ΟΙ ΑΡΓΕΣ ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ "ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ" ΜΕ ΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΠΑΤΡΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟ (ΗΧΗΤΙΚΟ)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Ο Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς (1915-2008), στο μεγάλο πρόγραμμα ηχογραφήσεων εκκλησιαστικής μουσικής του Μανόλη Χατζηγιακουμή, πραγματοποίησε και μία πολύ σημαντική ηχογράφηση: όλες τις αργές Καταβασίες Πέτρου Πελοποννησίου (Σύνθεση περ. 1764-1770). 

Ένα δείγμα αυτού του έργου πήραμε με την «Ανθολογία Όγδοη» που εκδόθηκε στη σειρά «Ανθολογίες» των «Μνημείων Εκκλησιαστικής Μουσικής» στα 1999, από το «Κέντρον Ερευνών και Εκδόσεων» που ίδρυσε και διηύθυνε ο μακαριστός φιλόλογος Μανόλης Χατζηγιακουμής. Ολόκληρο το έργο εκδόθηκε αργότερα, το 2012, ως «Σώμα Τέταρτο». 

Παραθέτουμε εδώ τις περίφημες Καταβασίες Χριστός γεννάται ηχ α´ Πέτρου Πελοποννησίου (Ωδές α'-θ') του Α´ Κανόνα των Χριστουγέννων (Ειρμολόγιο, σ. 9-22. Διάρκεια 14´.25´´). 

Τις Καταβασίες αυτές τις θυμάμαι από τον Δεσπότη να τις ψάλλει στο αργό μέλος, όταν ήμουν παιδί, από του Θρόνου και από μνήμης, στον ιστορικό Ναό του Παντοκράτορος Πατρών, κατά την πανήγυρι του Αγίου Ιερομάρτυρος Ελευθερίου (15 Δεκεμβρίου). Αυτό, φυσικά, το έκανε και σε άλλους ναούς που πανηγύριζαν την προεόρτιο των Χριστουγέννων περίοδο, οπότε και ψάλλονται στον Όρθρο οι Καταβασίες "Χριστός γεννάται". Μιλάμε, δηλαδή, για μια μακρόχρονη λειτουργική βίωση και πράξη που αποτυπώνεται στην συγκεκριμένη ηχογράφηση. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος έψαλε τις αργές Καταβασίες "Χριστός γεννάται", με τρόπο μεγαλοπρεπή, αλλά και ενθουσιαστικό! 

Ήταν πραγματικά ανεπανάληπτος, όπως και η λειτουργική εμπειρία την οποία ζήσαμε στην Πάτρα κατά την αρχιερατεία του.