ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΝΑΚΑΚΗ

Του Παναγιώτη Ανδριόπουλου

Ο Δημήτρης Μηνακάκης είναι γνωστός συνθέτης, καθηγητής μουσικής θεωρίας και σύνθεσης, εκτελεστής, παιδαγωγός και συγγραφέας, με πραγματικά πλούσιο έργο σε όλους αυτούς τους τομείς. 

Η συνθετική του πορεία αντικατοπτρίζει έντονες επιρροές από τη Βυζαντινή μουσική, τη λόγια ελληνική παράδοση, και τον ύστερο ευρωπαϊκό μοντερνισμό. Οι συνισταμένες αυτές αφομοιώνονται και εξελίσσονται διαρκώς στο προσωπικό του ύφος. 

Ειδικά η σχέση του με την Βυζαντινή μουσική μας έχει δώσει πολύ ενδιαφέροντα δείγματα μιας έντεχνης, προσωπικής γραφής και προσέγγισης της εκκλησιαστικής μας μουσικής.
Η συνθετική παραγωγή του Δημήτρη Μηνακάκη για τα Χριστούγεννα αποτελεί από μόνη της ένα ξεχωριστό κεφάλαιο.

Δεσπόζει το έργο του «Χριστός ετέχθη», στο οποίο συμπεριλαμβάνονται Βυζαντινοί ύμνοι, Χριστουγεννιάτικα τραγούδια και κάλαντα που αναφέρονται στη γέννηση του Θεανθρώπου. 

Στο έργο του αυτό ο Δημήτρης Μηνακάκης επεξεργάστηκε βυζαντινούς ψαλμούς, μελωδίες από την παράδοσή μας όσο και επωνύμων συνθετών για σόλο φωνές, πιάνο, Χορωδία ομοίων φωνών και Συμφωνική Ορχήστρα. Η συνολική διάρκεια του έργου είναι πενήντα (50) περίπου λεπτά. 

Πιο συγκεκριμένα: Μετά από ένα ευαγγελικό ανάγνωσμα «…ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ, ὃς ἐστι Χριστὸς Κύριος……Καὶ ἐξαίφνης ἐγένετο σὺν τῷ ἀγγέλῳ πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου, αἰνούντων τὸν Θεόν, καὶ λεγόντων· Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ, καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία», η Χορωδία και η Ορχήστρα ερμηνεύουν δύο στίχους από την πεντάφωνη Δοξολογία του Ιακώβου Πρωτοψάλτου, ειρμούς από τις καταβασίες των Χριστουγέννων, το κοντάκιον και το απολυτίκιον των Χριστουγέννων.

Ακολουθούν γνωστές και αγαπημένες μελωδίες από το ελληνικό και διεθνές ρεπερτόριο όπως: Το Τζάκι, Go Tell it On The Mountains, Have Yourself a Merry Little Christmas, Silent Night-Άγια Νύχτα, Every time I feelde spirit, O Holy Night, White Christmas, Χαίρε η γη κι οι Ουρανοί, Ο μικρός τυμπανιστής, Κάλαντα Χριστουγέννων Αθήνας - Κέρκυρας, Κάλαντα Πρωτοχρονιάς - Πόντου, Jingle bells. 

Το έργο παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017 στην αίθουσα «Μελίνα Μερκούρη» του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας.
Συντελεστές της εκδήλωσης ήταν η Παιδική Νεανική Συμφωνική Ορχήστρα "Ν. Πατρικίδου", σε Διδασκαλία - Διεύθυνση Νίνας Πατρικίδου και η Παιδική & Γυναικεία Χορωδία «Καλλιτεχνήματα», σε Διδασκαλία – Διεύθυνση Μαρίας Μιχαλοπούλου. 

Σόλο φωνές: Ρέα Βουδούρη, Κατερίνα Μποτόνη Κούρατζ, Γιούλη Φιλιππίδου. 

Πιάνο: Λίνα Ντεμίρη, Μαριάνα Σπυράκου.
Την συναυλία διοργάνωσαν - για φιλανθρωπικό σκοπό - το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και η Λέσχη Πολιτισμού Πειραιά (Ζω στον Πειραιά), υπό την αιγίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. 

Το έργο παρουσιάστηκε και πάλι τα Χριστούγεννα του 2018 για την "Κιβωτό του κόσμου". 

Παραθέτουμε εδώ το βίντεο με τις Καταβασίες των Χριστουγέννων, αλλά και στο σχετικό pdf τα λινκς όλων των βίντεο που έχουν ανέβει στο youtube.

 

Δημήτρης Μηνακάκης - Χριστός ετέχθη (Christós Etéchthi) by Panagiotis Andriopoulos on Scribd

Ο Δημήτρης Μηνακάκης έχει μεγάλη συνθετική θητεία και στην ελληνική ποίηση. 

Έχει μελοποιήσει πολλούς έλληνες ποιητές, αποδίδοντας όχι μόνο τα νοούμενα, αλλά δημιουργώντας με τη μουσική του ένα ποιητικό κλίμα. 

Μελοποίησε και το πρώτο μέρος από το γνωστό ποίημα του Κωστή Παλαμά με τίτλο: "Χριστούγεννα". 

Το ακούμε από μία συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Κέρκυρας στις 21 Δεκεμβρίου 2020. 

Σολίστ η Ήρα Ζέρβα, η Παιδικἠ Χορωδία Κέρκυρας υπό την μαέστρο Χριστίνα Καλλιαρίδου.

Στο πιάνο ο Αλέξανδρος Κομνάς. 

Χριστούγεννα 

Τι φως και χρώμα κι εμορφιά να σκόρπιζε τ’ αστέρι 

οπού στην κούνια του Χριστού τους Μάγους έχει φέρει! 

Ποιός άγγελος το διάλεξε για τέτοιο ταχυδρόμο! 

Τ’ άλλα τ’ αστέρια θα ‘βλεπαν το φωτεινό του δρόμο 

κι από τη ζήλεια θα’ τρεμαν…Αστέρι σε ποια χώρα 

του απέραντου ουρανού να λαμπυρίζεις τώρα; 

Η παντοδύναμη φθορά μην έσβησε το φως σου; 

Ή μήπως είσαι αθάνατο και συ σαν το Χριστό σου; 

Δεν κατεβαίν’ η λάμψη σου κι εδώ στα χώματά μας; 

Για όλα τ’ άστρα, αλίμονο! δεν είναι η ματιά μας… 

Και μόνον όταν τα λαμπρά Χριστούγεννα μας θα μπουν, 

θαρρώ πως οι ακτίνες του μες την ψυχή μου λάμπουν. 

Φέτος, τούτο τον μήνα, τον Δεκέμβριο του 2020, η Χορωδία της ΕΡΤ, υπό την διεύθυνση της Αγγελικής Πλόκα, ερμήνευσε τα Κάλαντα των Χριστουγέννων (παραδοσιακά – πανελλήνια), σε ευφάνταστη επεξεργασία του Δημήτρη Μηνακάκη. 

Παραθέτουμε την σχετική ηχογράφηση. 

 

Επίσης, ο Δημήτρης Μηνακάκης έχει επεξεργαστεί χορωδιακά γνωστά χριστουγεννιάτικα τραγούδια, κάλαντα και ύμνους, που είναι δημοσιευμένα στο πόνημά του "Χορωδιακά για παιδική χορωδία (Χορωδία όμοιων φωνών)" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαγρηγορίου - Νάκας.