Κωνσταντίνου Κουτούμπα: Η λειτουργική παράδοση στο έργο του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη

Το Ιερό Προσκύνημα Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου Ν. Προκοπίου, της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος, εξέδωσε την μεταπτυχιακή μελέτη «Η λειτουργική παράδοση στο έργο του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη», του Κωνσταντίνου Κουτούμπα, Πρωτοψάλτου του Ι. Ναού Τριών Ιεραρχών Σκιάθου, Θεολόγου, Αγιογράφου και Καθηγητού της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ι. Μητροπόλεως Χαλκίδος. 

Το βιβλίο προλογίζει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος. 

Σε αυτό παρουσιάζεται η προσωπικότητα του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη, μέσα από την βιογραφία του και αποσπάσματα από τα έργα του, σε σύνδεση με την ζώσα λατρευτική παράδοση της Σκιάθου. 

Στο οπισθόφυλλο παρατίθεται απόσπασμα από το προλόγισμα του Καθηγητού Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., Παναγιώτη Σκαλτσή, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Το βιβλίο παρουσιάζει την προσωπικότητα και την λειτουργική σκέψη του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη, προβάλλει την εορτολογική μας παράδοση μέσα από τα κείμενα του, αναδεικνύει τα λειτουργικά έθιμα της Σκιάθου, όπως αυτά τα περιγράφει ο Μωραϊτίδης, και κάνει γνωστό σε όλους μας το υμνογραφικό του έργου. Άλλωστε συνόμιλος και συναθλητής στα γράμματα με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, είναι ταυτισμένος με την ιστορία, την παράδοση, τις πνευματικές αναζητήσεις και τα πολιτισμικά δρώμενα της Σκιάθου, της νήσου των Κολλυβάδων. Με βιώματα ορθόδοξα και εμπειρίες μέσα από την αγιολογική και λειτουργική παράδοση της Σκιάθου αναδείχτηκε ως μια προσωπικότητα που εμπνέει μέχρι και σήμερα το άρωμα του εν Χριστώ ανθρώπου, του φωτισμένου εργάτη της συγγραφικής τέχνης και του πνευματικού δημιουργού του οποίου το έργο λειτουργεί ως παρακαταθήκη στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε. Ζυμωμένος με τα έθιμα, τα εορτολόγια γεγονότα, τις παραδόσεις του τόπου και τον τρόπο της εκκλησιαστικής ζωής που του δίδαξε η Ενορία, δεν ήταν δυνατόν να μην αποτυπώσει τα βιώματά του αυτά στον έντυπο λόγο που μας παρέδωσε. Από την άποψη αυτή ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης έγινε και είναι δάσκαλος του λαού μας, σηματωρός και κήρυκας μηνυμάτων και προτύπων που στηρίζουν και καθοδηγούν τον σύγχρονο άνθρωπο και κυρίως την νεολαία μας που αναζητά αυτά τα πρότυπα για να προχωρήσει».

Όπως σημειώνει ο συγγραφέας "η παρούσα μελέτη αφορά στο έργο του σκιαθίτη ακαδημαϊκού Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη, του μετέπειτα μοναχού Ανδρονίκου. Ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης καλλιέργησε όλα τα συγγραφικά είδη της εποχής του, από την ποίηση και το θέατρο, το διήγημα και το μυθιστόρημα μέχρι την ταξιδιωτική περιγραφή, το εορταστικό διήγημα, καθώς επίσης την έμμετρη εκκλησιαστική ποίηση. Εργάστηκε ακόμη και ως πρακτικογράφος και μεταφραστής. Έχοντας γαλουχηθεί στην λατρευτική παράδοση της Σκιάθου, η οποία είχε επηρεαστεί από τις πνευματικές καταβολές των Κολλυβάδων, υπήρξε πάντοτε πιστό μέλος της Εκκλησίας, εραστής των παραδόσεων και των εθίμων. Στα συγγράμματά του θα καταγράψει τα λατρευτικά έθιμα της ιδιαίτερης πατρίδας του, όπως επίσης έθιμα και ήθη των πνευματικών κέντρων της Ορθοδοξίας, στην Κωνσταντινούπολη και την Ανατολή, την Παλαιστίνη και το Άγιον Όρος, σκιαγραφώντας συνάμα τις πνευματικές φυσιογνωμίες της εποχής του. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να καταδειχθεί η λειτουργική παράδοση της εκκλησίας στο έργο του Μωραϊτίδη με βάση κυρίως τρείς άξονες: τα διηγήματά του, τις ταξιδιωτικές του περιγραφές και το υμνογραφικό του έργο".