Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009

Ο ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΑΝΘΗΣΗ (πλην Πατρών)


Στην Καθημερινή διαβάζω: Αντέχει, παρά την κρίση, ο θρησκευτικός τουρισμός. Στο ρεπορτάζ παρατίθενται στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) που αποδεικνύουν ότι ο θρησκευτικός τουρισμός καλά κρατεί, αφού ο τουρισμός αναψυχής παρουσιάζει κάμψη, και ως εκ τούτου έχει μέλλον.
Οι Ρώσοι αδελφοί μας Ορθόδοξοι έχουν δώσει μεγάλη σημασία στο θέμα αυτό, διοργανώνουν συνέδρια, προχωρούν σε συνεργασίες με ομόδοξες Εκκλησίες, εκδίδουν στα ρωσικά προσκυνηματικούς οδηγούς με επιστημονικές αξιώσεις που αφορούν σε πανορθόδοξα - και πολλά ελληνικά - προσκυνήματα.
Στο ρεπορτάζ της Καθημερινής ο δημοσιογράφος και εμπειρογνώμων του UNWTO Ρομπέρ Λανκάρ μας λέει ενδιαφέροντα πράγματα για το φαινόμενο στη χώρα μας.

"Στην Ελλάδα σε μια πρώτη καταγραφή από τον UNWTO, εντοπίστηκαν 250 - 280 τόποι θρησκευτικού ενδιαφέροντος έναντι 150 της Ρουμανίας, και η χώρα προσελκύει το ενδιαφέρον τόσο των ορθοδόξων της ΝΑ Ευρώπης όσο και πιστών άλλων δογμάτων και θρησκειών. Στο άμεσο μέλλον, κατά τον ίδιο, θα δέχεται περί το ένα εκατομμύριο θρησκευτικούς τουρίστες μόνον από τη ΝΑ Ευρώπη.

Σήμερα, πάντως, τα Μετέωρα επισκέπτονται Ρώσοι, αλλά και πολλοί από τη Δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ, ακόμη και την Απω Ανατολή, καθώς έλκονται από το σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο των βράχων. Κατά χιλιάδες συρρέουν καθολικοί, ορθόδοξοι και πιστοί άλλων θρησκειών και στο «νησί της Αποκάλυψης», την Πάτμο, ενώ στη Βέροια η τουριστική προσέλευση αυξήθηκε θεαματικά πέρυσι, κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου εορτασμού του «Ετους Αποστόλου Παύλου», λόγω της αθρόας προσέλευσης μεταξύ άλλων και Ισραηλινών επισκεπτών".

Πάντως η Ιερά Σύνοδος φαίνεται πως έχει κάπως κινητοποιηθεί εσχάτως και διοργανώνει στις 14 και 15 Νοεμβρίου στη Ζάκυνθο το Α' Πανελλήνιο Συνέδριο για τις προσκυνηματικές περιηγήσεις και τα Επτάνησα ως πανορθόδοξους προορισμούς. Υπάρχει και το Συνοδικό Γραφείο αναπτύξεως θρησκευτικού τουρισμού που φαίνεται να έχει μια δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον σε επίπεδο διεκκλησιαστικών επαφών.

Το ενδιαφέρον απ' όσα λέει πιο πάνω ο Ρομπέρ Λανκάρ είναι η αθρόα προσέλευση τουριστών στη Βέροια, λόγω του "Έτους Αποστόλου Παύλου". Αυτό, για όσους γνωρίζουν, είναι προσωπικό επίτευγμα του Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος φρόντισε αμέσως μόλις εξελέγη να δώσει διορθόδοξο χαρακτήρα στους εορτασμούς για τον Απόστολο Παύλο κάθε Ιούνιο. Διοργανώνει κάθε χρόνο διεθνές επιστημονικό συνέδριο, καλεί εκπροσώπους των Ορθοδόξων Εκκλησιών, προβαίνει σε σημαντικές εκδόσεις, πραγματοποιεί εκδηλώσεις με ευρύτερη από την τοπική απήχηση.

Στην Πάτρα, την πύλη προς την Δύση, την πόλη όπου μαρτύρησε ο Πρωτόκλητος, την μοναδική πόλη της Ελλάδας όπου ετελεύτησε Απόστολος, ακούστηκαν κατά καιρούς από διάφορους, εκκλησιαστικούς και δημοτικούς, "ιθύνοντες" διάφορες κορώνες περί ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού, αλλά φυσικά τίποτε απολύτως δεν έχει συντελεστεί, αφού δεν υπάρχει η παραμικρή υποδομή. Για "στρατηγική ανάπτυξης" ούτε λόγος! Οι όποιοι τουρίστες φτάνουν στην Πάτρα από μόνοι τους, ή καλύτερα λόγω του Αποστόλου. Και το προσκύνημά τους περιορίζεται στο ναό του Πολιούχου για λίγα λεπτά. Αυτή είναι η σημερινή κατάσταση και δε νομίζω ότι θα αλλάξει. Προφανώς η πόλη δεν επιθυμεί να της ταράσσουν την ησυχία της προσκυνητές από την υφήλιο που θα μπορούσαν και θα έπρεπε να κατακλύζουν ολοχρονίς την πόλη του Πρωτοκλήτου.

Πίνακας, Σπύρος Παπαλουκάς, Εκκλησία

Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009

2η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ


Για δεύτερη χρονιά ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Πατρών, σε συνεργασία με το περιοδικό διαβάζω και το ηλεκτρονικό περιοδικό Διαπολιτισμός, διοργανώνει στην Πάτρα Συνάντηση Πεζογράφων. Από το απόγευμα της Παρασκευής 6 Νοεμβρίου ως το μεσημέρι της Κυριακής 8 Νοεμβρίου στην αίθουσα της Φιλαρμονικής Εταιρείας - Ωδείο Πατρών.
Παρουσιάσεις βιβλίων, συζητήσεις με συγκεκριμένες θεματικές και μια κεντρική εκδήλωση αφιερωμένη στον Μένη Κουμανταρέα το Σάββατο 7 Νοεμβρίου το βράδυ.
Με το Πολύτροπον θα συμμετέχουμε στην εκδήλωση για τον Μένη Κουμανταρέα. Θα αναδείξουμε την σχέση του συγγραφέα με τον Μάνο Χατζιδάκι, μέσα από κείμενα του Μ. Κουμανταρέα και τις προτιμήσεις του στις μουσικές του Χατζιδάκι.
Ο Κώστας Λογαράς, που θα παρουσιάσει τον συγγραφέα, θα διαβάσει ένα κείμενο του Κουμανταρέα σχετικό με τον Χατζιδάκι και την Πάτρα.

Περισσότερα σε επόμενη ανάρτηση.

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2009

Η ΘΕΣΜΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΕΓΩΛΑΓΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΓΑΜΙΔΙΩΝ



Μέσα στην ιστορία της Εκκλησίας έχουν κατατεθή πολλά και επιφανή "παρθενίας εγκώμια". Δίνουν την εντύπωση, ίσως στον ανώριμο αναγνώστη, ότι κυριαρχούνται απο έναν τυπικά ναρκισσιστικό πρωταθλητισμό. Και συνοδεύεται ο ναρκισσισμός κατά κανόνα (η κλινική ψυχολογία ερμηνεύει εμπεριστατωμένα το γιατί), απο τον χθόνιο τρόμο για τη σεξουαλικότητα, την άκρα ενοχοποίηση της σεξουαλικότητας.
Σήμερα, στα πλαίσια του παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού της ατομοκεντρικής χρησιμοθηρίας, καταλαβαίνουμε και την παρθενία κυρίως ως αγαμία, δηλαδή ως αποφυγή του γάμου για χάρη της απερίσπαστης απο οικογενειακές μέριμνες στράτευσης στο έργο της Εκκλησίας. Και είναι φυσικό, γιατί ο σημερινός πολιτισμός γεννήθηκε απο το αναποδογύρισμα των προυποθέσεων του εκκλησιαστικού τρόπου ύπαρξης και ζωής- τον γέννησε η μεσαιωνική Δύση μετά την απόσχισή της απο το σώμα της Καθολικής Εκκλησίας.
Οι αυτονόητες στον πολιτισμό μας σήμερα προτεραιότητες, του ατομοκεντρισμού και της χρησιμοθηρίας, έχουν στρεβλώσει συνολικά την γλώσσα του εκκλησιαστικού ευ-αγγελίου: Καταλαβαίνουμε τη σωτηρία σαν ατομική επιδίωξη και νομική καταξίωση, την πίστη σαν πακέτο ατομικών πεποιθήσεων, τον πρεσβύτερο της Εκκλησίας σαν "ιερέα" θρησκείας, τον επίσκοπο σαν "δεσπότη", διοικητικό εξουσιαστή του ιδεολογικού και ιεροπρακτικού μηχανισμού της θρησκείας. Με τέτοιες προσλαμβάνουσες κατανοούμε και την αγαμία σαν τυπικό προαπαιτούμενο για τη "βαθμίδα" ιερωσύνης του πρεσβυτέρου και του επισκόπου στον Ρωμαιοκαθολικισμό, για τη "βαθμίδα" του επισκόπου στην Ορθοδοξία.
Ως τυπικό προσόν η αγαμία διαστέλλεται σιωπηρά, αλλά σαφώς απο την παρθενία των παραδοσιακών "εγκωμίων"- καταξιώνεται με κριτήρια χρησιμοθηρικής αποτελεσματικότητας: απερίσπαστης απο συζυγικές μέριμνες στράτευσης. Στην "ορθόδοξη" πρακτική, όταν η ανάληψη της ιερωσύνης προηγείται χρονικά, το εκκλησιαστικό μυστήριο του γάμου αποκλείεται- άν ο έγγαμος κληρικός χηρέψει, πρέπει στανικά να μεταταχθή στις τάξεις του άγαμου κλήρου. Ο " άγαμος κλήρος" είναι μια τρίτη κατηγορία: ούτε μοναχοί, στην άσκηση του κοινοβίου ή της αναχώρησης, ούτε οικογενειάρχες, στο άθλημα μοιρασιάς του εαυτού. Είναι (κατά κανόνα) οι καριερίστες της θρησκευτικής εξουσίας, κάτι σαν τους ευνούχους των άλλοτε βασιλικών αυλών. Φύονται και αυξάνονται, συνήθως, στην καμαρίλα επισκοπικών αυλών, μαθαίνουν να υπαλλάσσουν τη σεξουαλική στέρηση σε καριέρα με στόχο τον δεσποτικό "θρόνο", την εγωλαγνεία, θεσμοποιημένη: Να εξουσιάζουν συνειδήσεις, να εκμεταλλεύονται την προβατώδη υποταγή του ποιμνίου, να θυμιάζονται ως είδωλα και να πολυχρονίζονται ακαταπαύστως στη λατρεία. Μια τέτοια καριέρα γοητεύει τα νεαρά ΑΓΑΜΙΔΙΑ των επισκοπικών αυλών, τα θέλγει επιπλέον και η γυναικώδης ενασχόληση με κοσμήματα, αυτοκρατορικές μίτρες και σκήπτρα, χρυσοποίκιλτα ενδύματα. Στην ιεράρχηση ευθυνών, αξιωμάτων και προβαδισμάτων τα ΑΓΑΜΙΔΙΑ υποσκελίζουν αυτονοήτως πολιούς πρεσβυτέρους, μόνο επειδή "μετά γυναικός ουκ εμολύνθησαν"- διέσωσαν τη ναρκισσιστική αυτονομία τους ανυπότακτοι σε συζυγία.

"Συζυγίας εγκώμιον- υπο ανωνύμου τινός εγγάμου". Περιοδικό ΕΠΙΓΝΩΣΗ,τχ. 109.
Πίνακας, Γυναίκα και Έρωτας, Γιάννη Τσαρούχη

Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΣΤΟ ΜΟΝ-ΣΑΙΝ-ΜΙΣΕΛ: Μια κριτική προσέγγιση


Πτυχιούχου Αραβικής Φιλολογίας, Θεολόγου και τελειόφοιτου Ελληνικής Φιλολογίας

Η έκδοση του βιβλίου Ο Αριστοτέλης στο Μον-Σαιν-Μισέλ του Συλβέν Γκουγκενέμ στη Γαλλία προκάλεσε μεγάλες αντιπαραθέσεις σε σημείο μάλιστα που αυτή η κατάσταση ονομάστηκε «η υπόθεση Αριστοτέλη». Όποιος παρακολουθεί το θέμα παρατηρεί ότι το μεγαλύτερο μέρος της πολεμικής που διεξάγεται στη Γαλλία δεν σχετίζεται άμεσα με το βιβλίο, αντιθέτως ασκείται σε διάφορες πολιτικές και πολιτισμικές τοποθετήσεις που δεν οδηγούν ουσιαστικά πουθενά. Θα ήθελα με σύντομο τρόπο να αναφερθώ σε κάποιους προβληματισμούς που θέτει το βιβλίο και την πολεμική που εκτυλίσσεται γύρω από αυτό, εκμεταλλευόμενος την ελάχιστη γνώση μου για την Ιστορία της Αραβικής Γραμματείας.

Κατ’ αρχάς, τόσο στο βιβλίο όσο και στην ασκούμενη πολεμική κατ’ αυτού χρησιμοποιούνται πολλές γενικές έννοιες και θεωρίες χωρίς καμιά διευκρίνιση και κανέναν ορισμό, όπως σύγκρουση των πολιτισμών, χριστιανικές ρίζες της Ευρώπης, Ευρώπη κ.λπ. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πάντα ότι «η σύγκρουση των πολιτισμών» ήταν μια κατασκευασμένη θεωρία που εξυπηρετούσε πολιτικούς σκοπούς σε μια περασμένη περίοδο, και τελείωσε η ισχύς της. Μπορεί κάποιος να πιστεύει σ’ αυτήν ή όχι, αλλά οι επιστήμονες ανά τον κόσμο δεν τη δέχτηκαν ως ιστορική αλήθεια. Για τις χριστιανικές ρίζες της Ευρώπης το λιγότερο που μπορεί να διερωτηθεί κανείς είναι για ποια περίοδο μιλάμε. Η Ευρώπη προϋπήρξε του χριστιανισμού. Όμως, ο προβληματισμός που γεννιέται αμέσως μετά είναι τι εννοούμε λέγοντας Ευρώπη; Έχω την αίσθηση ότι ο λόγος περί Ευρώπης στην «υπόθεση Αριστοτέλη» περιορίζεται μόνο σε χώρες της Νοτιοδυτικής Ευρώπης, ήτοι Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία. Άλλη μία έννοια, στις τόσες γενικές, που θα σταθώ είναι το Ισλάμ. Μιλώντας κανείς για το Ισλάμ πρέπει να έχει κατά νου ότι πρόκειται για διάφορα δόγματα και διαφορετικές παραδόσεις και συνήθειες, και κυρίως διαφορετικούς ισλαμικούς πολιτισμούς. Το Ισλάμ στην Αραβική χερσόνησο δεν είναι ίδιο με το Ισλάμ στο Ιράν (και την παλαιότερη Περσία), όπως δεν είναι ίδιες η ελληνική ορθοδοξία με την σλαβική. Πράγμα που σημαίνει ότι το Ισλάμ δεν ταυτίζεται με τον αραβισμό ούτε περιορίζεται σ’ αυτόν. Και κατ’ επέκταση υπάρχουν και Άραβες χριστιανοί. Αυτοί προϋπήρξαν του Ισλάμ και δεν είναι ούτε Ρωμιοί ούτε Σύριοι, αλλά Άραβες και ζούσαν πριν το Ισλάμ σε διάφορα μέρη της Αραβικής Χερσονήσου, και συνεχίζουν να υπάρχουν.

Αδίκως κατηγορείται ο συγγραφέας για ισλαμοφοβία, και χωρίς καμία απόδειξη. Ο Γκουγκενέμ δεν υποτίμησε τους μουσουλμάνους ούτε καταφέρθηκε εναντίον τους ρατσιστικά, απλά διατύπωσε το αποτέλεσμα της έρευνάς του ότι ο Ελληνισμός δεν έχασε την άμεση επαφή με την Ευρώπη, και δεν είχε ανάγκη τη μεσιτεία της μετάφρασης των Αράβων. Αυτή η άποψη όμως είναι υπό συζήτηση και δεν αλλάζει πολλά δεδομένα όσα θα ήθελε ο Γκουγκενέμ. Η απευθείας μετάφραση από τα ελληνικά στα λατινικά δεν αναιρεί την ύπαρξη της μετάφρασης μέσω της αραβικής γλώσσας ούτε μπορεί να υποβιβάσει τη σημασία της, όπως και η πρόσφατη ανακάλυψη της απευθείας μετάφρασης δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ως μια πηγή ιστορικού πλούτου. Η νοτιοδυτική Ευρώπη δεν γνώρισε όμως τον ελληνισμό μέσω των λατινικών μεταφράσεων. Τα χειρόγραφα δεν ήταν διαδεδομένα από τη μια, και από την άλλη η Καθολική Εκκλησία είχε απαγορεύσει ρητά τη μελέτη των έργων του Αριστοτέλη περί φυσικής και βιολογίας, σε Συνόδους το 1210, 1215, και 1230. Η κατάσταση αυτή έμεινε ίδια για τα επόμενα χρόνια ώσπου ο Siger de Brabant, επηρεασμένος από τον Αβερρόη και τον Αριστοτέλη μετέδιδε τις απόψεις του διδάσκοντας στη Σορβόννη και αναγκάζοντας την Καθολική Εκκλησία να διορίσει τον Θωμά Ακινάτη, για να του αντιπαρατεθεί, διδάσκοντας και αυτός στο ίδιο πανεπιστήμιο. Αυτή η αποστολή του Θωμά Ακινάτη τον οδήγησε στη μελέτη του Αριστοτέλη, όπως άλλωστε και ο δάσκαλός του ο Αλβέρτος ο Μεγάλος που μελέτησε τον Αριστοτέλη μαζί με τους Άραβες φιλοσόφους. Αυτό έφερε στο προσκήνιο εκ νέου την ελληνική φιλοσοφία. Να σημειωθεί εδώ ότι ο Siger de Brabant είχε παραβιάσει τις αναφερόμενες αποφάσεις της Καθολικής Εκκλησίας, που απαγορεύουν τη μελέτη του Αριστοτέλη. Αυτή η πανεπιστημιακή αντιπαράθεση γνωστή στην ιστορία ως «σχολαστικές διαμάχες» μάλλον βρίσκεται στις ρίζες της ισχύουσας εντύπωσης ότι το έργο του Αριστοτέλη πέρασε στην Ευρώπη χάρη στους Άραβες και δη τον Αβερρόη.

Επίσης, λέξεις όπως «αλχημεία», «άλγεβρα», «ελιξήριο» μαρτυρούν την μέσω αραβικής γλώσσας προέλευση τους στα λατινικά. Δεν παραλείπεται και το περίφημο έργο του Πτολεμαίου «Η Μεγίστη», το οποίο ονομάζεται στα λατινικά Magasati, μια παραμόρφωση της αραβικής μετάφρασης του «Αl Magesti». Η παραλλαγή του τίτλου έχει μια εξήγηση, ότι η μετάφραση έγινε από τα αραβικά στα λατινικά από έναν μεταφραστή που δεν είχε ιδέα από ελληνικά.

Ο Γκουγκενέμ ξεχωρίζει τους μεταφραστές και κάνει διακρίσεις μεταξύ μουσουλμάνων, άρα Αράβων, και χριστιανών, άρα Σύριων σύμφωνα μ’ αυτόν. Πιο πάνω αναφερθήκαμε στην ταύτιση του Ισλάμ με τον αραβισμό. Επιπλέον, το εθνικό συναίσθημα με το οποίο γαλουχηθήκαμε ως κατάλοιπο του εθνικού ρεύματος του 19ου και 20ου αιώνα δεν ίσχυε σε αυτοκρατορίες με οικουμενικές ιδεολογίες όπως ήταν η Αραβική και η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όπου συζούσαν πολλές εθνικότητες. Στους Άραβες μελετητές δεν τίθεται ζήτημα ανταγωνισμού των μεταφραστών με βάση τη θρησκεία τους, αν είναι χριστιανοί ή μουσουλμάνοι. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι είναι χριστιανοί στην πλειονότητά τους, χωρίς αυτό να έχει καμιά άλλη σημασία πέραν της απλής πληροφορίας η οποία συμβάλλει επίσης στην κατανόηση του μεταφραστικού κινήματος.

Ο Γκουγκενέμ θεωρεί ότι οι Άραβες δεν αξιοποίησαν τον ελληνικό πολιτισμό όπως η Ευρώπη. Τι σημαίνει ότι οι Άραβες δεν αξιοποίησαν τον ελληνικό πολιτισμό; Και γιατί άλλωστε θα έπρεπε οι Άραβες να αφομοιώσουν τον ελληνικό πολιτισμό με τον ίδιο τρόπο που έκανε η Νοτιοδυτική Ευρώπη; Το ίδιο θα έλεγε ο Γκουγκενέμ για τους σλαβικούς λαούς της Ευρώπης, ή ακόμη για τους Άγγλους; Και το πιο ουσιαστικό ερώτημα είναι πού πάει το στοιχείο γειτνίασης και πολιτικής κυριαρχίας; Με άλλα λόγια οι Άραβες επεκτάθηκαν και κυριάρχησαν κυρίως στα μέρη της Περσίας, και όχι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γι’ αυτό τα λογοτεχνικά έργα που γνώρισαν οι Άραβες ήταν ινδικής ή περσικής προέλευσης, ανάλογα με τους ηττημένους λαούς που πέρασαν στην κυριαρχία των Αράβων. Σημειώνω εδώ ότι οι νοτιοδυτικοί ευρωπαίοι γνώρισαν τις Χίλιες και Μια Νύχτες, και τον Στεφανίτη και Ιχνηλάτη χάρη στη μετάφραση που έγινε από τα αραβικά στα ελληνικά, και πολύ πιο μετά στα γαλλικά. Όπως ωφελήθηκαν από τα ιατρικά έργα του «Ουζμπεκιστανού» αλλά Άραβα Αβικέννα που διδάσκονταν στην Ευρώπη μέχρι το 16 αι. Γι’ αυτό επικρατεί η ανακριβής εντύπωση ότι η Ευρώπη χρωστά τόσο πολύ στους Άραβες, και αυτή η πτυχή δεν πραγματεύεται στο βιβλίο. Ας μην ξεχνάμε το Ισλάμ που στάθηκε εμπόδιο για τη ζωγραφική και τη γλυπτική καθώς δεν ενθάρρυνε καθόλου την αναπαράσταση των πλασμάτων.
Το βιβλίο, τέλος, παρερμηνεύτηκε και εξετράπη από το στενό πλαίσιό του. Η επιστημονική μελέτη των πολιτισμών δεν ψάχνει να βρει έναν υποτιθέμενο ανταγωνισμό μεταξύ τους, ούτε συγκρίνει τον ένα πολιτισμό με τον άλλο, και ίσως αυτό να ήταν το πιο ακραίο συμπέρασμα που προσπάθησε να βγάλει ο Γκουγκενέμ από την έρευνά του, και προκάλεσε περισσότερες αντιδράσεις απ’ όσο χρειαζόταν. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι στο ότι οι μεταφράσεις απευθείας από τα ελληνικά συνέχιζαν αδιάκοπα, αλλά στις περαιτέρω ερμηνείες.

Το βιβλίο του Σ. Γκουγκενέμ κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΟΛΚΟΣ

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΣΗΜΑΙΕΣ ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ



Πήγαμε με τη μαμά μου και ηπήραμε κοντάρι από το νεκροσεντουκάδικο... Το κοντάρι ήτανε κουρσούμι βαρύ. Εγώ απ' τη μια κι η μαμά μου απ' την άλλη, ξαπλωτό το πηγαίναμε. Αγοράσαμε μπογιές, τυλίξαμε γύρω – γύρω τη θάλασσα με δύο σπάγγοι... ξέρεις πώς γίνεται; Καρφώνεις δύο σπάγγοι στο πάνω μέρος του κονταριού, δυό δάχτυλα απόσταση τον έναν από τον άλλον, τους κρατάς σ' αυτήν την απόσταση και κατεβαίνεις προς τα κάτω προς τη βάση του κονταριού, ενώ η μαμά μου το γύριζε σιγά σιγά σα σούβλα με τ΄αρνί, και τυλιγόντουσαν οι σπάγγοι σα περικοκλάδα πάνω του, βάφεις το κενό ανάμεσα στους σπάγγους θαλασσί κι έγινε η θάλασσα.

Το υψώσαμε μαζί με τη μαμά μου και καμαρώναμε. Καμαρώναμε γιατί εγώ ήμουνα ορφανό και η μαμά μου έραβε παντελόνια. Τραγουδούσα κιόλας, κι ήτανε και τα πράγματα φτηνά... Ζούσαμε... Δεν περιμέναμε από κανέναν... με τα χεράκια μας τα κάναμε όλα... Καμαρώναμε με το κοντάρι... Τόχαμε αγοράσει με τα χέρια μας... Και το καμαρώναμε με την καρδιά μας... Τι άλλο θέλαμε; Ήμαστε ευτυχισμένες...

Έγινε όμορφη η σημαία.... Την έπιασα. Δεν ξέρω τι έγινε ξαφνικά.... Νόμισα πως κρατώ ηλεκτρισμό... Μ' έπιασε άλλο πράγμα... ένα ρίγος σα σεληνιασμός.... Νόμιζα πως βρέθηκα στο σπίτι μας στη Σμύρνη και μ' έπιασε ένα παραπονεμένο δάκρυο... μα τι δάκρυο... απ΄την ψυχή μου... Θαρρείς πως ήτανε ίδια η ώρα που μου σιάξανε την κούνια στο κανόνι του Αβέρωφ και ανέβηκα απάνω και τραγούδησα: “Ω λυγερόν και κοφτερόν σπαθί μου...”. Θαρρείς πως ήτανε ίδια η ώρα που λευτερωθήκαμε και γέμισε η Σμύρνη σημαίες... Εμείς μόνο υψώσαμε πόσες... δυό που είχμαε απ' τη γιαγιά μου, και μία προίκα τση μάνας μου, τρεις... Όλες είχανε μαλαματένιες κλωστές στα κρόσσια... νάναι βαριά... να μην την παίρνει και τη διπλώνει ο αέρας τη σημαία... Μόνο να τη φουσκώνει... να σιδερώνεται ο σταυρός... να φαίνεται από μακριά... σα καλοτάξιδο καράβι ν' αρμενίζει στο γιαλό.

Τι ήτανε εκείνο το πράμα... Πολλές σημαίες... Θάλασσα κανονικιά... Βάλε με το νου σου πόσα σπίτια ήτανε... Κάθε σπίτι και δυο – τρεις... Οι Τούρκοι τρίβανε τα μάτια τους. Πού στο διάολο βρεθήκανε τόσες χιλιάδες σημαίες... Σατανάδες μας ανεβάζανε, διαολάνθρωποι μας κατεβάζανε.
Οι λούστροι – δεν υπήρχε Ρωμιός λούστρος, ούτε χαμάλης – είχανε δυο σημαίες στα λουστρατζίδικα τα κασσελάκια, μια από δω, μια από κεί. Και παίρνανε μπαξίσι και χαρβαλίκια απ' τσι Ρωμιοί. Ένας έξυπνος χαμάλης είχε κάνει τη χαμαλίκα του ελληνικιά σημαία και τόνε πληρώνανε ξεφόρτωτο και γύριζε στα σοκάκια. Τα κονομούσε χωρίς να κουράζεται. Οι άμαξες, τα βιζαβί, είχανε στα σάγια των αλόγων σημαίες.... στην άκρια του καμουτσιού... πού αλλού να σου πω... Στις αλατιέρες επάνω στα τραπέζια... Στις ταβέρνες οι φάτσες των βαρελιών ήτανε βαμμένες σημαίες – από κάτω απ' το σταυρό έβγαινε η κάνουλα με το κρασί. Οι ροκάνες... τα παιχνιδάκια των παιδιών... Εγώ είχα ένα κάρο που είχε δύο αλογίσια κεφάλια μέσα και ανεβοκατεβαίνανε όπως το σκουντούσες και ηπορπάταε. Έβαλα σημαιάκια του ποδηλατιού στα κεφάλια τους τα μυτερά, κι έβλεπες να ανεβοκατεβαίνουνε σημαίες.
Αγγέλα Παπάζογλου, Τα χαϊρια μας εδώ, του Γιώργη Παπάζογλου, εκδ. ΤΑΜΙΕΙΟΝ ΘΡΑΚΗΣ

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2009

Ο ΚΥΠΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΤΟΛΜΑ!


O Aρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος δεν παίζει. Μίλησε για τιμωρία όσων κληρικών και μοναχών συμμετείχαν στις πρόσφατες διαδηλώσεις εναντίον του Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών που διεξήχθη στην Κύπρο. Και το έπραξε.

Στη σημερινή συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου πάρθηκε απόφαση για διενέργεια ανακρίσεων, από τους οικείους Μητροπολίτες Τριμυθούντος και Κιτίου, επιβολή ποινών και τελική απόφαση της Συνόδου.

Το αμάρτημα των “αντι-οικουμενιστών” είναι ότι θεωρούν εαυτούς φύλακες της Ορθοδοξίας, ομολογητάς της πίστεως κ.ο.κ. ενώ οι διαλεγόμενοι και οι μη υπογράφοντες τις “Ομολογίες Πίστεως” είναι μειοδότες – το λιγότερο – έχουν αμβλυμένη συνείδηση και τα τοιαύτα.

Δεν πρόκειται για δύο στρατόπεδα, όπως φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Πρόκειται για μια νοσηρή και πλανεμένη εν ταυτώ κατάσταση, η οποία διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο ως “πιστός λαός”.

Ευτυχώς όμως η Εκκλησία πορεύεται ερήμην αυτών των μεσσιανισμών και των σωτήρων, οι οποίοι αν αισθάνονται άβολα μπορούν να προσχωρήσουν σε μια άλλη Εκκλησία της αρεσκείας τους. Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πάφο επαναδιατύπωσε σύσσωμη την θέση της για διάλογο. Καλά θα κάνουν να το χωνέψουν αυτό κάποιοι κληρικοί και μοναχοί οι οποίοι “φουντώνουν” και όσους λαϊκούς επηρεάζουν “πνευματικά”, ήτοι φασιστικά.

Αλλιώς, η γραμμή που χαράσσει ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου είναι η ενδεδειγμένη. Η δέουσα τιμωρία και το όποιο επιτίμιο, προκειμένου να έλθουν εις εαυτόν οι αλλόφρονες υπερορθοδοξούντες.

Και ο Κύπρου Χρυσόστομος αποδεικνύει έτσι πως δεν φοβάται τους "αντι-οικουμενιστές" και τις τρισάθλιες μεθόδους τους, όπως δυστυχώς συμβαίνει με πολλούς Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος. Αναδεικνύεται ασυμβίβαστος και αίρεται υπεράνω "ισορροπιών" και λοιπών τερτιπιών.

Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2009

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ FACEBOOK





Όταν ο Mark Zuckerberg αποφάσισε να δημιουργήσει τον ιστοχώρο Facebook το 2004, μάλλον δεν είχε υπ’ όψιν του τις εξελίξεις που θα γίνουν στο δημιούργημά του σε επίπεδα δημοφιλίας, μορφής, χρήσης κ.λπ. Το Facebook ξεκίνησε ως δίκτυο για τους φοιτητές του Harvard, και κατέληξε να είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο που χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 45 γλώσσες. Ο ιστοχώρος αυτός δεν απευθύνεται σε κάποια κοινωνικά στρώματα αλλά σε όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτό χρήστες του είναι πολιτικοί, καλλιτέχνες, φοιτητές, κ.λ.π. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που το εκμεταλλεύτηκαν κάποιες οργανώσεις και νομικά πρόσωπα, αφού είναι μια μεγάλη θάλασσα με πολλά και εύκολα ψάρια. Και το Facebook που αφορούσε φυσικά πρόσωπα πλημμύρισε από οργανώσεις, και δεν έλειψε ούτε η Εκκλησία.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη η χρήση του διαδικτύου ποικιλοτρόπως από την Εκκλησία δεν είναι μεμπτή, αλλά αναγκαία και επιθυμητή, εφ’ όσον δεν αποτελεί κατάχρηση και δεν γίνεται με κοσμική νοοτροπία. Το Facebook είναι μια από τις πολλές δυνατότητες επικοινωνίας που προσφέρει το ίντερνετ και η Εκκλησία το αξιοποιεί με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν μητροπολίτες που έχουν μια προσωπική τους σελίδα στο Facebook όπως ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας Βενέδικτος (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), όπου στη λίστα φίλων είναι περίπου 250 Έλληνες και Άραβες χρήστες του Facebook.
Προσωπικές σελίδες έχουν και Μητροπόλεις, όπως η Μητρόπολις Καλύμνου με 200 περίπου χρήστες και η Μητρόπολις Τανζανίας με 900 περίπου χρήστες. Επίσης το Facebook περιέχει πολλές σελίδες για πρεσβύτερους και αρχιμανδρίτες όπως ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου αρχιμανδρίτης Ελπιδοφόρος Λαμπρυνιάδης. Και μοναχούς όπως ο π. Νεκτάριος Μουλατσιώτης, του οποίου η λίστα των φίλων του ανέρχεται, περίπου, στους 3300 χρήστες.

Άλλη δυνατότητα, επίσης, που παρέχεται στους χρήστες του Facebook, είναι να δημιουργήσουν ομάδες συζήτησης ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους. Έτσι βρίσκει κανείς χρήστες συναθροισμένους σε ομάδες πολιτιστικές, πολιτικές, αθλητικές, και άλλες. Σημειώνω ότι οι ομάδες που αφορούν π.χ. ένα καλλιτέχνη, μπορεί να φτιαχτούν χωρίς τη συναίνεση του ιδίου του καλλιτέχνη. Γι’ αυτό να διευκρινίσω ότι πολλές ομάδες που αφορούν σε μοναστήρια ή εκκλησίες μπορεί να δημιουργηθούν από χρήστες φίλους και όχι απαραίτητα από τους ίδιους τους μοναχούς ή κληρικούς.

Κάποιες σελίδες επίσης δημιουργούνται για ανερμήνευτους λόγους, και δεν μπορούν παρά να κάνουν εντύπωση, όπως, λόγου χάριν, η σελίδα του κέντρου νεότητος μιας Μητρόπολης στο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Ο σκοπός δηλώνεται με τα εξής: «Αγαπητοί φίλοι, το κέντρο νεότητος, στην Ιερά Μητρόπολη [....], δημιούργησε αυτό το κοινωνικό και εκκλησιαστικό δίκτυο για να διαδίδει την πνευματική παράδοση της Ανατολικής Εκκλησίας προς πάσα κατεύθυνση, και ιδιαίτερα προς τον Ελληνόφωνο Χριστιανικό κόσμο. Το περιεχόμενο αντανακλά τον Χριστιανικό πολιτισμό της Μέσης Ανατολής σε ποικίλες πληροφορίες για μοναστήρια, λειτουργική ζωή, τοπικές εκκλησιαστικές ειδήσεις κ.λπ. Ο σκοπός αυτού του κέντρου είναι η δημιουργία μίας παγκόσμιας δυναμικής κοινότητας, υλοποιώντας την μεταπολιτιστική πραγματικότητα της Χριστιανικής παγκόσμιας αποστολής».
Η σελίδα αυτή είναι η τρίτη σελίδα για την ίδια οργάνωση, δηλ. το Κέντρο Νεότητας της Μητρόπολης. Ας αναφέρω ότι η μια είναι για τους αραβόφωνους και δυο για τους ελληνόφωνους! Απευθύνεται στους ελληνόφωνους για να μεταδίδει σ’ αυτούς την πνευματική παράδοση της Ανατολικής Εκκλησίας, γιατί φαίνεται ότι οι έλληνες ανήκουν σε μια ...δυτική Εκκλησία. Το περιεχόμενο αντανακλά τον ...χριστιανικό πολιτισμό της Μέσης Ανατολής, που είναι απ’ ό,τι είδα βιντεάκια από το Youtube του Γιώργου Νταλάρα, του Σταμάτη Σπανουδάκη, του Θρασύβουλου Στανίτσα, του Πασχάλη Τερζή... οι οποίοι, αυτοί όλοι, είναι αναμφισβήτητα μεσανατολίτες από διάφορες γειτονιές της Αντιοχείας, αλλά μας το έκρυβαν. Συνεχίζει όμως το κείμενο και ορίζει ως σκοπό τη «δημιουργία μίας παγκόσμιας δυναμικής κοινότητας, υλοποιώντας την μεταπολιτιστική [το σωστό: διαπολιτισμική] πραγματικότητα της Χριστιανικής παγκόσμιας αποστολής». Αν κατάλαβα σωστά μιλάμε για σχέδιο δημιουργίας χριστιανικού ΟΗΕ!

Αυτό το παράδειγμα ίσως είναι ένα από τα πιο περίεργα που συναντά κανείς στο Facebook και δεν εκπροσωπεί τις εκκλησιαστικού περιεχομένου σελίδες, για να μην γενικεύσω άδικα. Το πρόβλημα, εν τέλει, παραμένει να βρει η Eκκλησία ένα σύγχρονο και ουσιαστικό λόγο εν πρώτοις και ύστερα ακολουθεί το μέσο, είτε είναι Facebook, είτε κάτι άλλο. Αλλιώς θα συνεχίζουμε να ζούμε στην αυταπάτη των κενών φιλοδοξιών της αυτοπροβολής του διαδικτύου, παρασύροντας και άλλους εκεί όπου δεν κατασκηνώνει ο Χριστός.

"Φρούρησον πανένδοξε": ΕΝΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥΖΕΛΗ





Το 1995 η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία, στο πλαίσιο ενός ερευνητικού προγράμματος, εξέδωσε μια "Εκλογή Έργων" του περίφημου βυζαντινού μαϊστορος Ιωάννου του Κουκουζέλη. Στην έκδοση περιλαμβάνονταν ανέκδοτα μέλη, μεταξύ των οποίων και το καλοφωνικό στιχηρό για τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου σε ήχο πλάγιο του δευτέρου (την πρώτη σελίδα δημοσιεύουμε εδώ).

Ο διευθυντής της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας Λυκούργος Αγγελόπουλος, Άρχων Πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, σημειώνει για το μέλος αυτό:

"Το κείμενο, με προσθήκη και μερικών άλλων φράσεων, αποτελείται κυρίως από φράσεις του δοξαστικού των αποστίχων που είναι ποίημα του Ανατολίου:

Φρούρησον πανένδοξε την σε μεγαλύνουσαν πόλιν, από των εναντίων προσβολών, παρρησίαν ως έχων προς Χριστόν τον σε δοξάσαντα.

Oι άλλες μελωδικές γραμμές με λίγες αλλά χαρακτηριστικές εξαιρέσεις του συνήθους τετρασήμου ρυθμού, οδηγούν πολλές φορές από το σκληρό χρωματικό τετράχορδο του πλαγίου του δευτέρου ήχου στο συνημμένο διατονικό τετράχορδο του τετάρτου παπαδικού (άγια), στον πρώτο τετράφωνο και σε σύντομες παρεμβολές πλαγίου του τετάρτου ήχου, ή ακόμη και σε μια κατάληξη στη μεσότητα του πρώτου τετραφώνου, στο βαρύ. Σε μια κορύφωση του μέλους στον τέταρτο παπαδικό (άγια), δημιουργείται η γνωστή μουσική φράση που μπορεί να αποδοθεί από μια φωνή. Στο τέλος του μαθήματος μετά το μικρό έξοχο κράτημα παρατηρούμε την ευρηματική αντίθεση της πενταφωνίας του πλαγίου του πρώτου ήχου με τον άγια και την κατάληξή του στον πλάγιο του δευτέρου με μια σύντομη φράση πλαγίου του τετάρτου χρωματικού ήχου στη λέξη “δοξάσαντα”.


Η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία ερμηνεύει υποδειγματικά το σπουδαίο αυτό μάθημα του Κουκουζέλη στον ψηφιακό δίσκο που εξέδωσε με ανέκδοτα μέλη του μεγάλου βυζαντινού μαϊστορα.


Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2009

ΤΟ 8ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΣΤΟΝ ΜΙΣΙΣΙΠΗ


Δείτε στο ΝaturaZante, αγαπητοί συνοδίτες, στο ιστολόγιο που περιλαμβάνει συν κεφάλαια θεολογίας του περιβάλλοντος και το οποίο επιμελείται ο φιλόπονος και δεινός ιστολόγος π. Παναγιώτης Καποδίστριας, δείτε και διαβάστε όλα τα σχετικά με το 8ο Οικολογικό Συμπόσιο στον Μισισιπή των Η.Π.Α., το οποίο έληξε σήμερα και διοργανώθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και διεξήχθη παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.


Για το ίδιο θέμα δείτε τα ρεπορτάζ και το σχετικό φωτογραφικό υλικό του
Νίκου Μαγγίνα στην ενότητα Επίσκεψη στην Αμερική στο Φως Φαναρίου.

ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ ΚΑΒΑΦΗ ΣΤΟ ΤΡΑΜ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ


Ένα αλλιώτικο δρομολόγιο έκανε το τραμ της Αλεξάνδρειας την περασμένη Παρασκευή, το οποίο θα επαναληφθεί και την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου, συντροφιά με τα ποιήματα του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη.

Από το σταθμό Ραμλίου μέχρι τη Βικτώρια, και με σύνθημα «Ταξίδι με τον Καβάφη», οι λάτρεις της Καβαφικής ποίησης έζησαν στην ατμόσφαιρα του Αλεξανδρινού ποιητή, γυρίζοντας το ρολόι του χρόνου αρκετές δεκαετίες πριν, όταν ο σπουδαίος Ελληνας ποιητής παρέα με το φίλο του Άγγλο συγγραφέα Ε.Μ.Φόρστερ μελετούσαν μέσα από τις διαδρομές του τραμ, την αγαπημένη τους πόλη, την καθημερινότητα και τους ανθρώπους της.

Κατά τη διάρκεια της πρωτότυπης αυτής εκδήλωσης του «ταξιδιού», διαβάστηκαν ποιήματα του Καβάφη στα Ελληνικά, στα Αγγλικά, τα Γαλλικά, τα Ιταλικά, τα Αραβικά με τη συνοδεία του παραδοσιακού ούτι.

Για την εκδήλωση, συνεργάστηκαν το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού της Αλεξάνδρειας με τον πρόεδρο της Επιτροπής Φίλων της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης, στο πλαίσιο του 1ου Φεστιβάλ της Αλεξάνδρειας.

πηγή: Καθημερινή

Πίνακας του Αλέκου Φασιανού για το ποίημα του Καβάφη "Η Πόλις".

Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009

Η εθνική αμηχανία των σχολικών γιορτών




του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΛΦΑ

malfasg@gmail.com


«Κάτου απ’ το χώμα, μες στα σταυρωμένα χέρια τους

κρατάνε της καμπάνας το σκοινί – προσμένουνε την ώρα,

δεν κοιμούνται, δεν πεθαίνουν,

προσμένουν να σημάνουν την ανάσταση»

Γιάννης Ρίτσος, Ρωμιοσύνη




Ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα της «κρίσης ταυτότητας» που διαπερνά το σύγχρονο ελληνικό σχολείο είναι αυτό της διαχείρισης του ζητήματος των «εθνικών επετείων». Του τρόπου, δηλαδή, ανάγνωσης, ανάμνησης και ερμηνείας ιστορικών γεγονότων καθοριστικής σημασίας για την εθνική και κοινωνική επιβίωση-συνέχεια του λαού μας. Σε όποιον κινείται εντός της σχολικής πραγματικότητας είναι ολοφάνερη η αμηχανία και η αφασία που χαρακτηρίζει τις σχολικές επετείους των εθνικών μας γιορτών: αγχωτικό καθήκον, άχαρη εθιμική υποχρέωση, επαχθής εξακολουθητικός ευτελισμός των «ιδανικών» που κανείς πια δεν πιστεύει…

Στο επίκεντρο των σχετικών συζητήσεων ανακυκλώνεται αναπόφευκτα η έννοια και το περιεχόμενο του «έθνους»: η ιστορική και υλική του υπόσταση, η συμβολική και πολιτισμική του νοηματοδότηση. Το επίδικο του «έθνους» εξαιρετικά πολυσύνθετο από την ίδια του τη φύση. Πληθώρα ιστορικών, πολιτικών, κοινωνικών και ιδεολογικών προβολών ερίζουν για τον (καθ)ορισμό του «έθνους» και φορτίζουν με οξύτητα το κλίμα και τον χαρακτήρα των «εθνικών επετείων». Στις γραμμές που ακολουθούν επιχειρείται μια συνοπτική-σχηματική (και γι’ αυτό αναγκαστικά γενικευτική) παρουσίαση δύο κυρίαρχων προσεγγίσεων του νοήματος των εθνικών γιορτών όπως αυτές εκδηλώθηκαν διαχρονικά στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Το έθνος ως φετίχ

Στην εκδοχή αυτής της προσέγγισης δεσπόζει η υπεριστορική και αναχρονιστική αντίληψη για το έθνος που έλκει τις ρίζες της στη μεταπολεμική Ελλάδα και διατρέχει όλη την χρυσή εποχή της «εθνικοφροσύνης» μέχρι την πτώση του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών. Με αξονικό ιδεολόγημα τον «ελληνοχριστιανισμό» διαχώριζε τους Έλληνες, φυλάκιζε, εξόριζε, εξόντωνε ηθικά και φυσικά τους αντιπάλους της. Στις κρίσιμες εθνικά στιγμές, αν δεν επέλεγε την «αυτοεξορία», συμμαχούσε με τους κατακτητές σε κατοχικές κυβερνήσεις, επάνδρωνε τάγματα ασφαλείας, εξέτρεφε στα σπλάχνα της δοσίλογους και καταδότες και στο τέλος επέστρεφε ως αυτόκλητος σωτήρας στην πατρίδα εγκαθιδρύοντας «δημοκρατίες» που στην ανάγκη μεταλλάσσονταν σε… δικτατορίες. Είναι η παράταξη των «επαγγελματιών του έθνους», των «ελλαδεμπόρων», που από πολύ νωρίς και με τόση ευκρίνεια διέκρινε ο γνήσια ελληνοπρεπής και ορθόδοξος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, γράφοντας ότι «μεταξύ όλων των επαγγελμάτων, εις όλον το Γένος, περνά εξόχως το επάγγελμα της θρησκείας, καθώς και το του πατριωτισμού» (Ο Διδάχος).

Η παράδοση των μεγάλων λόγων και των τραγικών ιστορικών ευθυνών, που ιδιοποιούνταν ιδιοτελώς τις θυσίες των αγωνιστών και τα σύμβολα ενότητας του λαού μας. Πουλούσε εργολαβικά τον πατριωτισμό και την πίστη των Ελλήνων και αγόραζε κυριαρχία και εξουσία με τη συνδρομή των ξένων τοποτηρητών της. Γιόρταζε στο σχολείο τις εθνικές γιορτές (μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης) με μιαν αφόρητη πατριδοκάπηλη ρητορεία, με αυτάρεσκους εθνοφυλετικούς δεκάρικους, αποκρύβοντας σελίδες του σκοτεινού της παρελθόντος και διασύροντας ηλιθιωδώς κάθε αίσθημα γνήσιας φιλοπατρίας, σεβασμού και αγάπης για τη μακραίωνη πολιτιστική ιδιοπροσωπία των Ελλήνων. Φανατικά και αυτιστικά κλειστοφοβική, περιχαράκωνε τα οράματα και τις αξίες του οικουμενικού Ελληνισμού στα όρια ενός παρασιτικού και μεταπρατικού ελλαδισμού. Αυτή η «παράδοση» ξεψύχησε μέσα στη γραφικότητα και την ανυποληψία της. Στα σχολειά μας, δεν τη συναντά πια κανείς σήμερα, εκτός από κάποια θλιβερά απομεινάρια στο διάκοσμο και την αισθητική των σχολικών γιορτών που μάλλον δεν απασχολούν πλέον κανέναν.

Το έθνος ως ταμπού

Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης μια άλλη προσέγγιση του «εθνικού» σε πλήρη αντίστιξη με την προηγούμενη, αργά αλλά σταδιακά, επεδίωξε και πέτυχε τη ρεβάνς έναντι της εθνοκαπηλίας. Μετά το πέρας του «σοσιαλιστικού» αμοραλισμού της «αλλαγής» («Έξω από το ΝΑΤΟ»!) δημιουργήθηκαν οι κατάλληλες εγχώριες και διεθνείς συνθήκες (κατάρρευση υπαρκτού σοσιαλισμού, έκρηξη παγκοσμιοποίησης, κρίση πολιτικής κ.α.) για τη γέννηση και την ανάπτυξη μιας εθνομηδενιστικής κουλτούρας η οποία σήμερα κατακλύζει παντοδύναμη την κυρίαρχη πολιτική, τη διανόηση, την τέχνη και τα μέσα ενημέρωσης. Ένα ευρύ μέτωπο δυνάμεων του «εκσυγχρονισμού» που συσπείρωσε τις ελίτ των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας με αιχμή του δόρατος την «ανανεωτική» αριστερά του διεθνισμού (δίχως έθνος!) και του κοσμοπολιτισμού (με συμπλεγματική αποστροφή στο γηγενή πολιτισμό!) σε ρόλο οργανικού διανοουμένου. Στο εξής κάθε βιωματική αναφορά στις αξίες της πατρίδας, της παράδοσης και του πολιτισμού που γέννησε στη διαχρονία της, θα λοιδορείται κυνικά, θα χλευάζεται προκλητικά. Και οι ευαισθησίες μας θα αντιμετωπίζονται ως political correct όταν θα αφορούν την εκστρατεία διάσωσης του ιβηρικού λύγκα, για παράδειγμα, που απειλείται με εξαφάνιση· ενώ θα στοχοποιούνται απροκάλυπτα όταν θα αφορούν την πολιτιστική συρρίκνωση λαών, εθνών και παραδόσεων. Θα συκοφαντείται εκ προοιμίου κάθε αναφορά στο έθνος και όποιος θα διακατέχεται από ανάλογες ανησυχίες θα στιγματίζεται αυτόχρημα ως «εθνικιστής». Αν μάλιστα κανείς αποτολμήσει και επικαλεστεί την παράδοση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, του Άρη Βελουχιώτη και της Εθνικής Αντίστασης (εκπληκτικά μοναδική συνάρθρωση αιτημάτων εθνικής απελευθέρωσης και κοινωνικής χειραφέτησης με πάνδημη αποδοχή) τότε κακό του κεφαλιού του... Τα εγγόνια των εξόριστων και των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, πρώην κομμουνιστές και νυν «εκσυγχρονιστές», που συνωστίζονται τώρα στους προθαλάμους της εξουσίας, διψούν για προγραφές…

Αναθεώρηση της Ιστορίας, αναψηλάφηση των στερεοτύπων του «εθνικού φαντασιακού», υπέρβαση του «εθνοκεντρισμού» και μια σειρά άλλων υψηλών επιδιώξεων, το κύριο μενού του μεταρρυθμιστικού προγράμματος στο σύνολο των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης, με στόχο να αποβάλουμε τον εθνικιστή εαυτό που κρύβουμε μέσα μας. Να ενοχοποιηθεί τελικώς στη συνείδηση του λαού μας το έθνος και η εθνική μας κληρονομιά αδιακρίτως (και όχι μόνο η εθνικιστική παραφθορά τους), δηλαδή ο τρόπος που γεννιόμαστε, τρώμε, μιλάμε, χορεύουμε, ερωτευόμαστε, πιστεύουμε, τραγουδάμε, κλαίμε, γελάμε, μαλώνουμε, πεθαίνουμε… τα τόσο κοινά σε όλους τους ανθρώπους, και ταυτόχρονα τόσο ξεχωριστά σε κάθε λαό.

Ποιος να γιορτάσει…

Από τη μια, η εθνοκάπηλη κενολογία. Κουράστηκε και η ίδια. Δεν αντέχει πια τον εαυτό της. Δεν πείθει πια κανέναν. Ξεθύμανε… Κιτρινισμένα και αραχνιασμένα στους τοίχους των σχολείων χάσκουν τα πορτρέτα των εθνικών αγωνιστών μας. Τους εγκατέλειψαν οι πάντες. Και αυτοί ακόμη οι ορκισμένοι υπερασπιστές τους, οι επίγονοι της «εθνικοφροσύνης», αναζητούν πλέον νέα, πιο ελκυστικά πρότυπα για τη νεολαία, στο χώρο του θεάματος (Ψινάκης) και του ελαφρολαϊκού τραγουδιού (Σαρρή). Από μια τέτοια φαιδρή εκδοχή «πατριωτισμού» κινδυνεύουμε μάλλον περισσότερο…

Από την άλλη, ο χορός των αναθεωρητών και της προσαρμογής στις …απαιτήσεις των καιρών. Εξυπνότεροι ή μάλλον πονηρότεροι ετούτοι. Την Εθνική Αντίσταση τη βάφτισαν «αντιπολεμικό κίνημα των λαών!» (sic). Αντιμιλιταριστικός ακτιβισμός στις οροσειρές της Πίνδου δηλαδή, με λίγο ράφτινγκ στα διαλείμματα για να μην αμελούμε και την οικολογική διάσταση της σύγχρονης εκπαίδευσης… Το διακύβευμα για τους λαούς δεν είναι πια το ελεύθερο, το ανυπότακτο φρόνημα. Η «ειρήνη» είναι ενός χυδαίου υλισμού, το κατά κεφαλήν εισόδημα, ο δείκτης της αγοραστικής δύναμης των μαζών. Μην καταπονείτε λοιπόν τα παιδιά με πληκτικά «νεκρόφιλες» τελετές που δεν πιστεύετε, βάλτε τους να δουν γλυκερές αντιπολεμικές ταινίες που καταλήγουν σε αισθηματικά ειδύλλια! Για να μαθαίνουν πως οι εθελόδουλοι χωρίς αντίσταση και επανάσταση θα επιβιώσουν, χωρίς εκούσιο συμβιβασμό πάνε χαμένοι…

Θαμμένος ζωντανός ο αληθινός εαυτός μας!

Εθνοκάπηλοι και εθνομηδενιστές σκότωσαν την ψυχή μας. Πλήγωσαν τις ευαισθησίες, την περηφάνια του λαού μας. Κάντε μια βόλτα στα σχολειά μας… «να ζεις τον θάνατό σου για τους άλλους, δεν έχει τέτοιο επάγγελμα εδώ»! Ο σπόρος όμως δεν πήγε χαμένος. Θαμμένο στη γη μας το Σώμα της Αντίστασης. Κάποτε θα καρπίσει, αφού «δεν κοιμάται, δεν πεθαίνει, προσμένει την ανάσταση». Μιας «ελληνικότητας» που διαλέγεται ευρύχωρα στον κόσμο με ολάκερη τη Σάρκα της: τις ιδέες, τις αισθήσεις και τα βιώματά της.


εικόνα: Γιάννη Στεφανίδη, «Φοιτητική διαδήλωση στην Kατοχή», εικονογράφηση (λινόλεουμ), από το μυθιστόρημα «Πέτρα κυλισάμενη» (1998). Tο 2003 εκδόθηκε, από τον ίδιο, λεύκωμα σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων με τη δουλειά του στη ζωγραφική, τη χαρακτική, τις εικονογραφήσεις, τα εξώφυλλα, τα σατιρικά σχέδια, τα πολιτικά σκίτσα του και άλλα.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΩΝ "ΒΟΗΘΩΝ" ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ



Οι νέοι βοηθοί επίσκοποι της Εκκλησίας της Ελλάδος


Του κ. Χρήστου Κ. Τσούβαλη

Άρχοντος Οστιαρίου της Μ.τ.Χ. Εκκλησίας


Στη 2η και 3η Συνεδρία της (13 και 14 Οκτωβρίου 2009) η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος πήρε αποφάσεις με τις οποίες ψηφίσθηκαν κανονικώς έξι τιτουλάριοι αρχιερείς ως βοηθοί επίσκοποι αντίστοιχων μητροπολιτών.

Οι ψηφισμένοι και χειροτονηθέντες αρχιερείς είναι οι εξής: 1) Κερνίτσης κ. Προκόπιος (Πετρίδης), ως βοηθός επίσκοπος της Μητρο-πόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, 2) Ωλένης κ. Αθανάσιος (Μπαχός), ως βοηθός επίσκοπος της Μητροπόλεως Ηλείας, 3) Επιδαύρου κ. Καλλίνικος (Κορομπέσης), ως βοηθός επίσκοπος της Μητροπόλεως Αργολίδος, 4) Ρεντίνης κ. Σεραφείμ (Καλογερόπουλος), ως βοηθός επίσκοπος της Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, 5) Ανδρούσης κ. Θεόκτιστος (Κλουκίνας), ως βοηθός επίσκοπος της Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης και 6) Ελευσίνος κ. Δωρόθεος (Μουρτζούκος), ως βοηθός επίσκοπος της Μητροπόλεως Μεγάρων και Σαλαμίνος.

(Διαδικτυακός οίκος Εκκλησίας της Ελλάδος, Ειδήσεις του Οκτωβρίου 2009).

Ήδη, πριν τις παραπάνω εκλογές, υπήρχαν στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών, εκτός από τους 10 σχολάζοντες αρχιερείς, 12 τιτουλάριοι: Α.- οι τιτουλάριοι μητροπολίτες: 1) Ευρίπου κ. Βασίλειος, 2) Αχελώου κ. Ευθύμιος, 3) Χριστουπόλεως κ. Πέτρος, 4) Σταυροπηγίου Αλέξανδρος, 5) Αχαϊας κ. Αθανάσιος, 6) Βελεστίνου κ. Δαμασκηνός και 7) Κορωνείας κ. Παντελεήμων. Β.- οι βοηθοί επίσκοποι: 1) Διαυλείας κ. Δαμασκηνός, 2) Νεοχωρίου κ. Παύλος, 3) Μαραθώνος κ. Μελίτων και 4) θερμοπυλών κ. Ιωάννης και Γ.- ο τιτουλάριος επίσκοπος: 1) Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος.

(Ημερολόγιον της Εκκλησίας της Ελλάδος του έτους 2009, σ. 298)

Μετά τις παραπάνω εκλογές, νομίζω ότι είναι απαραίτητο να προστρέξουμε στην ιστορική πορεία του θεσμού των τιτουλαρίων αρχιερέων και να προβληματισθούμε για το πόσο κρίνονται απαραίτητες οι προαγωγές αυτές για την Εκκλησία της Ελλάδος.

Στην Εκκλησία, μετά τον δ΄ αιώνα, εκτός από τους επισκόπους και χωρεπισκόπους εκείνους, που είχαν πραγματική ιεραρχική δικαιοδοσία, δηλαδή ποιμαντική εξουσία, υπήρχαν και οι επίσκοποι και χωρεπίσκοποι, που ήταν εξαρτώμενοι διοικητικά από τους επισκόπους των μεγάλων πόλεων.

Μετά το 641 τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τις βαρβαρικές επιδρομές, στις «περιστατούμενες» Επαρχίες του Οικουμενικού Θρόνου ήταν πολλά και σοβαρά.

Η Εκκλησία για να μη αφήσει στο έλεος των κατακτητών και χωρίς επίσκοπο το χριστιανικό πλήρωμα των Επαρχιών αυτών και στηριζόμενη στον 37ο Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου (691-692) και αργότερα στην 33η Νεαρά του αυτοκράτορα Αλεξίου του Α΄ (1094), αναζήτησε εκκλησιαστικούς ποιμαντικούς τρόπους για να επιλύσει τόσο τα προβλήματα των Επαρχιών, που έγιναν άβατες «ως των εχθίστων κατεχομένων εχθρών», όσο και τις ανάγκες των αρχιερέων τους.

Έτσι ο Οικουμενικός Θρόνος της Κωνσταντινουπόλεως παραχώρησε «κατ’ επίδοσιν», σε πλησιόχωρους ή και απομεμακρυσμένους μητροπολίτες, αρχιεπίσκοπους και επίσκοπους, κάποιες Επαρχίες αλλά και Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές μονές «δίχα μέντοι της εν τω ιερώ συνθρόνω εγκαθιδρύσεως». Από δε του ιε΄ αιώνα, άρχισε η Εκκλησία να εκλέγει και να χειροτονεί τιτουλαρίους αρχιερείς με τίτλους «πάλαι ποτέ διαλαμψασών Επαρχιών», χωρίς να έχουν κυβερνητική εξουσία και θέση στο «Συνταγμάτιο των εν ενεργεία αρχιερέων» και τους ανάθετε έργο βοηθού επισκόπου ή ακόμα και διάφορες άλλες εκκλησιαστικές διακονίες.

Από τις αρχές σχεδόν του ιη΄ αιώνα ο θεσμός των τιτουλαρίων αρχιερέων γνώρισε διάφορες θέσεις και αντιθέσεις ως προς την κανονικότητά του. Υπήρξαν πατριαρχικές και συνοδικές Αποφάσεις (Τόμοι), που κατάργησαν το θεσμό, άλλες που περιέχουν κάποιους περιορισμούς και άλλες που επανέφεραν το αρχαίο αυτό εκκλησιαστικό έθος.

Η «κατ’ έθος παλαιόν» εκλογή των αρχιερέων αυτών, αποτελεί πράξη που δε στηρίζεται στους Κανόνες αλλά στο έθος ή το έθιμο της Εκκλησίας, που αποτελεί πηγή του Κανονικού Δικαίου και είναι έγκυρη η εκλογή τους όσο και των άλλων εν ενεργεία αρχιερέων. Φέρουν δε τον τίτλο «πάλαι ποτέ διαλαμψάσης επαρχίας» επειδή απαγορεύεται από τους Κανόνες η απολελυμένη χειροτονία.

Τούτο όμως δεν εμποδίζει την Εκκλησία να συμπεριλάβει στα θέματα της μέλλουσας να συνέλθει Μεγάλης των Ορθοδόξων Εκκλησιών Σύνοδο και το θέμα των τιτουλαρίων αρχιερέων. Έτσι η Διοικούσα Εκκλησία, μέχρις ότου συνέλθει η αναμενόμενη Μεγάλη Σύνοδος μπορεί νομίζω : α) να μη εκλέγει βοηθούς επισκόπους μητροπολιτών σε μεγάλες και πολυπληθείς μητροπόλεις, αλλά να τις διαιρεί και να δημιουργεί μικρότερου ποιμνίου μητροπόλεις, β) να μη εκλέγει βοηθούς επισκόπους για τις περιπτώσεις εκείνες, που οι μητροπολίτες αδυνατούν να εκτελούν τα καθήκοντά τους επειδή είναι γέροντες ή ασθενείς, αλλά να δίνει στους μητροπολίτες αυτούς, με τη συγκατάθεσή τους, τον τίτλο του «πρώην» της Επαρχίας που ποίμαινε και να εκλέγει στη θέση τους νέους ποιμενάρχες, γ) για τις περιπτώσεις εκείνες των Εκκλησιών, που αδυνατούν να συγκροτήσουν Σύνοδο από «εν ενεργεία» μητροπολίτες, να μπορούν να ιδρύουν νέες Επαρχίες με την απόσπαση τμήματος μεγαλυτέρων Επαρχιών και δ) να εκλέγει αρχιερείς με τίτλους «περιστατουμένων» Επαρχιών, που λόγω της ιστορικής τους σημασίας και συνεχείας, να εντάσσονται στο «Συνταγμάτιο» της Εκκλησίας και να αναγνωρίζονται ως «εν ενεργεία» Επαρχίαι για τη συγκρότηση της Συνόδου.


(Για περισσότερες πληροφορίες στο βιβλίο: Χρήστος Κ. Τσούβαλης, Οι τιτουλάριοι αρχιερείς του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Έκδοση αναθεωρημένη, «Περί Τεχνών», Πάτρα 2003, σ.σ. 398)

ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ: "Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΟΛΩΝ ΜΑΣ"


Κύπρος

Του ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΒΙΚΕΤΟΥ

Από πνεύμα φιλίας, συνεργασίας και πλήρους εμπιστοσύνης χαρακτηρίστηκε η 11η Συνάντηση της Μικτής Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων – Ρωμαιοκαθολικών στην Πάφο, τονίζεται σε ανακοινωθέν, που εκδόθηκε προχθές με την ολοκλήρωση των εργασιών της.
Στο ανακοινωθέν αναφέρεται ότι η Επιτροπή μελέτησε το θέμα «Ο ρόλος του Επισκόπου Ρώμης εν τη κοινωνία της Εκκλησίας κατά την πρώτη Χιλιετία», επί τη βάσει του προσχεδίου κειμένου.
Τα
μέλη της Επιτροπής εξέτασαν διεξοδικά το προσχέδιο και προέβησαν σε διορθώσεις, αλλαγές και συμπληρώσεις του.
«Δεδομένου ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία του τελικού κειμένου, οποιοδήποτε τυχόν κείμενο κυκλοφορήσει δεν είναι έγκυρο», τονίζεται στο ανακοινωθέν και προστίθεται ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί στη 12η συνάντηση στη Βιέννη τον Σεπτέμβριο του 2010.

Μεταξύ πολλών άλλων ζητημάτων, προστίθεται στο ανακοινωθέν,
η Ορθόδοξη αντιπροσωπεία συζήτησε τις αρνητικές αντιδράσεις προς τον Διάλογο ορισμένων Ορθοδόξων κύκλων και έκρινε ομόφωνα ότι είναι «εντελώς αβάσιμες και απαράδεκτες».
Επίσης «κατεδίκασε την εκ μέρους τους διάδοση ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών. Όλα τα Ορθόδοξα μέλη της Επιτροπής επιβεβαίωσαν εκ νέου ότι ο Διάλογος συνεχίζεται με απόφαση όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών και διεξάγεται με πιστότητα στην Αλήθεια και την Παράδοση της Εκκλησίας».
Το ανακοινωθέν χαρακτηρίζει «γενναιόδωρη και αδελφική» τη φιλοξενία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Κύπρου.
Ο συμπρόεδρος της Επιτροπής εκ μέρους των Ορθοδόξων Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης δήλωσε ότι «Η Εκκλησία της Κύπρου όχι μόνο συμμετέχει ανελλιπώς στις εργασίες του Διαλόγου, αλλά και δέχτηκε ευγενώς να φιλοξενήσει την ολομέλεια της Επιτροπής μας τις μέρες αυτές και ευχαριστούμε γι΄ αυτό τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο κ. Χρυσόστομο και την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας Κύπρου».

Ο Ρωμαιοκαθολικός συμπρόεδρος Καρδινάλιος Βάλτερ Κάσπερ υπογράμμισε ότι «το πνεύμα της ταπείνωσης και της αγάπης πρέπει να επικρατεί στο έργο της
Επιτροπής».

Μετά τη λήξη των εργασιών της Επιτροπής τα μέλη της παρακολούθησαν την τέλεση Ορθοδόξου Εσπερινού στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Θεοδώρου και ακολούθησε δεξίωση στον μητροπολιτικό οίκου από τον Μητροπολίτη Πάφου Γεώργιο, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου.

Ο Μητροπολίτης Πάφου υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της συνάντησης
αυτής στην αποστολική πόλη της Πάφου, «γνωστή για την ιστορία όχι μόνο της Κύπρου, αλλά και του συνόλου της Χριστιανοσύνης».


φωτό: Ο Κύπρου Χρυσόστομος και ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Μόσχας Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίων

O εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Μόσχας Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίων και ο Κύπριος Μητροπολίτης Ταμασού Ησαίας, ο οποίος έχει σπουδάσει στη Μόσχα.

Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2009

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ: "Χωρίς να με ανακαλύψει κάποιος δεν θέλω να με αγαπάει"


Στο ένθετο βιβλιοθήκη του σημερινού φύλλου της εφημερίδας Ελευθεροτυπία δημοσιεύεται μια άγνωστη συνομιλία του Μάνου Χατζιδάκι με τον Χρήστο Μακρή, που έγινε πριν 25 χρόνια, μετά από μια συναυλία του Χατζιδάκι στην Κύπρο. Η συνέντευξη είναι, όπως όλες του Μάνου, συναρπαστική και άκρως διδακτική, για όσους θέλουν, φυσικά, να διδαχθούν.

Μεταφέρω εδώ μόνο το "φινάλε" της συνομιλίας, ως την πεμπτουσία της:


Ερ.: Πιστεύετε ότι σάς αγαπάνε οι νέοι;


Μ.Χ.: Όχι, δεν μου χρειάζεται. Δεν με ενδιαφέρει να με αγαπάει κανείς. Το ν' αγαπάει κάποιος έναν άνθρωπο είναι μια δύσκολη ιστορία. Πρέπει να είμαι μέσα στα ενδιαφέροντά του και να με ανακαλύψει. Χωρίς να με ανακαλύψει δεν θέλω να με αγαπάει. Γιατί να με αγαπάει, σε τελευταία ανάλυση, ένας νέος άνθρωπος; Δεν τον κολακεύω. Αντιθέτως, του δημιουργώ προβλήματα. Πρέπει να είμαι μέσα στα αιτήματά του για να μπορεί να με ανακαλύψει και να με αγαπήσει.

Πιστεύω ότι εκείνοι που με αγαπούν πρέπει να είναι οι άνθρωποι που ζούνε μαζί μου, εκατό τοις εκατό! Οι άλλοι πρέπει να με ανακαλύψουν. Αν δεν με ανακαλύψουν, δεν θέλω να με ξέρουν. Κι εκεί είναι το περίεργο. Ότι το όνομά μου το ξέρει πάρα πολύς κόσμος που δεν χρειάζεται να με ξέρει, ενώ αποτείνομαι σ' εκείνους που με ανακαλύπτουν και για τον άλφα ή βήτα λόγο έχουν να πούνε κάποια κουβέντα μαζί μου.

"Γεννήθηκα στις 23 του Οκτώβρη του 1925 στην Ξάνθη..."



Γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1925 στην Ξάνθη. Αν ζούσε, σήμερα θα γιόρταζε τα 84 χρόνια του. Ευτυχώς, γι' αυτόν, απέδρασε νωρίς... Και δυστυχώς για μας, φυσικά...

Ο Μάνος Χατζιδάκις είναι βέβαια αεί παρών! Ανάμεσά μας. Και μας κλείνει το μάτι χαμογελώντας για τα δεινά μας... Να ζούμε μες στην ασχήμια των καιρών!...

Μα έχουμε αυτόν για απαντοχή μας. Αυτόν που ήταν ποιητής στον τρόπο που έγραφε μουσική και μουσικός στον τρόπο που ζούσε.

Μας αφιερώνω το πρώτο τραγούδι που έγραψε, σε στίχους Γιάγκου Αραβαντινού.

Ήρθε βοριάς, ήρθε νοτιάς. Με τον ίδιο τον Μάνο!


Αγάπη μου σε γύρευα

σ' αυγή και σε φεγγάρι

και στα ψηλά τα σύννεφα

σε γύρευα τυφλός,

μα ήρθε ο καιρός, ήρθε η βροχή

κι η δροσερή σου χάρη

αγάπη μου σε γύρεψα

γιατί ήσουν ουρανός.


Κι αν ο Θεός που σ' έπλασε

με μιαν ευχή μεγάλη

να 'χεις αστέρι στα μαλλιά

και μια χρυσή καρδιά,

στ' αλώνια ευθύς υψώθηκε

το χρυσαφένιο στάρι

κι η αγάπη μου μ' αγάπησε

γιατί ήμουν ουρανός.


Αγάπη μου πως σ' έχασα

πως η καρδιά μου εστάθη

και τα πουλιά σ' αρπάξανε

μες στην πολύ βροχή,

ήρθε νοτιάς, ήρθε βοριάς

το κύμα να σε πάρει

αγάπη μου που μού 'φυγες

γιατί ήσουν ουρανός.


Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2009

Η ΣΟΦΙΑ ΚΑΜΑΓΙΑΝΝΗ ΑΥΡΙΟ ΣΤΟΝ ΙΑΝΟ


Μουσική παράσταση
«ΣΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ ΤΗΝ ΑΛΩ»

ΣΟΦΙΑ ΚΑΜΑΓΙΑΝΝΗ


Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2009, 22:οο

IANOS Σταδίου 24


Η Σοφία Καμαγιάννη παρουσιάζει το νέο της cd «Στων άστρων την άλω» σε ποίηση των: Γ. Σαραντάρη, Ν. Εγγονόπουλου, Π. Μπάικα, Μ. Πολυδούρη, Δ. Καρατζά, Κ. Παλαμά, Κ. Καρυωτάκη, Κ. Δημουλά.

Ακολουθούν γνωστά αγαπημένα τραγούδια (Μ.Χατζιδάκι, Μ.Θεοδωράκη, Γ.Μαρκόπουλου, Μ.Λοϊζου, Δ.Παπαδημητρίου, Δ.Λάγιου) εμπλουτισμένα με την απαγγελία της Ράνιας Κελαϊδίτη σε κείμενα του ποιητή Αργύρη Χιόνη.

Τραγουδούν η Δώρα Πετρίδη, η Άννη Ονουφρίου και ο Ηλίας Βαμβακούσης


Συμμετέχουν οι μουσικοί:

Ίρινα Σαλένκοβα, βιολί
Χρυσούλα Γεωργάκη, κλαρινέτο
Βαγγέλης Ζωγράφος, κόντρα μπάσο
Σοφία Καμαγιάννη, πιάνο - ενορχήστρωση

Η βραδιά θα μεταδοθεί ζωντανά από το ianosradio.gr

Χορηγοί Επικοινωνίας: http://www.musicheaven.gr/,
Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Fm, www.e-orfeas.gr, 902 Fm&Tv

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΥΔΑΪΣΜΟΥ


Κατά την σημερινή της συνεδρία η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος αποφάσισε, μεταξύ άλλων:
"Την συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ζ' Α­κα­δη­μα­ϊ­κή Συνάντηση του Διμερούς Διαλόγου μεταξύ Ορθοδοξίας και Ιουδαϊσμού με θέμα: «Η Παγκόσμιος κρίσις: θρησκευτικαί προοπτικαί και ηθικαί προκλήσεις» η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα από 10 έως 12 Νοεμβρίου 2009".
Περιμένω εναγωνίως, επιτρέψτε μου, αγαπητοί συνοδίτες, να μας παραθέσουν οι "αντι-οικουμενιστές" τους κανόνες που εναντιώνονται στον διαθρησκειακό διάλογο.
Κι ακόμα περιμένω κάτι νεοφανείς ...φωστήρες, που διερμηνεύουν τα ανακοινωθέντα της Ι. Συνόδου ως ...θεόπνευστα, να μας πουν αν την σημερινή απόφαση για την συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος στον διάλογο Ορθοδοξίας και Ιουδαϊσμού την πήραν οι Ιεράρχες μας εν γνώσει φρενών και προαιρέσει ή τα μέλη της Ι. Συνόδου περιμένουν - εκ των υστέρων - την αντίδραση των κάθε λογής "ατλάντων της Ορθοδοξίας" για να συνειδητοποιήσουν τι τελικά ποιούν στα θέματα των διαλόγων.

ΟΙ ΡΩΜΙΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΦΟΡΕΑ "Πόλη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2010"



Προχθές υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη από πλευράς Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωγραφείου, διά του Προέδρου του κ. Λάκη Βίγκα, το πρωτόκολλο συνεργασίας με τον Οργανισμό "Πόλη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2010" αναφορικά με το πρόγραμμα των Ρωμιών Αρχιτεκτόνων. Οι υπεύθυνοι του φορέα προβάλλουν την συνεργασία με τους Ρωμιούς στην επίσημη ιστοσελίδα. Μπορείτε να δείτε τα σχετικά εδώ.
Το 'χω ξαναγράψει και το επαναλαμβάνω. Η Ρωμιοσύνη στην Πόλη ανθεί και φέρει κι άλλο. Στην αχανή Κωνσταντινούπολη των 17 εκατομμυρίων οι 2.000 χιλιάδες Ρωμιοί δηλώνουν με δυναμισμό την παρουσία τους. Και στον μεγάλο θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας που θα είναι η Πόλη το 2010, συμμετέχουν μ' ένα πρωτότυπο πρόγραμμα για τους Ρωμιούς αρχιτέκτονες, καθώς τα διά των χειρών τους κτήρια κοσμούν την Πόλη.
Ο Λάκης Βίγκας, ένας υπερδραστήριος Ρωμιός, που είναι και ο εκπρόσωπος των μειονοτήτων στην Γενική Διεύθυνση Βακουφίων στην Άγκυρα, έκανε το όνειρο πραγματικότητα. Η Ρωμαίϊκη Κοινότητα θα έχει ρόλο στην υπόθεση της Πόλης - Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Συγχαίρω και εύχομαι κάθε επιτυχία!