"ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ" ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΣΑΚΚΑ

ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

Στην Καρχηδόνα ένας ληστής μ' έναν παλιό δερβίση
Τα βράδια της Σαρακοστής δειπνούσαν με χασίσι

Ναύτης σε πλοίο της γραμμής ο Διγενής στη Σμύρνη
Κι ο Μεγαλέξανδρος νταής μέσ' σε ταβέρνες πίνει

Στην Πειραιώς, στην Αθηνάς, με βάψιμο και λούσα
Η Γκόλφω βρίζει σαν πονάς και βήχει η Αρετούσα

Κ' ανάβει ο Μάρκος το λουλά
Και το χαβά του πιάνει
Και μοσχοβόλησε ο ντουνιάς
Ρεμπέτικο λιβάνι

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Στίχοι: Μιχάλης Μπουρμπούλης

Είναι το πέμπτο τραγούδι από την σκηνική καντάτα του Μ. Χατζιδάκι Παίδες επί Κολωνώ, έργο 43 (1978-1990) που δεν ολοκληρώθηκε τελικά.

"Το έργο είναι μια τολμηρή θρησκευτική ιδέα του συνθέτη, που βασίζεται στον ερωτισμό των μεταπολεμικών συνοικιών της Αθήνας, και οραματίζεται τον Οιδίποδα να παίρνει τη θέση του Χριστού πάνω στο Σταυρό, αφού περάσει μέσα από τις ερωτικές εμπειρίες του Κολωνού. Και τον Χριστό να γίνεται Οιδίποδας μετά την αποκαθήλωσή Του. Και όλα αυτά με την ζωγραφική αισθητική του Γιάννη Τσαρούχη, περί στρατιωτών και λαϊκών αγοριών."
Αυτά αναφέρονται στον ψηφιακό δίσκο Το ρεσιτάλ του Μάνου Χατζιδάκι και του Σπύρου Σακκά. Σ' αυτόν τον σημαντικό δίσκο με τον συνθέτη στο πιάνο και τον βαρύτονο Σπύρο Σακκά σε κύκλους τραγουδιών του Χατζιδάκι, περιλαμβάνεται και η μοναδική εκτέλεση του έργου Παίδες επί Κολωνώ (πέντε τραγούδια).
Προς έκπληξίν μου, ανακάλυψα στο ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ μία παρτιτούρα του τραγουδιού - χορωδιακή επεξεργασία, χωρίς άλλες ενδείξεις.
Ο Χατζιδάκις τον Μάρτιο του 1978 έγραφε για τους Παίδες επί Κολωνώ:
Οι «ΠΑΙΔΕΣ» παίζουν μέσα στη γοητεία των ημιτονίων και του αναμφισβήτητου στη λαϊκή μας μουσική διάλεκτο.
Οι «ΠΑΙΔΕΣ» στον Κολωνό είναι τόσο λίγο παιδιά, χωρίς όμως ποτέ να καταφέρουν να γίνουν άνδρες.
Οι «ΠΑΙΔΕΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ» συνθέτουν ελληνικές εικόνες του έρωτα, της αθλιότητας και της απελπισίας.

"Τα βράδια της Σαρακοστής" είναι το μοναδικό τραγούδι του Χατζιδάκι που έχει αναφορά σε ουσίες, με τις οποίες ο συνθέτης δεν είχε καμία σχέση. Μάλλον γοητευόταν από το ανατρεπτικό του πράγματος. 

Άλλωστε αυτό που τελικά επικρατεί είναι το "ρεμπέτικο λιβάνι" του Μάρκου (Βαμβακάρη), στις ...αναθυμιάσεις του οποίου ο Χατζιδάκις χανόταν από νέος. 
Π.Α. Ανδριόπουλος

Ο ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΙΛΤΟΥ ΣΑΧΤΟΥΡΗ

Μίλτος Σαχτούρης, Μία μέρα 

Τσιμπλιάρικα τα βλέφαρα της μέρας 

ένα κορίτσι κρέμεται στο παράθυρο σαν άνθος 

ενώ τριγύρω παθητικά κελαϊδούνε τα πουλιά 

ένα σπασμένο ποτήρι 

μ’ αόρατα τα γυαλιά μεσ΄ στην καρδιά 

κι ένας χαρταετός ψηλά σαν επαναστατημένο όνειρο 

βγάζει φωτιές 

εμείς μαζεύουμε βελόνες 

όπως άλλοτε μαζεύαν λουλούδια 

κι η πιο μεγάλη διάπλατα 

τρυπάει το κρανίο μας

Από τη Συλλογή "Ο Περίπατος" (1960)

"Ο χορός του χαρταετού", από τη σουίτα μπαλέτου ΕΡΗΜΙΑ έργο 10, του Μάνου Χατζιδάκι, που ανέβηκε από το Ελληνικό Χορόδραμα το 1958 με πρώτο χορευτή τον Γιώργο Εμιρζά, σκηνικά και κοστούμια του Γιάννη Μόραλη και χορογραφία της Ραλλούς Μάνου. 

Εδώ παίζει πιάνο η Ντόρα Μπακοπούλου. 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΠΑΧ ΣΤΟ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ ΩΔΕΙΟ

Το Σάββατο, 4 Μαρτίου, στις 7 το απόγευμα, στο Απολλώνιο Ωδείο (Αριστοτέλους 69, πλατεία Βικτωρίας, Αθήνα), θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση του βιβλίου της Αλεξάνδρας Παπαστεφάνου: J.S. Bach, Ο Μουσικός του Απείρου. 

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: 

- Βύρων Φιδετζής (Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Philarmonia Orchestra Athens)

- Ευστράτιος Τσάτης (Δρ. Φυσικής) 

- Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος (Θεολόγος-Μουσικογράφος). 

Σκοπός της παρουσίασης αυτής είναι να διαφανούν καλύτερα οι σχέσεις της μουσικής με τη φιλοσοφία, την επιστήμη, την τέχνη και τη θρησκεία. Να παρουσιαστεί κατ΄αυτόν τον τρόπο η ευρύτητα του Μπάχ και του έργου του. Συνεπώς άνθρωποι που προέρχονται απο διαφορετικούς κύκλους ενδιαφερόντων και απασχολήσεων να αναρωτηθούν για τα επάλληλα αυτά σημεία και με αυτό τον τρόπο να γίνουν πιο προσβάσιμες, η μουσική, η φιλοσοφία, η θεολογία και η τέχνη στον κόσμο. 

Γράφει η συγγραφέας στο οπισθόφυλλο του βιβλίου της: "Το κίνητρο για αυτό το βιβλίο δεν ήταν να γράψω ένα μουσικολογικό δοκίμιο. Ποτέ δεν το ήθελα. Ούτε μια βιογραφία του μεγάλου Ιωάννη Σεβαστιανού Μπαχ. Εξάλλου το έργο του έχει μελετηθεί με περισσή έκταση και ευρυμάθεια. Το αρχικό μου κίνητρο ήταν μια σφοδρή και ανικανοποίητη, από τα νεανικά μου χρόνια, ανάγκη για σφαιρική γνώση. Είχα τη βαθιά βεβαιότητα πως το έργο του Μπαχ είναι μεν σκαλισμένο στις ρωγμές του χρόνου, ενσωματωμένο στην ιστορία της ανθρώπινης σκέψης, αλλά δεν στέκει παγωμένο στις επάλξεις του παρελθόντος. Περιπλανήθηκα σε μονοπάτια όπου είδα να διασταυρώνoνται η ιστορία, η πλατωνική κοσμολογία, η θρησκεία, η επιστήμη με τη λογοτεχνία και την τέχνη από χίλιες μεριές. Ίσως πέρασα περισσότερες από χίλιες και μια νύχτες με μικρές αποδράσεις στο χρόνο, ανασύροντας άλυτα αινίγματα. Και ξαφνικά είδα: Έναν μαγικό κόσμο." 

Στο τέλος της παρουσίασης η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου θα ερμηνεύσει έργα του Μπάχ στο πιάνο.

Δείτε την παρουσίαση του βιβλίου στην Ιδιωτική Οδό ΕΔΩ. 

"ΕΝΤΑ ΓΚΑΜΠΛΕΡ" ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΕΩΡΓΑΛΑ: ΘΕΑΤΡΟ ΔΩΜΑΤΙΟΥ - ΚΡΑΥΓΗ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Βλέποντας την παράσταση Έντα Γκάμπλερ του Ίψεν στο Bios, από την ομάδα terra intima σε μετάφραση-διασκευή-σκηνοθεσία του Δημήτρη Γεωργαλά, θυμήθηκα, αίφνης, ότι τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Έντας είχε ερμηνεύσει πριν πολλά χρόνια (1957/58) στο Εθνικό Θέατρο, η δασκάλα του Δημήτρη Γεωργαλά στην Δραματική Σχολή του Εθνικού, η αείμνηστη Μαίρη Αρώνη. 

Η Τζούλη Σούμα, που ερμήνευσε την Έντα του Δ. Γεωργαλά, είχε κάτι από Αρώνη, τώρα που το σκέφτομαι. Στιγμές που παρέπεμπαν σ΄ εκείνη… Αλλά πάνω απ’ όλα είχε την αίσθηση του λόγου, που είχε κυρίως και κατ’ εξοχήν η Μαίρη Αρώνη. 

Μια Έντα Γκάμπλερ – θέατρο δωματίου για σεξτέτο ηθοποιών. Άλλωστε το έργο ανέβηκε σε μορφή όπερας δωματίου από τον συνθέτη Γιώργο Δούση στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής τον Ιανουάριο του 2019. 

Εδώ λοιπόν, στο θέατρο δωματίου, ο ρυθμός κυριαρχεί με αμείωτη ένταση. Το κείμενο που επιμελήθηκε ο Δ. Γεωργαλάς έχει μια ιδανική ροή. Οι ηθοποιοί σε μιαν αντίστιξη διαρκείας που κρατάει τους θεατές σε εγρήγορση. Σώματα παλλόμενα, συστελλόμενα και διαστελλόμενα. Το ανεκπλήρωτο είναι παντού. Οι φόβοι αναδύονται από παντού και η αίσθηση της αιχμαλωσίας κυριαρχεί. Η Έντα μονολογεί πως δεν θα είναι ποτέ ελεύθερη… 

Η σκηνοθετική αντίληψη του Δ. Γεωργαλά είναι αυτή της αρχαίας τραγωδίας. Ανάδειξη του τραγικού στοιχείου, σε πρώτο πλάνο τα αδιέξοδα στα οποία κρύβονται οι άνθρωποι, έμφαση στην ασφυξία σ’ ένα περιβάλλον, που δεν αισθάνονται ελεύθεροι ή ειλικρινείς… Δεν υπάρχουν σκηνοθετικά «ευρήματα», αλλά μετωπική αντιμετώπιση του κειμένου και του νοήματος. Όλα είναι μπροστά! Ακόμα κι όταν μιλάμε για το ημίφως... 

Η σκηνοθετική ματιά του Δ. Γεωργαλά αναδεικνύει την αλήθεια ότι ο Ίψεν δεν έγραψε ένα κοινωνικό δράμα για να συνομιλήσει με μια εποχή, αλλά για να συνομιλήσει με την ανθρωπότητα. Κι αυτή η συνομιλία μπορεί να γίνεται μέσα από (σε) ένα δωμάτιο. Είναι αρκετό… 

Το έργο έχει χαρακτηριστεί ως «ψυχόδραμα», αλλά νομίζω πως η προσέγγιση του Δ. Γεωργαλά υπερβαίνει τον χαρακτηρισμό αυτό. Πρόκειται για μια κραυγή! Σαν αυτή που βγάζει κάποια στιγμή στο έργο η Τέα Έλβστετ, την οποία ενσάρκωσε ιδανικά η Μαργαρίτα Βαρλάμου. Μια κραυγή για το τερατώδες Υπερεγώ που συνθλίβει τον ψυχισμό, την συνακόλουθη διαφθορά ως κυρίαρχο μέσο αλληλοεπιρροής και το συμφέρον, βασικό πυρήνα των σχέσεων. Μια κραυγή που «στέφεται» από την αυτοκτονία της Έντας. 

Η Τζούλη Σούμα στέκεται στο ύψος της ηρωίδας – είδωλο! Θα μπορούσε να εκφράζει γυναίκες του χθες και του σήμερα. Παίζει με μια τραγική …φυσικότητα. Και ξεδιπλώνεται μπροστά μας με μια εκπλήσσουσα πλαστικότητα. Άλλωστε η ίδια πλάθει τον εαυτό της κάθε στιγμή. 

Η Λένα Φραγκούλη εξαιρετική ως υπερπροστατευτική θεία και ως απήχηση του παραδοσιακού. 

Ο Νίκος Δερτιλής πειστικότατος ως αδέκαστος και αδίστακτος δικαστής Μπρακ και ο Βαγγέλης Παπαδάκης σπουδαίος ως εύθραυστος Έιλερτ Λέβμποργκ, που φτάνει μέχρι την αυτοχειρία. 

Η Έντα Γκάμπλερ του Δ. Γεωργαλά είναι αληθινό Θέατρο του Λόγου! Γι’ αυτό και αξίζει πραγματικά.

Οι υπόλοιποι συντελεστές της παράστασης: 

Κοστούμια: Δημήτρης Ντάσιος 

Σκηνικό-Φωτισμοί: Βασίλης Αποστολάτος 

Επιμέλεια δραματουργικής κίνησης: Φαίδρα Σούτου 

Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Μαράκης – Μπούρκας 

Μουσική παράστασης: DNA (Αλέξανδρος Χρηστάρας, Μιχάλης Νιβολιανίτης) 

Φωτογραφίες παράστασης : Αγγελική Κοκκοβέ 

Φωτογραφίες promo: Αριάδνη Παπαπαναγιώτου 

Make up artist: Ξένια Κουκά 

Hair stylist : Ελεάνα Ντίνου 

Επικοινωνία: Τζίνα Φουντουλάκη

Η "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΑ" ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΕ Ο ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ

Από το πρόγραμμα της συναυλίας της Ορχήστρας των Χρωμάτων της 28-3-1990

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Στις 28 Μαρτίου 1990, ημέρα Τετάρτη, παρακολούθησα στο ΠΑΛΛΑΣ την 4η συναυλία της Ορχήστρας των Χρωμάτων, της νεοϊδρυθείσης τότε ορχήστρας από τον Μάνο Χατζιδάκι (Νοέμβριος 1989) που τάραξε τα νερά των μουσικών πραγμάτων της χώρας. Πέρασαν κιόλας 30 χρόνια...

Το πρόγραμμα της συναυλίας ανατρεπτικό. Στο πρώτο μέρος Το βόδι πάνω στα κεραμίδια του Μιγιώ και 4 άριες με τον τενόρο Σώτο Παπούλκα. Στο δεύτερο μέρος η Ελληνική Αποκριά, σουίτα μπαλέτου του Μίκη Θεοδωράκη.

Έμεινα άναυδος με την Ελληνική Αποκριά ή Carnaval του Θεοδωράκη. Έργο που άρχισε να γράφεται το 1947, όταν ο συνθέτης ήταν εξόριστος στην Ικαρία, και ολοκληρώθηκε το 1953 με αφορμή τον ομώνυμο μύθο που εμπνεύστηκαν ο Βασίλης Ρώτας και ο Σπύρος Βασιλείου (μια απλή ερωτική ιστορία από την Αποκριά στην Παλιά Αθήνα) και απέδωσε το Ελληνικό Χορόδραμα της μεγάλης χορογράφου Ραλλούς Μάνου, η οποία χόρεψε και τον κύριο ρόλο. Η χορεύτρια και μετέπειτα χορογράφος Ντόρα Τσάτσου ερμήνευσε το ρόλο του Παιδιού της ταβέρνας. 
Ο Θεοδωράκης βασίστηκε για το έργο, στα σχέδια που είχε ήδη κάνει όταν ήταν εξόριστος στην Ικαρία. Τότε που τον είχαν εντυπωσιάσει τα λαϊκά τραγούδια που τραγουδούσαν οι συνεξόριστοί του, και ιδιαίτερα ο «Ανδρέας Ζέππος», ένα δημοφιλές τραγούδι του μικρασιάτη Γιάννη Παπαϊωάννου. Πράγματι, το θέμα του τραγουδιού αυτού κυριαρχεί στο «Μεγάλο Χορό». Σημειώνουμε ότι το τραγούδι αυτό άρεσε πολύ και στον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος μας έδωσε μια ορχηστρική διασκευή του στις "Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη". 
Όμως από κει και πέρα, όλα τα υπόλοιπα μελωδικά θέματα μπορούν να θεωρηθούν σαν προαναγγέλματα της μετέπειτα τραγουδιστικής του περιόδου. Με το ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ο Θεοδωράκης επιχειρεί για πρώτη φορά να «ντύσει» νεοελληνικές μελωδίες και χορούς με συμφωνικά ορχηστρικά χρώματα. Αργότερα θα χαρακτηρίσει την προσπάθειά του αυτή σαν «μετασυμφωνική» μουσική. Δηλαδή αναζήτηση της χρυσής τομής μεταξύ της λαϊκής και της έντεχνης μουσικής. 

Μακέτα του σκηνικού και κοστουμιών του Σπύρου Βασιλείου

Μ. Θεοδωράκης, Ανδρέας Παρίδης, Μ. Χατζιδάκις
Ρώμη  1953

Ο Μίκης Θεοδωράκης γράφει για εκείνη την εποχή:

"Νομίζω ότι ο Μάνος βρήκε τότε, στη δεκαετία του ’50, τον δρόμο του που αργότερα θα γινόταν και δικός μου δρόμος. Το θέατρο, το Ελληνικό Χορόδραμα και αργότερα ο κινηματογράφος τον βοήθησαν να λυτρωθεί από τις φαντασιώσεις των προτύπων της ευρωπαϊκής μουσικής και να ακολουθήσει έναν δρόμο μοναδικό, προσωπικό, πρωτότυπο και βαθιά ελληνικό. Ο Καραγκιόζης ήταν ένα καθαρό αριστούργημα γεμάτο μελωδικές ιδέες, η μια πιο φωτεινή απ’ την άλλη, και ρυθμικές παραλλαγές γεμάτες πρωτοτυπία και λάμψη. H πρώτη γραφή του για πιάνο ήταν για μένα και η πιο γνήσια και αποκαλυπτική. Όταν ακολούθησε η ενορχήστρωση, τότε άρχισαν και τα προβλήματα που παραμένουν άλυτα έως σήμερα. Πώς μπορείς να ενορχηστρώσεις ένα καθαρά ελληνικό έργο χωρίς να προδώσεις τον βαθύτερο χαρακτήρα του;

Στο μεταξύ η δική μου αγωνία συνεχιζόταν παίρνοντας όλο και πιο δραματική μορφή για μένα. Με το ένα μάτι στη Δύση και με το άλλο στην Ελλάδα… Τι να κάνω; Πώς να το κάνω; Πώς να συνδυάσω, πώς να παντρέψω αυτούς τους δύο κόσμους;

φωτογραφία από την παράσταση του Ελληνικού Χοροδράματος με την Ελληνική Αποκριά (1954)

Όταν άκουσε ο Χατζιδάκις τη δική μου Ελληνική Αποκριά τον είδα με μεγάλη μου ανακούφιση να συμφωνεί. Άλλωστε το έπαιζε συχνά με την Ορχήστρα των Χρωμάτων και είχε κάνει απόπειρες να ολοκληρώσει μια ηχοληψία όπως ο ίδιος την ήθελε: με τελειότητα. Τι ήταν εν τέλει το έργο αυτό; Νομίζω μια πρόταση για ενορχήστρωση ενός καθαρά ελληνικού μουσικού υλικού…

Ευτύχησα να είμαι μαζί του στην Όπερα της Ρώμης στα 1953, όταν ο Ανδρέας Παρίδης διηύθυνε με τους Ιταλούς μουσικούς τον Καραγκιόζη και την Ελληνική Αποκριά. Βγαίναμε και οι δύο για πρώτη φορά στην εμβληματική Ευρώπη των μεγάλων συμφωνιστών! Την επομένη εγώ θα πήγαινα στο Παρίσι να δαμάσω επιτέλους τα φαντάσματα της συμφωνικής μουσικής που με βασάνιζαν, ο δε Μάνος θα γύριζε στην Ελλάδα ακολουθώντας έναν δρόμο που ο ίδιος είχε στρώσει και που θα είχε ως αποτέλεσμα την κατάκτηση μιας κορυφής που ήταν ίσως η πιο ψηλή για όλους μας: το Ελληνικό Τραγούδι". (εφημ. Το Βήμα, 15-6-2003). 

Ο Μάνος Χατζιδάκις στο πρόγραμμα εκείνης της συναυλίας της 28ης Μαρτίου 1990, οπότε και διηύθυνε την Ορχήστρα των Χρωμάτων στην Ελληνική Αποκριά σημείωνε:

"Η Ελληνική Αποκριά είναι γέννημα μιας περιθωριακής ευαισθησίας που έμελλε να σφραγίσει τον τόπο εδώ και 40 χρόνια, σε πείσμα των κρατούντων και των εμπόρων". Και σχολιάζοντας στη συνέχεια τα μέρη του έργου γράφει για την "Καμήλα": "Μες στην οποία υπάρχει το υπέροχο θέμα του σαξοφώνου που το έκλεψα συνειδητά για να γράψω το τραγούδι μου Το πέλαγο είναι βαθύ, πιστεύοντας όπως ο Στραβίνσκυ πως ...οι μεγάλοι κλέβουν ενώ οι μέτριοι μιμούνται".

Και καταλήγει ο Χατζιδάκις: "Οφείλω να ομολογήσω ότι κατέχομαι από ιδιαίτερη συγκίνηση που παρουσιάζω απόψε αυτό το έργο του Μίκη. Είναι ένα κομμάτι από τη ζωή μου".

Το 2005, χρονιά κατά την οποία γιορτάστηκαν τα 80χρονα του Μίκη, η Ορχήστρα των Χρωμάτων υπό τον Μίλτο Λογιάδη ερμήνευσε, στο πλαίσιο συναυλιών (στο Μέγαρο Μουσικής) με Συμφωνικά έργα του Θεοδωράκη, και την Ελληνική Αποκριά, που τόσο αγαπούσε ο Μάνος Χατζιδάκις. Αυτή η εκτέλεση κυκλοφόρησε και σε ψηφιακό δίσκο (Legend). 

Παραθέτουμε εδώ κάποια αποσπάσματα, αλλά και ολόκληρο το έργο, με την Ορχήστρα των Χρωμάτων υπό τον Μίλτο Λογιάδη. 
Τα μέρη του έργου είναι τα εξής:

Overture (Εισαγωγή) 

Men ’ s Dance (Ανδρικός χορός) 

Grand Dance (Μεγάλος Χορός) 

Erotic Dance (Ερωτικός Χορός) 

Divertimento (Ντιβερτιμέντο) 

Three Carnival Dances (Τρεις Χοροί του Καρναβαλιού) 

α. Maypole (Γαϊτανάκι) 

β. Little Horse (Αλογάκι) 

γ. Camel (Καμήλα) 

Girl ' s Dance (Χορός της Κοπέλας) 

Finale (Φινάλε)

Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΑ (CARNAVAL) παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 1957 με τη Συμφωνική Ορχήστρα του B.B.C. υπό τη διεύθυνση του Collin Davis. 

Παραθέτουμε ένα μέρος της ιστορικής εκείνης ερμηνείας. 

Πολλά από τα μέρη του έργου αυτού ο συνθέτης τα ενσωμάτωσε στο μπαλέτο ΖΟΡΜΠΑΣ, στα 1988, κατά την επιθυμία του χορογράφου Lorca Massine και της Arena di Verona, που ήθελαν να αποτελείται από τους πιο λαμπρούς χορούς και τραγούδια του Θεοδωράκη.

Παραθέτουμε εδώ ένα κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη για το έργο. 
Στο κείμενό του αυτό ο Μ. Θεοδωράκης αναφέρεται και στις παραστάσεις στη Ρώμη, όπου παίχτηκαν και έργα του Μ. Χατζιδάκι. 

Ο Γιώργος Παπαστεφάνου ανέβασε ένα απόσπασμα από πρόσφατη εκτέλεση του έργου, γράφοντας τα εξής: 

"Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν το έκρυψε πως από την «Ελληνική Αποκριά» τού Μίκη Θεοδωράκη δανείστηκε την μελωδία τού τραγουδιού του «Το πέλαγο είναι βαθύ». Φανταστείτε όμως την έκπληξή μου, όταν ακούγοντας μία κασέτα με λαϊκές ρώσικες μελωδίες που μού είχε χαρίσει ο φίλος Μιχάλης Φραντζής, ο μπαμπάς τού σκηνοθέτη τής ταινίας «Ευτυχία» Άγγελου Φραντζή, βρήκα και εκεί το ίδιο μουσικό θέμα. Μήπως το είχε δανειστεί άραγε και ο Μίκης; Πάντως αυτό ακριβώς το απόσπασμα από την «Ελληνική Αποκριά, θα ακούσουμε εμείς τώρα. Το έργο, που έχει και τον τίτλο «Καρναβάλι», ήταν παραγγελία τής Ραλλούς Μάνου για το το «Ελληνικό Χορόδραμα». Πρώτα παρουσιάστηκε σαν σουΐτα από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών τον Νοέμβριο τού 1953. Τον επόμενο Μάρτιο η Ραλλού Μάνου το παρουσίασε και σαν μπαλέτο στην Όπερα τής Ρώμης. Μαέστρος και τις δύο φορές ήταν ο Ανδρέας Παρίδης. Το 1958, με άλλο τίτλο, Aux feux des poudres και νέα χορογραφία, το χόρεψε στο Παρίσι και η περίφημη Λουντμίλα Τσερίνα. Η ηχογράφηση που έχουμε εδώ είναι από συναυλία που έδωσαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τα Μουσικά Σύνολα τής ΕΡΤ στις 25 Φεβρουαρίου τού 2017. Διευθύνει ο Δημήτρης Αγραφιώτης. Με την «Ελληνική Αποκριά» γνώρισα εγώ τον Θεοδωράκη σαν συνθέτη στην αρχή τής εφηβείας μου". 

 

“Le Feu Aux Poudres”, δηλαδή το «Ελληνική Αποκριά / Carnaval», σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη, χορογραφία Paul Goube και σκηνοθεσία του κορυφαίου Ζαν Ρενουάρ (Jean Renoir). 

Στους βασικούς (χορευτικούς) ρόλους οι: Ludmilla Tchérina, Stevan Grebel, Vassili Sulich και Luis Diaz.

ΔΑΜΑΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΘΗΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ; Κριτική προσέγγιση στο “ΘΗΡΙΟΔΑΜΑΣΤΗΡΙΟ” του π. Παναγιώτη Καποδίστρια

Γράφει η ΤΑΤΙΑΝΑ Ε.-Γ. ΚΑΡΥΔΗ, Κοινωνική Λειτουργός 

Το «Θηριοδαμαστήριο» του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, περιλαμβάνει δεκαέξι μικρά νανοδιηγήματα, όπως λόγω της έκτασής τους, τα ονομάζει ο ίδιος, ή ίσως (σκόπιμα) λόγω της συμπυκνωμένης έντασης που φροντίζει να αναδύεται από αυτά. Έχουμε γνωρίσει τον πατέρα Παναγιώτη, κυρίως ως ποιητή και λιγότερο ως πεζογράφο- αν και έχει μία πολυσχιδής προσωπικότητα. Θα ήθελα να διαβάσω και το πρώτο του μυθιστόρημα κάποια στιγμή. Νομίζω ότι δεν είναι μακριά από το ρεαλισμό αυτή η ιδέα. Βεβαίως, ένας ποιητής έχει εξασκηθεί στην οικονομία των λέξεων και ξέρει πώς να τις κάνει περιεκτικές νοήματος. Η ποίησή του έχει πολύ συμπυκνωμένο, νευραλγικό και δυνατό λόγο. Αναλογικά, η συγγραφή του έχει όλες τις αναγκαίες λέξεις, και υπονοεί εκείνες που δεν καταγράφει..

Σε αυτή τη συλλογή, εντελώς αυθαίρετα και υποκειμενικά, κάνω μία κατηγοριοποίηση, διακρίνοντας δύο βασικές ενότητες. Στη μια ενότητα αφηγημάτων θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι καταγράφεται η βασική συμπτωματολογία διαφορετικών εκδοχών διαταραχής προσωπικότητας, ενώ αλλού οι ήρωες άπτονται διαγνωστικά της ψύχωσης ή έχουν συνοσηρότητα με νευρολογικά στοιχεία της φθοράς του χρόνου. Όλα είναι διαγνώσεις που δεν έγιναν ποτέ. Ο συγγραφέας έχει «ζωγραφίσει» τους ήρωές του με ρεαλιστικά χρώματα. Είναι πραγματικοί. Σχεδόν τους αγγίζεις. Κάποιοι από αυτούς κατηγοριοποιούνται λόγω της σοβαρότητας της ψυχικής τους επιβάρυνσης και χρήζουν συστηματικής ψυχιατρικής παρακολούθησης και φαρμακευτικής αγωγής. Όμως είναι πάντοτε αργά. Κάποιοι άλλοι έχουν τα περιθώρια μίας ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης και διαδικασίας, την οποία ποτέ δεν θα επιλέξουν. Σ’ αυτή την ενότητα υπάρχει και το πρόσημο της κοινωνικής ομάδας, της κοινότητας, της κοινωνίας και επικοινωνίας, με την ευεργετική αλλά και με την κακοποιητική εκδοχή. Υπάρχουν έκδηλα τα στοιχεία της κοινωνικής παθολογίας, όμως υπάρχει ελπιδοφόρο κάποτε το ίχνος του ανθρώπινου προσώπου που διασώζεται. Αλλά όχι πάντοτε.

Εμβόλιμα υπάρχει μια δεύτερη ενότητα ιστοριών που αφορούν σε δυνατά υπαρξιακά βιώματα σε κρίσιμη καμπή οριακής τραγικότητας ως τον πιο βαθύ εαυτό. Το κοινό συστατικό των δύο ενοτήτων, που τις τοποθετεί μαζί, είναι ο Πόνος. Ο Πόνος είναι παντού Εκεί, είτε συνειδητοποιημένος, είτε μεταμφιεσμένος μέσα σε τελετουργίες ιδεοψυχαναγκαστικές ή οριακότητας, αλλά δεν πονάει λιγότερο γι’ αυτό.

Η κάθε ιστορία είναι ένας ζωγραφικός πίνακας προοπτικής. «Είδα» αυτούς τους πίνακες έναν-έναν. Ένας από αυτούς τους πίνακες σχηματίσθηκε η μορφή από το Αίνιγμα της Σφίγγας. Ένας άλλος ήταν «η Κραυγή» του Έντβαρτ Μουνκ. Κάποιοι άλλοι «πίνακες» ήταν εντελώς προσωπικά σχεδιασμένοι στη σκέψη μου, γι’ αυτό εξ ίσου πανανθρώπινοι. Σε μια ζωγραφική παλέτα υπάρχουν όλες οι αποχρώσεις. Υπάρχουν τα πολύ σκοτεινά μαύρα νερά, που όμως διαθλάται κάποια ακτίνα φωτός. Αλλού χρησιμοποιούνται άλικα χρώματα που σχεδόν ματώνουν, αλλά και χλωμά κίτρινα φώτα πνιγηρού αέρα. Κάποτε υπάρχει λύτρωση πάλλευκη. Κάποτε η κυριαρχία του Πόνου παραμένει απεγνωσμένη ως το τέλος.

Όλα τα νανοδιηγήματα αυτά, αφήνουν τον αναγνώστη με ένα έντονο και ανατρεπτικό συναίσθημα. Τελειώνουν ακαριαία, σαν μετά από μία εκπυρσοκρότηση. Χωρίς έλεος. Μετά ο αναγνώστης, αναγκάζεται να συνεχίζει ο ίδιος την ιστορία. Αφότου έχει προηγουμένως γίνει ο ίδιος μέρος της ιστορίας, είναι παρών. Έχει παρακολουθήσει τα δρώμενα, και κάπως πρέπει να φθάσει στην Κάθαρση. Το αφήγημα, όλες τις φορές, έχει αιχμαλωτίσει πρώτα την προσοχή του αναγνώστη κι έχει αποτελεσματικά να «ζωγραφίσει» τους ήρωες ως πραγματικούς. Αναγνώρισα κάποιους από αυτούς. Τους εντόπισα να κινούνται δίπλα μου και πολύ κοντά μου. Αφέθηκα στο συναίσθημά τους. Ανάμεσά στους ήρωές του, ίσως έκρυψε επιμελώς τους πιο αγαπημένους του με άφατη τρυφερότητα. Ήμουν εκεί. Είναι εκείνοι που με πλήρη συγκρότηση και πλήρη συναίσθηση γνωρίζουν καλά την πραγματικότητα χωρίς ψευδαισθήσεις. Ακριβώς γι’ αυτό ο πόνος τους είναι περισσότερο οξύς και απόκοσμος. Τους μεταφέρει εκτός ορίων εαυτού. Σχεδόν τους εξαϋλώνει. Στέκομαι εκεί με σεβασμό κι ακούω τον χτύπο της καρδιάς. Στην απόλυτη Σιωπή ακούγεται πολύ καθαρά ο κάθε χτύπος αντηχεί δια του Πόνου. Μ’ ενδιέφεραν περισσότερο αυτοί οι αθέατοι. Επειδή ήμουν εκεί, έγραψα τ’ όνομά μου σ’ όλους τους πιθανούς συνδυασμούς, ξενύχτησα μαζί τους, μέτρησα την αγάπη τους, άκουσα το μυστικό τους, και είμαι αποφασισμένη να το κρατήσω επτασφράγιστο για μένα...

Ο Τάσης, ο απόμαχος της ζωής, περνάει μια ιστορία άρνησης του χρόνου. Θα μπορούσε να μην ήταν της γης «γέννημα και θρέμμα και ξόδεμα». Είναι διαχρονικός χαρακτήρας. Όταν το μοναδικό «καπέλο» αξίας που φοράει κανείς είναι μονοδιάστατο της δουλειάς, όταν αυτή τελειώνει, μένει ασκεπής και χωρίς αξία και νόημα. Είναι νοσταλγός. Τρέχει πίσω από την προηγούμενη ζωή του μη αποφασισμένος ν’ αποχαιρετίσει αυτό τον κύκλο ζωής που έκλεισε. Τα βήματα πάντοτε οδηγούν Εκεί που αγάπησε ο άνθρωπος. Θέλει αενάως συνεχώς να ξαναζήσει εκείνο το περιεκτικό της ύπαρξης συναίσθημα –έστω και από μακριά, όπως η εικόνα του χαμένου παραδείσου που πάντα τα χέρια υψώνονται με την ελπίδα να τον αγγίξουν μία τελευταία φορά.

Η Μαρκέλα χαρακτηρίζεται από ένα περιοριστικό εγωτικό «κλείσιμο», κι από μια εμμονική δίψα για την κακεντρεχή διαβεβαίωση ότι ο θάνατος και σήμερα είναι για τους άλλους. Εμφωλεύει εντός της ανεπίγνωστα ο Φόβος του θανάτου.

Για την “Πρωτοχρονιάτικη απόγνωση” θα μπω στον πειρασμό να κάνω ένα σχόλιο με το ψυχρό βλέμμα του επαγγελματικού φακού: Μια γυναίκα στην παραγωγική ηλικία, που είναι τυπικά λειτουργική ώστε να εργάζεται ενταγμένη - εναρμονισμένη με τα επαγγελματικά της πρωτόκολλα, η οποία διατηρεί έστω και συμβατικά ένα γάμο, εντός των συντεταγμένων της λειτουργικότητας κοινωνικού πλαισίου, δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι τόσο διασαλευμένη εσωτερικά. Με αυτά τα δεδομένα μού είναι παράξενο το να συνδέεται και να αποσυνδέεται στέλνοντας μηνύματα από το ένα της προφίλ στο άλλο ανακουφίζοντας έναν διπολικό εαυτό. Αν το κάνει, τότε θα πρέπει να έχει και μεγάλη έκπτωση λειτουργικότητας σε όλα τα επίπεδα και αυτή η σχάση δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη από το περιβάλλον της. Ομοίως, δεν ήταν ικανή να λειτουργεί έστω και τυπικά μέσα στο γάμο. Γι’ αυτό η Λετίτσια δεν μου φάνηκε πραγματική. Βεβαίως σ’ ένα διήγημα, δεν μας ενδιαφέρει αυτό, αλλά το νόημα που πρέπει να αναδυθεί.

“Το δωμάτιο με τους καθρέφτες” είναι η Επαφή με την Αλήθεια. Πάντοτε συνταράσσει.

“Το χρυσό του στόμα” είναι η απόδοση της τέλειας παραμόρφωσης της γνησιότητας προς τη βολική εικόνα. Ο άνθρωπος βολεύεται κι αντικαθιστά τα πρωτοτόκιά του αντί πινακίου φακής. Αντικαθιστά τη λατρεία με την εικόνα της. Χωρίς κοινωνία και επικοινωνία. Αντιμετωπίζει την αξία ως απαξία, γιατί έχει βολευτεί με υποκατάστατα. Η τεχνολογία είναι άριστο εργαλείο για σωστή χρήση. Ότι κάποιος ανταλλάσσει τόσο εύκολα την ουσία με το καθρέφτισμα, είναι πικρό κι αληθινό.

Ο Ζήσιμος με λύπησε, γιατί ατύχησε μιας διάγνωσης που έπρεπε να έχει μπει από την εφηβεία του, ώστε να αποφύγει στη συνέχεια πολύ πόνο. Ο «καλόγνωμος κ. Φώτης», είχε απίστευτη ευκαιρία να γίνει θεραπευτικός για εκείνον, μέσα από την προσκόλληση που αναπτύχθηκε κι ήταν ο μόνος που θα τον έπειθε και θα τον οδηγούσε στον ψυχίατρο. Κλασσική περίπτωση αδιάγνωστου, που, αν χρόνια πριν είχε βοηθηθεί ώστε να αμβλυνθούν οι αντιστάσεις του και να διαγνωστεί ψυχιατρικά, η φαρμακευτική αγωγή θα είχε αποτρέψει ενδεχομένως την αυτοκτονία του. Όσο εξαρτημένος τελετουργικά κι αν ήταν, δεν αυτοκτόνησε για την απουσία του. Αυτοκτόνησε γιατί, όταν έκανε άλλο ένα ψυχωσικό επεισόδιο, ήταν μόνος και αβοήθητος. Αντίθετος βηματισμός θα οδηγούσε σε θεραπεία-σε ζωή.

“Η Δύση των πραγμάτων” είναι η Συνενοχή. Η γαλήνη βρικολάκιασε εντελώς.

“Φακός ημέρας”- Εδώ είναι η άνοια που έχει διεισδύσει στο γερασμένο νου, κι έχει προκαλέσει ορατές φθορές.

Στις “Θλιμμένες Τζακαράντες” είναι εφιαλτικές οι φράσεις: «Δεν θεωρούνται και τόσο άνθρωποι», «Σκότωνε και θάβε». Ο ψευδής εαυτός του Winnicot, που είναι αντικοινωνικός και ανήθικος, και η persona του Jung, η κοινωνική μάσκα, αποτυπώνονται εδώ ρεαλιστικά και επώδυνα, στο προσωπείο του θλιβερού Νικόλα. Ομολογώ ότι στη θέση του φιλοξενούμενου, δεν θα άντεχα τη συνθήκη. Εκείνο που δεν προφέρεται με τ’ όνομά του, επείγεται να μιληθεί με κάθε τρόπο, μέσα από τους πόρους του δέρματος. Φοβάμαι, ότι δεν θα είχα την ψυχραιμία να παραμείνω αλλά θα ήταν επιτακτική μου ανάγκη να πω ότι φεύγω αμέσως, για να μη χρησιμοποιώ τις ανέσεις που είχαν πληρωθεί με τόσο εξευτελισμό του ανθρώπινου προσώπου. Όμως τότε δεν θα είχαμε την εξέλιξη της ιστορίας...

Η Αλεξάνδρα “γέρασε στην αγάπη του”. Δεν θέλει να ξέρει ότι πέθανε πριν χιλιάδες τώρα μέρες. Το χαστούκι και η σοκολατίτσα, είναι το μοτίβο της «νομιμοποιημένης» κακοποίησης.

Στις “Προθέσεις με δοτική”, «Το μη ποδήλατο τρεκλίζει» ακόμα κι αν έχει γίνει στιβαρό αυτοκίνητο σήμερα, όταν περνάει από το τρίστρατο, και παραμένει πάντα ως καταγραφή βαθιά μέσα στο χρόνο, όπως ό,τι χάραξε την πρώτη νεότητα.

Στο “Κάνει για όλα”, κυρίαρχη είναι η Θλίψη. Ο άνθρωπος είναι δυνάμει ικανός για το καλύτερο και για το χειρότερο. Πονάει πάντα ο ευτελισμός και ο εξευτελισμός του προσώπου.

Τα “Περιστέρια των Χριστουγέννων”, είναι η ύπνωση του ανθρώπου, ως ελεύθερη επιλογή.

Ο “Παρακμιακός” είναι πολύ γνωστός για τα λαμέ και τις φωτογραφίες του. Πολύ γνωστός και για το Άδειο της απόγνωσης.

Ανάμεσα στις ιστορίες ξεχώρισα δύο διαμαντάκια που τα αγάπησα αμέσως και πολύ.

Τα “Ασώματα Likes”, είναι ό,τι πιο βαθιά ερωτικό έχω διαβάσει στη ζωή μου. Είναι «ο Σεφέρης και η Μάρω» στην Αλληλογραφία τους. Το Ασίγαστο, το Αιώνιο της Αγάπης είναι Ανίκητο στη φθορά και το χρόνο. Έπρεπε να συνωμοτήσουν όλες οι δυνάμεις, και να νομιμοποιηθούν όλες οι ενέργειες για να συναντιούνται αενάως τα δύο πρόσωπα. Έπρεπε.

Το “Θηριοδαμαστήριο” είναι τίτλος του Ενός και όλων των ιστοριών όχι τυχαία. Έχει διακεκαυμένα καταγραφεί ανεξίτηλα. Συγκλονίζουν οι μακρές νύχτες, ένα βιβλίο και η συγκινητική ενσυναίσθηση. Η Έξαψη είναι υπαρξιακή. «Ο Άνεμος με ζεσταμένα τα μαλλιά». Όλη η ένταση κρύβεται στη «χρυσαφιά καρφίτσα του στο πέτο για ό,τι προκύψει». Εκείνη η «σακουλίτσα πλάσματος», στη «μέσα τσέπη της καρδιάς», είναι ο πιο βαθύς συγκλονισμός της ύπαρξης. Μου είναι Οικείος ο θάλαμος. Ήμουν Εκεί για μια αιωνιότητα. Έτσι είναι η άγρυπνη διανυκτέρευση, όπου οι ώρες είναι ατέλειωτες και μετριούνται με κάθε μια σταγόνα που κατεβαίνει στον ορό της ζωής, με θρόμβους αίματος και με κόμπους ιδρώτα. Το πρωινό που ξημερώνει είναι παγωμένο και ανήλιο ώς την ψυχή. Κι εδώ όμως η Αγάπη νικά το θάνατο.

Κέρκυρα 18/02/2023

Στο Half note Jazz Club με την Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου

Φωτογραφίες: Θέμης Ζαφειρόπουλος

Την γνωστή πιανίστρια και συνθέτρια Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου απολαύσαμε στη σκηνή του Half note Jazz Club την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023, σε μια ιδιωματική μουσική περιπλάνηση όπου η alternative jazz και rock συνάντησε την world music και την κλασική μουσική, με τον γενικό τίτλο: Flight from end to and..

Μαζί με τους ξεχωριστούς μουσικούς της, μας παρουσίασε ένα ευρύ μουσικό φάσμα συνθέσεών της, ακουστικής και ηλεκτρικής instrumental μουσικής. Από μελοποιήσεις του Μίλτου Σαχτούρη και διασκευές κομματιών των Bill Evans και Fr. Gulda, μέχρι τους αφρικανικούς ρυθμούς και το ασιατικό μουσικό ιδίωμα. 

Τραγούδησε η Δάφνη Πανουργιά και έπαιξαν οι μουσικοί: 

Πιάνο, Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου 

Τύμπανα, Γιώργος Μανιάτης 

Κιθάρες, Δημήτρης Παπαλάμπρου 

Πλήκτρα, Θοδωρής Χατζηλάμπρου. 

Στο πρώτο μέρος της βραδιάς ο Κώστας Θωμαΐδης ερμήνευσε, με τον Γιάννη Λουπάκη στο πιάνο, αγαπημένα τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου, με τον οποίο συνεργάστηκε στενά για πολλά χρόνια, τραγούδια του ξένου ρεπερτορίου, αλλά και  ελληνόφωνα της Κάτω Ιταλίας. 

Ο Κώστας Θωμαΐδης ερμήνευσε και το τραγούδι "Ο δρόμος" της Αλεξάνδρας Παπαστεφάνου από τον δίσκο "Πασιφάη", με μελοποιημένο Μίλτο Σαχτούρη. 

ΜΝΗΜΗ ΚΙΚΗΣ ΔΗΜΟΥΛΑ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ...

Με αφορμή την σημερινή επέτειο των τριών χρόνων από την αναχώρηση της μεγάλης μας ποιήτριας Κικής Δημουλά (22 Φεβρουαρίου 2020), θυμόμαστε την διαδικτυακή εκπομπή μας «Προς Εκκλησιασμόν», που είναι μία παραγωγή της Ενορίας του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού, με προσκεκλημένη την κα Έλση Δημουλά, κόρη των ποιητών Άθω και Κικής Δημουλά.

Επιμελείται και παρουσιάζει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος.

Κάμερα – ήχος: Κατερίνα Λεονάρδου, Μαργαρίτα Στασινού.

Η Έλση Δημουλά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Από τον Άθω Δημουλά, πολιτικό μηχανικό και ποιητή και την Κική Δημουλά, την μετέπειτα Ακαδημαϊκό στην Ακαδημία Αθηνών στην Έδρα της Ποίησης. Από το 2002 ζει με την οικογένειά της στο Νέο Ψυχικό, έναν τόπο που τον διάλεξε γιατί τον αγαπούσε πριν τον κατοικήσει. Έχει την ευτυχία να έχει δυο παιδιά, τον Αντρέα και την Ιωάννα, σήμερα 31 και 28 ετών αντίστοιχα. Αποφοίτησε από το Αρσάκειο Ψυχικού με το οποίο συνδέεται με ιστορία πολλών δεκαετιών. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών. Μετεκπαιδεύτηκε για ένα χρόνο, ως stagiaire, στις Βρυξέλλες, στις υπηρεσίες της τότε ΕΟΚ, πάνω σε κοινοτικά θέματα. Τα τελευταία 32 χρόνια εργάστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος, στη Δ/νση Νομισματικής Πολιτικής και μετά στο Τμήμα Ιστορικού Αρχείου, Μουσείου και Συλλογών της Τ.Ε.. Διετέλεσε μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού της ΤΕ, «Ο Νέος Κύκλος». Παράλληλα, συμμετείχε σε πολλά επιμορφωτικά σεμινάρια με ποικίλα θέματα, όπως διαχείριση και επίλυση συγκρούσεων, διαχείριση ανθρώπινων πόρων, γραπτή επικοινωνία στην ελληνική γλώσσα, αποτελεσματική οργάνωση εργασίας, αγορά χρήματος κλπ. Εκλέχθηκε Δημοτική Σύμβουλος στο δήμο Φιλοθέης Ψυχικού για πρώτη φορά το 2014 και ταυτόχρονα μέλος του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης - Προστασίας, Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΟΚΑΠΑ) του Δήμου μας, με πλούσιο έργο στην παιδεία και τον πολιτισμό. 

Δείτε τις αναρτήσεις της Ιδιωτικής Οδού για την Κική Δημουλά ΕΔΩ. 

ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΝΤ. ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑ ΡΩΣΙΚΑ ΚΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ

Το κείμενό μας Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ΔΕΝ εξέδωσε Κοράνιο μεταφράστηκε στα ρωσικά και ενσωματώθηκε σε ρεπορτάζ φιλορωσικών sites εδώ και εδώ. 

Το κείμενό μας, που αποτελούσε μια στοιχειώδη απάντηση στο “Γραφείο επί των Αιρέσεων” της Μητροπόλεως Πειραιώς, ενσωματώθηκε σε ρεπορτάζ για το θέμα και έτσι – ευτυχώς – δεν καταγράφηκε μόνο η …ανίδεη τοποθέτηση του εν Πειραιεί “Γραφείου”. 

Автор: Елена Константинова 

В Элладской Церкви считают, что то, что глава Фанара подарил имаму Коран, вызвало «огорчение и скандал среди верующих, которые знают, что такое ислам на самом деле». Пирейская митрополия Элладской 

Православной Церкви опубликовала заявление, в котором раскритиковала поступок патриарха Варфоломея, подарившего Коран исламскому имаму. 

В митрополии считают, что ислам – «одна из самых варварских и нецивилизованных религий в истории, а также одна из самых кощунственных по отношению к христианству», а «серьезные богословские исследования доказывают, что ислам отвергает и яростно борется почти со всем доктринальным учением нашей Церкви». 

Эти исследования, пишут дальше в митрополии, показывают, что ислам включает в себя элементы учений из иудаизма, христианства, гностицизма, манихейства, зороастризма и т.д., структурированный в сочетании с языческими суевериями доисламского Аравийского полуострова, а христианские элементы ислама возникли из разрозненных еретических групп Аравийской пустыни, где нашли убежище многочисленные еретики, преследуемые Византийским государством. 

«13-вековая история этой религии − это непрекращающаяся борьба с христианством, которая залита реками крови миллионов христиан. Ужасны гонения и убийства тысяч новомучеников в мрачные годы османского рабства, которые подвергались страшным пыткам и проливали свою кровь за то, что отказались отречься от своей веры в истинного Триединого Бога и Его Слово во плоти». 

В митрополии также считают, что «приверженцы экуменизма» и объединения всех религий принимают Коран в качестве «священной книги» и дарят его «видным мусульманам». 

«Но недавно стало известно самое худшее. Предположительно “священные” Кораны, которые дарит Вселенский Патриарх Варфоломей, издаются Вселенским Патриархатом, Патриаршим центром в Швейцарии!» – заявили в Пиреях. 

В частности, 12 ноября 2022 года патриарх Варфоломей, «направляясь на Кипр на похороны покойного архиепископа Хризостома II, в Косе, встретился с мусульманским имамом, которому он подарил не копию Библии, как можно было бы ожидать, а копию Корана. Там выяснилось, что эта конкретная копия принадлежит изданию Вселенского патриархата». 

В Пирейской митрополии утверждают, что на видео встречи главы Фанара и имама Косы, «примерно на 11-й секунде видеозаписи имам в Косе объясняет журналисту, что патриарх Варфоломей подарил ему Коран, переведенный на греческий язык, и говорит, как он тронут».

«Сразу же после этого митрополит Анкары Иеремия объяснил, как была сделана версия именно этого Корана. Это издание было сделано в Женеве, в центре патриархата, где бывший там митрополит Дамаскин установил контакты с Иорданией и хорошее сотрудничество, и результатом этого сотрудничества стало издание Корана с греческим параллельным переводом, и я особенно счастлив, что патриарх подарил его сегодня имаму, чтобы тот хранил его в своей библиотеке». 

Естественно, говорят в Пиреях, «это событие вызвало сенсацию, большое огорчение и сильный скандал среди верующих Божьих людей, которые знают, что такое ислам на самом деле. Это также вызвало горечь и разочарование у всех нас, так как вселенский патриархат, который в прошлом был волнорезом злодеяний и обманов, публикует богохульную для нашей христианской веры книгу − Коран!». 

В митрополии подчеркнули, что Коран − это «книга, которая безжалостно оскорбляет принципы христианской веры и объявляет ужасные наказания для христиан, которые верят им!». 

В свою очередь, на профанариотском сайте «Fosfanariou» была предпринята попытка оправдать поступок патриарха Варфоломея. Главред сайта, посвященного исключительно Фанару, Панайотис Андриопулос заявил, что Фанар не издавал Коран на греческом языке. 

«Все мы знаем, те из нас, кто занимается этими вопросами, что Православный центр вселенского патриархата в Шамбези никогда не делал такой публикации. Список публикаций Православного центра размещен на сайте центра под заголовком “Публикации”, и такого названия (как Коран, − Ред.) не существует». 

Далее Андриопулос пишет, что «патриарх предложил имаму Коран на греческом языке, изданного в 1987 году благотворительным фондом Иоанниса Латциса». Однако далее он рассказал, что в 1999 году покойным митрополитом Швейцарским Константинопольского патриархата Дамаскиным был подписал «учредительный акт Фонда межрелигиозных и межкультурных исследований и диалога». 

По словам главреда «Fosfanariou» участие Дамаскина в работе этого Фонда «было исключительно личным, а не институциональным». В 2006 году этот фонд опубликовал третье издание книг трех монотеистических религий, а именно Ветхого Завета (на иврите), Нового Завета (на греческом языке) и Корана (на арабском языке). 

«В 2006 году епископом Швейцарии стал Иеремия Французский (2003-2018). Видимо, он говорил об этом издании в аэропорту города Кос, но это издание не имеет никакого отношения к публикациям Православного центра. Насколько нам известно, Православный центр никогда не участвовал в презентации, распространении или продвижении этого третьего издания». 

Вместе с тем, несмотря на неудачную попытку оправдать патриарха Варфоломея, главред «Fosfanariou» вынужден признать, что диалог с исламом для Фанара – «один из аспектов современного межрелигиозного диалога», и в этом смысле «патриарх Варфоломей является великим». 

«Потому что он продвигал и продвигает межхристианский и межрелигиозный диалог. И в этой практике активно участвует, по-своему, даже Русская Церковь», − подытожил Андриопулос.

Ранее СПЖ писал, что патриарх Варфоломей подарил главе парламента Болгарии Коран. 

Το κείμενο μας Ο “Σερβικός κόσμος” εναντίον του Οικουμενικού Πατριαρχείου ένεκεν Αρχιεπισκοπής Αχρίδος, μετφράστηκε στα βουλγαρικά και δημοσιεύθηκε σε βουλγαρικό ιστότοπο εκκλησιαστικού περιεχομένου εδώ. Το παραθέτουμε στη συνέχεια.

ΕΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΛΕΥΚΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΚΗ ΠΑΤΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟ

Καρναβαλική Πάτρα

1.000 + μία ιστορίες, 

1.500 + μία φωτογραφίες, 

για το Πατρινό Καρναβάλι! 

-Πότε και ποιος, κατασκεύασε τον μοναδικό Βασιλιά Καρνάβαλο, που περπατούσε …όρθιος στους δρόμους της Πάτρας; 

- Ποια Βασίλισσα του Πατρινού Καρναβαλιού, είχε προβλέψει στον Τζον Λένον, τον θάνατό του;

-Ποιος Πατρινός Καρναβαλικός Σύλλογος, απέκτησε περίοπτη θέση στο Βιβλίοκαταγραφής Παγκόσμιων Ρεκόρ Γκίνες και για ποιο λόγο; 

-Πότε κάηκε ο Καρνάβαλος, λίγο πριν παρελάσει, από φανατικούς …αντικαρναβαλιστές; 

-Ποιος είναι ο Πατρινός κατασκευαστής αρμάτων, που από το Καρναβάλι, έφθασε να κάνει σκηνικά στη φημισμένη Ντίσνευλαντ της Φλόριντα; 

-Ποια Βασίλισσα του Πατρινού Καρναβαλιού, πέθανε εξ αιτίας της χρυσόσκονης, με την οποία εμφανίστηκε στην παρέλαση; 

-Ποια χρονιά και γιατί, ο Βασιλιάς Καρνάβαλος, παρήλασε με καθυστέρηση… ενός ολόκληρου έτους και πότε κάηκε στις …4 το πρωί; 

-Πότε και για ποιο λόγο, οι πολιτικές εξελίξεις ματαίωσαν την καύση του Βασιλιά Καρνάβαλου; 

-Ποια χρονιά και γιατί, ο Βασιλιάς Καρνάβαλος, κατασκευάστηκε μέσα σε μόλις …2 ημέρες; 

-Ποιο άρμα, λογοκρίθηκε και τροποποιήθηκε την τελευταία στιγμή, προκειμένου να δοθεί το «πράσινο φως» για την παρέλασή του; 

-Πότε ο Καρνάβαλος σύρθηκε στα …δικαστήρια, προκειμένου να μην παρελάσει; 

Σε αυτές και σε ακόμα …990 παράξενες και ευτράπελες Καρναβαλικές ιστορίες της Πάτρας, εστιάζει το δίτομο λεύκωμα «Καρναβαλική Πάτρα – Η ιστορική και φωτογραφική καταγραφή της Πατρινής Αποκριάς», που εξέδωσαν τα «24 Γράμματα», με την υπογραφή του δημοσιογράφου του «πατρινοαράμος», Παναγιώτη Ρηγόπουλου. 

Πρόκειται, για ένα «χορταστικό» οδοιπορικό στο κορυφαίο Καρναβάλι της Ελλάδας, το οποίο ξεκινάει από τη γέννησή του, λίγο μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους (1828) και καταλήγει στις μέρες μας, μέσα από ιστορική τεκμηρίωση και εκατοντάδες ανέκδοτες φωτογραφίες. 

Συνολικά οι δύο σκληρόδετοι τόμοι περικλείουν 900 ιλουστρασιόν σελίδες και περισσότερες από 1.500 φωτογραφίες, οι οποίες πρέπει να σημειωθεί, ότι κατά το 80%βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας. 

Το δίτομο αυτό έργο, αναδεικνύει στις σελίδες του, όλη την ενέργεια, την ενάργεια και την ζωτικότητα του θεσμού του Καρναβαλιού, την απίστευτη δυναμική και την θρυλική του ιστορία, τις άγνωστες πτυχές αλλά και τα ευτράπελα περιστατικά του, από την απελευθέρωση της Πάτρας από τους Τούρκους, μέχρι και σήμερα. Χρονολογικά καλύπτεται σχοινοτενώς η περίοδος 1828- 2022, με φιλοδοξία όμως η περίοδος 2000 -2020, να αποτελέσει το θέμα του επόμενου λευκώματος, ώστε να αναδειχθεί περισσότερο διεξοδικά. Κάθε εποχή και ενότητα του Καρναβαλιού παρουσιάζεται στο δίτομο αυτό λεύκωμα ξεχωριστά, με έμφαση στα πρόσωπα, στις εικόνες και στον κοινωνικό απόηχο της. 

Στόχος είναι, η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και πολιτιστικών επιρροών, της κουλτούρας, των ηθών, των εθίμων και της καλλιτεχνικής έκφρασης, που καθόρισαν σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους, την κυοφορία, τη γέννηση και την εξέλιξη του αμίμητου Πατρινού Καρναβαλιού. Το οποίο δεν αντιγράφεται, διότι πολύ απλά αποτελεί καθημερινή συνθήκη και τρόπο ζωής των Πατρινών.

Δεκάδες καρναβαλιστές, φορείς, σύλλογοι και πολίτες της Πάτρας, ένωσαν τις δυνάμεις τους και προσέφεραν ευγενικά το ιστορικό και φωτογραφικό τους αρχείο, ώστε για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, να παρουσιαστεί ένα τέτοιας έκτασης, πληρότητας και τεκμηρίωσης, ιστορικό πόνημα για το Πατρινό Καρναβάλι. 

ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ: ΕΝΑΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 

Όπως τονίζεται στον πρόλογο του λευκώματος: 

«Το Καρναβάλι της Πάτρας με την μακραίωνη ιστορία, δεν είναι απλά μια πηγή εκτόνωσης, χαράς και διασκέδασης, αλλά ένας πυλώνας πολιτισμού, ένα εφαλτήριο καλλιτεχνικής δημιουργίας και μία κονίστρα κοινωνικής όσμωσης. 

Στην αγκαλιά του περικλείει κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες καρναβαλιστών κάθε ηλικίας και πολύ περισσότερους επισκέπτες, που συναθροίζονται στην μητρόπολη της Αποκριάς από κάθε γωνιά της Ελλάδας, για να ξεδιψάσουν από το νάμα της αυθόρμητης και ανεπιτήδευτης εξωστρέφειας, να γευτούν την αίσθηση του απροσδόκητου και να κυνηγήσουν το όνειρο της προσωπικής μεταμόρφωσης. 

Το Πατρινό Καρναβάλι, κρατάει δικαίως τα σκήπτρα της διασκέδασης και την πρωτοκαθεδρία των αποκριάτικων εκδηλώσεων σε ολόκληρη την Ελλάδα, χωρίς να ανταγωνίζεται ή να αντιμάχεται τα εμβληματικά λαογραφικά καρναβάλια που ανθίζουν σε πολλές περιοχές της χώρας και τα οποία προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στον κάθε τόπο. 

Η Πάτρα, κάθε χρόνο από την έναρξη του Τριωδίου, μετατρέπεται σε επίκεντρο πολιτισμικής αναφοράς και σε Μητρόπολη του κεφιού. Δεκάδες εκδηλώσεις μεσολαβούν μέχρι την κεντρική παρέλαση της τελευταίας Κυριακής και την καύση του εφήμερου άνακτος του γέλωτος: Εκθέσεις μάσκας, καπέλου, στολών, εικαστικές, μουσικές και θεατρικές δράσεις, παραστάσεις Καραγκιόζη, κουκλοθέατρου, σεμινάρια καρναβαλικού μακιγιάζ, κατασκευής μασκαράτας και καρναβαλικών αξεσουάρ, διαδραστικά παιχνίδια και εκπαιδευτικά δρώμενα, Φεστιβάλ Ερασιτεχνικών Θιάσων, βραδιές οπερέτας, παραδοσιακά δρώμενα Τσικνοπέμπτης, κινητές Καρναβαλουπόλεις, μικτά θεάματα, φάσεις και παιχνίδια πόλης του Κρυμμένου Θησαυρού, παρελάσεις, χοροί, σοκολατοπόλεμοι και τόσα άλλα. 

Το δίτομο αυτό έργο, παραδίδεται από τον δημοσιογράφο Παναγιώτη Ρηγόπουλο στην πόλη των Πατρών, ως ελάχιστη ένδειξη ανταπόδοσης, ευελπιστώντας ότι θα αποτελέσει το έναυσμα για να ακολουθήσουν ανάλογες εκδόσεις, αλλά παράλληλα απευθύνεται και σε κάθε έναν επισκέπτη, που φεύγοντας από το Πατρινό Καρναβάλι και την πόλη, θα μπορεί να κουβαλήσει στον τόπο του και να κρατήσει για πάντα στη βιβλιοθήκη του, ατόφια την αυθεντική ιστορία και εικόνα του Καρναβαλιού της.» 

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ 

Η εκδήλωση παρουσίασης του λευκώματος, θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου (ώρα 19:00) στην αίθουσα του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, του Πανεπιστημίου Πατρών, του Επιμελητηρίου Αχαΐας, του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών και της Ένωσης Συντακτών (ΕΣΗΕΠΗΝ). Την υποστήριξή τους παρέχουν οι Φορείς - Σύλλογοι: 

- Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου – Ηπείρου και Νήσων (ΕΣΗΕΠΗΝ) 

- Φυσιολατρικός Σύνδεσμος Πατρών 

- Σύλλογος Πατρινών Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών 

- Σύλλογος Καλών Τεχνών Πάτρας «Κωστής Παλαμάς» 

- Κέντρο Πολιτισμού - Ολυμπισμού Κωστή Παλαμά 

- Πολιτιστική Ανάπτυξη Πάτρας 

- Πανελλήνιο Αθλητικό Σωματείο Καλλιπάτειρα - παράρτημα Πάτρας. 

Θα χαιρετήσουν: 

Χαράλαμπος Μπονάνος - Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Αχαΐας 

Χρήστος Μπούρας – Πρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών 

Ανδρέας Ντακόλιας – Μέλος Δ.Σ. Επιμελητηρίου Αχαΐας 

Κώστας Ζαφειρόπουλος – Πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Πατρών 

Κώστας Παπασπήλιος – Συγγραφέας 

Δημήτρης Πεφάνης – πρ. Αντιδήμαρχος Πολιτισμού 

Θεόδωρος Μαλλιάς – Πρ. Συλλόγου Καλών Τεχνών «Κ. ΠΑΛΑΜΑΣ». 

Την εκδήλωση παρουσιάζει η δημοσιογράφος Χριστίνα Λαμπίρη. 

Θα τραγουδήσουν: η Μπέσσυ Αργυράκη και ο Γιώργος Σαλαμπάσης. 

Μουσική επιμέλεια: Χρήστος Παναγιωτόπουλος. 

Θα τιμηθεί για την προσφορά του στη μουσική, την Πάτρα και το Καρναβάλι της, ο Τάσος Μαραγκός. 

Στο χώρο θα λειτουργεί έκθεση καρναβαλικής φωτογραφίας του Χρήστου Σταματόπουλου. 

Την εκδήλωση θα πλαισιώσουν, οι Σύλλογοι «Σοκολατοδρομίες», «Σοκολατομανίες», «Σοκολατομαχίες», «Σοκολατοπαίκτες» και «Σοκολατορίχτες». 

Και η Μπάντα του 3ου Δημοτικού Σχολείου Πατρών, με Αρχιμουσικό τον Νίκο Λιόπετα.   

Είσοδος ελεύθερη.

Την παρουσίαση συνδιοργανώνουν, ο εκδοτικός οίκος "24 Γράμματα", ο Σύλλογος Πατρινών Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών και το πανελλαδικό περιοδικό "Πατρινόραμα".