ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΛΟΡΚΑ ΣΕ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΤΟ 1987 ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Στις 22 Οκτωβρίου 1987, πριν 34 χρόνια, στην Εθνική Πινακοθήκη, πραγματοποιήθηκε μια μουσική βραδιά αφιέρωμα στον μεγάλο ισπανό ποιητή και δραματουργό Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. 

Ήταν μία από τις εορταστικές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν για τον εορτασμό των 80 χρόνων από την ίδρυση της Εμπορικής Τράπεζας και την υλοποίησή της είχε αναλάβει ο Μάνος Χατζιδάκις. 

Ήρθε στα χέρια μου το πρόγραμμα εκείνης της βραδιάς, το οποίο διέσωσε η αείμνηστη Αναστασία Τόλια και μου παραχώρησε ευγενώς ο σύζυγός της Θανάσης Διαμαντόπουλος. Αμφότεροι φίλοι από την εποχή της χορωδίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

Στο πρόγραμμα υπάρχει πρόλογος του Μάνου Χατζιδάκι και μετά επιστολές του Λόρκα στους γονείς του από τη Ν. Υόρκη (1929), τις οποίες διάβασε ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής. Το μουσικό πρόγραμμα της βραδιάς περιλάμβανε: 

- Τέσσερα τραγούδια από το «Romancero Gitano» του Μίκη Θεοδωράκη στην μετάφραση του Οδυσσέα Ελύτη, με τους: Γιώργο Μιχελή – τραγούδι, Τόλη Ευθυμιάδη – κιθάρα και Πάνο Κοκκόρη – πιάνο. 

- Πέντε τραγούδια από τον «Ματωμένο Γάμο» του Μάνου Χατζιδάκι με την Έλλη Πασπαλά, τραγούδια και τον Στέλιο Ταχιάτη στο τσέλο, ενώ στο πιάνο ήταν ο ίδιος ο Χατζιδάκις. 

- Έξι λαϊκά ισπανικά τραγούδια, όπως τα κατέγραψε ο Λόρκα, με την Κική Μορφονιού στο τραγούδι και τον Άρη Γαρουφαλή στο πιάνο, στην ελληνική απόδοση της Αγαθής Δημητρούκα. 

Στο έντυπο πρόγραμμα δημοσιεύτηκε η μακέτα σκηνικού του Γιάννη Τσαρούχη, από την παράσταση «Ματωμένος Γάμος» του Λόρκα, που πρωτοανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης το 1948. Γι’ αυτή την παράσταση έγραψε ο Χατζιδάκις τα τραγούδια του. 

Στο πρόγραμμα από το αρχείο της Αναστασίας Τόλια υπάρχει μια αφιέρωση του Μάνου Χατζιδάκι πολύ ενδιαφέρουσα: «Στη κ. Μάγια Μαρία Ρούσου, με άπειρη εκτίμηση, Μάνος Χατζιδάκις, 22/10/87». 

Η Μάγια Μαρία Ρούσσου γεννήθηκε το 1937 στην Αθήνα. Με την έναρξη του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου, ο πατέρας της, όντας στη Γαλλία για εμπόριο, έφυγε προς Νότια Αμερική. Η γυναίκα του δεν τον ακολούθησε και η Μάγια Μαρία μεγάλωσε στην Αθήνα, στο πατρικό της (για ένα χρόνο έμεινε και με τον πατέρα της, στη Βενεζουέλα). Το 1967 παντρεύτηκε κι έκανε τρία παιδιά εκ των οποίων έζησε μόνο το ένα. Με τον σύζυγό της ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα. Όταν επέστρεψε στην Αθήνα, προώθησε τα συγγραφικά της ενδιαφέροντα και δούλεψε ως καθηγήτρια πιάνου. Πέθανε το 1989 μετά από μακροχρόνια αρρώστια. Ήταν πολυτάλαντη καλλιτέχνης και εκτός από μουσική και ποίηση, αγαπούσε τη χαλκογραφία και τη ζωγραφική. Είχε έντονο πολιτικό πνεύμα κι είχε ακόμα φιλίες με αντιφρονούντες ποιητές απ’ όλο τον κόσμο. Είχε παρευρεθεί σε συνέδρια Ποίησης στην Ισπανία, Δανία, Πολωνία και Βουλγαρία. 

Η Μάγια Μαρία Ρούσσου ήταν καθηγήτρια πιάνου στο Ωδείο Αθηνών και ανάμεσα στις μαθήτριές της ήταν και η Αναστασία Τόλια, στο αρχείο της οποίας διασώθηκε το ιστορικό – πλέον - πρόγραμμα εκείνης της βραδιάς αφιέρωμα στο Λόρκα. 

Το δημοσιεύουμε στη συνέχεια ολόκληρο, μακαρίζοντας τους προαπελθόντες.