Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο μεγάλος ζωγράφος Ραφαήλ (1483-1520), από την γέννηση του οποίου συμπληρώνονται φέτος 540 χρόνια, μας έχει δώσει «Το θαύμα στη λίμνη της Γεννησαρέτ» (1515), συνδυάζοντάς το με την κλήση των πρώτων μαθητών, σύμφωνα με τις διηγήσεις των Ευαγγελίων.
Το έργο αυτό, που σύμφωνα με τους ειδικούς θεωρείται φιλοτεχνημένο από το χέρι του Ραφαήλ, όπως και όλα τα προπαρασκευαστικά σχέδια για την Καπέλα Σιξτίνα, φυλάσσεται στο Μουσείο Victoria and Albert.
Οι μορφές του Πέτρου και του Ανδρέα είναι κεντρικές στη σύνθεση. Ειδικά ο Πρωτόκλητος βρίσκεται στο κέντρο του έργου και πραγματικά δεσπόζει.
Πέτρος και Ανδρέας εμφανίζονται συνεπαρμένοι από το αντίκρυσμα και την αναγνώριση του Μεσσία. Ο Απόστολος Πέτρος έχει τα χέρια του σε στάση ικεσίας, ενώ τα χέρια του Ανδρέα είναι σαν έτοιμα να ...αγκαλιάσουν τον Μεσσία, ουσιαστικά είναι έτοιμος να δεχτεί την κλήση του Ιησού, ο οποίος βρίσκεται στο αριστερό μέρος της σύνθεσης.
Τα σώματα των ψαράδων – Αποστόλων είναι ρωμαλέα και με αναγεννησιακές αναλογίες.
Ιησούς και οι δύο Απόστολοι φέρουν φωτοστέφανο.
Στα δεξιά της σύνθεσης οι άλλοι ψαράδες (και υποψήφιοι Απόστολοι) τοποθετημένοι σε άλλη βάρκα, μαζεύουν τα δίχτυα και δείχνουν να αγνοούν τη σκηνή που ξετυλίγεται πάνω στη βάρκα του Ιησού.
Το πανέμορφο τοπίο στο φόντο, τοποθετημένο στις όχθες της λίμνης και με έντονο νατουραλιστικό χαρακτήρα, αντιστοιχεί στον τόπο που είχε μόλις κηρύξει ο Ιησούς και όπου ήταν ακόμα συγκεντρωμένο το πλήθος, σύμφωνα με την ευαγγελική διήγηση.
Σύμφωνα με την διήγηση του Λουκά ο Χριστός είχε καθίσει στο πλοιάριο και από κει δίδασκε τα πλήθη. Και είπε στον Πέτρο: «Πήγαινε στα βαθειά και ρίξτε τα δίχτυα σας για ψάρεμα». Και ο Σίμων αποκρίθηκε: «Διδάσκαλε, όλη τη νύχτα κοπιάσαμε, χωρίς να πιάσουμε τίποτα. Αλλά επειδή το λες εσύ, θα ρίξω το δίχτυ». Όταν το έκαναν, έπιασαν πολλά ψάρια, και το δίχτυ τους άρχισε να σχίζεται. Και έκαναν νεύματα στους συντρόφους τους, που ήσαν στο άλλο πλοίο, να έρθουν να τους βοηθήσουν. Και ήρθαν. Και γέμισαν και τα δύο πλοιάρια, σε σημείο που κινδύνευαν να βυθιστούν. Όταν ο Σίμων Πέτρος είδε τι έγινε, έπεσε στα γόνατα του Ιησού και είπε: «Φύγε απ’ εδώ Κύριε, γιατί είμαι άνθρωπος αμαρτωλός». Αυτό το είπε γιατί έμεινε πολύ έκπληκτος, και αυτός και όλοι όσοι ήταν μαζί του, με τα ψάρια που έπιασαν, επίσης και ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, οι γιοι του Ζεβεδαίου, οι οποίοι ήσαν συνεταίροι του Σίμωνα. Και είπε ο Ιησούς στο Σίμωνα: «Μη φοβάσαι. Από τώρα και στο εξής θα ψαρεύεις ανθρώπους». Και όταν έφεραν τα πλοία στην ξηρά, τα άφησαν όλα και τον ακολούθησαν.
Στην διήγηση αυτή, όπου περιγράφεται και η θαυμαστή αλιεία, ο Ανδρέας δεν αναφέρεται. Φαίνεται, όμως, πως ο Ραφαήλ έχοντας υπ’ όψιν του και τις σχετικές διηγήσεις των άλλων δύο συνοπτικών Ευαγγελιστών, συνδυάζει τα πρόσωπα. Γι’ αυτό και ο Ανδρέας, ως Πρωτόκλητος, κατέχει κεντρική θέση στη σύνθεση.
Να σημειωθεί πως η λεπτομέρεια του έργου που περιγράφει το τεράστιο φορτίο ψαριών που βρίσκονται πάνω στη βάρκα, υπογραμμίζει την αφηγηματική σχολαστικότητα του Ραφαήλ.
Ένα έργο του μεγάλου ζωγράφου της Αναγέννησης, με ένταση και βάθος. Με τον Πρωτόκλητο σε πρώτο πλάνο να υπερτονίζει: «Ευρήκαμεν τον Μεσσίαν»!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου