἰκουμενισμός! Τὸν ἄκουγαν οἱ ἀγράμματοι ψαράδες, ἀγρότες, κτηνοτρόφοι καὶ νόμιζαν πῶς τοὺς μιλοῦσε κινέζικα. Στὸ τέλος ἀντέδρασαν οἱ ἄνθρωποι καὶ εἶπαν: «καλός ὁ Δεσπότης μας, ἀλλά συνεχῶς γιὰ τὸν κομμουνισμό μᾶς μιλάει!» 
Ὅταν κύριε Τελεβάντε πηγαίνει ὁ στρατός σὲ μία μάχη, ὁ διοικητής μὲ τὸ ἐπιτελεῖο του, πηγαίνει πρὶν γιὰ νὰ κάνει μιὰ ἀναγνώριση καὶ χαρτογράφιση τοῦ ἐδάφους. Ἐτοιμάζει τὴ στρατηγική του, τὰ ἐπιχειρησιακά σχέδια. Ἄλλιῶς ἡ μάχη θὰ εἶναι χαμένη ἐκ τῶν προτέρων. Ἔτσι κι ἐδῶ, κύριε Τελεβάντε. Ἀλλοίμονο στὸν ποιμένα ποὺ δὲ γνωρίζει τὶς πνευματικές ἀνάγκες τοῦ ποιμνίου του καὶ δὲν ἐπικεντρώνεται σ᾿ αὐτές. Τότε θὰ μοιάζει μὲ τὸν Δόν Κιχώτη καὶ θὰ κυνηγάει ἀνεμόμυλους καὶ φαντάσματα. 
Ὅσον ἀφορᾶ τὶς ἀπαξιωτικές ἀναφορές σας γιὰ τὶς ἐπισκέψεις μου στὸ χάντμπωλ καὶ στὴ συναυλία, σᾶς ἀπαντῶ ὅτι εἶμαι ἀποφασισμένος νὰ ἀναζητήσω τὰ πρόβατα τοῦ Χριστοῦ παντού. Προσπαθῶ νὰ εἶμαι κοντά τους ὅπου μὲ καλοῦν. Καὶ στὶς διαλέξεις, καὶ στὶς ἐκδηλώσεις, καὶ στὰ γήπεδα, καὶ στὰ σχολεῖα, καὶ στὰ νοσοκομεῖα, καὶ στὶς φυλακές καὶ στὰ στρατόπεδα. Ἔχω βαθειά τὴν πεποίθηση, ὅτι ὁ ἐπίσκοπος δὲν εἶναι γιὰ νὰ κάθεται στὸ γραφεῖο του καὶ νὰ ἀσχολεῖται συνεχῶς μὲ χαρτιά καὶ γραφειοκρατικές ὑποθέσεις. Δυστυχῶς θὰ τὸ κάνει καὶ αὐτό, ἀλλά ὅσο γίνεται λιγότερο. Ὁ ἐπίσκοπος δὲν εἶναι μόνο νὰ ντύνεται σὰ βυζαντινός αὐτοκράτορας, νὰ εὐλογεῖ ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς καὶ νὰ μιλάει μιὰ ξύλινη γλῶσσα ποὺ κανένα δὲν ἀγγίζει, οὔτε καὶ τὸν ἴδιο. Ὁ ἐπίσκοπος δὲν εἶναι μόνο νὰ βγαίνει στὴν Ὡραία Πύλη καὶ νὰ ἀπαγγέλει μὲ στόμφο τὸ "Κύριε, Κύριε ..." γιατί ἴσως κάποιος ν᾿ ἀκούσει τὸν σκληρό λόγο: «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε, Κύριε ...». Ἔχει χρέος νὰ ἀφήσει τὸ θρόνο του, νὰ βγεῖ στοὺς δρόμους, νὰ γίνει «κυνηγός ψυχῶν», ὅπως συμβούλευε ὁ ἅγιος τῶν καιρῶν μας π. Ἀθανάσιος Χαμακιώτης. Γι᾿ αὐτό καὶ προσυπογράφω τὸ λόγο τοῦ πάπα Φραγκίσκου: «προτιμῶ μία ἐκκλησία καταπονημένη, πληγωμένη καὶ λερωμένη, ἐπειδή βγῆκε στους δρόμους, παρά μία ἐκκλησία ἄρρωστη ἀπό τὴν κλεισούρα καὶ τὴν ἄνεση νὰ στηρίζεται στὶς ἀσφάλειές της. 
Ὀραματίζομαι μιὰ Ἐκκλησία, ποὺ εἶναι Μητέρα καὶ Ποιμένας,. Οἱ λειτουργοί της πρέπει νὰ εἶναι φιλεύσπλαχναι, νὰ ἐπιφορτίζονται τὴ φροντίδα τῶν προσώπων, νὰ στέκονται στὸ πλευρό τους, ὅπως ὁ καλός Σαμαρείτης, ποὺ πλένει, καθαρίζει, παρηγορεῖ τὸν πλησίον. Αὐτό εἶναι τὸ αὐθεντικό Εὐαγγέλιο. Ὁ Θεός εἶναι πιὸ μεγάλος ἀπό τὴν ἁμαρτία. Οἱ ὀργανωτικές καὶ δομικές μεταρρυθμίσεις εἶναι δευτερεύουσες, δηλαδή ἔρχονται μετά. Ἡ πρώτη μεταρρύθμιση πρέπει νὰ εἶναι ἐκείνη τοῦ τρόπου ζωῆς μας. Οἱ λειτουργοί τοῦ εὐαγγελίου πρέπει νὰ εἶναι ἰκανοί νὰ θερμάνουν τὴν καρδιά τῶν ἀνθρώπων, νὰ συζητήσουν καὶ νὰ πορευθοῦν μαζί τους, ἀκόμα καὶ νὰ κατέβουν στὸ σκοτάδι τους, στὴ νύχτα τους, χωρίς ὅμως νὰ χαθοῦν καὶ οἱ ἴδιοι. Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ θέλει ποιμένες καὶ ὄχι ὑπαλλήλους. Οἱ ἐπίσκοποι, ἰδιαίτερα, πρέπει νὰ εἶναι ἄνθρωποι ἰκανοί νὰ ὑποστηρίξουν μὲ ὑπομονή τὰ βήματα τοῦ Θεοῦ μέσα στὸν λαό Του κατά τέτοιο τρόπο, ὥστε νὰ μὴ μένει κανείς πίσω. Παράλληλα ὅμως πρέπει καὶ νὰ καθοδηγοῦν τὸ ποίμνιο, τὸ ὁποίο ὀσμίζεται καὶ ἀνακαλύπτει νέους δρόμους. 
Ἀντί νὰ εἴμαστε μόνο μία Ἐκκλησία ποὺ ὑποδέχεται καὶ ἔχει ἀνοιχτές τὶς πόρτες, ἄς προσπαθήσουμε ἐπίσης νὰ εἴμαστε μία Ἐκκλησία ποὺ βρίσκει νέους δρόμους, ποὺ εἶναι ἰκανή νὰ βγεῖ ἀπό τὸν ἑαυτό της καὶ νὰ πάει πρὸς αὐτόν ποὺ δὲν τὴν πλησιάζει, πρὸς αὐτόν ποὺ ἔφυγε ἤ ποὺ εἶναι ἀδιάφορος. Ὁρισμένες φορές, ἐκεῖνος ποὺ ἐγκατέλειψε τὴν Ἐκκλησία τὸ ἔκανε γιὰ λόγους ποὺ, ἄν τοὺς καταλάβουμε καὶ τοὺς ἀξιολογήσουμε σωστά, μποροῦν νὰ ὁδηγήσουν σὲ ἐπιστροφή. Ἀλλά χρειάζεται τόλμη, θάρρος». 
Μὲ κατηγορεῖτε ἀκόμη γιατί «ἔπαιξα πίνγκ-πόνγκ». Πράγματι ἔτσι εἶναι. Καὶ αὐτό συνέβη στὰ ἐγκαίνια τοῦ Κέντρου Νεότητος Ἄργους, ὅπως καὶ τὸ ἀντίστοιχο στὸ Ναύπλιο. Εἶμαι ἰδιαίτερα χαρούμενος κι εὐχαριστῶ τοὺς συνεργάτες μου, ποὺ μὲ τὴ βοήθειά τους δημιουργήσαμε δύο ὄμορφα στέκια γιὰ τὰ νέα παιδιά. Δὲν εἶναι βέβαια πρωτόγνωρο, ἀφοῦ σ᾿ ὅλη τὴν Ἑλλάδα ὑπάρχουν παρόμοια καὶ πολύ καλύτερα. Δυστυχῶς ὁ χρόνος δὲν μοῦ ἐπιτρέπει νὰ τὰ ἐπισκέπτομαι. Ὅμως, κύριε Τελεβάντε, θὰ προτιμοῦσα νὰ παίζω πίνγκ-πόνγκ μὲ τὰ παιδιά καὶ νὰ μὲ αἰσθάνονται κοντά τους, παρά νὰ «παίζω» στὸ διαδίκτυο, γιὰ νὰ βρίσκω καὶ νὰ ἀνακαλύπτω ἐχθρούς τῆς ἀληθείας. Ἄν ἐσᾶς σᾶς ἐκφράζει τὸ διαδίκτυο, ἄν εἶστε ἐρωτευμένος καὶ ἐξαρτημένος ἀπό τὴν Η/Υ, μὲ γειά σας μὲ χαρά σας. Ἐλεύθερος εἶστε. Ἀναρωτιέμαι βέβαια πότε βρίσκετε χρόνο νὰ πεῖτε ἕνα «Κύριε ἐλέησον», νὰ προσευχηθεῖτε λίγο, νὰ διαβάσετε ἕνα βιβλίο γιὰ νὰ ἠρεμήσει λίγο ἡ ψυχή σας. 
Διαβάστε λίγο τὶ λέει καὶ ὁ π. Παΐσιος: 
- Νὰ ἀποφεύγονται τὰ ἄκρα• μὲ τὰ ἄκρα δὲν λύνονται τὰ θέματα. Βλέπαμε παλιά, ὁ μπακάλης ἔβαζε λίγο-λίγο μὲ τὴν σέσουλα στὴν ζυγαριά, καὶ ἔτσι ἔβρισκε τὴν ἀκρίβεια καὶ ἰσορροποῦσε καὶ ἡ ζυγαριά. Δηλαδή δὲν ἔβαζε ἀπότομα πολύ, οὔτε ἀφαιροῦσε ἀπότομα πολύ. Τὰ δύο ἄκρα πάντα ταλαιπωροῦν τὴν Μητέρα Ἐκκλησία καὶ οἱ ἴδιοι ποὺ τὰ κρατοῦν ταλαιπωροῦνται, γιατί τὰ δύο ἄκρα συνήθως καρφώνουν... Εἶναι σὰν νὰ κρατάη τὸ ἕνα ἄκρο διαμονισμένος, ὅταν ἔχη ἀναίδεια πνευματική (περιφρόνηση γιὰ ὅλα), καὶ τὸ ἄλλο ἄκρο σὰν νὰ κρατάη τρελλός, ὅταν ἔχη μωρό ζῆλο μὲ στενοκεφαλιά. Ἕνας πνευματικά ἀναιδής δηλαδή μὲ ἕναν ζηλωτή, ποὺ ἔχη μωρό ζῆλο, ποτέ δὲν συμφωνοῦν, ἄλλά τρώγονται καὶ χρυπιοῦνται, γιατί καὶ οἱ δύο στεροῦνται τὴν θεία Χάρη. Τότε – Θεός φυλάξοι! – μπορεῖ νὰ χτυπιοῦνται συνέχεια τὰ δύο ἄκρα καὶ «ἄκρη νὰ μὴν τοὺς βρίσκη» κανείς. Ἐκεῖνοι ποὺ θὰ μπορέσουν νὰ λυγίσουν τὰ δύο αὐτά ἄκρα, γιὰ νὰ ἑνωθοῦν – νὰ ὁμονοήσουν -, θὰ στεφανωθοῦν ἀπό τὸν Χριστό. μὲ δύο ἀμάραντα στεφάνια. 
Δὲν εἶναι εἰλικρινής καὶ εὐθύς ἐκεῖνος ποὺ λέει κατά πρόσωπο τὴν ἀλήθεια οὔτε ἐκεῖνος ποὺ τὴν δημοσιεύει, ἀλλά ἐκεῖνος ποὺ ἔχει ἀγάπη καὶ ἀληθινή ζωή καὶ μιλάει μὲ διάκριση, ὅταν πρέπει, καὶ λέει ἐκεῖνα ποὺ πρέπει στὴν πρέπουσα ὥρα. 
Ἐκεῖνοι ποὺ ἐλέγχουν μὲ ἀδιακρισία ἔχουν πνευματική σκότιση καὶ κακία καὶ βλέπουν τοὺς ἀνθρώπους δυστυχῶς σὰν κούτσουρα. Καὶ ἐνῶ τοὺς πελεκᾶνε ἀλύπητα καὶ ὑποφέρουν οἱ ἄνθρωποι, αὐτοί χαίρονται γιὰ τὸ τετραγώνισμα ποὺ τοὺς κάνου, γιὰ τὸν κυβισμό»! 
Ἀναρωτιέμαι κύριε Τελεβάντε, ἄν θὰ εἴχατε γεννηθεῖ στὴ Βραζιλία, στὶς Φιλιππίνες, στὴν Ἰσπανία, τὶ θὰ κάνατε τώρα; Δὲν ἀμφιβάλω ὅτι θὰ λέγατε τὰ ἴδια γιὰ τοὺς ὀρθοδόξους. Καὶ ἄν –Θεός φυλάξοι- εἴχατε γεννηθεῖ στὸ Ἰραν, τώρα θὰ κόβατε κεφάλια. Δὲν μπορῶ νὰ φανταστῶ ἕνας τέτοιος φανατισμένος χαρακτῆρας νὰ ἔχει μία διαφορετική συμπεριφορά. 
Δὲν βλέπετε τίποτα καλό στὸ δυτικό κόσμο; Ὅλα στραβά καὶ ἀνάποδα; Πόσοι καὶ ποιοὶ ὀρθόδοξοι ἀσχολήθηκαν μὲ τὶς ἐκδόσεις τῶν πατερικῶν ἔργων; Ἄν δὲν ἦταν οἱ ρωμαιοκαθολικοί χριστιανοί θὰ γνωρίζαμε σήμερα τοὺς περισσότερους πατέρες; Ἡ περίφημη σειρά τοῦ Migne ἀπό ποὺ προέρχεται; Ὁ Migne δὲν ἦταν ἕνας ρωμαιοκαθολικός παπᾶς; Θὰ ἀπορρίψετε καὶ αὐτό τὸ μνημειώδες ἔργο γιατί προέρχεται ἀπό ἕνα παπικό; Ποιος ἐξέδωσε π.χ. τὰ ἔργα τοῦ Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου ἀλλά καὶ τόσων ἀλλων; Ὀρθόδοξος καθηγητής τὴς πατρολογίας στὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν διακήρυττε ὅτι ὁ ἅγ. Συμεών ἦταν ἕνας συναισθηματικός καὶ ρομαντικός τύπος καὶ ὅ,τι γράφει εἶναι καρπός τοῦ συναισθηματισμοῦ του. Εὐτυχῶς ποὺ δὲν τὸν ἄκουσαν οἱ ρωμαιοκαθολικοί καὶ ἔχουμε σήμερα στὴ γλῶσσα μας τὰ ἔργα του. Ὅμως, πεῖτε μου τελικά ποιός ἦταν πιὸ ὀρθόδοξος; Ὁ καθηγητής μας ἤ οἱ ρωμαιοκαθολικοί ἐκδότες; Πῶς μπορεῖτε νὰ διαγράφετε ὅλον αὐτόν τὸν ἄνθρώπινο μόχθο ὥστε νὰ ἔχουμε καὶ μεῖς σήμερα αὐτό τὸ μεγάλο θησαυρό. Μόλις τὶς τελευταίες δεκαετίες, τελευταῖοι καὶ καταϊδρωμένοι προσπαθήσαμε καὶ μεῖς στὴν Ἑλλάδα νὰ ἐκδώσουμε κάποια πατερικά ἔργα. 
Ὅσον ἀφορᾶ τὴν παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ πάπα Φραγκίσκου, ἔχω νὰ καταθέσω τὰ ἐξῆς: 
Δὲν ἔχω ἀμφιβολία γιὰ τὴν πίστη μου καὶ γι᾿ αὐτό δὲ φοβᾶμαι νὰ διαλεχθῶ μὲ κάποιον ἄλλο ἄνθρωπο ποὺ βλέπει ἀλλιώτικα τὰ πράγματα. Δὲν φοβᾶμαι νὰ διαλεχθῶ οὔτε καὶ μὲ τὸν μεγαλύτερο ἄθεο, γιατὶ πιστεύω στὸ διάλογο καὶ στὴν ἐπικοινωνία. Καὶ κυρίως δὲν θεωρῶ προδοσία τῆς πίστης μου τὸ ν᾿ ἀναγνωρίσω ὅ,τι καλό ἔχει ὁ ὁποιοσδήποτε ἄνθρωπος. Μ᾿ ἕναν μόνο τύπο ἀνθρώπου δυσκολεύομαι νὰ ἐπικοινωνήσω: μὲ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἀνοηταίνει ἐκουσίως. Ἔχεις τότε νὰ ἀντιμετωπίσεις ἕναν δικτάτορα ποὺ τὰ ξέρει ὅλα καὶ μιλάει γιὰ ὅλα. Κάθε προσπάθεια διαλόγου ἀποβαίνει μάταιη. Καὶ ἄν αὐτό συνδυάζεται μὲ φανατισμό καὶ μικρή ἤ μεγάλη ψυχοπαθολογία, τότε τὸ μεῖγμα ἀποβαίνει ἐκρηκτικό. Καὶ ἀκόμη περισσότερο ἄν κάποιος φαντασιώνεται ὅτι ἀνήκει κὰι αὐτός στὴ χορεία τῶν ὁμολογητῶν τότε ἄντε νὰ κάνεις διάλογο. Εἶναι οἱ ἄκαπνοι καλοπερασάκηδες ποὺ μέσα ἀπό τὸ βάλτο τοῦ διαδικτύου πουλᾶνε ὀρθοδοξία καὶ ἀσχολοῦνται καθημερινά περί ὄνου σκιᾶς ἀνακαλύπτοντας προδοσία καὶ παρεκκλίσεις ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχουν, ἔχοντας χάσει κάθε αἴσθηση τῆς πραγματικῆς ὀρθόδοξης πίστης καὶ ζωῆς. Τόσα πράγματα ἔχουν στηριχτεῖ σὲ μύθους, σὲ ἀναλήθειες καὶ ἀνακρίβειες. Πρὶν ἀπό λίγες μέρες κάποια νέα κοπέλα ἀπό τὴ νεανική σύναξη τοῦ Ἄργους καλοπροαίρετα μὲ ρώτησε: «Πῶς παρεβρεθήκατε σὲ μία ἐκδήλωση γιὰ τὸν πάπα; Δὲν εἶναι ὁ πρόδρομος τοῦ ἀντιχρίστου; Δὲν ἔλεγε ὅ ἅγ. Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὅτι ὁ πάπας εἶναι ἀντίχριστος καὶ αὐτόν νὰ καταρρᾶσθε;» Ἡ νέα ἐπανέλαβε μία φράση ποὺ, ὑποτίθεται τὴν εἶπε ὁ ἅγ. Κοσμᾶς. Καὶ πάνω σ᾿ αὐτή τὴ φράση στηρίχτηκαν πλῆθος συγχρόνων ἀντιπαπικῶν. Καὶ συνεχῶς αὐτή ἡ φράση ἀναπαράγεται δεκαετίες τώρα. Εὐτυχῶς ὅμως, ποὺ ἕνας σοβαρός ἐπιστήμονας καὶ ἐρευνητής, ὁ κ. Ἰ. Μενοῦνος, ποὺ ἀσχολήθηκε χρόνια μὲ τὸν ἁγιο Κοσμᾶ καὶ τὶς διδαχές του, ἀπέδειξε ὅτι αὐτή ἡ φράση δὲν ὑπάρχει. Εἶναι παρέμβλητη. Προσθήκη κάποιας εὐσεβοῦς ἀλλά φανατικῆς χειρός. Γράφει ὁ κ. Μενοῦνος: «Ἡ φράση αὐτή ἦταν λόγος τοῦ Κωλέττη, καὶ ὄχι τοῦ ἅγίου Κοσμᾶ, ὁ ὁποίος σὲ καμιά ἄλλη ἀπό τὶς προφητεῖες του δὲν ἀναφέρει τίποτα γιὰ τὸν πάπα. Εἶναι ἐκπληκτικό ὅτι οὔτε στὶς διδαχές του ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ἀσχολήθηκε μὲ τὶς διδασκαλίες ἤ τὰ ἔργα τῶν παπῶν». Γιατί; Γιατί ὁ ἅγιος Κοσμᾶς γνώριζε πολύ καλά ὅτι στὰ μέρη ποὺ περιόδευε δὲν ὑπῆρχε κίνδυνος παπικοῦ προσηλυτισμοῦ. Τὰ ποιμαντικά προβλήματα ποὺ ἀντιμετώπιζε ἦταν ἤ ἄγνοια, ἡ ἠθική κατάπτωση τοῦ ἀγράμματου λαοῦ, οἱ συνεχεῖς ἐξισλαμισμοί. 
Θέλετε νὰ πάμε καὶ λίγο μακρύτερα; Στὸ γνωστό γιὰ τοὺς ἀντιδυτικούς ἀγῶνες του, τὸν ἅγιο Μᾶρκο τὸν Εὐγενικό. Ὁλοι τὸν ἐπαινοῦν ποὺ δὲν ὑπέγραψε τὴν Ἕνωση καὶ πολύ καλά ἔκανε ἀφοῦ δὲν ὑπῆρχαν οἱ προϋποθέσεις. Ὅμως, ὁ ἅγιος Μᾶρκος δὲν ἀρνήθηκε τὸ διάλογο, δὲν ἀρνήθηκε νὰ πάει στὶς συνόδους Φεράρας-Φλωρεντίας. Ἴσως ἄν ζούσατε τότε θὰ τὸν κατηγορούσατε ποὺ τόλμησε νὰ πάει στὸν «ἀντίχριστο πάπα». Ἔχετε διαβάσει τὸ λόγο τοῦ ἁγ. Μάρκου πρὸς τὸν τότε πάπα Ρώμης;
Σᾶς μεταφέρω ἐλάχιστα αποσπάσματα. 
«Ὑμεῖς ἐστέ σῶμα Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους». «Σήμερον τῆς παγκοσμίου χαρᾶς τὰ προοίμια• σήμερον αἱ νοηταί ἀκτῖνες τοῦ τῆς εἰρήνης Ἡλίου τῇ οἰκουμένῃ πάσῃ προαναγγέλουσι• σήμερον τὰ τοῦ Δεσποτικοῦ σώματος μέλη, πολλοῖς πρότερον χρόνοις διεσπαρμένα τε καὶ ἐῤῥηγμένα, πρὸς τὴν ἕνωσιν ἀλλήλων ἐπείγεται• οὐ γὰρ ἀνέχεται ἡ κεφαλή πάντων Χριστός ὁ Θεός ἐφιστάναι διηρημένῳ τῷ σώματι, οὐδέ τὸν τῆς ἀγάπης δεσμόν ἐξ ἡμῶν ἀνηρῆσθαι παντάπασιν ἡ ἀγάπη βούλεται• διὰ τοῦτο ἐξήγειρέ σε τὸν τῶν Ἱερέων αὐτοῦ πρωτεύοντα πρὸς τὴν ἡμετέραν ταύτην κλῆσιν καὶ τὸν εὐσεβέστατον ἡμῶν Βασιλέα πρὸς τὴν σὴν ὑπακοήν διανέστησε καὶ τὸν ἁγιώτατον Ποιμένα καὶ Πατριάρχην, γήρως ἐπιλαθέσθαι καὶ ἀσθενείας μακρᾶς παρεσκεύασε καὶ ἡμᾶς τοὺς ὑπ᾿ αὐτῷ ποιμενομένους ἁπανταχόθεν συνήθροισε καὶ μακρᾶς ὁδοῦ καὶ πελάγους καὶ κινδύνων ἑτέρων κατατολμῆσαι πεποίηκεν, ἀφ᾿ οὖ προφανῶς Θεοῦ δυνάμει καὶ κρίσει γεγένηται καὶ τόπερ ὁποῖον ἔσται καλόν καὶ Θεῷ φίλον, ἐντεῦθεν ἤδη προοιμιάζεται». 
«Δεῦρο δὴ οὖν, ἁγιώτατε Πάτερ, ὑποδέξαι τὰ σὰ τέκνα μακρόθεν ἐξ ἀνατολῶν ἥκοντα, περίπτυξαι τοὺς ἐκ μακροῦ διεστῶτας του χρόνου, πρὸς τὰς σὰς καταφυγόντας ἀγκάλας• θεράπευσον τοὺς σκανδαλισθέντας, ἅπαν σκῶλον καὶ πρόσκομμα τῆς εἰρήνης κωλυτικόν ἐκ μέσου γενέσθαι κέλευσον• εἰπέ καὶ αὐτός τοῖς Ἀγγέλοις ὡς τοῦ Θεοῦ μιμητής, ὁδοποιήσατε τῷ λαῷ μου καὶ τοὺς λίθους ἐκ τῆς ὁδοῦ διαῥῥίψατε• μέχρι τίνος οἱ τοῦ αὐτοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς αὐτῆς Πίστεως βάλλομεν ἀλλήλους καὶ κατατέμνομεν; Μέχρι τίνος οἱ τῆς αὐτῆς Τριάδος προσκυνηταί δάκνομεν ἀλλήλους καὶ κατεσθίομεν; ἕως ἄν ὑπ᾿ ἀλλήλων ἀναλωθῶμεν καὶ ὑπό τῶν ἔξωθεν ἐχθρῶν εἰς τὸ μηκέτι εἶναι χωρήσωμεν; Μὴ γένοιτο, Χριστέ Βασιλεῦ, τοῦτο, μηδέ νικήσῃ τὴν σὴν ἀγαθότητα τῶν ἡμετέρων ἁμαρτιῶν ἡ πληθύς, ἀλλ᾿ ὥσπερ ἐν τοῖς πρότερον χρόνοις, ὅτε τὴν κακίαν εἶδες ὑπερταθεῖσαν καὶ ἐπί μέγα χωρήσασαν, διὰ σαυτοῦ καὶ τῶν σῶν Ἀποστόλων ἀνέστειλας αὐτήν τῆς πρόσω φορᾶς καὶ πρὸς τὴν Σὴν ἐπίγνωσιν ἐπέστρεψας ἅπαντας, οὕτω καὶ νῦν διὰ τῶν σῶν θεραπόντων, οἱ μηδέν τῆς σῆς ἀγάπης προυργειαίτερον ἔθεντο, σύναψον ἡμᾶς ἀλλήλοις καὶ Σεαυτῷ καὶ τὴν εὐχήν ἐκείνων ἐπιτελῆ ποίησον, ἥν ἡνίκα πρὸς τὸ πάθος ἀπήεις εὐχόμενος ἔλεγες• «(Δός αὐτοῖς) ἵνα ὦσιν ἕν, καθώς ἡμεῖς ἕν ἐσμέν» (Ἰωάν. ιζ΄22). 
Ἀλήθεια τὶ θὰ λέγατε κύριε Τελεβάντε ἄν ἀκούγατε σήμερα τὸν ἅγ. Μᾶρκο νὰ ἀποκαλεῖ τὸν πάπα «ἁγιώτατο» καὶ «πρωτεύοντα». Τὶ θὰ λέγατε ἄν ἀκούγατε τὸν ἅγ. Μᾶρκο, μετά τὴν ἀποτυχία τῆς συνόδου, νὰ προτρέπει τοὺς ὀρθοδόξους νὰ δέχονται τοὺς ρωμαιοκαθολικούς στοὺς κόλπους τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησίας ὄχι μὲ βάπτισμα ἄλλά μὲ χρίσμα; Τὸ ξέρετε ὅτι σ᾿ ὅλες τὶς σλαβικές ἐκκλησίες ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν ὀρθοδόξων εἶναι βαπτισμένοι διὰ ραντίσματος ἤ δι᾿ ἐπιχύσεως; Θὰ τοὺς καταδικάσετε καὶ αὐτούς; 
Ὥς πότε κύριε Τελεβάντε θὰ ζοῦμε μὲ φοβικά σύνδρομα; Ὥς πότε θὰ ἀνακαλύπτουμε κινδύνους ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχουν καὶ θὰ παραβλέπουμε τοὺς πραγματικούς κινδύνους ποὺ κατακλύζουν τὸ ὀρθόδοξο ποίμνιο; Ὥς πότε θὰ μετατρέπουμε τὴν ὀρθοδοξία σὲ μία τζιχαντικοῦ τύπου πίστη γεμάτη μισαλοδοξία καὶ φανατισμό; Μήπως συγχέουμε τὴν ὁμολογία μὲ τὸ φασισμό; Μήπως συγχέουμε τὴν μαρτυρία μὲ τὴν προπαγάνδα; 
Ζεῖτε σὲ μιὰ χώρα ἀσφαλῶς ὄχι ὀρθόδοξη. Ἔχω μία ἀπορία. Πῶς ἀντέχετε σ᾿ αὐτό τὸ κλῖμα; Πρέπει νὰ ὑποφέρετε. Βγαίνετε ἀπ᾿ τὸ σπίτι σας, φαντάζομαι, καὶ δὲν λέτε καλημέρα σὲ κανένα, ἀφοῦ δὲν εἶναι ὀρθόδοξος. Πᾶτε στὸ supermarket νὰ ψωνίσετε καὶ τὸ πνεῦμα σας "παροξύνεται" ἀπό τὴν παρουσία τόσων ἀντίχριστων. Ἀλλά καὶ ἄν συναντήσετε κατά τύχη κάποιον ὀρθόδοξο, θὰ πρέπει πρῶτα νὰ τὸν ἐλέγξετε μὲ τὸ ὀρθοδοξόμετρό σας, ὑποψιαζόμενος κάποια παπική ἤ οἰκουμενιστική ἀπόκλιση. Ἀλήθεια, ὄταν χρειάζεστε ἠλεκτρολόγο, γιατρό, ὑδραυλικό, ἐξετάζετε πρῶτα ἄν εἶναι ὀρθόδοξος καὶ πόσο εἲναι ὀρθόδοξος γιὰ τοῦ ἐμπιστευθεῖτε τὴν ὑγεία σας, ἤ νὰ τὸν βάζετε στὸ σπίτι σας μήπως καὶ τυχόν "μιανθεῖτε"; Ὄταν ταξιδεύετε μὲ ἀεροπλάνο ἔχετε σκεφθεῖ μήπως ὁ πιλότος εἶναι παπικός καὶ κάνει τὸ σταυρό του μὲ τὰ τέσσερα δάχτυλα, ὁπότε κινδυνεύει ἡ ἀσφάλεια τῆς πτήσης; Κι ἄν κατά τὴν ἀπογείωση, ὅπως ὅλοι μας, κάνετε τὴν προσευχή σας, ἀλλά τὸ ἴδιο μπορεῖ νὰ κάνουν καὶ οἱ πιλότοι καὶ οἱ ἀεροσυνοδοί κ.ἄ., κάποιοι ἐπιβάτες, ἀλήθεια, τὶ γίνετε τότε; Συμπροσεύχεστε μὲ αἰρετικούς ἤ ἀλλόθρησκους; Καὶ δὲν φοβᾶστε μὴν πέσει τὸ ἀεροπλάνο; Ὅταν ἀγοράζετε ἕνα αὐτοκίνητο δὲν ἀναρωτιέστε ὅτι εἶναι δυτική ἐφεύρεση καὶ μπορεῖ νὰ τὸ κατασκεύασαν "χεῖρες ἀλλότριες". Πῶς μπαίνετε μέσα; Δὲν φοβᾶστε μήπως τὸ αὐτοκίνητο ἔχει κι αὐτό μιανθεῖ ἤ μήπως κάπου ἔχουν κρύψει κι ἕναν ἀντίχριστο; Δὲν θὰ συνεχίσω. Ὀ κατάλογος εἶναι μακρύς. Μπορεῖτε ὅμως νὰ φανταστεῖτε ποὺ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσουν τὸν ἄνθρωπο ὅλες αὐτές οἱ παράλογες φοβίες; Μόνο στὴν παράνοια. 
Θὰ ἔχετε ἀκούσει ὅτι τὰ τελευταῖα χρόνια ἀσχολήθηκα μὲ τὴ μορφή τοῦ ἁγ. Λουκᾶ. Ἦταν ἕνας ἄνθρωπος στὸν ὁποίο ἡ πίστη του στὸ Θεό τοῦ στοίχισε: ἐξορίες, φυλακές, βασανιστήρια, ἀπέραντες θλίψεις, μαρτύρια, συκοφαντίες. Ἰλιγγιᾶ ὁ νοῦς ὅταν ἀναλογίζεται τὶ πέρασε αὐτός ὁ ἅγιος γιὰ τὴν πίστη του, πῶς ἄντεξε τόσα ἀπάνθρωπα βασανιστήρια. Ἦταν πραγματικά ἕνας γνήσιος ὁμολογητής Χριστοῦ, γι᾿ αὐτό καὶ ὁ Θεός τὸν χαρίτωσε μὲ τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Ποιός θὰ τολμήσει νὰ τὸν κατηγορήσει ὅτι πρόδωσε τὴν πίστη του; Καὶ ὅμως αὐτός ὁ μεγάλος ἅγιος γνώριζε πολύ καλά πόσο μεγάλο ἁμάρτημα εἶναι ὁ φανατισμός. Σᾶς μεταφέρω τὰ λόγια του: 
"Μὴν πιστεύετε σ᾿ ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ σπείρουν τὴ διχόνοια καὶ τὸ μίσος μεταξύ τῶν λαῶν καὶ τῶν ἀνθρώπων διαφόρων θρησκειῶν. Ἀπ᾿ αὐτή τὴ διχόνοια κερδίζουν μόνον οἱ ἐχθροί μας. Γιὰ τὴ μητέρα-Ἐκκλησία ἰσχύει τὸ ρητό τοῦ Ἀπ. Παύλου:́ Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος, οὐδέ Ἕλληνʹ. Ἡ Ἐκκλησία ἔτσι βλέπει τοὺς ἀνθρώπους. Γι᾿ αὐτό καὶ ὅλοι οἱ ἀλλοεθνεῖς καὶ ἀλλόθρησκοι πάντα θὰ βροῦν στὸν πιστό ὀρθόδοξο χριστιανό, ἀγάπη, βοήθεια καὶ φιλοξενία..." 
«Νὰ προφυλάσσετε τοὺς ἑαυτούς σας ἀπό τὸ ἁμάρτημα τοῦ φανατισμοῦ, τῆς μισαλλοδοξίας, τοῦ μίσους πρὸς τοὺς ἀλλόθρησκους καὶ τοὺς ἀνθρώπους διαφορετικῶν πεποιθήσεων. Νὰ συμπεριφέρεστε εὐγενικά σὲ κάθε ἄλλη πίστη. Ποτέ μὴν προσβάλλετε, ποτέ μὴν ταπεινώνετε κανένα...». 
Καὶ κάτι ἀκόμη ποὺ σίγουρα θὰ σᾶς ξενίσει. Συνηθίσαμε ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι, περιχαρακωμένοι στὶς ἀσφάλειές μας, νὰ κατηγοροῦμε ὅλους τοὺς ἀλλόδοξους καὶ νὰ φέρνουμε ὡς παράδειγμα τὶς ἠθικές παρεκτροπές ἐνίων κληρικῶν ἤ ὅ,τι ἀρνητικό ὑπάρχει στὶς ἄλλες ὁμολογίες. Ἀναρωτιέμαι πάλι κύριε Τελεβάντε• Ὅλ᾿ αὐτά ἰσχύουν μόνον γιὰ τοὺς ἄλλους καὶ ὄχι γιὰ μᾶς. Δὲν ἰσχύει γιὰ μᾶς ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ: «Ἔκβαλε πρῶτον τὴν δοκόν ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σου»; 
Κάποιος Ρῶσος Μητροπολίτης ἔγραφε ἄρθρα ἐναντίον τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν, ἀναφέροντας ὅλα τὰ ἀρνητικά. Ὁ ἅγιος Λουκᾶς τοῦ ἀπάντησε: 
«Μὲ τὴν εὐκαιρία θέλω νὰ ἐκφράσω σὲ Σας, ὡς συντάκτης τοῦ περιοδικοῦ, τὴ μεγάλη θλίψη μου σχετικά μὲ τὶς ὁμιλίες καὶ τὰ ἄρθρα ποὺ ἀκούστηκαν στὸ καλοκαιρινό ́συνέδριοʹ τοῦ ἀρχιεπισκόπου Ἐρμογένη. Γιὰ ποιο λόγο χρειάστηκε νὰ ἀναφερθοῦν τὰ πιὸ βρώμικα καὶ ἀρνητικά θέματα τῆς Ρωμαϊκῆς Ἐκκλησίας; Εἶναι δυνατόν νὰ μὴν ἔχει κάτι φωτεινό καὶ θετικό; Νὰ μὴν ὑπάρχουν ἅγιοι καὶ θαύματα; Εἶναι δυνατόν ἡ καθολική ἐκκλησία νὰ εἶναι μόνον ὁ πάπας, οἱ καρδινάλιοι καὶ τὸ Βατικανό, τὴν πολιτική τοῦ ὁποίου ἀρνιόμαστε; 
Ἀλήθεια, ἡ καθολική ἐκκλησία δὲν ἀποτελεῖται ἀπό ἐκατομμύρια "ἀπλούς ἀνθρώπους" μὲ καθαρές ψυχές; Γιὰ ποιὸ λόγο τότε χρειάστηκε νὰ τοὺς δηλητηριάσουν μὲ τὰ ἄρθρα τοῦ Ἐρμογένη, ποὺ ἔχουν σκοπό νὰ βάλουν κακούς καὶ ἁμαρτωλούς φραγμούς ἀνάμεσα στοὺς χριστιανούς; Γιὰ ποιο λόγο, γιὰ ποιο λόγο τόσο βαρύ ἁμάρτημα πρὸς χαρά τῶν ἐχθρῶν τῆς ἐκκλησίας!». 
Τελειώνοντας κύριε Τελεβάντε ἤθελα νὰ σᾶς διαβεβαιώσω ὅτι στὴ συνάντηση τῆς 12ης Ἰανουαρίου δὲν συμπροσευχήθηκα, δὲν συλλειτούργησα, δὲν ὑπέγραψα τὴν ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν! Χάρηκα ὅμως γιατί εἶχα τὴν εὐκαιρία νὰ ἐπικοινωνήσω μὲ κάποιους ἀνθρώπους ποὺ γιὰ αἰῶνες εἴμαστε διηρημένοι. Χάρηκα ποὺ πλέον δὲν σφαζόμαστε μεταξύ μας, ἀλλά μποροῦμε νὰ συζητᾶμε, ἔστω κι ἄν διαφωνοῦμε. Στὴν εἰσήγησή μου κατέληξα: 
«Εὐχή μας καὶ προσευχή μας ἄς εἶναι νὰ φτάσουμε κάποτε, ὅποτε ὁ Θεός θελήσει, ὄχι σὲ μία ἐπιπόλαιη καὶ εὔθραυστη συγκόληση, ἀλλά σὲ μία πλήρη καὶ ἀληθινή ἑνότητα ἐν Χριστῷ καὶ διὰ τοῦ Χριστοῦ. Χωρίς Αὐτόν οὐ δυνάμεθα ποιεῖν οὐδέν καὶ εἰς μάτην κοπιῶμεν. Καὶ γι᾿ αὐτό, «τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν». 
Βλέπετε στὰ λόγια αὐτά κάτι τὸ ἀντορθόδοξο; Κάποιος ὀμοϊδεάτης σας πρὶν χρόνια εἶχε ἐπισκεφθεῖ τὸν π. Σωφρόνιο στὸ Ἔσσεξ. Ὁ ἐπισκέπτης τὰ ἔβλεπε ὅλα μαῦρα. Παντοῦ προδοσίες τῆς πίστης, παντοῦ ἀντίχριστους καὶ ἐπίβουλους τῆς ὀρθοδοξίας, παντοῦ σκοτάδι. Ὁ π. Σωφρόνιος ἀφοῦ τὸν ἄκουσε τοῦ ἀπάντησε: «Κύριε, φοβοῦμαι μήπως ἐθισθέντες νὰ βλέπετε παντοῦ σκότος, κινδυνεύσητε τὸν ἔσχατο τῶν κινδύνων». 
Κύριε Τελεβάντε, 
ὅ,τι σᾶς ἔγραψα δὲν τὰ ἔγραψα κατά ἀναστροφήν, κατακρίνοντας τὸν κατακρίνοντα, ἀλλά προκειμένου νὰ παρουσιάσω τὶς τοποθετήσεις μου σὲ τέτοιου εἴδους θέματα! Μπορεῖτε νὰ συνεχίσετε νὰ μὲ βρίζετε καὶ σεῖς καὶ ὅποιος ἄλλος τὸ ἐπιθυμεῖ. Ἄλλωστε σᾶς ἔδωσα τόσο πλούσιο ὑλικό γιὰ νὰ τὸ ἐπεξεργαστεῖτε, νὰ ἀνακαλύψετε σὲ κάθε λέξη τὶς ἀντορθόδοξες ἤ φιλοπαπικές μου θέσεις κλπ. Πιστεύω πὼς γιὰ ἀρκετούς μῆνες ὅποιος τὸ ἔχει «διακόνημα», μπορεῖ νὰ ἀπασχολεῖται γιὰ νὰ ἀποδείξει πὼς καὶ ὁ Ἀργολίδος ἔπεσε στὴν πλάνη τοῦ παπισμοῦ. Μπορεῖ ἀκόμα νὰ μὲ ἀξιολογήσει ὡς ἁμαρτωλό καὶ ὡς ὑποψήφιο γιὰ τὴν κόλαση. Δικαίωμά του. Ἄς τὸ ἀσκήσει ὅπως νομίζει. 
Ὅμως ἔχω κι ἐγώ γιὰ σᾶς μία ἀπορία: «Τὶ εἰσήλθατε κατασκοπῆσαι τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν ἤν ἔχομεν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ;» (Γαλ. 2, 4). Σᾶς δηλώνω ὅτι εἶμαι ἄλλου ἱκέτης καὶ γιὰ Κεῖνον στήκω ἤ πίπτω. Σεῖς ἀκόμη κι ἄν μὲ θεωρεῖτε ἐχθρό σας, πρέπει νὰ προσεύχεστε γιὰ μένα, ὅπως προσπαθῶ κι ἐγώ κάνοντας ὑπακοή στὸν κοινό ἐλπίζω Κύριό μας. 
Περιττό νὰ σᾶς διαβεβαιώσω πὼς δὲν πρόκειται νὰ ξαναασχοληθῶ μὲ τέτοιου εἴδους θέματα, οὔτε καὶ νὰ ἀπαντήσω. Κάθε καλοπροαίρετος καὶ νηφάλιος ὀρθόδοξος χριστιανός, ἄς βγάλει τὰ συμπεράσματά του. Ἔχουμε πολύ σοβαρότερα θέματα νὰ ἀσχοληθοῦμε ἀπό τὸ νὰ παίζουμε στὸν Η/Υ "δάκνοντες καὶ κατεσθίοντες" ὅποιον δὲν συμφωνεῖ μαζί μας. 
Μὲ εὐχές ἐν Χριστῷ 
† Ὁ Ἀργολίδος Νεκτάριος

Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2015

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΤΕΡΟΣ ΣΤΟ ΜΕΞΙΚΟ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΤΑΙΝΙΑ

O ιερέας και μάρτυρας Μιγκέλ Προ προσεύχεται πριν εκτελεσθεί

Δημήτρης Μπαλτᾶς 
Σχόλιο στήν ἐξέγερση τῶν Κριστέρος 
μέ ἀφορμή τήν ταινία «Γιά τήν Δόξα τοῦ Κυρίου» (2012) 
Ἀφιερωμένη στό μεξικάνικο κίνημα τῶν Κριστέρος πού ἄρχισε τό 1926 καί διήρκεσε περίπου τρία χρόνια εἶναι ἀφιερωμένη ἡ πρόσφατη ταινία (2012), μέ τόν Ἄντυ Γκαρσία καί τόν Πήτερ Ο’ Τούλ.
Συνήθως σημειώνεται ὅτι «Κριστέρος εἶναι ἡ ονομασία πού δόθηκε στους Μεξικανούς Καθολικούς οἱ ὁποῖοι ἐπαναστάτησαν ἐνάντια στόν Πρόεδρο Πλούταρκο Ἐλίας Κάγιες τό 1927 ἐξαιτίας τῶν μέτρων πού πῆρε κατά τῆς ἐκκλησίας, ὅπως ἦταν τό κλείσιμο θρησκευτικῶν κέντρων καί κτιρίων». Βεβαίως, γιά τόν εἰδικό μελετητή, οἱ ρίζες τῆς σύγκρουσης θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν περισσότερο στούς νόμους πού ψηφίστηκαν ἀρχικά τήν δεκαετία τοῦ 1850, ἐνῶ ἐπικυρώθηκαν περί τό 1917, (ὕστερα ἀπό τήν μεξικανική ἐπανάσταση τοῦ 1910) καί οἱ ὁποῖοι ἔθεταν, μεταξύ ἄλλων, τό ζήτημα τῆς «κρατικοποίησης τῆς ἀκίνητης περιουσίας τῆς ἐκκλησίας». Αὐτή ἡ ἀναδιανομή τῆς γῆς ἦταν ἐπιθυμία καί τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά μέ διαφορετικούς ὅρους. 
Πέραν αὐτῶν, ἔχει σημασία ὅτι ἤδη στίς ἀρχές τοῦ 1925, ὁ Κάγιες προχώρησε σέ διώξεις ξένων Καθολικῶν ἱερέων ἀπό τό Μεξικό καί σέ κατάσχεση κτιρίων πού ἀνῆκαν στήν Ἐκκλησία. Τόν Ἰούλιο τοῦ 1926, οἱ ἴδιοι οἱ Μεξικανοί ἐπίσκοποι ὑπεστήριξαν τήν ἀναστολή τῶν θρησκευτικῶν τελετῶν στίς ἐκκλησίες, γεγονός τό ὁποῖο ἡ κυβέρνηση ἐξέλαβε σάν πολιτικό τέχνασμα πού σκοπό εἶχε νά ξεσηκώσει τίς μάζες ἐναντίον τῆς κυβέρνησης. Πάντως εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι οἱ περισσότεροι ἐπίσκοποι καί ὁρισμένοι ἱερεῖς, μᾶλλον φοβούμενοι ἀντίποινα, δέν ἔλαβαν μέρος στήν ἐξέγερση πού ἄρχιζε. 
Ὁμολογεῖται γενικά ὅτι τόσο οἱ ἐξεγερθέντες Κριστέρος, ὅσο καί ὁ κυβερνητικός στρατός διέπραξαν βιαιότητες. Ἐκτιμᾶται δέ ὅτι 70.000-90.000 ἄνθρωποι θανατώθηκαν, πολλοί δέ χωρίς νά ἀνήκουν σέ κάποια ἀπό τίς ἀντιμαχόμενες πλευρές, κατά τήν διάρκεια τῶν τριῶν ἐτῶν τοῦ ἔνοπλου ἀγώνα τῶν Κριστέρος. 
Δημοφιλές πόστερ των Κριστέρος με τα Μαρτύρια του Ιησού
και τους σοσιαλιστές του Κάγιες στην θέση των Ρωμαίων

Πέρα ἀπό τά ἱστορικά γεγονότα, αὐτά (καί ἄλλα πού δέν συμπεριέλαβα στό σύντομο σημείωμά μου, ὅπως ἡ μασωνική καί ὄχι μόνον ἀντικληρικαλιστική ἰδιότητα τοῦ Κάγιες, οἱ σχέσεις του μέ Ἀμερικανούς κ.ἄ. τά ὁποῖα θά ἐξετάσει καλύτερα ὁ εἰδικός ἐρευνητής) δέν μπορεῖ νά ἰσχυριστεῖ κανείς ὅτι ἡ ἐξέγερση τῶν Κριστέρος εἶναι πρόδρομος τῆς «θεολογίας τῆς ἀπελευθέρωσης». Θά ὑπενθυμίσω ὅτι ὁ εἰσηγητής τοῦ γνωστοῦ θεολογικοῦ ρεύματος Γκουστάβο Γκουτιέρρες δέχεται ὅτι «ἕνα εὐρύ τμῆμα τῆς Ἐκκλησίας ἔχει σχέσεις μέ ὅλους ὅσοι κατέχουν σήμερα τήν οἰκονομική καί πολιτική ἐξουσία στόν κόσμο» (Θεολογία τῆς ἀπελευθέρωσης, σ. 117), πρᾶγμα πού δυσχεραίνει τήν προπάθεια τῶν ἱερέων πού προσανατολίζονται σ’ ἕνα διαφορετικό κοινωνικό στόχο. Πάντως, ἡ ἀπάντηση στήν ἀπολυτότητα καί στήν αὐταρχικότητα τοῦ κράτους, ὅπως καταγράφεται διαρκῶς στήν ἱστορία, δέν μπορεῖ νά εἶναι ἡ βία καί μάλιστα ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας. 
Τέλος, ὅσον ἀφορᾶ τήν αἰσθητική τῆς ταινίας νομίζω ὅτι ἐπιχειρήθηκε μία ρεαλιστική ἀπεικόνιση τῶν γεγονότων, μέ ὑπερβολές πού οὕτως ἤ ἄλλως ἔλαβαν χώρα κατά τήν ἴδια τήν τριετῆ ἐξέγερση τῶν Κριστέρος. Σέ κάθε περίπτωση, ἔχει τήν εὐκαιρία νά δεῖ κανείς ἕνα ἄγνωστο κομμάτι τῆς μεξικανικῆς ἱστορίας καί γενικότερα τῆς πολιτικῆς ἱστορίας τοῦ 20οῦ αἰ.


"Δεῖτε τοὺς ἐλέφαντας καὶ κυρίως τοὺς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι σφαγιάζονται ἀνηλεῶς καθημερινά"


ΕΛΕΦΑΝΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ 
ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 
Σπονδὴ στὰ "προσευχόμενα" Μαμούθ! 
Ὡς γνωστὸν συχνάκις ἀπαντῶμεν κυρίας, κυρίους καὶ "ἀγαπητὰ παιδία" (διὰ νὰ τηρηθῶσιν τὰ προσχήματα!) μορφολογικῶς προσομοιάζοντα, ίδίως ἐν Η.Π.Α. καὶ οὐχὶ μόνον, πρὸς τὰ ἀδιαχώρητα ἱστορικὰ Μαμούθ. 
Καὶ ἐὰν τοῦτο προέρχεται ἐκ λόγων ὁρμονικῶν διαταραχῶν οὐδὲν λεκτέον, οὐχὶ ὅμως καὶ ἕνεκα φασφουντοφαγίας καὶ "ραστωνο-ἀσκητισμοῦ"! Ἀσφαλῶς δὲ ἐν τῇ περιπτώσει ταύτῃ ἰσχύει καὶ τὸ τῆς Ἀνατολίας αἰσθητικόν: "τὸ πάχος μου τὸ κάλλος μου", τὸ ὁποῖον χρησιμοποιεῖται διὰ τὰς "πληθωρικὰς" ματρώνας (üppige Frauen), τὰς ἐχούσας, ἐν ἀντιθέσει πρὸς "πτωχὰς τῇ σαρκί" (et fukarası!), γοητείαν "ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ"!, ἐξαιρέσει βεβαίως τῶν τοῦ Sumo παλαιστῶν. 
Αἱ σκέψεις αὐταὶ σχετίζονται πάντως καὶ πρὸς τὸ θέμα τῶν ἐλεφάντων, τῶν συμπαθῶν μεγαθηρίων τούτων, τῶν παχυδέρμων δηλονότι, τὰ ὁποῖα παρὰ τοὺς πρωτεύοντας ὁμοιάζουν πρὸς τὸν ἄνθρωπον, εἰς τὸν ὁποῖον, ὡς πιστεύεται, φέρνουν καὶ "γοῦρι". Οὕτω βλέπομεν αὐτὰ νὰ πενθοῦν καὶ νὰ ἐπιστρέφουν εἰς τὰ "νεκροταφεῖα" των, νὰ ἀνατρέφουν στοργικῶς τὰ νεογνά των καὶ νὰ διακρίνονται διὰ τὸ μεγαλεῖον, τὴν εὐφυΐαν, τὴν μνήμην των, διότι δὲν ξεχνοῦν ὅπως κάποιοι, καὶ τὴν συντριπτικὴν δύναμιν (πρβλ. τὸν ἐλέφαντα εἰς κατάστημα ὑαλικῶν)! 
Καὶ ὅμως οἱ ἄνθρωποι ἔχουν μετατρέψει αὐτὰ εἰς πηγὴν ἐκμεταλλεύσεως καὶ κέρδους μεγάλου, πρὸς βελτίωσιν τοῦ βιοτικοῦ των ἐπιπέδου κλπ. Τοῦτο δὲ συμβαίνει πρωτίστως εἰς τὴν Ἀσίαν καὶ μετὰ εἰς τὴν Ἀφρικήν. Καὶ μάλιστα, εὐλογίᾳ τῶν εὐφυεστάτων καὶ "εὐγενεστάτων" Κινέζων οἱ ὁποῖοι κατασκευάζουν ὅλους τοὺς δρόμους τῆς Ἀφρικῆς, λαμβάνοντες ὡς ἀντάλλαγμα τοὺς ὑπογείους θησαυροὺς τῆς ἠπείρου καὶ διὰ σφαγιασμοῦ τοὺς χαυλιόδοντας τῶν ταλαιπώρων τούτων ζώων, τοὺς ὁποίους οἱ ἄγριοι ἰθαγενεῖς ἐξορύσσουν βαθέως διὰ φρικτῶν ἐργαλείων ἐκ τοῦ κρανίου των. Οὕτως ἡ Κένυα ἀποβαίνει ἡ μεγαλυτέρα ἀγορὰ καὶ εἶτα τὸ Βιετνάμ, ὅπου πιστεύεται ὅτι τὸ ἐλεφαντοστοῦν θεραπεύει τὸν καρκίνον. 
Αἱ Φιλιππῖναι, τὸ μεγαλύτερον Καθολικὸν κράτος τῆς ὑφηλίου, εἶναι μία τεραστία ἀγορὰ γλυπτῶν ἐξ ἐλεφαντοστοῦ (κυρίως Ἐσταυρωμένων, Θεοτόκου κ.ἄ.) καθὼς ἐπίσης ἡ Ἰαπωνία καί πως τὸ Βατικανόν. Βενέδικτος ΙΒ΄ ἐδώρησεν εἰς τὸν Obama ἄγαλμα 60 ἑκατοστῶν! Τί θὰ πράξει ἆραγε καὶ ὁ Franciscus; Ἐπισήμως βεβαίως ἀπηγορεύθη ἡ θήρα τῶν ἐλεφάντων ἀπὸ τὸ 1989. Ὅμως, ὡς συνήθως, εἰς μάτην. 
Τὸ 1996 ἐγένετο τὸ σφάλμα πωλήσεως τῶν ἐν Ἀφρικῇ ἀποθεμάτων τῶν ἐλεφαντοστῶν, ὁπότε ἤνθισε καὶ πάλιν τὸ ἐμπόριον. Αἱ ἀρχαὶ τῆς Κένυας διαθέτουν εἰδικοὺς κύωνας ἐπισημάνσεως αὐτῶν εἰς τὰς ἀποσκευὰς τῶν ταξιδιωτῶν. Ὅμως εἰς τὴν "πεπολιτισμένην" καὶ ζωόφιλον Τευτονίαν, τοῦτο δὲν ἀποτελεῖ θέμα ἐλέγχου! Προσέτι δὲ τὸ περίφημον Circus Krone ἐμφανίζει ἐλέφαντας πεποικιλμένους μετὰ προκλητικῶν Tutu καὶ διαδημάτων πρὸ θυμηδίαν τοῦ φιλοθεάμονος κοινοῦ! Ἡμέραν δέ τινα ἴσως κατανοήσει τις, ὅτι μὲ τοὺς ζώντας ἐλέφαντας δύναται νὰ καρποῦται περισσότερα ἀπὸ τοὺς νεκρούς. 
Εἰς τὰ ἐθνικὰ πάρκα τῆς Κένυας περιπολοῦν φύλακες μὲ καλάσνικοφ, κινούμενοι ἐνίοτε μετ’ ἑλικοπτέρων καὶ χρησιμοποιοῦντες ὅπλα τοῦ γερμανικοῦ στρατοῦ, ἀλλὰ καὶ "συνεργαζόμενοι" μετὰ τῶν ἀγρίων φονέων! Καίτοι δὲ τὸ 90% τοῦ ἰθαγενοῦς πληθυσμοῦ καταπολεμεῖ αὐτούς, ὅμως προσφυγικαὶ πολιτικαὶ ὁμάδες ἐκ τῆς Σομαλίας, χρηματοδοτοῦνται διὰ λόγους "ἐθνικῆς ἀσφαλείας" 60% ἐκ τοῦ ἐμπορίου τοῦ ἐλεφαντοστοῦ, πρᾶγμα διόλου ἀσύνηθες, ἐκ τῆς κακατασχέσεως τοῦ ὁποίου μέρος ὁδηγεῖται εἰς τὸ πῦρ τὸ ἐξώτερον, τὸ ἡτοιμασμένον τῷ Διαβόλῳ καὶ τοῖς "κομπάρσοις" αὐτοῦ (Ματθ. 25, 41). 
Ἐτησίως εἰς τὴν Ἀφρικὴν φονεύονται μεταξὺ τῶν 20-40.000 ζῶα ἐκ τῶν ὑφισταμένων 300.000 περίπου, τὰ ὁποῖα μὲ τὰς βαναυσότητας αὐτὰς θὰ ἐκλείψουν τὸ ἀργότερον ἐντὸς 10 ἐτῶν. Βεβαίως πάντα ταῦτα ὀφείλονται εἰς τὴν ἀδυναμίαν τῶν κρατικῶν φορέων καὶ ἱδρυμάτων τῆς Μαύρης Ἠπείρου, καὶ τὴν ἐπικρατοῦσαν διαφθορὰν ἡ ὁποία οὕτως ἀποβαίνει "μελανωτέρα"! 
Ἔ….. σεῖς οἱ καραγκιοζωόφιλοι: Ἀφήσατε κατὰ μέρος τὶς γάτες, οἱ ὁποῖες μᾶς ἔχουν πνίξει μὲ τὴ βρῶμα τους καὶ δεῖτε τοὺς ἐλέφαντας καὶ κυρίως τοὺς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι σφαγιάζονται ἀνηλεῶς καθημερινά.
_________________________________ 
1- Elefanten im Visier, Publik-Forum ἀρ. 14 (2014) 20-21.

Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015

ΟΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ GOLDBERG ΤΟΥ ΜΠΑΧ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΛΑΑΡΗ

Ο Νίκος Λαάρης στο Ίδρυμα Θεοχαράκη (22-1-2015)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Άκουσα τον Οκτώβριο του 2013 τον πιανίστα Νίκο Λαάρη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, σε ένα αφιέρωμα στον Ρίχαρντ Βάγκνερ, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννησή του. Ήταν μια ευφάνταστη, πρωτότυπη και γι’ αυτό εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση του μικρού σε έκταση – και άγνωστου εν πολλοίς - πιανιστικού έργου του Βάγκνερ, διαλεγομένου με έργα που έγραψε – και μετέγραψε - για εκείνον ο πεθερός του, Φραντς Λιστ, ο μαιτρ του πιάνου. 
Αυτή η άλλη όψη του Βάγκνερ, θα παρουσιαστεί στο φουαγιέ του θεάτρου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σ’ ένα πρόγραμμα που επιμελείται ο Νίκος Λαάρης με έργα Βάγκνερ και Λιστ μαζί με την υψίφωνο Τζούλια Σουγλάκου και τον βιολοντσελίστα Άγγελο Λιακάκη, την προσεχή Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015. Μια παραγωγή που συνδυάζεται με την περίφημη Βαγκνερική όπερα «Τριστάνος και Ιζόλδη», η οποία ανεβαίνει αυτόν τον καιρό με μεγάλη επιτυχία από την Λυρική. 
Τον Νίκο Λαάρη, όμως, άκουσα και πρόσφατα (22/1/2015) στο Ίδρυμα Θεοχαράκη να παίζει το σπουδαίο έργο του Μπαχ “Παραλλαγές Goldberg”, για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. 
Ο Ν. Λαάρης έχει μακρά θητεία στις “Παραλλαγές Goldberg”. Τις έπαιξε επανειλημμένως στο Μόναχο, σε μια σειρά παραστάσεων του Ballet Theater του Μονάχου, στην παγκόσμια πρεμιέρα της χορογραφίας του Φίλιπ Τέιλορ, και γι’ αυτή την ερμηνεία του το περιοδικό Dance Europe τον χαρακτήρισε «το αστέρι της βραδιάς». 
Έτσι νομίζω νιώσαμε όλοι όσοι βρεθήκαμε στο Ίδρυμα Θεοχαράκη την περασμένη Πέμπτη και ακούσαμε επί μιάμιση ώρα – τολμώ να πω απνευστί – τον Ν. Λαάρη να ερμηνεύει τις “Παραλλαγές Goldberg” και να μας συνεπαίρνει κυριολεκτικά. Ήταν αναμφίβολα ένα μουσικό ταξίδι σ’ ένα σύμπαν αυστηρής γεωμετρικότητας και πολυπρισματικής αρμονίας.

Η ερμηνεία του Ν. Λαάρη ήταν στιβαρή και ευαίσθητη, αυστηρή και διακριτική, εσωστρεφής μα και πανηγυρική, τολμηρή και συγκρατημένη ταυτόχρονα. Μια ισορροπία εξαιρετικά εύθραυστη, την οποία ο Λαάρης πέτυχε απολύτως. 
Στο τέλος του είπα πως η αυστηρή του ερμηνεία σε πολλά σημεία του έργου μου θύμισε την μεγάλη εκείνη Τατιάνα Νικολάγιεβα. Και ο σολίστ μου απεκάλυψε πως την είχε δασκάλα σε σεμινάρια στο εξωτερικό και πως το μόνο που είπε για την περίπτωσή του ήταν: «Αυτός είναι μουσικός»
Και είναι ακριβώς έτσι. Ο Νίκος Λαάρης είναι ένας ακριβός μουσικός! Ένας καλλιτέχνης με πολλά χαρίσματα. Έχει και το χάρισμα της επικοινωνίας με το κοινό, γι’ αυτό και είναι απόλαυση να τον ακούς να προλογίζει τα ρεσιτάλ του. 
Διάβασα κάπου πως οι Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ του Μπαχ καθώς και έργα Σκαλκώτα και Janacek περιλαμβάνονται στον υπό έκδοση πρώτο σόλο δίσκο του. Γιατί ο Λαάρης ερμηνεύει θαυμάσια και Σκαλκώτα! Ελπίζουμε να μην αργήσει η εν λόγω έκδοση. 
Ο Νίκος Λαάρης σύμφωνα με τον Stephen Pettit των Times του Λονδίνου είναι «ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης, που δεν μπορεί να παράγει ούτε έναν άσχημο ήχο». Θα συμπλήρωνα πως ο Λαάρης παράγει μόνο μουσική ποιητική. Δεν παράγει απλώς ένα καλό ήχο. Ο ήχος του είναι ποίημα, με την έννοια της δημιουργίας και της τέχνης σε μια υψηλή έκφρασή της.
[Παραθέτω ένα βίντεο που εντόπισα στο youtube: O Ν. Λαάρης παίζει John Cage από ένα αφιέρωμα στον μεγάλο συνθέτη που πραγματοποιήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών]. 


Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2015

Ο ΑΔΑΠΑΝΗΤΟΣ ΟΡΥΚΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Την Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2015 στην Αίθουσα Συναυλιών ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ η διάσημη πιανίστρια Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου μας παρουσίασε το έργο της «12 Ορυκτά» για σόλο πιάνο. 
Το έργο αυτό κυκλοφορήθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Φίλιππος Νάκας και εκτός από τις παρτιτούρες περιλαμβάνει και ψηφιακό δίσκο με την Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου να ερμηνεύει το έργο της. 
Η Α. Παπαστεφάνου είναι και συνθέτρια και μάλιστα περιπλανάται σε ετερόκλητα – εκ πρώτης όψεως – μουσικά είδη, καθώς έχει ασχοληθεί με την μελοποιημένη ποίηση, αλλά έχει γράψει και τραγούδια πιο ελεύθερου ύφους, σαν αυτά που συναντάμε στον δίσκο της Σμάλτο
Τώρα μας εκπλήσσει με δώδεκα κομμάτια για πιάνο εμπνευσμένα από την ιδιαίτερη φύση και τις διαφορετικές όψεις των ορυκτών. Λέει η ίδια: Θα μπορούσαν να 'ναι χρώματα, ιριδισμοί, κομμάτια από υπόγειες λάμψεις, τεκμήρια του χρόνου, ένα εκκρεμές από χαλαζία, σπήλαια με αντήχηση, η πέτρα Υάκινθος, ο Ίασπις και το διαμάντι... 
Ιδού τα δώδεκα ορυκτά – μέρη του καινούργιου έργου της.

1. Quartz Pendulum 
Εκκρεμές από Χαλαζία 
2. Fluorite 
Φλουορίτης 
3. Petrified Forest 
Απολιθωμένο Δάσος 
4. Larimar 
Λάριμαρ 
5. Jasper 
Ίασπις 
6. Hyacinth Stone 
Υάκινθος 
7. Reverberant Caves – Dolomite 
Σπήλαια με αντήχηση – Δολομίτης 
8. The never – ending Sandy Roads 
Οι ατελείωτοι δρόμοι της άμμου 
9. Old Waltz from Sard and Cinnabar 
Παλιό βαλς από Σάρδιο και Κινάβαρι 
10. On a Diamond’s Edge 
Στην κόψη του διαμαντιού 
11. Blue Celestine – and the smoke spiralled up… 
Μπλε Σελεστίν – κι ο καπνός στροβιλίστηκε ψηλά… 
12. Touchstone 
Λυδία Λίθος 
Στην αρχή του ρεσιτάλ στο Νάκα, η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου μας εξήγησε πειστικότατα πώς τα ορυκτά την ενέπνευσαν για το συγκεκριμένο έργο. Καθώς την άκουγα μου ήρθε συνειρμικά στο νου η ιδιαίτερη εκπομπή του Γιώργου Κοροπούλη στο παλιό Τρίτο, με τίτλο «Στοιχεία για την αγορά χαλκού». 
Και ακούγοντας από την Α. Παπαστεφάνου τον Ίασπι, θυμήθηκα ότι το όνομα του το πήρε από την εβραϊκή λέξη «yaspeh» και τον συναντάμε στην Παλαιά Διαθήκη, στις οδηγίες για το επιστήθιο των ιερέων: «…καὶ ὁ στίχος ὁ δεύτερος, ἄνθραξ καὶ σάπφειρος καὶ ἴασπις» (Έξοδος 28,18). Καθώς επίσης και το σάρδιο: «καὶ καθυφανεῖς ἐν αὐτῷ ὕφασμα κατάλιθον τετράστιχον. στίχος λίθων ἔσται, σάρδιον, τοπάζιον καὶ σμάραγδος, ὁ στίχος ὁ εἷς·» (οπ.π. 28,17). 
Αλλά και στην Αποκάλυψη συναντούμε αυτά τα ορυκτά: «καὶ εὐθέως ἐγενόμην ἐν πνεύματι• καὶ ἰδοὺ θρόνος ἔκειτο ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τὸν θρόνον καθήμενος, ὅμοιος ὁράσει λίθῳ ἰάσπιδι καὶ σαρδίῳ•» (Αποκάλυψις 4, 2-3). 
Τα ορυκτά της Α. Παπαστεφάνου δεν αφορούν φυσικά σε άμφια ιερέων της Π.Δ., ούτε και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, αλλά στην ιέρεια των αιώνων που είναι η Μουσική. 
Η Α. Παπαστεφάνου με τα "12 Ορυκτά" της, μας αποκαλύπτει έναν μουσικότατο ορυκτό πλούτο, όπου συναντά κανείς πολλές αποχρώσεις δεξιοτεχνίας, μελωδικότητας, αυστηρής και πιο ελεύθερης αρχιτεκτονικής δομής, πολυφωνίας, ρυθμολογίας, σημειολογίας, μ’ ένα λόγο όψεις και κατόψεις μιας μουσικής ορυκτολογίας διόλου αυθαίρετης, μα συνειδητής και μετ΄επιστήμης, θα έλεγα. 
Αν ο πολυγραφότατος Θεόφραστος έχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως πατέρας της ορυκτολογίας, η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου νομίζω πως με το έργο της αυτό καθίσταται η πρώτη μητέρα μιας μουσικής ορυκτολογίας, καθώς τα «12 Ορυκτά» της δεν προέκυψαν απλώς με αφορμή τα ορυκτά, αλλά ως φυσική συνέπεια τής μετ΄ ευλαβείας ανάλυσης τής σύστασής των από τη συνθέτρια. 
Ως εκ τούτου τα «12 Ορυκτά» της Αλεξάνδρας Παπαστεφάνου είναι ό,τι καλύτερο για τα Μουσεία Ορυκτολογίας του κόσμου, αλλά και για κάθε άνθρωπο που αισθάνεται ορυκτό κι εξορύσσεται από τη γη, δια της τέχνης και δη της μουσικής. 
Σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, όπου όλοι μιλούν – ιδιαιτέρως σε τούτη την εποχή της κρίσης – για τον ανεκμετάλλευτο ορυκτό μας πλούτο, καλό θα ήταν οι θέλοντες συνειδητώς ζην, να ανακαλύψουν και τα ορυκτά της Αλεξάνδρας Παπαστεφάνου. Πλούτος μουσικός αδαπάνητος.

Γιά τήν 400ή ἐπέτειο τῆς Δυναστείας τῶν Ρομάνοφ

Εικόνα από χειρόγραφο βιβλίο του 1673.
Το πλήθος παρακαλεί τη μητέρα του Μιχαήλ Ρομάνοφ να επιτρέψει στο γιο της να αναλάβει τσάρος.

Δημήτρης Μπαλτάς
Πρίν ἀπό ἑκατό περίπου χρόνια, τό 1913, εἶχε ὀργανωθεῖ ὁ ἑορτασμός τῆς συμπλήρωσης 300 ἐτῶν ἀπό τῆς ἱδρύσεως τῆς Δυναστείας τῶν Ρομάνοφ (1613). Νομίζω ὅτι τό 1913 ἡ αὐτοκρατορική οἰκογένεια, ἄν καί ζοῦσε μακριά ἀπό τόν λαό καί τήν πραγματικότητα, δέν ἦταν τελείως ἀνυποψίαστη γιά τήν «καταιγίδα» πού θά ξεσποῦσε. Ἀκόμη καί ὁ φιλοτσαρικός Τύπος τῆς ἐποχῆς καταλάβαινε πολύ καλά ὅτι ἡ παράσταση τῆς «Ἠλέκτρας» τοῦ Ρ. Στράους πού ἀνέβασε τό 1913, ἀκριβῶς τήν χρονιά τῆς σημαντικῆς ἐπετείου, ὁ Ρῶσσος σκηνοθέτης τοῦ θεάτρου Β. Μέγιερχολντ ἦταν μέρος αὐτῆς τῆς «καταιγίδας» καί ἐξ αὐτοῦ τοῦ λόγου ἄσκησε αὐστηρή κριτική στήν ἀντίστοιχη παράσταση.
Ὅπως κι ἄν ἔχουν τά πράγματα, ἡ ἐπέτειος ὁρίστηκε στίς 21 Φεβρουαρίου (6 Μαρτίου) τοῦ 1913. Τότε πραγματοποιήθηκε καί ἡ τελευταία, πολυτελής, χοροεσπερίδα ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, στήν αἴθουσα τῆς Συνέλευσης τῶν Εὐγενῶν.
Ο θυρεός του Οίκου των Ρομάνοφ

Παρουσιάζει ἐνδιαφέρον τό γεγονός ὅτι τό 2013 ὀργανώθηκαν πανηγυρικοί ἑορτασμοί γιά τά 400 χρόνια τῆς Δυναστείας τῶν Ρομάνοφ ὄχι μόνον σέ ρωσικές πόλεις (Μόσχα, Ἁγία Πετρούπολη, Κοστρομά, Βόλγογκραντ, Nίζνι Νόβγκοροντ), ἀλλά καί σέ πληθώρα χωρῶν τοῦ ἐξωτερικοῦ (στόν Καναδά, στήν Γαλλία, στό Λουξεμβοῦργο, στήν Μ. Βρετανία, στό Βέλγιο καί στήν Ιταλία). 
Εἶμαι τῆς γνώμης ὅτι οἱ σχετικοί ἑορτασμοί δέν δείχνουν τήν διάθεση μιᾶς ἐπανόδου τῶν Ρομάνοφ στά πολιτικά πράγματα. Ἄλλωστε οἱ ἴδιοι οἱ τελευταῖοι ἀπόγονοι τῆς Δυναστείας δηλώνουν ὅτι δέν διεκδικοῦν τίποτε περισσότερο ἀπό μία θέση στήν Ἱστορία. Ἀσχέτως τοῦ γεγονότος ὅτι ἡ περίοδος τῶν Ρομάνοφ ἀπό τό 1613 μέχρι τό 1916 ἦταν ἐποχή γεμάτη ἀπό αἶμα καί ἐκδίκηση (ὅπως καί ὁ μύθος τῶν Ἀτρειδῶν), ἦταν ἐπίσης ἐποχή μεγάλων ἐπιτευγμάτων στά γράμματα καί στήν τέχνη.
Ἀπό ὁποιαδήποτε ὀπτική κι ἄν δεῖ κανείς τά πράγματα, τελικά, αὐτό πού ἔχει σημασία, εἶναι ἡ διατήρηση τῆς ἱστορικῆς μνήμης.