Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρος απέστειλε επιστολή προς τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών, δια της οποίας τους ενημερώνει για τις αποφάσεις της πρόσφατης συνεδρίας της Ιεράς Συνόδου του Δευτερόθρονου Πατριαρχείου της Ορθοδοξίας. 

Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν «μετά από διαλογική συζήτηση η Ιερά Σύνοδος προχώρησε στην καθαίρεση από του υψηλού υπουργήματος της Αρχιερωσύνης του ασκούντος χρέη «Πατριαρχικού εν Αφρική Εξάρχου», πρώην Επισκόπου Ζαράϊσκι Κωνσταντίνου, ο οποίος εγκατασταθείς αυτοβούλως από καιρό στο Κάϊρο της Αιγύπτου, εντός της έδρας της Ι. Αρχιεπισκοπή Αλεξανδρείας, διέπραξε σειρά Κανονικών παραπτωμάτων (εισπήδηση σε δικαιοδοσία παλαιφάτου Θρόνου, διανομή αντιμηνσίων, εξαγορά διά χρημάτων γηγενών κληρικών ακόμη και καθηρημένων, φατρία, εθνοφυλετισμό κ.α.), ενώ κατεδίκασε και πάλι τις καινοφανείς εκκλησιολογικοπολιτικές «θεωρίες» περί διαποιμάνσεως του Ρωσικού κόσμου ανά την υφήλιο επί τη βάσει της εθνικότητος. Σημειώνεται, ότι την 22α Νοεμβρίου 2022, η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας καθήρεσε και τον πρώτο «Πατριαρχικό εν Αφρική Έξαρχο» του Πατριαρχείου Μόσχας από το υψηλό υπούργημα της αρχιερωσύνης, τέως Μητροπολίτη Κλιν, νυν Μοναχό Λεωνίδα Γκορμπατσώφ». 

Η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, συνεπής στην γραμμή που χάραξε εξ αρχής, προέβη στην καθαίρεση και του νέου «Εξάρχου» της Μόσχας στην Αφρική, εφόσον συνεχίζεται, με αμείωτη ένταση, η αντικανονική εισπήδηση της Ρωσικής Εκκλησίας στην κανονική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος δημοσιοποίησε την απάντηση του στην επιστολή του Πατριάρχου Αλεξανδρείας. Αναφέρει, λοιπόν, ο Αλβανίας κ. Αναστάσιος: 

«Λαβόντες την ἀπό 20ης Φεβρουαρίου 2024 ἐπιστολήν (ἀριθ. πρωτ. 16/2024) τῆς Ὑμετέρας φιλτάτης Θειοτάτης Μακαριότητος μετά πολλῆς προσοχῆς ἀνέγνωμεν τα ἐν αὐτῇ ἀναφερόμενα. Προφανῶς δεν συμφωνοῦμεν με τας ἐνεργείας ἐπιδείξεως δυνάμεως ἐκ μέρους τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας και δη ἐν τῷ εὐαισθήτῳ χώρῳ τῆς ἱεραποστολῆς ἐν Ἀφρικῇ. Σαφῶς θεωροῦμεν ἀπαραδέκτους και καταδικαστέας τοιαύτας μεθόδους. Ἐξίσου, ὅμως, δεν συμφωνοῦμεν με την υἱοθέτησιν ἀναλόγου νοοτροπίας και μεθόδων ἀντιδράσεως, – με τας καθαιρέσεις Ἱεραρχῶν καὶ τἠν δημιουργίαν κλίματος ἐντάσεως μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν εἰς τα μέσα ἐνημερώσεως. Τα δημιουργθέντα κατά τα τελευταῖα ἔτη προβλήματα, ἐξ ἀφορμῆς τῆς διακοπῆς εὐχαριστιακῆς κοινωνίας μεταξύ Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων, δεν ἐπιλύονται διά μονομερῶν ἀποφάσεων και ἀνακοινώσεων. Εἴμεθα πεπεισμένοι, ὅπως μετ’ ἐπιτάσεως ἐπεσημάνθη ἤδη ἐν τῇ ἀπό 7ης Φεβρουαρίου 2023 ἡμετέρᾳ ἐπιστολῇ, ὅτι οἱ Ὀρθόδοξοι Προκαθήμενοι μόνον ἀξιοποιοῦντες το συνοδικόν σύστημα δυνάμεθα να προβῶμεν εἰς ἐνεργείας καταλλαγῆς και θεαρέστου ἱεραποστολικῆς προσπαθείας». 

Η απάντηση του Αλβανίας Αναστασίου στον Αλεξανδρείας Θεόδωρο είναι – δυστυχώς – αρκετά προβληματική. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας λέει ότι θεωρεί απαράδεκτη και καταδικάζει την «επίδειξη δυνάμεως» της Μόσχας στην Αφρική, αλλά ταυτόχρονα δηλώνει απερίφραστα ότι «εξίσου» δεν συμφωνεί με τα μέτρα που παίρνει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας (καθαιρέσεις), καθώς δημιουργείται «κλίμα εντάσεως μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών εις τα μέσα ενημερώσεως»! 

Είναι δυνατόν – σκεπτόμαστε – η έγνοια του Μακαριωτάτου Αλβανίας να είναι η «εικόνα» της Ορθοδοξίας στα ΜΜΕ; Είναι δυνατόν να θεωρεί τις αποφάσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας «αναλόγου νοοτροπίας» με την επιθετική πολιτική του Πατριαρχείου Μόσχας; Είναι λυπηρό να βλέπουμε τον Αλβανίας Αναστάσιο να αντιμετωπίζει την κρίση μεταξύ των Ορθοδόξων με όρους «επικοινωνιακούς» και όχι κανονικούς και εκκλησιολογικούς. 

Αφήνει να υπονοηθεί ότι δεν δέχεται την καθαίρεση του «Εξάρχου» της Μόσχας, πρώην Επισκόπου Ζαράϊσκι Κωνσταντίνου, όπως δεν δέχθηκε με το προ έτους γράμμα του (7-2-2023) προς τον Αλεξανδρείας Θεόδωρο ούτε την καθαίρεση του πρ. Κλιν Λεωνίδα. 

Όταν η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, ομοφώνως αποφάσισε (7 Φεβρουαρίου 2023) και γνωστοποίησε, κατά παλαιά εκκλησιαστική τάξη, δι’ Εγκυκλίου Σημειώματος την εν λόγω καθαίρεση στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τις Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος. 

Ο Αλβανίας Αναστάσιος εξακολουθεί να κλείνει τα μάτια του – γιατί άραγε; – μπροστά στην σκληρή πραγματικότητα. Ο πρ. Κλιν Λεωνίδας είναι υπόδικος στο Συνοδικό Δικαστήριο της Ρωσικής Εκκλησίας με το ερώτημα της καθαιρέσεως. Αυτό δεν προβλημάτισε καθόλου τον Μακαριώτατο; Κι ακόμη, τα περί «Ρωσικού κόσμου» της Μόσχας δεν έχουν φτάσει στα αυτιά του Μακαριωτάτου Αλβανίας; 

Κάνει λόγο ο κ. Αναστάσιος για συνοδική αντιμετώπιση της κρίσης που έχει προκύψει στους κόλπους της Ορθοδοξίας, με σύναξη των Προκαθημένων. Μα αυτή τη στιγμή το πρόβλημα δεν είναι η Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας, αλλά έχουν αναφυεί και άλλα ζητήματα, όπως η ρωσική εισβολή στην Αφρική, η ίδρυση Εξαρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Λιθουανία, κατόπιν σχετικού αιτήματος, οι διεκδικήσεις του Πατριαρχείου Ρουμανίας σε περιοχές ρωσικής, μέχρι σήμερα, «δικαιοδοσίας», το καθεστώς της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος και πολλά ακόμη. Η ατζέντα μιας Σύναξης Προκαθημένων αυτή τη στιγμή με τόσα ανοιχτά μέτωπα, είναι προφανώς βόμβα! 

Επομένως, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας πρέπει να μιλήσει, επιτέλους, συγκεκριμένα και όχι συγκεχυμένα, ρεαλιστικά και όχι ουτοπικά. Σε κάθε περίπτωση, περιμένουμε ο Αλβανίας Αναστάσιος να μιλήσει εκκλησιολογικά και με βάση το κανονικό δίκαιο και όχι με βάση την «εικονική πραγματικότητα» και την απλή λογική των «αντιποίνων».