O Kώστας Τσόκλης είναι ένας καλλιτέχνης που προκαλεί. Όχι τεχνητά, αλλά ουσιαστικά. Προσπερνώ τις περί βιασμού απόψεις του, οι οποίες δεν με βρίσκουν καθόλου σύμφωνο, επειδή είμαι εναντίον κάθε βιασμού, πλήν ενός: αυτού της Βασιλείας των Ουρανών (η βασιλεία των ουρανών βιάζεται και βιασταί αρπάζουσιν αυτήν, Ματθ. 11:12).
Σε μια συνέντευξή του, όμως, τον περασμένο Ιούλιο στα Νέα, ο Τσόκλης λέει μεγάλες αλήθειες, για την σημερινή μας κατάσταση ως χώρας. Ιδού χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
Οι πολιτικοί δεν έχουν ευθύνη;
Οι πολιτικοί είμαστε εμείς. Εμείς τους ψηφίζουμε και είμαστε άξιοι της μοίρας μας.
Υπάρχει σωτηρία;
Φοβάμαι πως δεν θα βγούμε εύκολα από αυτή την ιστορία. Με βασανίζει το ότι μιλάμε μέρα- νύχτα για το χρήμα και έχουμε ηρωποιήσει όσους έχουν χρήματα. Τους επαινούμε, τους ζηλεύουμε. Η σωτηρία είναι να δημιουργηθούν νέοι τρόποι αμοιβής: σε είδος ή σε ήθος. Δεν είναι μόνο τα χρήματα τρόπος αμοιβής. Θυμηθείτε πως γκρεμίζονταν τείχη για να περάσουν οι Ολυμπιονίκες, μπέρτες απλώνονταν στο χώμα για να πατήσει ο Ραφαήλ. Μήπως είμαστε άδικοι και ζηλεύουμε ψεύτικους θησαυρούς; Πρέπει να απομυθοποιήσουμε το χρήμα. Προσωπικά έμεινα νηστικός για να σπουδάσω. Παρακαλούσα άλλους ζωγράφους να μου δώσουν λίγο κόκκινο για να ζωγραφίσω κι εγώ πάνω σε παλιοχαρτόνια. Ομως ένιωθα καλά διότι με επαινούσαν οι δάσκαλοί μου. Με αγαπούσαν τα κορίτσια. Δεν ήμουν περισσότερο δυστυχισμένος τότε που δεν είχα.
Εχετε δόξα, χρήμα, οικογένεια. Γιατί είστε δυστυχισμένος;
Επειδή πέρασαν τα νιάτα μου κι επειδή έχω χάσει τον στόχο μου: στο σε ποιον απευθύνομαι. Αν κάνω ένα καλό έργο, θα αλλάξει η θέση μου ή η Ελλάδα θα ωφεληθεί; Σήμερα το μόνο που μας απασχολεί είναι ότι ορισμένοι έκλεψαν. Και όλοι οι υπόλοιποι, που θα ήθελαν να κλέψουν αλλά δεν τα κατάφεραν ή δεν έπαιξαν σωστά ή δεν θέλησαν κατηγορούν όσους έκλεψαν. Σε τι διαφέρει όμως ηθικά αυτός που σε κλέβει από εκείνον που θέλει να σε κλέψει; Πρέπει λοιπόν ή να δοθεί ένα συγχωροχάρτι και να πούμε πως από δω και πέρα όποιος σκεφτεί να κλέψει θα του κόβουμε τα πόδια ή θα πρέπει να φτιάξουμε ένα τείχος από κάγκελα και να κλειστούμε όλοι μέσα. Επρεπε, κατά τη γνώμη μου, να φυλακιστεί ολόκληρος ο ελληνικός λαός, διότι λίγο ή πολύ έχουμε διαπράξει ανομία. Και τελικά τι τιμωρείται; Η διάθεση ανομίας, το μέγεθος ή το είδος;
Είναι ηθικό το πρόβλημα;
Είναι φιλοσοφικό. Πρέπει να δημιουργηθεί μια νέα πολιτική φιλοσοφία μήπως και σβήσουμε την προηγούμενη γνωρίζοντας όμως ότι και η νέα θα φθαρεί μελλοντικά. Δυστυχώς τα συστήματά μας είναι πλέον γερασμένα. Δεν τα βγάζουν πέρα. Η κρίση που περνάμε δεν είναι μόνο πολιτική, αλλά και πολιτισμική. Σημαδεύουμε σε λάθος στόχους και κυρίως στο χρήμα. Θα αλλάξουν τα πράγματα αν δώσουν χρήματα σε όσους παραπονιούνται; Από τη γενιά των 700 ευρώ περάσαμε στη γενιά των 500 ευρώ. Εμείς ζούσαμε με 100 ευρώ, αλλά δουλέψαμε κάναμε υποχωρήσεις για να σωθούμε. Εκείνος που δεν έχει να βάλει βενζίνη στο παπάκι του, αλλά αγαπά τη ζωή, θα την βρει την άκρη. Κλαίγοντας και απεργώντας, ρίχνουμε τα πράγματα πιο πίσω. Πρέπει να μετατοπιστεί το πρόβλημα.
Στέκομαι σ' ένα μόνο σημείο της συνέντευξης Τσόκλη που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και με παρέπεμψε στη λογική του Χριστού:
Σε τι διαφέρει όμως ηθικά αυτός που σε κλέβει από εκείνον που θέλει να σε κλέψει;
Παραθέτω τους αντίστοιχους σκληρούς λόγους του Ιησού:
Ηκούσατε ότι ερρέθη τοις αρχαίοις, ου φονεύσεις· ος δ΄ αν φονεύση, ένοχος έσται τη κρίσει.
Εγώ δε λέγω υμίν ότι πας ο οργιζόμενος τω αδελφώ αυτού εική ένοχος έσται τη κρίσει· ος δ΄ αν είπη τω αδελφώ αυτού ρακά, ένοχος έσται τω συνεδρίω· ος δ΄ αν είπη μωρέ, ένοχος έσται εις την γέενναν του πυρός.
Ηκούσατε ότι ερρέθη τοις αρχαίοις, ου μοιχεύσεις.
Εγώ δε λέγω υμίν ότι πας ο βλέπων γυναίκα προς το επιθυμήσαι αυτήν ήδη εμοίχευσεν αυτήν εν τη καρδία αυτού (Ματθ. 5:21-22, 27-28).
Αυτά, αγαπητοί συνοδίτες, προς προβληματισμόν πάντων ημών.
"σημαδευουμε σε λαθος στοχους και θεοποιούμε το χρήμα που πρεπει να το απομυθοποιήσουμε".....σωστές αποψεις. το ερώτημα ειναι ποσοι μπορουν να τις δεχθουν....
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις, αν ο Τσόκλης προκαλεί τεχνητά ή ουσιαστικά (δεν είμαι καν σίγουρη, αν καταλαβαίνω τι σημαίνει "προκαλώ τεχνητά"). Πολλές φορές λέγονται κάποια πράγματα με στόχο να προκαλέσουν και απώτερο σκοπό να δημιουργήσουν θόρυβο γύρω από το όνομα εκείνου που τα ξεστομίζει.
ΑπάντησηΔιαγραφή2) Τις δηλώσεις του περί βιασμού, αποκλειστικής ευθύνης της βιασθείσας και του ερωτικού πάθους του βιαστή, δεν θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να τις προσπερνάμε, ούτε εύκολα ούτε καν δύσκολα. Μαρτυρούν πολλά για έναν άνθρωπο τέτοιoι εξωφρενικά απαράδεκτοι ισχυρισμοί.
3) Οι όποιες αλήθειες τις οποίες εκφράζει ο Τσόκλης δεν με εντυπωσιάζουν καθόλου, τις θεωρώ κοινότατες και στο κάτω κάτω εν κατακλείδι: συχνά λέγονται σωστά πράγματα από λάθος ανθρώπους.
Συμπληρώνοντας to προηγούμενο σχόλιό μου: Σε ό,τι αφορά τη νομοθεσία, έχει τεράστια σημασία αν σκεφτείς να κλέψεις ή αν θα κλέψεις τελικά. Υπάρχει ξεκάθαρη διαφορά, και καλά κάνει. Αυτό έλειπε, να είναι ποινικοποιημένος και ο πειρασμός. Ο καθένας μπορεί να σκέφτεται ό,τι θέλει, χωρίς αυτό να τον στείλει στη φυλακή. Αν δεν πραγματώσει τον "κακό λογισμό", για την πολιτεία δεν υπάρχει ανομία, και πολύ καλώς. Όσα λέει ο Τσόκλης επί του προκειμένου, τα θεωρώ παιδαριώδη και για άλλη μια φορά εκτός πραγματικότητος (υποψιάζομαι πως είναι και "δήθεν"). Η δε σύγκριση ή έστω ο συνειρμός με τις γνωστές ρήσεις του Χριστού, είναι πιστεύω ατυχής και άστοχος...
ΑπάντησηΔιαγραφή