Ο Ηλίας του Κώστα Γαβρά, ο ξένος και μετανάστης και σύγχρονος Οδυσσέας, του οποίου την πατρίδα δεν γνωρίζουμε - ούτε θα μάθουμε ποτέ - αυτός που λαχταρούσε να βρεθεί στον παράδεισό του, το Παρίσι, και τελικά το κατάφερε, έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός ήρωα παραμυθιού: ευαίσθητος, τρυφερός, ευγενικός, δυνατός, έντιμος - αρκετά για την περίπτωσή του - έξυπνος, δουλευταράς, ονειροπόλος - μέχρι αφελείας ενίοτε, σα να μη καταλαβαίνει τη ζούγκλα της Δύσης που επιθυμεί - ταχύς (στα πόδια και την αντίληψη)... Ο Γαβράς με αυτόν τον τύπο που έπλασε, που τον αγαπάει υπερβολικά, κάνει μια ταινία - ύμνο στους μετανάστες! Οι οποίοι για πολλούς από μας είναι κλέφτες, έμποροι ναρκωτικών, δολοφόνοι, άξεστοι και όλα τα συναφή.
Ο Παράδεισος στη Δύση του Γαβρά είναι μια ταινία που βλέπεται απνευστί! Με ρυθμό, με χιούμορ, με δράση, με αίσθημα, με ρεαλισμό, με αγάπη στον άνθρωπο. Ο Γαβράς μας παρουσιάζει μια σύγχρονη Οδύσσεια και καλό θα ήταν όσοι είδαμε την ταινία να συνειδητοποιήσουμε τι συμβαίνει στον κόσμο μας.
Η Δύση - που αντιστέκεται όσο μπορεί στους μετανάστες - έχει τις φωτεινές εξαιρέσεις της! Κι αυτό δεν το παραλείπει ο Γαβράς. Ο Ηλίας τρώει σ' ένα ακριβό εστιατόριο στο Παρίσι χάρη στα "στραβά μάτια" ενός ...βλοσυρού σερβιτόρου, ντύνεται μ' ένα καλό σακάκι από μια αρχοντική Γαλλίδα προκειμένου να πάει στα Ηλύσια Πεδία, κατορθώνει να φύγει από το κλαμπ διακοπών των πλουσίων με τα χρήματα μιας Γερμανίδας που του φέρθηκε τελικά πολύ στοργικά.
Όλη η ταινία έχει μια μαγεία! Καθώς ο Ηλίας πιστεύει πως στο Παρίσι θα τον βοηθήσει ο μάγος του οποίου ήταν κομπάρσος στο κλαμπ και του είπε "Έλα να με βρεις". Η εμπιστοσύνη των ανθρώπινων σχέσεων είναι μάλλον από τα ζητούμενα της ταινίας. Δείτε την!
Συμφωνώ με όσα λες αλλά παραλείπεις κάτι πολύ σημαντικό, ίσως το λόγο για τον οποίο o Γαβράς γύρισε την ταινία. Την ταξική αφύπνιση που θέλει να προκαλέσει. Ο Ηλίας δεν είναι παρά ο καθένας μας στην καθημερινή του ζωή. Πέφτει θύμα της αστικής τάξης, όπως όλοι μας καθημερινά. Τον εκμεταλλέυονται οι πάντες. Ο ξενοδόχος, η Γερμανιδα τουρίστρια (που τον ήθελε ΜΟΝΟ για τις διακοπές της βεβαια), ο απατεώνας που του παίρνει τα χρήματα στο δρόμο, η ελληνίδα χωριάτισα (που ψάχνει να βάλει άντρα στο σπιτικό της), οι Έλληνες αστοί στο δρόμο για Γαλλία (για σπάσιμο ο ένας στην άλλη), οι Γερμανοί gay φορτηγατζήδες (άσχετα αν τους έκατσε ή οχι ο Ηλίας), το εργοστάσιο τηλεοράσεων...και πολλοι ακόμα. Δεν είναι τυχαία τα άτομα που επιλέχθησαν να βοηθήσουν αγνά και άδολα τον Ηλία στο όνειρό του. Μόνο τα παιδιά, του χαμογελούν και τον βοηθούν-τα αγνά και αυθόρμητα παιδικά μυαλά. Μόνο στους μαύρους μετανάστες βρίσκει κατανόηση και βοήθεια. Μόνο οι τσιγκάνοι τον σώζουν από τα χέρια της αστυνομίας και δε τον καρφώνουν. Μόνο ο επίσης μετανάστης πατριώτης του, ανοίγει το πορτοφόλι του να του συμπληρώσει τα χρήματα για το εισητηριο του ΧΩΡΙΣ να ζητά κατι από αυτόν. Μόνο ο σερβιτόρος του κάνει πλάτες για να φάει-τον νιώθει, έχει γνωρίσει τι θα πει "πεινάω", μόνο οι άστεγοι του δίνουν χώρο στη σκηνή τους και φαγητό, χωρίς αντίτιμο γι αυτό. Μήπως η κυρία με το σακάκι δεν τον εκμεταλλεύτηκε? μια ανάγκη της κάλυψε όταν του μίλησε για τον χαμένο σύζυγο...Και κυρίως...αυτος ο ΜΑΓΟΣ. Καθόλου τυχαία φυσιογνωμία. Ο Ιδεαλισμός που χρησιμοποιεί η αστική τάξη για να σε κοιμίσει, να παίξεις το παιχνίδι της ήσυχα και με υπακοή. Μέχρι να καταλάβεις κάποια στιγμή πόσο λάθος είχες κάνει όταν ενέδωσες στο κάλεσμα της και τώρα δάκρυα κυλούν στα βασανισμένα σου μάτια...Πρόκειται λοιπόν ετσι απλά για την περιπέτεια ενός συμπαθή και αφελή λαθρομετανάστη ή μήπως για ένα προσκλητήριο, μια πράξη αφύπνισης της νεολαίας, των λαϊκών μαζών και των καταπιεσμένων γενικότερα?
ΑπάντησηΔιαγραφή