Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου 2013

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΧΟΡΣ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΧΑΤΖΗΜΙΧΕΛΑΚΗ ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΤΕΣ ΑΦΗΣ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ ΦΛΟΓΑΣ


Το περιοδικό της Ένωσης Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής Νομού Ηρακλείου (Ε.Π.ΦΑ.Ν.Η.) εκδίδεται 17 χρόνια, τα δύο τελευταία χρόνια είναι ηλεκτρονικό και διακρίνεται πλέον για την επιστημοσύνη του. Η θεματολογία του - Φυσική Αγωγή, Υγεία, Προπονητική, Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Ιστορία του Αθλητισμού - καλύπτει όλο το φάσμα της αθλητικής επιστήμης. 
Στο τελευταίο τεύχος (26, 2011) περιλαμβάνεται ένα ενδιαφέρον για μένα άρθρο, που αφορά στη μεγάλη χορογράφο Μαρία Χορς, που συμπεριλαμβάνεται από παλιά στην προσωπική μου μυθολογία. Το θέμα του άρθρου έχει τον τίτλο: Η Τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2000, 2002, 2004, 2006 και η Μαρία Χορς, και υπογράφεται από την Δάφνη Πανουργιά και την Π. Μπουρνέλλη. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Δάφνη Πανουργιά συμμετείχε στο χορό των ιερειών σ' αυτές τις τελετές αφής, αλλά συμμετείχε και ως μουσικός (τραγούδι). Άρα καταγράφει και την προσωπική της εμπειρία. 
Είναι γνωστό ότι η Μαρία Χορς έχει συνδέσει το όνομα της με την τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας.  Το 1936 στην πρώτη τελετή της Αφής συμμετείχε ως ιέρεια, υπό την καθοδήγηση της δασκάλας της Κούλας Πράτσικα, της πρώτης χορογράφου της τελετής της Αφής. Για σαράντα δύο χρόνια (1964-2006) η Χορς χορογραφούσε ανελλιπώς την τελετή προσθέτοντας συνεχώς καινούργια στοιχεία. Το όνομα της, λοιπόν, έχει δικαίως συνδεθεί άρρηκτα με την τελετή Αφής της Φλόγας. 
Το άρθρο στο οποίο αναφερόμαστε παρουσιάζει τη Μαρία Χορς ως χορογράφο της αφής της Ολυμπιακής φλόγας κατά τα έτη 2000, 2002, 2004 και 2006 και αναδεικνύει τα αποτελέσματα της συνεργασίας της με τον μουσικό και συνθέτη Γιώργο Χατζημιχελάκη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο οργάνωσης και παρουσίασης των τελετών αφής και επρόκειτο σαφώς για μια πρωτοτυπία, καθώς για πρώτη φορά συνυπήρξαν ο χορός, η μουσική, και ο λόγος. Μέχρι αυτή τη συνεργασία τον ρυθμό στις ιέρειες έδινε η ίδια η Χορς με το τύμπανό της.


Στο άρθρο περιλαμβάνεται και η μαρτυρία του ίδιου του συνθέτη, ο οποίος εξηγεί αναλυτικά πώς εργάστηκε ώστε με λιτό αλλά ουσιαστικό τρόπο να δώσει αυτό που η Χορς είχε στο μυαλό της. Ιδιαιτέρως περιγράφεται η τελετή αφής της φλόγας των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (2004). Η τελετή αυτή είχε τον γενικό τίτλο Ορχηστικές Εικόνες που ήταν παρμένες από αρχαία αγγεία. Η Χορς μελέτησε πολύ για να καταλήξει σ' αυτές και επέλεξε να ξεκινήσει από την παράσταση ενός αγγείου του έκτου αιώνα που λέγεται Χορός Γυναικών. Επιστρέφοντας στις πηγές, έπρεπε να εκφράσει το ουσιώδες, αφού για τους αγώνες της Αθήνας η χορογράφος ήθελε μια τελετή που να χαρακτηρίζεται από σεμνότητα. Φαίνεται πως Γιώργος Χατζημιχελάκης είχε την υπομονή αλλά και την εμπειρία και τη γνώση να συνθέσει τη μουσική του με δημιουργικό και πρωτότυπο τρόπο στη χορογραφία της Μαρίας Χορς. Το να δημιουργείς μια μουσική σύνθεση που να ταιριάζει στο ρυθμό και τη δυναμική της κίνησης δεν είναι καθόλου εύκολο.


Η Μαρία Χορς ζει. Συμπληρώνοντας τα 92 της χρόνια (γεννήθηκε το 1921) έχει αποσυρθεί φυσικά από την ενεργό δράση και ησυχάζει στο σπίτι της στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, αντικρύζοντας την Ακρόπολη. 
Νομίζω πως ακόμα δεν την έχουμε ανακαλύψει όσο θα 'πρεπε. Η συμβολή της στον χορό στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα είναι τεράστια. Ελπίζω να υπάρξουν κι άλλες μελέτες που θα αναδείξουν το πλούσιο έργο της και την μεγάλη προσφορά της στον σύγχρονο πολιτισμό μας. 
Π.Α.Α.

2 σχόλια:

  1. Που είναι κανένας misha ή ο κ. Τελεβάντος να τα χαρακτηρίσουν ως ειδωλολατρικά έθιμα για να μπορέσουμε να σχολιάσουμε - απαντήσουμε και εμείς οι ταλαίπωροι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου.... σούπερ τυχερή!!! με την αξία της βεβαίως! Ο Θεός να την έχει καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή