(Μοναχικός) εραστής της (αριστερής) ουτοπίας…

Ν. Εγγονόπουλος, Casanova

Νέλλη Παππά, Φιλόλογος-Γλωσσολόγος 

Ο Εραστής, Νίκος Εγγονόπουλος (από τα Ποιήματα, B’, Ίκαρος 1977) 

Mιλούσε μιαν άλλη γλώσσα, την ιδιάζουσα διάλεκτο μιας 

λησμονημένης, τώρα πλέον, πόλεως, της οποίας και είτανε, 

άλλωστε, ο μόνος νοσταλγός. 

- Μα είναι τώρα ώρα για ποιήματα; - Είναι απίστευτο πόσο ορισμένοι καταξιωμένοι ποιητές καταφέρνουν με τη συμπύκνωση και την κεντροβαρή έκφραση βασικών νοημάτων να παραμένουν πάντα επίκαιροι. 

Εξηγούμαι αμέσως: ο μοναχικός «εραστής» του Εγγονόπουλου, ο επίτηδες ανώνυμος στον τίτλο και στο ποίημα, για να κάνουμε ελεύθερα τους δικούς μας συνειρμούς, παραπέμπει στη σημερινή ζοφερή πραγματικότητα στον Πρωθυπουργό της χώρας και αρχηγό του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Αλέξη Τσίπρα. Εραστής, ναι: της εξουσίας, για την κατάκτηση της οποίας έκανε τα πάντα, συνενώνοντας σε κόμμα ετερόκλητες φυγόκεντρες «συνιστώσες». Του παλαιοκομματισμού, υποσχόμενος στη Θεσσαλονίκη ως άλλος Μαυρογιαλούρος λαγούς με πετραχήλια. Του πελατειακού κράτους, διορίζοντας με το καλημέρα «ημετέρους», σχετικούς και άσχετους προς τα ευαίσθητα πόστα που αναλαμβάνουν. Των συντεχνιακών συμφερόντων, που βρήκαν εύκολα έκφραση και δίαυλο επιβολής στην κυβέρνησή του από τους γνωστούς συνδικαλιστές. Του διχασμού, όπως αποδεικνύεται μέσα από την άρον άρον διοργάνωση ενός κατάπτυστου δημοψηφίσματος. Των γνωστών από την ιστορία αριστερών αγκυλώσεων, που βρίσκουν δίοδο στον στιγματισμό αντιπάλων και στην πεισματική άρνηση της προφανούς δυσχερούς πραγματικότητας. 

Ο Πρωθυπουργός, ως εραστής των ανωτέρω, χρησιμοποιεί μια «άλλη γλώσσα», μια «ιδιάζουσα διάλεκτο», για την οποία έχει πολλαπλώς κατηγορηθεί, γλώσσα που βαφτίζει τη μέρα νύχτα, που εμφανίζεται δίσημη και διχαστική, «δημιουργικά» (;) ασαφής και υποταγμένη στο εξωτερικό, τσαμπουκαλίδικη και εθνολαϊκή στο εσωτερικό. Η γλώσσα αυτή, δυστυχώς, φέρνει στο μυαλό τις καυστικές σελίδες του Τζορτζ Όργουελ από τη «Φάρμα των Ζώων», εκείνο το απλοϊκό αλλά αλησμόνητο «τέσσερα πόδια καλό, δυο πόδια κακό», με το οποίο οι χοίροι-αρχηγοί δήθεν στιγμάτιζαν και δαιμονοποιούσαν τους ανθρώπους, την ίδια στιγμή που επεδίωκαν την ανίερη συμμαχία μαζί τους. 

Η «λησμονημένη πόλη» του Εγγονόπουλου είναι η γνωστή αριστερή σοβιετική ουτοπία. Η «χώρα του ποτέ» στη θεωρία, που μετατράπηκε σε «έρημη χώρα» στην πράξη και που κατακρημνίστηκε με πάταγο, βυθίζοντας για χρόνια σε φτώχια και απόγνωση τους λαούς του ανατολικού μπλοκ. Αυτά τα, για άλλους περασμένα ξεχασμένα, «μεγαλεία» της σοβιετικής ουτοπίας –υδροκέφαλο και διεφθαρμένο κράτος, ασύδοτη κομματική νομενκλατούρα, έντονες κοινωνικές ανισότητες, απομόνωση και περιχαράκωση σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο…- φαίνεται να νοσταλγεί ο Πρωθυπουργός με την εκβιαστική παρότρυνση των συν αυτώ «λοχαγών». Οι ενέργειες των τελευταίων κρίσιμων ημερών μας βάζουν σε σκέψεις: είναι σα να πασχίζει να κρατηθεί με κάθε τρόπο στον θώκο του και να χτίσει, αν και το κατηγορούσε, ένα βαθιά κομματικό κράτος, απογυμνωμένο από κάθε θετικό στοιχείο της Ευρώπης, την ίδια στιγμή που και τα τραγικά λάθη της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται βούτυρο στο ψωμί του. 

Το πιο βασικό, όμως, χαρακτηριστικό του «εραστή» Αλέξη Τσίπρα είναι, μέρα με τη μέρα, η μοναξιά. Ελάχιστοι πια μπορούν να πιστέψουν τις προσωπικές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού στις δηλώσεις και τα διαγγέλματα, ελάχιστοι τις αγαθές προθέσεις του ιδίου και των συνεργατών του για συμφωνία με τους Ευρωπαίους, ελάχιστοι τον σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας τον οποίο διακηρύσσει. Μοναχικός εραστής της λησμονημένης αριστερής ουτοπίας…