ΤΑΣΟΣ ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΟΣ: Η δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται

Τάσος Μαντζαβίνος (1958). Η δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται, 2013 

Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης / Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου. 

Φωτο: Θάνος Καρτσόγλου

«Ο βυζαντινός κόσμος του Τάσου Μαντζαβίνου» εκτέθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο το 2022. Σε περισσότερα από 100 σχέδια, κατασκευές, πίνακες και έργα από ύφασμα παρουσιάστηκε με πληρότητα η θεματική που αφορά τον διάλογο του καλλιτέχνη με τον βυζαντινό πολιτισμό, την τέχνη και τη χριστιανική λατρεία. 

Στο έργο του Τάσου Σπ. Μαντζαβίνου εμφανίζονται, σταδιακά από τη δεκαετία του 1990, εικονογραφικά στοιχεία που έλκουν την καταγωγή τους από τη βυζαντινή παράδοση και πυκνώνουν τις τελευταίες δεκαετίες, για να καταλήξουν κυρίαρχα στο έργο του καλλιτέχνη. Ο ορθόδοξος ενοριακός ναός, τα τάματα, τα φυλαχτά, ο δρακοντοκτόνος άγιος Γεώργιος, τα φορητά εικονοστάσια καθώς και το πολυφωνικό σύμπαν της βυζαντινής διακοσμητικής αποτελούν σημαντικές πηγές έμπνευσης, οι οποίες παρουσιάστηκαν θεματικά στην έκθεση. Στη βυζαντινή πολιτισμική παράδοση, η οποία φτάνει μέχρι τη λαϊκοβυζαντινή τέχνη των νεότερων χρόνων αλλά και σε μια βιωματική σχέση με την Ορθοδοξία, ο Τάσος Μαντζαβίνος ανακαλύπτει ένα σημαντικό κομμάτι της καλλιτεχνικής του ταυτότητας και το μεταπλάθει σε ένα προσωπικό ζωγραφικό λεξιλόγιο χωρίς στοιχεία αντιγραφής ή στείρου μιμητισμού. Μέσα από την αλληλεπίδραση της βυζαντινής παράδοσης με το σήμερα, γεννήθηκε το καλλιτεχνικό ιδίωμα που φέρει την υπογραφή του. 

Ο Τάσος Μαντζαβίνος δήλωσε στην HuffPost για την πρόσφατη εισβολή βουλευτή της ΝΙΚΗΣ στην Εθνική Πινακοθήκη: «Ο πολιτισμός είναι να αποδέχεσαι το διαφορετικό. Ο πολιτισμός δεν έχει να κάνει ούτε με τη συντήρηση, ούτε με στεγανά. Ο πολιτισμός είναι ελευθερία. Η ελευθερία, ωστόσο, πρέπει να βασίζεται και στη γνώση. Όλα θέλουν κάποιο όριο. Αλλά σίγουρα το να σου απαγορεύσει κάποιος τι θέλεις να πεις είναι φασιστικό. Κι ο Χίλτερ κάτι παρόμοιο έκανε με την «εκφυλισμένη τέχνη». Θυμίζω ότι το 1937, με προτροπή του ίδιου του Χίτλερ, οργανώθηκε από τους ναζί μια μεγάλης κλίμακας έκθεση έργων αφαιρετικής αισθητικής «προσβλητικής του υγιούς πνεύματος του Ράιχ».