ΤΟ 3ο ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΣΤΕΠΑ" - ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΡΩΣΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Δημήτρης Μπαλτᾶς 

Στέπα. Ἐπιθεώρηση ρωσικοῦ πολιτισμοῦ, τ. 3, Ἐκδόσεις S@mizdat, Ἀθήνα 2016, σελ. 392 

Ὁ ὀγκώδης τόμος τῆς Στέπας πού μόλις κυκλοφόρησε, μέ τήν ἐπιμέλεια τοῦ Δημ. Τριανταφυλλίδη, εἶναι ἕνας ἐκδοτικός ἄθλος. Τετρακόσιες σελίδες ἀφιερωμένες στόν ρωσικό πολιτισμό τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ., τοῦ «χρυσοῦ» καί τοῦ «ἀργυροῦ» αἰώνα τῆς ρωσσικῆς λογοτεχνίας, ὅπως ἀντιστοίχως εἶναι γνωστοί. 

Ὁ τόμος περιέχει ποιητικά κείμενα, μεταφρασμένα γιά πρώτη φορά, τοῦ Πούσκιν, τοῦ Λέρμοντοφ, τοῦ Νεκράσοφ, τοῦ Τιοῦτσεφ κ.ἄ. ἀλλά καί τοῦ Μπλόκ, τῆς Ἀχμάτοβα, τοῦ Μπέλι κ.ἄ. (σελ. 11-40).

Τό ἀφιέρωμα στόν Ὀσίπ Μαντελστάμ (σελ. 86-107) εἶναι ἰδιαιτέρως σημαντικό γιά τόν σπουδαῖο αὐτόν ποιητή τῆς Ρωσίας τῆς σοβιετικῆς περιόδου, ὁ ὁποῖος πέθανε κατά τήν μεταφορά του σέ στρατόπεδο συγκέντρωσης, ἀφοῦ πρόλαβε νά δώσει ἐξαίρετα δείγματα ποιητικοῦ καί πεζοῦ λόγου. Μαζί μέ τόν Μαντελστάμ θά ἀναφέρω καί τά μεταφρασμένα κείμενα ἑνός ἄλλου σπουδαίου συγγραφέα τοῦ 20οῦ αἰ., τοῦ Γ. Ζαμιάτιν, τοῦ γνωστοῦ καί στό ἑλληνικό κοινό γιά τό ἔργο του Ἐμεῖς, ὁ ὁποῖος πέθανε ἐξόριστος στό Παρίσι. Τόσο ὁ Μαντελστάμ ὅσο καί ὁ Ζαμιάτιν βρέθηκαν στό στόχαστρο τοῦ σοβιετικοῦ καθεστῶτος. 

Στό 3ο τεῦχος τῆς Στέπας πού παρουσιάζω ὁ Δημ. Τριανταφυλλίδης ἔχει προσθέσει τά «Τετράδια ρωσικῆς σκέψης», σελίδες τίς ὁποῖες νομίζω ὅτι ὁ ἀναγνώστης θά βρεῖ ἐξαιρετικά πολύτιμες. Στό τμῆμα αὐτό τοῦ περιοδικοῦ θά προσεχθοῦν τά μεταφρασμένα κείμενα (σελ. 277-300) τοῦ Σ. Ἀβέριντσεφ (1937-2004), ἑνός πολύ σπουδαίου κριτικοῦ τῆς λογοτεχνίας καί εἰδικοῦ στίς Βιβλικές σπουδές. Ἐδῶ ἐπίσης θά βρεῖ ὁ ἀναγνώστης τό κείμενο τοῦ γνωστοῦ Ρώσσου φιλοσόφου Ν. Μπερντιάγιεφ ἐπιγραφόμενο «Σωτηρία καί δημιουργία, δύο προσεγγίσεις τοῦ χριστιανισμοῦ» (σελ. 334-357) καί τό κείμενο τοῦ σημαντικότερου στήν Δύση βιογράφου τοῦ Ντοστογιέφσκι J. Frank (1918-2013) ἐπιγραφόμενο «Ἡ αἰσθητικοῦ τοῦ ὑπερβατικοῦ» (σελ. 306-332). 

Ἐκτός ἀπό τά πολλά μεταφρασμένα κείμενα, ὁ 3ος τόμος τῆς Στέπας περιλαμβάνει δύο κείμενα ἀφιερωμένα στήν μνήμη τῶν καθηγητῶν Μιχ. Μακράκη καί Νικήτα Στροῦβε, οἱ ὁποῖοι ‘’ἔφυγαν’’ ἀπό κοντά μας πρίν ἀπό λίγο καιρό. Ἀκόμη ὁ ἀναγνώστης θά δεῖ ἐνδιαφέρουσες συνεντεύξεις, ὅπως αὐτή μέ τόν σκηνοθέτη Ἀλεξ. Σοκοῦροφ, καί παρουσιάσεις βιβλίων σχετικῶν μέ τήν Ρωσσία καί τόν πολιτισμό της. 

Ἡ ἔκδοση λοιπόν τοῦ 3ου τόμου τῆς Στέπας, ἑνός περιοδικοῦ ἀποκλειστικά προσανατολισμένου στήν ἀνάδειξη τοῦ ρωσσικοῦ πολιτισμοῦ, εἶναι ἕνα ἐκδοτικό γεγονός, τό ὁποῖο νομίζω ὅτι θά τραβήξει τήν προσοχή καί τό ἐνδιαφέρον τοῦ ἑλληνικοῦ ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.