Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2021

"ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ" ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΡΘΑ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ "ΡΟΔΙΑΣ"


Η ενορία του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Ν. Ψυχικού παρουσιάζει την νέα διαδικτυακή εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν», όπου φιλοξενούνται εργάτες του πνεύματος και της τέχνης. 
Επιμελείται και παρουσιάζει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος. 
Στην δεύτερη εκπομπή προσκεκλημένη η μουσικός Μάρθα Μαυροειδή, με σημαντική παρουσία στον χώρο της παραδοσιακής μουσικής.
Την επιμέλεια της εικόνας και του ήχου είχαν η Κατερίνα Λεονάρδου και η Μαργαρίτα Στασινού.

 

Η Μάρθα Μαυροειδή γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης. Έχει σπουδάσει σάζι με τον Περικλή Παπαπετρόπουλο, Βυζαντινή Μουσική με δάσκαλο τον Ιωάννη Αρβανίτη, Βουλγάρικο τραγούδι με την Dessislava Stefanova, την Galina Durmushlyiska, και την Tzvetanka Varimezova και φωνητική με τον Γιώργο Σαμαρτζή. 
Σπούδασε Μουσικολογία στην Φιλοσοφική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Contemporary Music Through Non-Western Techniques στο Conservatorium Van Amsterdam, και Εθνομουσικολογία στο SOAS University Of London και στο University of California Los Angleles, με υποτροφίες του Ιδρύματος Ωνάση και του Ιδρύματος Fulbright. Έχει συμμετάσχει σε συναυλίες παραδοσιακής και σύγχρονης μουσικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Queen Elizabeth Hall London, Onassis Foundation New York κ.α) σε συνεργασία με σημαντικούς Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες (Eliza Carthy, Σαβίνα Γιαννάτου, Ross Daly, Haig Yazdjian, Στάθης Κουκουλάρης, Μιχάλης Σιγανίδης, Κώστας Θεοδώρου, Nedyalko Nedyalkov, Stian Carstensen, Yurdal Tokcan), και έχει παρουσιάσει την δουλειά της σε εκπομπές στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση (Αλάτι της Γης, Τα Μυστικά της Μουσικής, Ελλήνων Δρώμενα). 
Με το σχήμα Martha Mavroidi Quartet έχουν δώσει συναυλίες στην Αμερική, την Σουηδία, την Δανία, την Ισπανία, την Γαλλία, το Βέλγιο, την Γερμανία, την Αυστρία, την Τουρκία, την Κύπρο και την Ελλάδα, και συμμετείχαν στην διεθνή έκθεση WOMEX το 2012. 
Είναι μέλος του φωνητικού κουαρτέτου "Γιασεμί" με το οποίο έχουν δώσει συναυλίες σε διάφορα φεστιβάλ (Διαδρομές στην Μάρπησσα Πάρος, Santorini Arts Factory, Μουσικές Κυριακές στο Λαβύρινθο, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνου), έχουν συνεργαστεί με το Βουλγάρικο φωνητικό κουαρτέτο Eva Quartet, συμμετείχαν στο αφιέρωμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στον Μάνο Χατζιδάκι στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, και έχουν εμφανιστεί στην τηλεόραση (Αλάτι της Γης, Borders). Έχει συνθέσει μουσική για ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους (Pink River, Tomorrow already, Princess’ taste, Ο Ξεναγός), ντοκυμαντέρ και παραστάσεις χορού και θεάτρου (Bull, 7 trax, Μεταπολίτευση, Το μαντρόσκυλο, Vacchai, Τσέχωφ και Όλγα, Ο παπαγάλος, M, Lady R, Speechless, Afterwords). 
Έργα έχουν γράψει για αυτήν οι συνθέτες Γιώργος Κουμεντάκης, Γιώργος Χατζημιχελάκης, και Katarzyna Arnhold. Συμμετείχε στην όπερα “Η Φόνισσα” του Γιώργου Κουμεντάκη συντονίζοντας το Πολυφωνικό Κουαρτέτο. 
Έχει εκδώσει πέντε δίσκους (Ο κήπος της Ρίλα, Πορτάκι, Αγιωργίτικο, Η Κλωστή και το Βελόνι, Μαγιάτικο) οι οποίοι έχουν πάρει εξαιρετικές κριτικές από ελληνικά και διεθνή μουσικά έντυπα (εξώφυλλο στο Froots και άρθρα στα Sing Out, The Scotsman, Roots World, Songlines, The Sound of the World, Jazz&Tzaz), και ένα βιβλίο με συνθέσεις και διασκευές για φωνητικό σύνολο (Η Κλωστή και το Βελόνι, εκδόσεις Fagotto). Έχει συνεργαστεί με χορωδίες και φωνητικά σύνολα τραγουδώντας, συνθέτοντας και διασκευάζοντας μουσική για φωνές a capella. Έχει διδάξει Βαλκανικό πολυφωνικό τραγούδι στο Μουσικό Χωριό, τροπικό αυτοσχεδιασμό και παραδοσιακό τραγούδι στο Μουσικό Εργαστήρι Λαβύρινθος, και μουσική για εκπαιδευτικούς στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. 
Συντονίζει το εργαστήρι φωνητικού συνόλου The Happy Hour Choir, και διευθύνει την Χορωδία Παραδοσιακής Μουσικής “Η Ροδιά”. Είναι καλλιτεχνική διευθύντρια του Tinos World Music Festival. 


Σάββατο 30 Ιανουαρίου 2021

"ΤΟΥ ΚΟΛΥΜΠΗΤΗ" - Η ΤΑΙΝΙΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ANIMATION


Του Κολυμπητή (1985) - Στράτος Στασινός, Νάσος Μυρμηρίδης (Stasinos, Myrmiridis)
Έγχρωμη ταινία με κινούμενες κούκλες 
Η ταινία σταθμός στο ελληνικό animation (stop motion), χρειάστηκε 3½ χρόνια για να ολοκληρωθεί, και βασίστηκε στους στίχους ενός δημοτικού τραγουδιού της Ηπείρου (Σενάριο: Κώστας Παπαγεωργίου). Αφηγείται με αλληγορία τη δραματικότητα των ανθρώπινων σχέσεων.
Tο σενάριο της ταινίας βασίστηκε στο δημοτικό τραγούδι–παραλογή «του κολυμπητή». O μύθος του παλικαριού που βουτάει αναζητώντας το χαμένο δαχτυλίδι, με ρίζες αρχαίες αν θυμηθούμε το Θησέα που βούτηξε στη θάλασσα για να βρει το δαχτυλίδι του Mίνωα και ν’ αποδείξει ότι είναι γιος του Aιγέα, συναντάται έκτοτε, σε πολλές χώρες. Aπό τις παραλλαγές των μύθων που υπάρχουν στο βιβλίο «Παραλογές» του Nικόλαου Πολίτη, έγινε μια επιλογή για την ανάπτυξη της ιστορίας «του κολυμπητή». 
Τα σκηνικά που αναπαριστούν ένα ηπειρώτικο τοπίο, είναι του Στ. Στασινού και του Γ. Αγγελόπουλου και τα κουστούμια της Ε. Χειλαδάκη. 
Στο φιλμ τραγουδούν η Σ. Γιαννάτου και ο Γ. Σαμσιάρης. Η μουσική είναι του Ν. Τάτση. 
Η ταινία κέρδισε το Α' Βραβείο Καλύτερης ταινίας Μικρού Μήκους στο ΦΕΚ 1985 και το αντίστοιχο βραβείο από την ΠΕΚΚ. Επίσης κέρδισε Κρατικό βραβείο Μικρού Μήκους την ίδια χρονιά.

 

ΤΟΥ ΚΟΛΥΜΠΗΤΗ - ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ by Panagiotis Andriopoulos on Scribd

Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2021

ΜΑΤΑΙΟΣ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΒΟΛΟΚΟΛΑΜΣΚ ΙΛΑΡΙΩΝΑ

Ο Καθολικός Πατριάρχης πάσης Γεωργίας Ηλίας Β'
και ο Γρηγόριος Αλφέγιεφ (νυν μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων) 


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Διαβάζοντας την – άλλη μία – συνέντευξη του μητροπολίτου Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα στο γνωστό …πρακτορείο, μου ήρθε αυθόρμητα στο νου το περίφημο χωρίο από την Επιστολή του Ιακώβου: «Ει τις δοκεί θρήσκος είναι εν υμίν μη χαλιναγωγών γλώσσαν αυτού, αλλ' απατών καρδίαν αυτού, τούτου μάταιος η θρησκεία». 
Ολισθαίνοντας αχαλίνωτα, ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας λέει πράγματα ανυπόστατα, ανακριβέστατα, έως και ψευδέστατα. 
Στέκομαι – ελλείψει χρόνου – μόνο σε όσα είπε για την Εκκλησία της Γεωργίας και για την εισβολή της Ρωσικής Εκκλησίας στο κανονικό έδαφος της Γεωργίας. 
«Η Ρωσική Εκκλησία έχει επανειλημμένως δηλώσει, ακόμη και διά αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου, ότι αναγνωρίζει τις προαναφερθείσες περιοχές ως κανονικό έδαφος της Εκκλησίας της Γεωργίας», είπε ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ. 
Και οι επιστολές του Πατριάρχη Γεωργίας Ηλίας προς τον Μόσχας Κύριλλο για συστηματικές ενέργειες εισπήδησης πώς εξηγούνται; Έδωσε ποτέ καμία εξήγηση η Εκκλησία σας; Προφανώς όχι. Αυτά τα λέτε στα …πρακτορεία σας για λαϊκή κατανάλωση. 
Και μετά μας είπατε: «Αναγνωρίζουμε ανεπιφύλακτα και το παλαιό αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Γεωργίας, το οποίο έλαβε από το Πατριαρχείο Αντιοχείας και όχι από την Κωνσταντινούπολη, όπως τον τελευταίο καιρό άρχισαν να λένε οι οπαδοί του Φαναρίου». 
Αναγνωρίζετε το «παλαιό αυτοκέφαλο» από την Αντιόχεια τόσο πολύ που το καταργήσατε αντικανονικότατα το 1811 για να κάνετε τη Γεωργία επαρχία σας! Και ήλθε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, μετά από σχετικό αίτημα φυσικά, να δώσει την οριστική λύση και να χορηγήσει την Αυτοκεφαλία το 1990. 

Η παράδοση του Τόμου της ανεξαρτησίας και πατριαρχίας στην Εκκλησία της Γεωργίας, 
στις 23 Μαρτίου 1990, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Δημήτριο. 
Φωτογραφία: Νικόλαος Μαγγίνας 

Το ότι ο Πατριάρχης Γεωργίας Ηλίας πήγε στο Φανάρι και παρέλαβε πανηγυρικά τον τόμο της Αυτοκεφαλίας από τον μακαριστό Οικουμενικό Πατριάρχη Δημήτριο, είναι κάτι που «τον τελευταίο καιρό άρχισαν να λένε οι οπαδοί του Φαναρίου»;
Άγιε Βολοκολάμσκ, βλέπω το τέλος σας και γρήγορα! Μου θυμίζετε το των Παροιμιών: «ύπαρξις επισπουδαζομένη μετά ανομίας ελάσσων γίνεται». Κρίμα που εσείς δεν μπορείτε να το δείτε διότι κοροϊδεύετε και τον ίδιο σας τον εαυτό. Ως ανήρ θυμώδης παρασκευάζετε μάχας! Ανοίξτε τα μάτια σας, όμως! Εις αέρα δέρετε!

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2021

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΖΙΑΣ: Ημέρες Ολοκαυτώματος (Τρία ποιήματα)

Δύο Εβραιοπούλες φιλιούνται στο στόμα μέσα από το συρμάτινο φράχτη
στο γκέτο του Lodz στην Πολωνία.
Φωτογραφία του Mendel Grossman, που δολοφονήθηκε στο Ολοκαύτωμα.

27 Ιανουαρίου
Διεθνής Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος

ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ 

Εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ ἀναζητᾶμε 
τὴν Ὀμορφιὰ στιγματισμένη. 
Εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ τὸ Ἄγνωστο 
φθονοῦμε καὶ τὸ Μάταιο μᾶς καταδιώκει. 

Εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ ἀγοράζουμε 
τοὺς ἀπογοητευμένους ἐραστές. 
Εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ Ἀκόρεστοι πάλι 
σπαράζουμε τὸ κουφάρι τοῦ ἐπιβήτορά μας. 

Εἴμαστε ἐμεῖς τὰ κουταλάκια τῶν πληβείων, 
τὰ πασουμάκια καὶ τὰ κομποσκοίνια τῶν ἁγίων. 
Εἴμαστε ἐμεῖς οἱ πορσελάνες τῶν μικροαστῶν, 
οἱ φιλήσυχοι, οἱ σιωπηλοί, οἱ νοικοκυραῖοι. 

Εἴμαστε ἐμεῖς κατεψυγμένα ὁμοιώματα 
καὶ κοῦκλες βιολογικὲς μισοτιμῆς. 
Εἴμαστε ἐμεῖς ἡ Ἀδηφαγία τῆς ζωῆς. 
Εἴμαστε ἐμεῖς ἡ μόνη σας Ἐλπὶς τοῖς μετρητοῖς. 
-Πολεμώντας υπό σκιάν…, Γιώργος Κοζίας, Περισπωμένη, 2017. 

Η ΣΥΜΒΙΩΣΗ 

Τα χρυσά σου μαλλιά Μαργαρίτα 
τα σταχτιά σου μαλλιά Σουλαμίτ 
PAUL CELAN 

Επιστρέφω στο σκοτεινό σπίτι. 
Με υποδέχονται στον προθάλαμο. 
Η Μαργαρίτα και η Σουλαμίτ. 
Κρατάνε μαχαίρια. Ορμάνε. 
Νιώθω τα κτυπήματα. 
Παραδίδομαι. 
Αγαπιόμαστε. Κοιμούνται. Ξυπνάνε. 
Πίνουμε το μαύρο γάλα της αυγής… 
-Κόσμος χωρίς ταξιδιώτες, Γιώργος Κοζίας, Στιγμή, 2007 

ΨΑΛΜΟΣ ΧΙΙΙ 
Σκάβανε 
Άγιες μέρες, άγιες νύχτες 

Έσκαβε ο σαράφης, ο αυλικός 
ο θηριοδαμαστής 

ανέβαινε η τέφρα 
σκάβανε τα μάτια 

με σάρκα και οστά 
οι σκύλοι των τυμβωρύχων 
εν τη απουσία Σου. 
-«Ζωολογικός κήπος», Γιώργος Κοζίας, Στιγμή, 1989

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2021

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΕΛΦΩΝ ΓΙΑ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑ ΤΟΥ 1821


Ο Δήμος Δελφών, με αφορμή τον εορτασμό των 200 ετών από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, προέβη στην έκδοση ενός εβδομαδιαίου επετειακού ημερολογίου για το 2021. 
Πρόκειται για μια εξαιρετικά επιμελημένη έκδοση που σκιαγραφεί τις μορφές των θεμελιωτών της ελευθερίας, με αναφορά στα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περιοχή της Παρνασσίδας. Η δημιουργία του ημερολογίου αποτελεί καρπό συνεργασίας πολλών προσώπων που εργάστηκαν αφιλοκερδώς. 
Πιο συγκεκριμένα, την έκδοση επιμελήθηκε ο κ. Νίκος Κατσικούλης, ο οποίος επίσης συνέταξε τα κείμενα μαζί με τις κ.κ. Μάρω Τασιού-Γουργουρή και Λίλα Σέββα, ενώ τα επιμελήθηκε φιλολογικά η κ. Κρυσταλλία Κώνστα. 
Παραθέτουμε στη συνέχεια τα Εισαγωγικά στην έκδοση του Ν. Κατσικούλη, που είναι κατατοπιστικά: 


Το 1930 εορτάστηκε ετεροχρονισμένα η εκατονταετηρίδα από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, αφού η Μικρασιατική Εκστρατεία δεν είχε επιτρέψει την απόδοση τιμής και σεβασμού προς τους εθνικούς μας ήρωες το 1921. Τότε ορθώθηκαν ανδριάντες και μνημεία σε ολόκληρη την Ελλάδα προς τιμήν των αγωνιστών της Εθνεγερσίας και σε ανάμνηση των μεγάλων γεγονότων που την περιέβαλαν.
Παραμονές του 2021 ετοιμαζόμαστε να εορτάσουμε την διακοσιετηρίδα από το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821. Στόχος των εορτασμών, αυτή τη φορά, δεν είναι η ανέγερση ανδριάντων ή η καταγραφή της ιστορίας του Αγώνα. Η ιστορία της Επανάστασης του 1821 είναι γραμμένη με χρυσά γράμματα στην εθνική μας συνείδηση και ούτε ξαναγράφεται, ούτε παραχαράσσεται. Στόχος θα πρέπει να είναι ο εθνικός και προσωπικός μας αυτοπροσδιορισμός με μέτρο το ηθικό ύψος και την αξία όλων εκείνων που τιμήθηκαν με ανδριάντες και τα ονόματά τους λαξευμένα σε μαρμάρινα μνημεία έχουν παραδοθεί στην αιωνιότητα. 
Κατά τον Αγιαθυμιώτη Ε. Σταθόπουλο, «το ‘‘ήθος’’ του δικού μας τόπου αποκρούει την καύχηση» (Η Φωκίδα της Επανάστασης, Α’, Αθήνα, 1994, σ.16). Όμως ο τόπος μας, πέραν των άλλων, έχει να καυχάται για το ότι καθ’ όλη την περίοδο της Επανάστασης διαδραμάτισε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο στην υπόθεση του Αγώνα. Μάλιστα, η Παρνασσίδα, της οποίας τα γεωγραφικά όρια ταυτίζονται με τα διοικητικά όρια του Δήμου Δελφών, μπορεί να χαρακτηρισθεί η μήτρα της Επανάστασης στη Ρούμελη, καθώς στις 24 Μαρτίου 1821 στο μοναστήρι του προφήτη Ηλία Παρνασσίδος ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας, ο Γερο-Πανουργιάς, ο Γιαγτζής, ο Γκούρας, ο Παπαντριάς κ.α. ανταποκρίθηκαν στην κλήση της ιστορίας και πρώτοι αυτοί ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης. Επίσης η Παρνασσίδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, άλλοτε επιτυχώς κι άλλοτε ανεπιτυχώς, έφερε το βάρος της ανάσχεσης των τουρκικών στρατευμάτων που ήθελαν να καταπνίξουν την Επανάσταση στη Στερεά και την Πελοπόννησο. 


Είναι καθήκον μας, όχι επιδεικτικά και φαντασμαγορικά, αλλά με μεγαλοπρεπή σεμνότητα, να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες του 1821. Αυτοί έκαναν το χρέος τους στην ιστορία, στην πατρίδα και στις γενιές που τους διαδέχθηκαν και δεν έχουν να ωφεληθούν από τις τιμές μας. Το καθήκον μας έχει αναφορά στο παρόν και στο μέλλον. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε και να μάθουν όσοι μας ακολουθούν, ότι η σημερινή ελεύθερη πατρίδα, πριν παζαρευτεί στα γραφεία των διπλωματών, απέκτησε υπόσταση και αξιώσεις αυτοδιοίκησης, επειδή λίγοι εμπνεύσθηκαν από έναν ιερό πόθο, οι λίγοι μύησαν πολλούς, οι πολλοί προετοιμάστηκαν και τον «κατάλληλο» καιρό, έτοιμοι να νικήσουν ή να πεθάνουν, ορθώθηκαν απέναντι στο δυνάστη τους και τους συμμάχους του. 
Συνεπώς ο τόπος μας δικαιούται την ιερή καύχηση, για το Δεσπότη του που έπεσε πολεμώντας, για το μαρτύριο του Διάκου, για όσους κλείστηκαν χορεύοντας και μυκτηρίζοντας το θάνατο στο Χάνι της Γραβιάς. Ο τόπος μας καυχάται για τους Γαλαξειδιώτες καπεταναίους, που σαν έτοιμοι από καιρό πρωτοστάτησαν σε κάθε μάχη, καυχάται για το Θοδωράκη Τράκα, που θεώρησε το νεκρό γιο του σφάγιο στις χαρές της πατρίδας του και καυχάται για τον Παπαντριά, που προγευόμενος την ελευθερία οπλοφορούσε προκλητικά πριν την Επανάσταση και τίμησε τα όπλα του σε αυτήν. Καυχάται ο τόπος μας για πολλούς επώνυμους και αφανείς, άνδρες και γυναίκες, που πότισαν τα χώματά μας με αίματα και ιδρώτα. 


Το ανά χείρας επετειακό ημερολόγιο, επιχειρεί στο μέτρο του δυνατού να σκιαγραφήσει μερικούς από τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης στην Παρνασσίδα και να περιγράψει σύντομα, δε γινόταν διαφορετικά, το σπουδαιότερα ιστορικά γεγονότα. Ανατρέξαμε στις πηγές, που πολλές φορές δε συμφωνούν μεταξύ τους και επιδιώξαμε να αποτυπώσουμε, όσο το δυνατόν ακριβέστερα την ιστορική αλήθεια. Σε καμμιά περίπτωση δεν εξωραΐσαμε τίποτα. Οι ήρωες της Εθνεγερσίας του 1821 ήταν άνθρωποι με πάθη και αδυναμίες, όπως εμείς, που άλλοτε στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και άλλοτε όχι. Όλοι τους όμως, πολέμησαν γενναία και με αυταπάρνηση για τον κοινό σκοπό. 
Ευχαριστίες οφείλουμε στο Δήμαρχο Δελφών, κ. Παναγιώτη Ταγκαλή, που ενθάρρυνε την έκδοση, στον Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Φωκίδας, κ. Γεώργιο Δελμούζο, που ενέκρινε τη χρηματοδότησή της από τον Ο.Π.Α.ΣΤ.Ε. όπως και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ο.Π.Α.ΣΤ.Ε. Επίσης, ευχαριστούμε τον καλό εκπαιδευτικό κ. Δημήτρη Παλούκη, που βοήθησε να υπερβούμε τα αδιέξοδα της έρευνάς μας, την κ. Ευθυμία Ζουμά για τη μεγάλη συμβολή της, τους κκ. Ηλία Μασσάρο, Μπάμπη Καρέλη, Παναγιώτη Λαλά, Στάθη Μαντζώρο, Αριστοτέλη Πούρνο, Στράτο Ακτίδη και το φωτογραφικό studio Λαλάς που μας παραχώρησαν ευχαρίστως φωτογραφίες τους. Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και τον συλλέκτη κ. Ηλία Δαραδήμο που μας παραχώρησαν ψηφιακά τεκμήριά τους. Τέλος ευχαριστούμε τους ανθρώπους των εκδόσεων «Αρχέτυπο» για την καλή συνεργασία. Επιθυμία μας είναι αυτό να είναι το πρώτο μιας σειράς ημερολογίων, που θα αναδεικνύουν την ιστορία, την παράδοση και τον πολιτισμό του τόπου μας. Ας είναι το 2021, έτος τοπικής και εθνικής ανάτασης. 
Για την επιτροπή του Δήμου Δελφών για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, 
Νικόλαος Κ. Κατσικούλης, Πρόεδρος

Μουσείο Ελληνικής Επανάστασης, Οικία Πανουργιά, Άμφισσα, φωτογραφία Μπάμπη Καρέλη.

Μουσείο Αθανασίου Διάκου, Αθανάσιος Διάκος.



Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021

ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΔΕΝ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΜΕ ΑΛΛΑ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΛΟΓΟ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
«Ξενίας δεσποτικῆς, καὶ ἀθανάτου τραπέζης, ἐν ὑπερῴῳ τόπῳ, 
ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί, πιστοὶ δεῦτε ἀπολαύσωμεν, 
ἐπαναβεβηκότα λόγον…» 
Δυστυχώς στις μέρες μας, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, κυριαρχεί η συνθηματολογία γύρω από το μέγιστο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας: “Στην εκκλησία δεν κολλάς ιό, κολλάς Θεό”. Παραφράζοντάς το εμείς λέμε: «Δεν μας ενδιαφέρει να αποδείξουμε ότι δεν κολλάμε ιό, μας ενδιαφέρει μόνο να κολλήσουμε Θεό». 
Από την αρχή της συζήτησης, κυρίως και κατ’ εξοχήν, μεταξύ εκκλησιαστικών, είμαστε αντίθετοι στην «αποδειξιμότητα» του μυστηρίου. Άλλωστε γι’ αυτό είναι μυστήριο. Και ως τέτοιο το χρειαζόμαστε: αναπόδεικτο και άρα όπως πρέπει …επικίνδυνο! Τι μυστήριο, αλήθεια, θα ήταν αν μπορούσαμε να αποδείξουμε εργαστηριακά ότι κολλάει ή ότι δεν κολλάει; Εκτός και υιοθετήσουμε – άπαγε! – την εξής «ευσεβή» κενολογία: "Πήγε ένας ιερέας να κοινωνήσει κάποιους ασθενείς, στο Λοιμωδών.. Ζήτησε ένας γιατρός να κοινωνήσει κι αυτός.. από περιέργεια; ..από απιστία;.. Ο παππούλης τον μετέλαβε. Αυτός δεν κατάπιε την Θ. Κοινωνία, την κρατούσε στο στόμα του.. Αμέσως την πήγε στο εργαστήριο για ανάλυση.. Τα αποτελέσματα έδειξαν: Αίμα από άνδρα, ετών τριαντατριών.. Ο γιατρός έβγαλε την ιατρική του μπλούζα, κατέθεσε την Άδειά του. Σήμερα είναι μοναχός στο Άγιο Όρος". 
Είναι γνωστή η ερμηνευτική προσέγγιση στον ΚΗ΄ κανόνα της Στ’ Οικουμενικής Συνόδου, για την Θεία Μετάληψη σε καιρό πανώλης, την οποία διαβάζουμε στο «Πηδάλιο» του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου: 
"Όθεν και Ιερείς και Αρχιερείς πρέπει εν καιρώ πανώλης να μεταχειρίζωνται τρόπον εις το να μεταλαμβάνουν τους ασθενούντας, όστις να μη παραβαίνη τον Κανόνα τούτον, ουχί βάλλοντες μέσα εις σταφίδα τον άγιον Άρτον, αλλά εις τι αγγείον ιερόν, και εκείθεν να τον λαμβάνουν, ή οι μόρται (μόρτης: άνθρωπος που είχε πάθει ανοσία στην πανούκλα και προσέφερε τις υπηρεσίες του στην κοινότητα θάβοντας τους νεκρούς και περιθάλποντας τους ασθενείς), ή οι ασθενείς, δια λαβίδος. Το δε αγγείον συν τη λαβίδι να βάνεται εις ξύδι, και το οξύδι να ρίπτηται εις το χωνευτήριον, ή με όποιον άλλον τρόπον δυνηθώσι ασφαλέστερον και κανονικόν". 
Αυτή την πρακτική, της σταφίδας στον άγιο Άρτο, μας την διέσωσε ο Κώστας Κρυστάλλης στο διήγημά του «Η Κυρά – Νίτσα», όπου αυτή η ευλογημένη κρυπτοχριστιανή, μας λέει πως «δεν της το ‘λεγε η καρδιά, δεν της το ‘λεγε η ψυχή της να πεθάνει τούρκα φανερά - φανερά. Ήθελε να ξεψυχήσει αφού μεταλάβει το αίμα του Χριστού μας, όπως κάνει στο θάνατο του καθένας χριστιανός. Μα πώς να το καταφέρη αυτό; Πώς να φέρει τον παπά με τα Άχραντα Μυστήρια στο κονάκι της να την μεταλάβη;… Αλίμονο αν την ένοιωθαν μοναχά οι τούρκοι συγγενείς της!…». 
Στέλνει μήνυμα στον Δεσπότη η Κυρά Νίτσα και "ο Δεσπότης δεν χάνει καιρό και κάμνοντας το σταυρό του στο Θεό, να μη τύχη και φανερωθή πρόωρα το έργο του, στέλνει στην ετοιμοθάνατη Κυρά-Νίτσα, μια καλογριά του Αρχιμαντρειού. Η καλογριά πήγε με την πρόφαση να την δη πώς ήταν -σαν ήταν άρρωστη- και μια ώρα που δεν ήταν άλλη ψυχή στον οντά παρ’ αυτή κ’ η άρρωστη Κυρά-Νίτσα, σκύφτει η καλογριά στ’ αυτί της άρρωστης και της λέει πως ο Δεσπότης της σχωρνάει τες αμαρτίες και βάζει μεσ’ στα μαραμένα χείλια της ένα σπειρί σταφίδα, που την έκρυφτε στον κόρφο της βαθειά, που είχε κλεισμένη μέσα της μια σταλαματιά από τ’ Άχραντα Μυστήρια. Κι εκεί που η καλογριά εμουρμούριζε «του δείπνου σου του μυστικού», η άρρωστη Κυρά-Νίτσα κατέπινε με μια ουράνια ευχαρίστηση την αγιασμένη σταφίδα. Ξανασκύφτει η καλογρηά, την φιλεί γλυκά - γλυκά σαν αδερφή της και φεύγει δακρύζοντας…"
Άρα εδώ λαμβάνει σάρκα και οστά το της Θ. Μεταλήψεως: «μυστικήν βρώσιν φάγε..». 
Γιατί η μη μυστική βρώσις, ως αισθητή που είναι, μπορεί να αλλοιωθεί. 
Θυμίζουμε και τα της προετοιμασίας και της αποξήρανσης της Ιεράς Παρακαταθήκης κατά την Μεγάλη Πέμπτη, όπως τα έχει καταγράψει ο αείμνηστος καθηγητής Ιωάννης Φουντούλης (Απαντήσεις εις Λειτουργικάς απορίας. Τόμος Α’. ΣΤ’ έκδοσις. Εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι, 1991). Ο μεγάλος λειτουργιολόγος του καιρού μας σημειώνει ρητώς πως "εκεί που πρέπει να στρέφεται η προσοχή των ιερέων μας είναι στο να γίνεται πλήρως η αποξήρανσις και ει δυνατόν αυθημερόν ή την επομένη, το πολύ, ημέρα, για να αποφεύγεται η τυχόν αλλοίωσις του αγίου άρτου και για να είναι ευκολώτερος ο μελισμός του." 
Την σχετική παράδοση περιγράφει η «Ιερά Ανθολογία» του ιεροδιδασκάλου Δανιήλ Γεωργοπούλου (έκδοσις 5η, εν Αθήναις 1898, σελ. 100). 
Ιδού η σχετική λεπτομερής διάταξη: 
"Μετά δε το τέλος της λειτουργίας απλώνει το αντιμίνσιον (ο ιερεύς) εις την αγίαν τράπεζαν και εκβαλών από τον αρτοφόρον (τον άγιον άρτον) τον βάλλει εις το δισκάριον και θυμιάσας κύκλω και προσκυνήσας ευλαβώς τον μελίζει με την αγίαν λόγχην εις μερίδια μικρά μετ’ ευλαβείας και φόβου˙ μετά δε ταύτα βάλλει εκ δεξιών της αγίας τραπέζης σκαμνίον και εν αυτώ πλίνθον ή λίθον και επάνω εις αυτό σκεύος πήλινον ή χαλκούν ή σιδηρούν καθαρόν με κάρβουνα αναμμένα και προσκυνήσας ευλαβώς, λαμβάνει τον άγιον δίσκον, όστις να μη είναι από κασσίτερον, με μεγάλην προσοχήν και τον βάλλει επάνω εις το σκεύος, εν ω είναι τα κάρβουνα, προσέχων καλώς δια να ξηρανθώσιν αι μερίδες κατά μικρόν, γυρίζων αυτάς με την αγίαν λόγχην, και να μη παρακαώσιν, αφού δε καλώς θερμανθή το δισκάριον το κατεβάζει και το βάλλει επάνω εις το άγιον αντιμίνσιον ή εις τα καλύμματα, προσέχων μη παραζεσταθή και καώσιν˙ όταν δε αι μερίδες ψυχρανθώσι, βάλλει τον δίσκον εκ δευτέρου εις το πυρ, και ούτω ποιήσας πολλάκις έως να ξηρανθώσι καλώς, τότε τας βάλλει εις το αρτοφόριον και το βάλλει εις τον τόπον του προσκυνήσας ευλαβώς και διπλώνει το αντιμίνσιον"
Ο καθηγητής Ι. Φουντούλης σημειώνει ότι "ο τρόπος αυτός της αποξηράνσεως παρουσιάζεται κάπως απηρχαιωμένος. Ο ιερεύς, του οποίου ο ναός διαθέτει σύγχρονα ηλεκτρικά μέσα, μπορεί ασφαλώς να τα χρησιμοποιήση και στην περίπτωσι αυτή ή κατά την κρίσι του να τελειοποιήση τα παραδεδομένα." 
Αλλά, με την ευκαιρία, ας πούμε δυο λόγια και για τους ...ολιγόπιστους ιερείς της σήμερον σε σχέση με την Θεία Μετάληψη. 
1. Κραδαίνουν οι διάφοροι κληρικοί το επιχείρημα ότι ο ιερέας καταλύει την Θ. Κοινωνία και δεν παθαίνει τίποτα. Σωστά! Τότε γιατί πολλοί ιερείς στις μεγάλες ενορίες αποφεύγουν συστηματικά να καταλύσουν θεωρώντας ότι αυτό είναι αυτονόητη υποχρέωση των νεώτερων και κυρίως των διακόνων;
2. Γιατί αρκετοί ιερείς όταν καταλύουν χρησιμοποιούν άλλη λαβίδα από αυτήν με την οποία κοινώνησαν τους πιστούς; 
3. Γιατί υπάρχουν ιερείς που επικαλούνται ασθένεια, π.χ. σάκχαρο, και αποφεύγουν να καταλύσουν την Θ. Κοινωνία; Τι άραγε φοβούνται; 
4. Να θυμίσουμε ότι Αρχιερείς δεν καταλύουν την Θ. Κοινωνία. 
5. Στο mountathos-eshop διαβάζουμε μία διαφήμιση για αγιορείτικο νάμα, το οποίο διατηρεί χαμηλό αλκοολικό βαθμό (10% vol) για να μην ζαλίζει τους ιερείς μετά την κατάλυση της θείας Ευχαριστίας. Άραγε, μετά την κατάλυση ζαλίζονται οι ιερείς, αν δεν έχουν το σωστό νάμα; 
6. Σε διαφήμιση βιολογικού νάματος, εξάλλου, διαβάζουμε τα εξής: "Φανταστείτε τον ιερέα σε τι δοκιμασία βάζει το συκώτι του, αν ο οίνος του Νάματος περιέχει ανεξέλεγκτα χημικά συντηρητικά ή φυτοφάρμακα ή δεν είναι βιολογικός ή είναι κακής ποιότητος." 
Γνωστός και «δημοφιλής γέροντας» μας είπε πανηγυρικά πρώτα ότι αστυνομικοί του έκαναν αλκοτέστ και δεν ανιχνεύθηκε η Θ. Κοινωνία που μόλις είχε καταλύσει, και στη συνέχεια, με «εν Κυρίω εγκαύχησι». ότι κατέλυσε και ένα δισκοπότηρο με σκουλήκια! Πρόκειται για αδιανόητες «αποδείξεις» του ότι η Θ. Κοινωνία δεν «κολλάει», δεν «ανιχνεύεται» και τα παρόμοια, που διασύρουν, στην πραγματικότητα, το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. 
Αλλά όσοι …ενοχλούνται από την θεολογική συζήτηση για τον τρόπο της μεταδόσεως των Τιμίων Δώρων, ένεκα πανδημίας, ας μη λησμονούν ότι η «παραδοσιακή» Εκκλησία της Ρωσίας δεν διστάζει να εφαρμόσει την εξής πρακτική: 
Οι ιερείς απολυμαίνουν σε οινόπνευμα (αλκοόλ) τις λαβίδες κατά τη διάρκεια της Θ. Κοινωνίας, μετά από κάθε πιστό που κοινωνά. Επιπλέον, οι λαϊκοί δεν σκουπίζουν τα χείλη τους στο κοινό για όλους μάκτρο, αλλά σε ξεχωριστά μαντήλια τα οποία έπειτα καίγονται. Οι μεταλαμβάνοντες δεν ασπάζονται το Άγιο Ποτήριο. Ενδιαφέρον, επίσης, είναι το γεγονός ότι η Ρωσική Εκκλησία αποφάσισε να αυξήσει την ποσότητα της Θείας Κοινωνίας στους πιστούς για να σκοτώσει τον κορωνοϊό, λόγω του αλκοόλ που εμπεριέχεται σε αυτήν! Μια άποψη η οποία ελέγχεται επιστημονικώς. Κι ακόμα αποφάσισε πως το κρασί για τη Θεία Κοινωνία θα εμφιαλώνεται σε σκεύη μιας χρήσης! Η δε Εκκλησία της Ρουμανίας σε ένα μεγάλο βαθμό έχει υιοθετήσει την χρήση ατομικών λαβίδων. 
Αλλά, ίσως πρέπει να μπούμε λίγο στην εκκλησιαστική λογική: 
Ἡ λαβίς ἡ μυστική, ἡ τόν ἄνθρακα Χριστόν, συλλαβοῦσα ἐν γαστρί, σύ ὑπάρχεις Μαριάμ. (Από την θ΄ ωδή της Υπαπαντής). 
Με την Θεία Ευχαριστία δεν αποδεικνύουμε τον Λόγο, αλλά Τον απολαμβάνουμε! Όπως λέει και η ευχή από την Ακολουθία του Ευχελαίου «...καί θεάσασθαι αὐτοψεί τό πρόσωπον τῆς ἁγίας ἀναφορᾶς, καί ἀπολαῦσαι τῆς θείας καί ἱερᾶς Λειτουργίας». Η διαφορά τεράστια… 
Ξενίας δεσποτικῆς, καὶ ἀθανάτου τραπέζης, ἐν ὑπερῴῳ τόπῳ, ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί, πιστοὶ δεῦτε ἀπολαύσωμεν, ἐπαναβεβηκότα λόγον… (Ειρμός θ΄ ωδής Μ. Πέμπτης). 
Απολαμβάνομεν «ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί…». Μυστικώς και εν σιγή, καθώς «ου φέρει το μυστήριον έρευναν».

Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2021

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΝΙΓΗΡΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΟΥ ΕΝΟΧΛΗΣΕ ΤΟΝ "ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΤΥΠΟ"


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Νιγηρίας κ. Αλέξανδρος σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» και στον Σταύρο Τζίμα μίλησε με την παρρησία που τον διακρίνει για την σχέση της Εκκλησίας με την πανδημία του κορωνοϊού. 
Ας δούμε τι είπε ο Νιγηρίας κ. Αλέξανδρος: 
«Λυπήθηκα για όλους που δεν θέλησαν να γνωστοποιήσουν ότι βρέθηκαν θετικοί. Κάποιοι βρέθηκαν σε δύσκολη θέση ή και πέθαναν κιόλας. Αυτό είναι απαράδεκτο». 
Όσο για τη γενικότερη συζήτηση περί του δήθεν απρόσβλητου από τον ιό στο εσωτερικό των ναών και κατά το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, τόνισε: 
«Πρέπει να απαντήσει η “άλλη πλευρά”, εκείνη που βλέπει διωγμούς, κατακόμβες, που θέλει να βουτήξουμε το λάβαρο της Αγίας Λαύρας και να βγούμε στους δρόμους, σε μια πάρα πολύ απλή και αγαθή ερώτηση: μέσα στην εκκλησία η κτιστότητα (σ.σ.: ο γήινος, ο ανθρώπινος χαρακτήρας) καταργείται; Αναιρείται; Έχω την αίσθηση πως όχι. Γιατί αν αναιρείται, τότε δεν θα έπρεπε κανένας από εμάς να πεθαίνει. Θα έπρεπε εκατομμύρια άνθρωποι από συστάσεως της Θείας Ευχαριστίας να είχαν παραμείνει ζωντανοί. Και όμως μπαίνουμε, λειτουργούμε, μεταλαμβάνουμε, ξέρουμε ότι μεταλαμβάνουμε σώμα και αίμα Χριστού, όχι κάτι συμβολικό, αλλά ουσιαστικό.
Αλλά ξέρουμε και κάτι άλλο, το οποίο, ωστόσο, στο πλαίσιο του θρησκευτικού αναλφαβητισμού που επικρατεί, διαφεύγει από τους περισσότερους: ότι το φάρμακο της αθανασίας και όλα αυτά που γνωρίζουμε έχουν εσχατολογική έννοια. Μήπως έχουμε καθήκον να εξηγήσουμε περισσότερα πράγματα, λόγω θρησκευτικού αναλφαβητισμού, στους απλούς ανθρώπους; Στους ιερωμένους, μηδέ και επισκόπων εξαιρουμένων; Μήπως η θεολογική τους κατάρτιση είναι ελλιπής; Μήπως πρέπει να ξανακαθίσουμε στα θρανία πρώτα και καλύτερα οι επίσκοποι; 
Εγώ δεν είχα κανένα απολύτως πρόβλημα να προχωρήσω κάποια πράγματα τα οποία ίσως στην Ελλάδα να μην τα αποδέχονταν. Με αφήνει αδιάφορο, διότι εκείνο που με κάλυψε ήταν όχι μόνον η ανθρώπινη συνείδησή μου, αλλά και η ίδια η θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη να γίνουν απολύτως σεβαστοί οι κατά τόπους νόμοι και τα πάντα όσα πρέπει για να προστατευθεί η δημόσια υγεία. Αυτό τα λέει όλα και αφήνει στη διακριτική ευχέρεια των κατά τόπους επισκόπων να φροντίσουμε για το πώς θα διαχειριστούμε τις ακολουθίες».
Ένα από αυτά στα οποία πρωτοτύπησε ο μητροπολίτης Νιγηρίας ήταν και η λήψη της Θείας Κοινωνίας. «Δεν υπάρχει εκκλησία χωρίς το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Εχω τη βεβαιότητα ότι κανείς απ’ όσους θεώρησαν ότι πιθανόν θα πρέπει να αλλάξει, έστω περιοδικά αυτή την εποχή, ο τρόπος μετάδοσης της Θείας Ευχαριστίας δεν αμφισβήτησε ούτε το μυστήριο, ούτε την ιερότητά του, ούτε τη θεολογική του ερμηνεία. Για το μέσο μετάδοσης έγινε η συζήτηση. Εγώ επέλεξα τη μέθοδο της έκχυσης της Θείας Κοινωνίας στο στόμα των πιστών με το κοχλιάριο και θεωρώ ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση για εμάς εκεί λειτούργησε. Έριχναν οι ιερείς τη μεταλαβιά με το κουταλάκι χωρίς να το ακουμπάνε στο στόμα. Σε άλλα μέρη, όπως στη Γερμανία, ο επίσκοπος έκανε εμβάπτιση στο ψωμί, το απέθετε σε ένα πιάτο μπροστά και το έπαιρνε ο πιστός με τα χέρια του. Τον κατηγόρησαν γι’ αυτό, όπως μπορεί να κατηγορήσουν κι εμένα. Με αφήνει αδιάφορο, γιατί κάθε εκκλησία κοιτάζει πώς θα προστατεύσει το δικό της ποίμνιο. Δεν υπάρχουν υπερεπίσκοποι που κρίνουν τους πάντες και τα πάντα». 
Και συμπλήρωσε: «Στην Αφρική λατρεύονται οι θεωρίες συνωμοσίας, τις οποίες ο κόσμος «καταπίνει». Υπάρχει, δυστυχώς, μια λαθεμένη αντίληψη με επίδραση από τους προτεστάντες, ότι από τη στιγμή που πιστεύεις στον Θεό τίποτα δεν μπορεί να σου συμβεί, που είναι πρόκληση και βλασφημία. Προκαλείς τον ίδιο τον Θεό. Δηλαδή, όταν είσαι καλός και πιστός χριστιανός, δεν θα αρρωστήσεις, δεν θα πεθάνεις, πράγματα εκτός πραγματικότητας, εκτός Ευαγγελίου, Θεολογίας, έξω απ’ όλα. Κυκλοφορούν πολλές τέτοιες θεωρίες, που έκαναν τον κόσμο να μη φοβάται». 
Ήταν φυσικό τα παραπάνω να μην αρέσουν στους υπο-κριτές του «Ορθόδοξου Τύπου» και θεώρησαν σκόπιμο να αποφανθούν ότι ο Σεβ. Νιγηρίας «δὲν ἔχει κατανοήσει βασικὰ σημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας. Ὁ Σεβασμιώτατος μεταθέτει εἰς τὸν χῶρον τῆς ἐσχατολογίας τὴν ἐπίδρασιν τῆς Ἀκτίστου Χάριτος, δηλαδὴ κατὰ τὴν ἄποψίν του εἰς τὸ παρὸν ὁ βίος ἐκτυλίσσεται πάντοτε καὶ ἀπαραβάτως ὑπὸ τοὺς νόμους τῆς φθορᾶς, χωρὶς νὰ δέχεται ὅτι, «ὅπου γὰρ βούλεται Θεὸς νικᾶται φύσεως τάξις». Παραλλήλως καίτοι ἀνήκει εἰς τὸ Πατριαρχεῖον Ἀλεξανδρείας θεωρεῖ ὡς γνώμονα τὰς ὁδηγίας τοῦ Πατριάρχου Κων/λεως, πού «ἀφήνει στὴ διακριτικὴ εὐχέρεια τῶν κατὰ τόπους ἐπισκόπων νὰ φροντίσουμε γιὰ τὸ πῶς θὰ διαχειριστοῦμε τὶς ἀκολουθίες»! Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸ δὲν μᾶς προξενεῖ ἐντύπωσιν ὅτι ἤλλαξε τὸν τρόπον μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας οὔτε ὅτι θεωρεῖ ἐπαρκὲς τὸ νὰ μεταδίδεται ἡ Θεία Λειτουργία διὰ τῆς τηλοψίας!». 
Έχει ενδιαφέρον ότι οι Ορθοδοξοτυπίτες ενοχλούνται από το γεγονός ότι ο Σεβ. Νιγηρίας κ. Αλέξανδρος, ο οποίος είναι ιεράρχης του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, μνημονεύει στην συνέντευξή του λόγους του Οικουμενικού Πατριάρχου. Αυτό δεν μπορούν να το χωνέψουν, τους πέφτει βαρύ! 
Από την άλλη μεριά θα ήταν καλό να μην πιάνουν στο στόμα τους τον Νιγηρίας Αλέξανδρο, τον ιεράρχη που έστησε από το μηδέν την Επισκοπή της Νιγηρίας, η οποία έχει μόνο μαύρους, γηγενείς κληρικούς. Τι σχέση μπορεί να έχουν οι Ορθοδοξοτυπίτες με μια ΜΗ ελληνοκεντρική ιεραποστολή; Αυτοί έχουν καθαρά αποικιοκρατική αντίληψη για την Ορθοδοξία στην Αφρική και όπου αλλού. Επίσης, τι καταλαβαίνουν αυτοί από ιεραποστολή που δεν την ελέγχουν; Μόνο ό,τι είναι στο πεδίο του στενού ορίζοντά τους θεωρείται γι’ αυτούς Ορθοδοξία. Αυτό που δεν το ελέγχουν το βαφτίζουν «αίρεση» και όλα τα συναφή. Γι’ αυτό και ανήκουν – επιεικώς – στην κατηγορία των «θρησκευτικώς αναλφάβητων», που υπαινίχθηκε ο Σεβ. Νιγηρίας, ο οποίος μας έχει πει προσφυώς για την επαρχία του: «Εδώ η Ορθοδοξία γίνεται πραγματική πρόκληση. Δεδομένα και ασφάλειες ανατρέπονται και ακυρώνονται. Εδώ η ορθόδοξη πίστη πρέπει να γίνει ελεύθερα και συνειδητά αποδεκτή σαν τρόπος ζωής». Οι Ορθοδοξοτυπίτες πώς να βγουν από την ασφάλεια της δεδομένης πίστης τους; Μάλλον θα έπρεπε να κάνουν σεμινάρια ορθόδοξης, βιωματικής θεολογίας στην Μητρόπολη Νιγηρίας. Μήπως και διανοιχθούν οι οφθαλμοί τους για να μην συμβαίνει το του Ησαΐου του προφήτου που είπε ο Κύριος: «τετύφλωκεν αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ πεπώρωκεν αὐτῶν τὴν καρδίαν, ἵνα μὴ ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ νοήσωσι τῇ καρδίᾳ καὶ ἐπιστραφῶσι, καὶ ἰάσομαι αὐτούς» (Ἰωάννου ιβ΄ 39-40). 
Μπορούν να δουν οι Ορθοδοξοτυπίτες «το όραμα μιάς δυναμικής, ζώσας, περιεκτικής και ευαίσθητης στα ανθρώπινα Εκκλησίας, που μαθαίνει να ζει και στο περιθώριο για να μπορεί να αγκαλιάσει και τους πιό αδύναμους στην πίστη και ευάλωτους αδελφούς», όπως το περιγράφει ο Νιγηρίας Αλέξανδρος; Όχι βέβαια. Γι’ αυτό ισχύει γι’ αυτούς και τους ομοίους τους ο λόγος του Κυρίου: "ἀρθήσεται ἀφ’ ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς" (Ματθ. 21,43).
Για την "Θεολογία της Αφρικής" δείτε κείμενο του Σεβ. Νιγηρίας στην Ιδιωτική Οδό μας. 
Παραθέτουμε στη συνέχεια μια προ εικοσαετίας συνέντευξη με τον τότε Επίσκοπο και νυν Μητροπολίτη Νιγηρίας Αλέξανδρο, την οποία μας παραχώρησε για τον Τηλεοπτικό Σταθμό της Ι. Μητροπόλεως Πατρών "Λύχνος". 
Παρουσιάζουν ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος και ο Γιώργος Μαρόπουλος. 
Η συνέντευξη μαγνητοσκοπήθηκε στα Καλάβρυτα τον Ιούλιο του 2000 στο περιθώριο της ετήσιας σύναξης του Νεανικού Επιμορφωτικού Ομίλου Σύρου, όπου ο Νιγηρίας Αλέξανδρος είχε προσκληθεί ως ομιλητής.

 

Σάββατο 23 Ιανουαρίου 2021

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΣΤΡΙΤΣΙΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ ΑΠΟ "ΤΟ ΒΗΜΑ"


Στο Κυριακάτικο φύλλο της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ (24-1-2021) συναντούμε και το ένθετο ΤΟ ΒΗΜΑ Καστριτσίου – Πάτρας, δηλαδή την Μαθητική Εφημερίδα που ετοίμασαν οι μαθητές του Γενικού Λυκείου Καστριτσίου Πάτρας. 
Με την συγκεκριμένη, πολύ επιμελημένη έκδοση, το Γενικό Λύκειο Καστριτσίου στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα ότι ακόμα και εν μέσω πανδημίας, οι μαθήτριες και οι μαθητές μπορούν να σκέφτονται, να εμπνέονται και να δημιουργούν. 
Έτσι, σ’ αυτό το ένθετο των 24 σελίδων περνούν από μπροστά μας ιστορία, θεσμοί, πρόσωπα και πολιτισμός της Πάτρας, μιας πόλης που είναι από τις πιο σημαντικές του νεοελληνικού μας κράτους, μιας και φέτος γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. 


Τα περιεχόμενα της Μαθητικής Εφημερίδας είναι: 
- Η ιστορία του Σχολείου και η Πάτρα, από την Διευθύντρια Ευγενία Πιερρή. 
- Προβληματισμοί για το 2020: Ένα έτος που χάθηκε από τη ζωή μας; 
- «Ανακρίνοντας» τους ψυχολόγους με το βλέμμα στις Πανελλαδικές. Εκ βαθέων συζητήσεις με τους Νίκο Παπαχριστόπουλο και Γιάννη Στρατούλια. 
- Συνέντευξη με τον πρόεδρο του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων και ακαδημαϊκό Γεώργιο Δάσιο. 
- Η γέννηση του Καρναβαλιού, η ιστορία και το …γλέντι. - Ένα …οδοιπορικό στην παλιά πόλη της Πάτρας. 
- Η πατρινή συμβολή στην Επανάσταση. 
- Η Πάτρα με τη σφραγίδα του Καποδίστρια – Οι 15 αποφάσεις του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας που μεταμόρφωσαν την Πάτρα. 
- Πάτρα, το παράθυρο της Ελλάδας στη Δύση – Οι διεθνείς παροικίες. 
- Η επίσκεψη του Κ.Π. Καβάφη στην Πάτρα με τα λόγια του. 
- Οι πνευματικοί φρουροί της Αχαϊας, δηλαδή εμβληματικές προσωπικότητες της Πάτρας που σημάδεψαν το πολιτικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι της χώρας. 
- Συνέντευξη της αειθαλούς συγγραφέως Αθηνάς Κακούρη. 
- Σχολεία και ΑΕΙ σε κοινό βηματισμό. Άρθρο του πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών Χρήστου Μπούρα. 
- Ο αρχαιολογικός χώρος της Βούντενης. Οι 78 θαλαμωτοί τάφοι λένε τη δική τους ιστορία για το παρελθόν. 


- Συνέντευξη του φιλολόγου και συγγραφέα Κώστα Λογαρά. 
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πάτρας. 
- Ο Άγιος Ανδρέας και η Πάτρα. 
- Η ιστορία της σταφίδας και το εξαγωγικό εμπόριο. 
- Για την ιστορική οινοποιία Achaia Clauss 160 χρόνια από την ίδρυσή της. 
- Συνέντευξη της φιλολόγου και θεατρολόγου του Λυκείου Καστριτσίου Σοφίας Μορώνη. 
- Κείμενο του σκηνοθέτη Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου για τον θεατρικό χώρο στις συνθήκες πανδημίας.

Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2021

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΣΤΟ ΠΛΗΓΩΜΕΝΟ ΣΗΜΕΡΑ ATHENAEUM (ΒΙΝΤΕΟ)


Βανδαλισμούς και κλοπές στο κτίριο του Διεθνούς Κέντρου και το Ωδείο Athenaeum επί της οδού Αδριανού στο Θησείο είδαμε πρόσφατα. Μια πραγματικά θλιβερή και καταδικαστέα πράξη. 
Θυμίζουμε, με τα βίντεο που ακολουθούν, μουσικές στιγμές μας στο Athenaeum και το υπέροχο κελάρι του, με την ευχή να τις ξαναζήσουμε!
Mια μουσική βραδιά με την Δάφνη Πανουργιά στο τραγούδι, τον Γιώργο Καλκάνη στο πιάνο και τους Μιχάλη και Χρήστο Καλκάνη στο κοντραμπάσσο και στο κλαρινέτο. 
Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015 στο Κελάρι του Athenaeum. 
Μουσικές περιπλανήσεις από τον Κουρτ Βάιλ στον Ζωρζ Μπρασένς, από την Λένα Πλάτωνος στον Βασίλη Τσιτσάνη, και από την Τζόνι Μίτσελ στον Μάνο Χατζιδάκι.

    

Την Παρασκευή 16 Μαϊου 2014 ο Γιώργος Καλκάνης και η Δάφνη Πανουργιά παρουσίασαν στο Κελλάρι του ATHENAEUM ένα γοητευτικό μουσικό ταξίδι με τα ασπρόμαυρα πλήκτρα του πιάνου και δύο φωνές. Μουσικές περιπλανήσεις από την κλασσική μουσική, τα Μικρασιατικά και έντεχνα ελληνικά τραγούδια ως τη ροκ και τη τζαζ. 
Απ' αυτό το μουσικό πρόγραμμα παρουσιάζουμε ένα μέρος του στο βίντεο που ακολουθεί.
Ακούγονται τραγούδια - "διακριτικές σχέσεις διεθνούς ρεπερτορίου" όπως: Canzone del mal di luna, Youkali, Margot, Hijo de la luna, Bachiana, αλλά και τα Χατζιδακικά: Λιανοτράγουδα, Τραγούδι του δρόμου, Η Μαριάνθη των Ανέμων, Ο εφιάλτης της Περσεφόνης κ.α.

   

Το ποίημα "Ο γέρος" του Κ.Π. Καβάφη σε μουσική Διονύση Μπουκουβάλα. 
Ερμηνεία: Δάφνη Πανουργιά 
Πιάνο: Διονύσης Μπουκουβάλας

 

Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2021

Ο ΓΕΝΑΡΗΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΔΑΜΗ

Οικογενειακή φωτογραφία (2006)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Σαν σήμερα, 21 Ιανουαρίου 2013, αναχώρησε για το μεγάλο της ζωής του ταξείδιον ο συνθέτης Μιχάλης Αδάμης. Ένας από τους σημαντικότερους έλληνες συνθέτες, με πλούσιο και πρωτότυπο έργο, με μια διαδρομή μουσικής ποιητικής συναρπαστική! 
Από τους πρώτους που εισήγαγαν στην Ελλάδα την ηλεκτρονική μουσική, ήταν ο ίδιος που έγραψε πάμπολλα έργα σύγχρονης μουσικής επηρεασμένα από την βυζαντινή μουσική παράδοση, χρησιμοποιώντας ως σολίστ και τον Λυκούργο Αγγελόπουλο και δημιουργώντας μια σχολή, θα λέγαμε, στο είδος αυτό. 
Επειδή μεγάλωσα με τη μουσική του γράφω δυο λόγια στη μνήμη του, καταθέτοντας και την ευγνωμοσύνη μου για την καλλιέργεια της ευαισθησίας που - ακουσίως - μου πρόσφερε. 


Όταν γεννήθηκα ο Αδάμης παρουσίαζε "Τα Βυζαντινά Πάθη". 
Στην πρώϊμη εφηβεία μου βρέθηκα με παιδικές χορωδίες σε σεμινάρια, σπουδαία για εκείνη την εποχή, στα οποία δίδασκε ο Μιχάλης Αδάμης, όπως και οι αείμνηστοι Στέφανος Βασιλειάδης και Γιάννης Μάντακας. 
Ως φοιτητής τραγουδούσαμε με τη Χορωδία του Πανεπιστημίου το Κοινωνικό των Κυριακών "Αινείτε" και την "Ψαλμική Ωδή" για μικτή χορωδία. 
Εκεί γύρω στα 1990-91 τον είχαμε δάσκαλο και στο πρόγραμμα ΧΡΟΑΙ του Κέντρου Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας. 
Με την Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία του Λυκούργου Αγγελόπουλου, της οποίας ο Μιχ. Αδάμης διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος, τραγουδήσαμε το "Ροδανόν", το δίφωνο "Αινείτε" του Μανουήλ Γαζή (15ος αι.), όπως και τους "Τρεις παίδες εν καμίνω" σε δική του μεταγραφή κ.α. Δεν ξεχνώ μια χειμωνιάτικη περιοδεία που κάναμε με την Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία στη Βόρειο Ιταλία, πριν 25 χρόνια, ερμηνεύοντας τους Τρεις Παίδες. 

Με τον Μιχάλη Αδάμη στην Αγία Πετρούπολη, στο πλαίσιο συναυλιών
με την Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία στην Αγία Πετρούπολη 

Ο Αδάμης ήταν ένας σοβαρός συνθέτης και ένας σοβαρός άνθρωπος. Οι κουβέντες του ήταν μετρημένες και άλατι ηρτυμένες. Τον ενδιέφερε πάντοτε η ουσία και ποτέ το περιτύλιγμα. Γι' αυτό και το πλούσιο έργο του, που είναι εν πολλοίς ιδιαίτερα απαιτητικό, δεν παιζόταν τόσο συχνά όσο του άξιζε και θα του έπρεπε. Θυμίζω ότι ο Αδάμης ήταν και θεολόγος και πιστό τέκνο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της οποίας τον μουσικό πολιτισμό θεωρώ ότι πρόβαλε θαυμάσια μέσα από το έργο του. Η σύγχρονη οπτική ματιά του, μπολιασμένη με την παράδοση, συνέβαλε στο να προσεγγίσουν την πνευματικότητα της Εκκλησίας και άνθρωποι άγευστοι αυτής. 
Μνημονεύουμε εδώ την εξαιρετική δουλειά της Σωτηρίας Αδάμ και της Στέλλας Αρκέντη στους "Τρεις παίδες εν καμίνω". Το βίντεο περιλαμβάνει απόσπασμα από την Ακολουθία, όπως την ερμηνεύει η ΕΛ.ΒΥ.Χ. και σχολιάζουν ο συνθέτης και ο Λυκούργος Αγγελόπουλος. 


Στο πλαίσιο του 2ου Φεστιβάλ Σύγχρονης Ελληνικής Μουσικής, που διοργανώνει στη Χίο η ΜΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, υπό την διεύθυνση της Ελευθερίας Λυκοπάντη και με καλλιτεχνικό σύμβουλο των συνθέτη Αλέξανδρο Καλογερά, πραγματοποιήσαμε το 2018 μία διάλεξη για "Το Χορωδιακό έργο του Μιχάλη Αδάμη", ενώ ο καθηγητής Βυζαντινής Μουσικολογίας Μιχάλης Στρουμπάκης αναφέρθηκε στο ψαλτικό στοιχείο στο έργο του Αδάμη. 
Παραθέτουμε στη συνέχεια και τις δύο αυτές διαλέξεις. 


Πριν λίγες μέρες, στις 15 Ιανουαρίου 2021, αναχώρησε και ο γιός του Μιχάλη Αδάμη, ο Γιώργος Αδάμης, ο οποίος ήταν ξεχωριστός μουσικός και συνθέτης. Κι αυτός Γενάρη μήνα... 
Είχε συμμετάσχει στο 2ο Φεστιβάλ Σύγχρονης Ελληνικής Μουσικής στη Χίο και έκανε ένα πολύ ενδιαφέρον εργαστήριο για την ανθρώπινη φωνή, παρουσιάζοντάς μας προχωρημένες φωνητικές τεχνικές. Παραθέτουμε το σχετικό βίντεο. 


Μιχάλης και Γιώργος είχαν συνυπάρξει και στο περίφημο "Κράτημα" (1971) για ψάλτη, όμποε, τούμπα και ηλεκτρονική μουσική. Ο γιός ερμήνευσε τον πατέρα! 
Αιωνία τους η μνήμη! 

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΑΚΟΥΝΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΑΛΤΑ


Μιχαήλ Μπακούνιν, Φιλοσοφικές θεωρήσεις πάνω στο φάντασμα του Θεού, τον πραγματικό κόσμο και τον άνθρωπο, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια Δημήτρης Μπαλτάς, εκδόσεις s@mizdat, Αθήνα 2020, σελ. 134. 
Η ελληνική βιβλιογραφία για την ρωσική σκέψη του 19ου αιώνα, εμπλουτίζεται με ένα ιδιαίτερα σημαντικό βιβλίο του Μιχαήλ Μπακούνιν. Πρόκειται για ένα κείμενο - ποταμό, στο οποίο ο άνθρωπος που ενέπνευσε γενιές ολόκληρες επαναστατών ανά τον κόσμο, προσεγγίζει, με βάση τα δεδομένα της εποχής του, μερικά από τα κεντρικά ζητήματα φιλοσοφικού και πολιτικού στοχασμού. 
Το δοκίμιο «Φιλοσοφικές θεωρήσεις πάνω στο φάντασμα του Θεού, τον πραγματικό κόσμο και τον άνθρωπο» του σπουδαίου Ρώσου στοχαστή Μιχαήλ Μπακούνιν γράφτηκε το 1870-1871, στον απόηχο των ευρωπαϊκών επαναστάσεων του 19ου αιώνα, αλλά των πρόσφατων, την εποχή εκείνη, επιστημονικών ανακαλύψεων. 
Με το δοκίμιο αυτό ο Μπακούνιν επιστρέφει στην ενασχόληση με την φιλοσοφία από την οποία και είχε ξεκινήσει τα έτη 1836-1840. 
Το κείμενο των «Φιλοσοφικών θεωρήσεων» έχει έναν συνθετικό χαρακτήρα: αποσπάσματα από προηγούμενα βιβλία του, αλλά και κριτική στον θετικισμό του Αύγουστου Κοντ, και τέλος συζήτηση πάνω σε θέματα των επιστημονικών χώρων της αστρονομίας, της χημείας, της βιολογίας και ιστορίας. 
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι «Φιλοσοφικές θεωρήσεις» παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε πλήρη ελληνική μετάφραση, συνοδευόμενη από πλήθος υποσημειώσεων τόσο του συγγραφέα, όσο και του μεταφραστή, προκειμένου να διευκολυνθεί ο αναγνώστης. Το 3ο κεφάλαιο είχε μεταφραστεί το 1917. 
Το βιβλίο συμπληρώνει την σειρά «Ρωσική σκέψη» των εκδόσεων S@mizdat, με εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια του Δημήτρη Μπαλτά.
Δείτε και τις σχετικές αναρτήσεις της Ιδιωτικής Οδού: 
- ΜΠΑΚΟΥΝΙΝ: Περί της μή άθεης και αναρχικής φιλοσοφίας!

Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2021

Γιώργος Κοζίας: «Αναπνέοντας ελευθερία ριψοκίνδυνη»

REUTERS/MASSIMO PINCA

Γιώργος Κοζίας
«Αναπνέοντας ελευθερία ριψοκίνδυνη»*

Εχάθηκαν οι πόλεις, 
Εχάθηκαν τα δάση, 
κ’ η θάλασσα κοιμάται 
και τα βουνά· και ο θόρυβος 
παύει των ζώντων. 
Ανδρέας Κάλβος 

Χειμώνας του ΄20 καταραμένος 
Κανείς εδώ δεν δρέπει δάφνες 
Όλα γίνονται κρέας 
για την Θεία Πρόνοια 

ο άγιος και η ζητιάνα 
οι Επτά Πράξεις του Ελέους 
οι μανάβηδες οι πλύστρες, 
οι ζωέμποροι 
το Δωμάτιο αγκαλιάς 
στο γηροκομείο Domenico Sartor 
 
Περιφέρεια Κυκλικού Θανάτου 
Μπορινάζ, Έττεν, Χάγη, Νιουένεν 
Παρίσι, Αρλ 
Σαιν Ρεμύ, Ωβέρ 
μια κορώνα το κρανίο 

Κάτω από τους τροχούς του Γιαγκανάθα** 
ποιός σέρνεται με την λύρα στον ώμο 
ποιός κρούει τη σιωπή; 

Κι ένα πουλάκι κελαηδεί 
Αντίο, δαμασμένε κόσμε… 

Αναπνέοντας ελευθερία ριψοκίνδυνη 
είμαστε οι τελευταίες εξεγέρσεις των κυττάρων 
στα ενωμένα νεκροταφεία του ανθρώπου. 
23/11/2020 

*Στίχος της Όλγας Μπέργκολτς, Τo Ερμιτάζ στην πολιορκία τoυ Λένινγκραντ, Ολυμπία Σελέκου, Ο Πολίτης ,Τεύχος 148 (10/2006) 
**Κάτω από τους τροχούς του Γιαγκανάθα, Τζάκομο Τζοϊς, James Joyce, μετ. Αρης Μαραγκόπουλος, εκδ. Τόπος, 2018.

Γιώργος Κοζίας 

Σημειώσεις για το ποίημα 
Στο γηροκομείο Domenico Sartor στη Βενετία έχει δημιουργηθεί ένα δωμάτιο για τους ενοίκους του αφιερωμένο στην «αγκαλιά», έτσι ώστε να μπορούν να αγκαλιάσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα μέσα στην πανδημία! 
Επίσης: Μπορινάζ, Έττεν, Χάγη, Νιουένεν, Παρίσι, Αρλ, Σαιν Ρεμύ, Ωβέρ, είναι οι πόλεις που έζησε ο Βαν Γκόγκ. 
Ο ποιητής προσπάθησε συνδυάζοντας διακειμενικότητα και ποιητικό ρεαλισμό να περιγράψει την μεγάλη εικόνα της πανδημίας.

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021

"ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ" ΜΕ ΤΟΝ ΓΑΒΡΙΗΛ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΝΤΖΙΚΗ (ΒΙΝΤΕΟ)


Η ενορία του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Ν. Ψυχικού παρουσιάζει την νέα διαδικτυακή εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν», όπου φιλοξενούνται εργάτες του πνεύματος και της τέχνης. 
Επιμελείται και παρουσιάζει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος. 
Στην πρώτη εκπομπή προσκεκλημένος ο Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης, φιλόλογος, λογοτέχνης και μεταφραστής. 
Ομιλεί για το έργο του πατέρα του, του σπουδαίου λογοτέχνη Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη (1908 - 1993), αλλά και για την δική του κατάθεση στα γράμματα. 
Ο Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης σπούδασε βυζαντινή και νεοελληνική φιλολογία και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον χώρο της συγκριτικής γραμματολογίας. Εργάστηκε ως διορθωτής δοκιμίων, επιμελητής εκδόσεων, μεταφραστής και λεξικογράφος. Εκπαιδεύτηκε στη διερμηνεία συνεδρίων, εργάστηκε επί δεκαετία ως υπάλληλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παραιτήθηκε κι έκτοτε διερμηνεύει για ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, διεθνείς και ιδιωτικούς φορείς, ως ελεύθερος επαγγελματίας. Έχει μεταφράσει Τσέστερτον, Σουϊφτ, Έρικ Άμπλερ, τόμους του Νέου Συναξαριστή, έχει συγγράψει δίτομο ταξιδιωτικό και προσκυνηματικό Οδηγό του Αγίου Όρους και την Τρίοδο «Το Βυζάντιο έχει ρεπό» (έχουν εκδοθεί δύο τόμοι και το ΩΑ Ωξύρρυγχα και απόκρυφα). Επιμελείται το συγγραφικό και εικαστικό έργο του πατέρα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη. Η μοναχοκόρη από πρώτο γάμο, τον έκανε πανευτυχή παππού. Ζει στη Θεσσαλονίκη, όπου γεννήθηκε το 1952. 
Στην πρώτη εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν», την επιμέλεια της εικόνας και του ήχου είχαν η Κατερίνα Λεονάρδου και η Μαργαρίτα Στασινού.


Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2021

ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ "ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ" ΤΗΣ ΧΙΟΥ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Πρόκειται, ίσως, για την μεγαλύτερη περιφερειακή διοργάνωση του καλοκαιριού και μάλιστα με ιδιαίτερες απαιτήσεις και υψηλά standards. 
Τέσσερα χρόνια τώρα η ΜΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ο Πολιτιστικός και Κοινωνικός Οργανισμός που εδρεύει στην Χίο, διοργανώνει το Φεστιβάλ Σύγχρονης Ελληνικής Μουσικής της Χίου. Ένα φεστιβάλ για την σύγχρονη, λόγια ελληνική μουσική, που δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. 
Η ιδρύτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια της ΜΟΥΣΑΣ, η ακατάβλητη Ελευθερία Λυκοπάντη, φιλόλογος-μουσικός, τ. μαέστρος Χορωδίας Χίου, μαζί με τον ακαταπόνητο Καλλιτεχνικό Σύμβουλο του Φεστιβάλ Αλέξανδρο Καλογερά, συνθέτη και καθηγητή σύνθεσης Berklee College of Music Βοστώνης, επιμένουν ελληνικά και άκρως ποιοτικά και διοργάνωσαν μέχρι τώρα τέσσερα Φεστιβάλ, με πολύ ενδιαφέρουσα θεματολογία. 
- Μουσική και Λόγος (2020) 
- Η Αρχαία Ελλάδα πηγή έμπνευσης (2019) 
- Η ελληνική μουσική παράδοση πηγή έμπνευσης των σύγχρονων ελλήνων συνθετών – Ο συνθέτης Μιχάλης Αδάμης και η σχέση του με την βυζαντινή μουσική (2018) 
- Τάσεις στη σύγχρονη ελληνική μουσική (2017). 
Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ, κάθε χρόνο, περιλαμβάνει συναυλίες, διαλέξεις, masterclassses, εκπαιδευτικά προγράμματα, πρεμιέρες μουσικών έργων, παρουσίαση συνθέσεων που γράφτηκαν κατόπιν παραγγελίας του Φεστιβάλ, Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Έκφρασης Νέων για μαθητές όλων των βαθμίδων και άλλες δράσεις. 
Συμμετέχουν: διακεκριμένοι ομιλητές, καθηγητές πανεπιστημίων στην Ελλάδα και στην Αμερική, προσκεκλημένοι μουσικοί και καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μουσικοί από τη Χίο και μαθητές, σ' έναν πραγματικό μουσικό οργασμό. 
 Πρόκειται σίγουρα για ένα τολμηρό εγχείρημα και μάλιστα για την περιφέρεια, καθώς όλα τα δρώμενα - ακούσματα δεν είναι εύκολα ούτε εύπεπτα. Κείνται πάντοτε προς ανακάλυψιν και διερεύνησιν. Απαιτούν την ουσιαστική συμμετοχή του ακροατή, ο οποίος θα πρέπει να είναι ανοιχτός στο διαφορετικό και ενίοτε "ξένον" άκουσμα. 
Το Φεστιβάλ αναμφισβήτητα διαπνέεται από ένα πνεύμα σπουδής και μαθητείας. Μαθητείας στην ομορφιά της σύγχρονης λόγιας ελληνικής μουσικής, η οποία είναι σαφώς περιθωριοποιημένη – δυστυχώς! – στην χώρα μας. 
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα τέτοιο φεστιβάλ δεν γίνεται στις μέρες μας ούτε στην Αθήνα. Κι ακόμη ότι συμμετέχουν και σπουδαίοι μουσικοί από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και την Ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής. Ήδη αποτελεί σημείο επαφής ξένων μουσικών με την σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία, η οποία αξίζει να αναδειχθεί διεθνώς, καθώς «ανθεί και φέρει κι άλλο». 
Το Φεστιβάλ αγκαλιάζει και την τοπική κοινωνία, αφού συμμετέχουν ενεργά μαθητές του Μουσικού Σχολείου, μουσικοί που δραστηριοποιούνται στη Χίο, αλλά και μουσικοί από τη Χίο με διεθνή καριέρα. Επίσης, το Φεστιβάλ πραγματοποιείται και σε διαφορετικά μέρη του νησιού, ώστε μέσω του τρόπου να εξερευνάται και ο τόπος. Η μυροβόλος Χίος φαίνεται πως φέρνει, με αυτό το Φεστιβάλ, έναν άλλο …αέρα στην σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία. Με ρίζα και διάρκεια. 
Όλη αυτή η σημαντική και συστηματική δουλειά αποτυπώνεται σε έναν καλαίσθητο τόμο (160 σελίδες) που μόλις κυκλοφορήθηκε από τη ΜΟΥΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ και περιλαμβάνει: τα προγράμματα κάθε χρονιάς, φωτογραφικό υλικό από το 4ο Φεστιβάλ καθώς και τα βιογραφικά των συντελεστών, καθώς και παρουσιάσεις - κριτικές για την διοργάνωση. 
Χρήσιμο εργαλείο και για την μουσικολογική έρευνα αλλά και για την ευρύτερη διάδοση του έργου του Φεστιβάλ, το οποίο θα πραγματοποιηθεί για 5η χρονιά φέτος, συνεχίζοντας την ενδιαφέρουσα και πλούσια θεματική «Μουσική και Λόγος».