Your own personal Jesus

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Όταν ο πρεσβύτης Συμεών δέχθηκε στις αγκάλες του τον Ιησού «βρέφος τεσσαρακονθήμερον», προφήτευσε ότι το παιδίον θα είναι «σημείον αντιλεγόμενον» (Λουκ. β’ 35).
Η προφητεία του επαληθεύτηκε αμέσως, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του πώς αντιμετώπισε τον Ιησού ο Ισραήλ, αλλά επαληθεύεται έκτοτε συνεχώς και αδιαλείπτως ώς τις μέρες μας.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια ο Ιησούς έχει επανέλθει με ορμή στο προσκήνιο της ανθρωπότητας, η οποία επαναδιατυπώνει, ουσιαστικά, το από αιώνων ερώτημα: Τι είναι ο Ιησούς; Η Εκκλησία αναγνωρίζει τον Χριστό ως Θεάνθρωπο, όμως ο σύγχρονος άνθρωπος δεν μπορεί να δεχθεί αυτή την «δογματική αλήθεια» και έχει αποδυθεί σ’ έναν απελπισμένο αγώνα εξανθρωπισμού του Ιησού.
Νέες «εκκλησίες», βιβλία, ταινίες, άρθρα, διαδίκτυο προβάλλουν πολλές διαφορετικές εικόνες του Ιησού με μια κοινή συνισταμένη: ο Ιησούς είναι σαν κι εμάς. Στην τεράστια αυτή εκστρατεία αποθεοποιήσεως του Χριστού επιστρατεύονται και απόκρυφα κείμενα του 2ου αιώνος, τα οποία έρχονται στην επιφάνεια από την αρχαιολογική σκαπάνη, και, λόγω της λαϊκότητας και αφέλειάς τους, συγκινούν τους «εξωραϊστές» της εικόνας του Ιησού.
Αλλά και για όσους πιστεύουν στην περί Ιησού διδασκαλία του Χριστιανισμού, τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά. Κάθε «πιστός» λέει ότι πιστεύει με τον δικό του τρόπο και δέχεται όσα από τα χαρακτηριστικά του Χριστού τού είναι ταιριαστά, δηλ. συμβατά με το φτωχό μυαλό του. Και οι άλλοι, που γνωρίζουν την θεολογία της Εκκλησίας και μπορεί να ομολογούν με τα χείλη τους τον Χριστό ως Θεάνθρωπο, αδυνατούν ν’ αλλάξουν στάση ζωής και η χριστιανική ζωή τους είναι ουσιαστικά «αντίχριστη».
Άρα όλοι πλάθουν έναν δικό τους ιδιωτικό Ιησού (personal Jesus), όπως τον θέλει και όπως τον φαντάζεται ο καθείς, συνδυάζοντας ξένα προς την εκκλησιαστική πίστη γνωρίσματα. Οι αποκρυφιστές βαυκαλίζονται με την ανθρώπινη πλευρά του Ιησού, που τους απαλλάσσει από την «τυραννία» της Θεότητας. Οι αδιάφοροι αποδέχονται «χαλαρά» κάποια χαρακτηριστικά του για να επιβιώσουν όπως όπως. Και οι χριστιανοί βολεύονται μ’ έναν ανέξοδο και άνευρο Ιησού, τόσο παραμορφωμένο, που δικαιώνει τον Νίτσε: «Η ίδια η λέξη Χριστιανισμός είναι μια παρανόηση: κατά βάθος υπήρξε μόνο ένας Χριστιανός, κι αυτός πέθανε πάνω στο σταυρό. Το Ευαγγέλιο πέθανε πάνω στο σταυρό» (Ο Αντίχριστος).
Η κρίση του Χριστιανισμού σήμερα εστιάζεται σ’ αυτήν ακριβώς την προβληματική: Πόσο ενεργό είναι το Ευαγγέλιο; Μήπως οι Χριστιανοί θέλουν τον Χριστό αντανάκλαση και εικόνα του εαυτού τους; Φαίνεται να τον έχουν εξορίσει από την καθημερινότητά τους. Βολεύονται με ένα Θεό απρόσωπο, ουδέτερο, «ανώτερη δύναμη», που δεν έχει ουσιαστική σχέση με τη ζωή τους. Αυτήν ακριβώς την πραγματικότητα βιώνει ο δυτικός άνθρωπος, δηλ. έναν αλλοτριωμένο Χριστιανισμό, μη Χριστοκεντρικό, και καταφεύγει σε μια θολή νέα συγκρητιστική πνευματικότητα, αποκρυφιστικού τύπου και απωανατολικής χροιάς.
Αυτού του τύπου η πνευματικότητα έχει ως αποκλειστικό σκοπό την ανακούφιση του σημερινού ανθρώπου από τα δεινά του τεχνοκρατικού πολιτισμού που ο ίδιος δημιούργησε. Είναι μια διαφυγή, μια υπεκφυγή και τελικά μια προσπάθεια για οριστική φυγή από την παρουσία του Θεού στη ζωή του. Ομως Ιησούς μάς καταδιώκει! Και μεις τρέχουμε για να γλιτώσουμε. Να γλιτώσουμε απ’ Αυτόν και τον εαυτό μας. Απ’ Αυτόν και τον πλησίον. Γιατί ποιος θέλει σήμερα να βιώνει μιαν «εσταυρωμένη αγάπη»; Ποιος να πεινά και να διψά για δικαιοσύνη; Ποιος να πενθεί για την αδικία που επικρατεί στον κόσμο; Ποιος να εκτεθεί εφαρμόζοντας «το ναι ναι και το ου ου»;
Ο Ιησούς είναι προσωπικός, αλλ’ όχι ιδιωτικός. Είναι οικουμενικός, αλλά δεν μπορεί να γίνει σύμβολο της παγκοσμιοποίησης. Είναι Θεός και Άνθρωπος, αλλά αυτό το μυστήριο της Θεανδρικότητας συντελείται στην καρδιά του κάθε ανθρώπου. Είναι ο Νυμφίος της Εκκλησίας, «κατάστικτος τοις μώλωψιν και πανσθενουργός»! Αυτός ο Ιησούς δεν επιτρέπει την πτώση στην υποκρισία, τον φανατισμό, την δεισιδαιμονία. Αυτός ο Ιησούς δεν επιτρέπει να ζουν οι πιστοί με το φάντασμά του, αλλά να έχουν μοναδικό οδηγό τη μορφή Του. Και βέβαια τότε ο Μέγας Ιεροεξεταστής θα ακουστεί να Τού απευθύνει το Μέγα ερώτημα: «Μα είναι δυνατό λοιπόν να μη σκέφτηκες πως τελικά {ο άνθρωπος} θ’ απαρνηθεί ακόμα και τη μορφή Σου και την αλήθεια Σου, συντριμμένος κάτω απ’ το τρομερό βάρος: την ελευθερία της εκλογής;» (Ντοστογιέφσκυ, Αδελφοί Καραμαζώφ).
Η συγκρητιστική πνευματικότητα της εποχής μας θέλει να «ελευθερώσει» τον άνθρωπο από τη δουλεία της ελεύθερης βούλησής του. Να τον κάνει ανεύθυνο και ανίκανο να κρατήσει τη ζωή του. Ο Ιησούς ζητάει την καρδιά του ανθρώπου, ως Νυμφίος, για να την καταστήσει εργαστήριο αγάπης και αληθινής ελευθερίας. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Τίποτα δεν γίνεται αυτόματα, μηχανικά, μαγικά. Προϋποθέτει αγώνα αγάπης γόνιμο. Και μια ελευθερία «απ’ τα κόκαλα βγαλμένη». Για να ζει ο άνθρωπος το μυστήριο του Ιησού: του Ιησού που του χτυπάει την πόρτα κι ο άνθρωπος πρέπει να μπει στο δίλημμα αν θ’ ανοίξει…

Personal Jesus Προσωπικός Ιησούς
Your own personal Jesus

Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς
Someone to hear your prayers

Κάποιος ν’ ακούει τις προσευχές σου
Someone who cares

Κάποιος που νοιάζεταιYour own personal Jesus

Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς
Someone to hear your prayers

Κάποιος ν’ ακούει τις προσευχές σου
Someone who’s there

Κάποιος που θα σου σταθεί

Feeling unknown

Αισθάνεσαι άγνωστοςAnd you‘re all alone

Κι είσαι ολομόναχοςFlesh and bone

Σάρκα και οστά
By the telephone

Δίπλα στο τηλέφωνοLift up the receiver

Σήκωσε το ακουστικό
I’ll make you a believer

Θα σε κάνω να πιστέψεις

Take second best

Διάλεξέ με κι ας είμαι η δεύτερή σου επιλογή
Put me to the test

Βάλε με σε δοκιμασία
Things on your chest

Ό,τι σε βαραίνειYou need to confess

Και θέλεις να εξομολογηθείς
I will deliver

Θα σε λυτρώσω
You know I’m a forgiver

Θα σε συγχωρήσω, το ξέρεις

Reach out and touch faith

Άπλωσε το χέρι σου και άγγιξε την πίστη
Your own personal Jesus…

Ο δικός σου προσωπικός Ιησούς

Το παραπάνω τραγούδι ανήκει στον Johnny Cash. Ένα διάσημο εκπρόσωπο της country music. 
Πρωτοκυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1989 σε single από τους Depeche Mode και συμπεριλήφθηκε ένα χρόνο αργότερα στο δίσκο τους VIOLATOR, έναν από τους πιο δημοφιλείς pop δίσκους όλων των εποχών. Σύμφωνα με τον δημιουργό Martin Gore, η έμπνευσή του προήλθε από το βιβλίο «Ο Έλβις κι εγώ» της Priscilla Presley. Ένα τραγούδι, δηλαδή, για τη θεοποίηση του άλλου στις ερωτικές σχέσεις. Παρά όμως τους απλοϊκούς στίχους και την «πιασάρικη» μελωδία που εύκολα εντυπώνεται, το τραγούδι έχει μία σκοτεινή απειλητική δύναμη, θρησκευτικής έντασης, που το κάνει να ξεπερνάει τα όρια της pop-electric, τα όρια ενός ανώδυνου συναισθηματισμού εμπνευσμένου από το αμερικάνικο άρλεκιν του βασιλιά του ροκ εν ρολ και της μούσας του. Υπάρχει μία απελπισμένη κραυγή, μία έκκληση για επιείκεια με άρωμα θανάτου που νομίζω ότι γίνεται ακόμα πιο έντονη στην πολύ πιο προσωπική, σχεδόν αυτοβιογραφική χροιά της διασκευής του τραγουδιού από τον Johnny Cash προς το τέλος της πολυτάραχης ζωής του. Ο μύθος της country που έλιωσε στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και βρήκε καταφύγιο στην εσωτερική, προσωπική του σχέση με το Θεό. Παραλλαγές στο θέμα αυτό έχουμε δει πολλές, η αλήθεια στον Cash προέρχεται από το ότι δεν αποποιείται το αμαρτωλό παρελθόν του, χωρίς διδακτισμούς και τυμπανοκρουσίες, παραμένει απελπισμένος, ανθρώπινος, συνεχίζει να αναμετριέται με τους προσωπικούς του δαίμονες, απλώς με μεγαλύτερη σοφία και στωικότητα. Ένα μουσικό όνειρο για την πίστη και τη συγχώρεση όπου συναντιούνται ο Μπωντλέρ, ο Μπάροουζ και ο Έντγκαρ Άλαν Πόε.
Ο Cash έχει κυκλοφορήσει κι έναν άλλο δίσκο με τίτλο GOD. Εκεί συναντούμε ένα ακόμη τραγούδι για τον Ιησού: It was Jesus.
Ο Cash μας υπενθυμίζει κάτι που πολλές φορές ξεχνάμε. Την προσωπική μας συνάντηση με τον Ιησού. Αυτήν που επεδίωξαν με τρόπο ερωτικό, δηλαδή καρδιακά, οι Μάγοι ζητώντας το «νέον παιδίον, τον προ αιώνων Θεόν», οι Απόστολοι που ανταποκρίνονται στην κλήση του Ιησού, ο Ζακχαίος που ανεβαίνει στο δέντρο για να δει τον Ιησού & στη συνέχεια Τον δέχεται σπίτι του, η αιμορροούσα γυναίκα που τον αγγίζει και θεραπεύεται (πρβλ. τον στίχο “Reach out and touch faith”), η πόρνη που τον ραίνει με μύρα και δάκρυα ζητώντας εν σιωπή τη λύτρωση (“I’will deliver”), ο ληστής που αναφωνεί την υστάτη ώρα το «Μνήσθητί μου» (“You know I’m a forgiver”), οι Μυροφόρες που αψηφούν κάθε εμπόδιο για να συναντήσουν τον Νυμφίο τους, ο απόστολος Παύλος που Τον συναντά στον δρόμο προς την Δαμασκό (“I’ll make you a believer”), οι άγιοι και οι μάρτυρες ανά τους αιώνες που αισθάνονταν την παρουσία του Ιησού σε κάθε στιγμή της ζωής τους (Cash: “Someone to hear your prayers, someone who cares, someone who’s there”).
Ο προσωπικός Ιησούς του Cash δεν διαφέρει από τον Νυμφίο του Άσματος: Λαβώνει με την αγάπη του.
Τον ψάχνεις συνεχώς («ζητήσω όν ηγάπησεν η ψυχή μου») και μπορεί να μην τον βρίσκεις («εζήτησα αυτόν και ουχ εύρον αυτόν»). Τον αναζητάς στους λαβυρίνθους της ψυχής σου και στους δρόμους της πολιτείας («Μη όν ηγάπησεν η ψυχή μου είδετε;»). Σου χτυπάει την πόρτα και βγαίνεις προς υπάντησίν του («ήνοιξα εγώ τω αδελφιδώ μου, αδελφιδός μου παρήλθεν, ψυχή μου εξήλθεν εν λόγω αυτού»). Είναι ο δικός σου, ο προσωπικός Ιησούς. Your own personal Jesus…