ΟΜΑΔΑ SACRA: mettre son grain de sel

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Η παράσταση – ερώτηση με τον αινιγματικό τίτλο «Ξέπλυνες το Αλάτι από Πάνω σου;» που διακρίθηκε με το 1ο βραβείο στο AdaptFestival 2 τον περασμένο Ιούνιο, ανέβηκε Τετάρτες και Πέμπτες του Σεπτεμβρίου (από 25/9) και του Οκτωβρίου στο Tempus Verum – Εν Αθήναις και είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε κυριολεκτικά. 

Πέντε νέοι απόφοιτοι (2019) της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν μας συστήθηκαν ως Ομάδα Sacra και μας παρουσίασαν μία παράσταση που υπακούει στους κανόνες του Devised Theater. Οι νεολαίοι, εμπνευσμένοι από το φιλοσοφικό δοκίμιο του Επίκτητου «Η Ελευθερία», αναρωτιούνται: υπάρχει ένας ελεύθερος εαυτός που αντιστέκεται στα μοτίβα της κοινωνικής συμπεριφοράς; 

Η παράσταση ήταν αληθινά αντισυμβατική, μοναδικά δυναμική και, εν τέλει. άλατι ηρτυμένη! Με βάση το αλάτι της ζωής, το αλάτι της γης, η παράσταση μας έθεσε ταυτόχρονα και τον προβληματισμό του Χριστού στην Επί του Όρους ομιλία: «Εάν το άλας μωρανθή, εν τίνι αλισθήσεται;» 

Η παράσταση χωρίς ίχνος διδακτισμού – και εδώ να επαινέσουμε τα παιδιά για το εξαιρετικό κείμενο – μας δίδαξε ποιος είναι ο ρυθμός μιας σύγχρονης παράστασης. Ο ρυθμός είναι το ζητούμενο στη ζωή, άρα και στο θέατρο. Ένας ρυθμός που βγαίνει αβίαστα από τους ηθοποιούς και υπηρετεί την παράσταση κατά τον καλύτερο τρόπο, αφού ο θεατής δεν χάνει ούτε λεπτό! 

Επίσης, κύριο στοιχείο της παράστασης είναι η σωματικότητα. Οι ανατρεπτικές ιδέες του έργου ειρωνεύονται τα στερεότυπα και τα αποδομούν και σωματικά. Η όλη κινησιολογία δεν υπομνηματίζει τα νοούμενα, αλλά τα φωτίζει. Το σώμα …μυρίζει αλάτι και εκφράζει φόβους, δισταγμούς, δειλίες, ενοχές, δηθενιές και όλα τα συναφή. 

Στο τέλος της παράστασης σκεφτόμουν ότι δεν υπήρχε καλύτερος τίτλος από το «Ξέπλυνες το Αλάτι από Πάνω σου;». Ανατρέχοντας στην ιστορία βλέπουμε πως οι πνευματώδεις αστεϊσμοί στην αρχαία Ρώμη αποκαλούνταν sales (αλάτια) γιατί, καθώς εξηγεί ο Πλίνιος, οι πνευματώδεις ιστορίες είναι τόσο απαραίτητες για την ξεκούραση και την αναζωογόνηση του νου, όσο είναι το αλάτι για την ίδια στη ζωή (Φυσ. Ιστορία ΧΧΧΙ 88 - 89). Επίσης, ακόμη και σήμερα τις «πιπεράτες» ιστορίες αλατισμένες (sales) τις αποκαλούν οι Γάλλοι, οι οποίοι με τη φράση «mettre son grain de sel» (βάζω τον κόκκο αλατιού μου) εννοούν την πρωτότυπη δημιουργία. 

Η παράσταση της Ομάδας Sacra ξεκίνησε με πρωτότυπη δημιουργία. Ευχόμαστε, από καρδιάς, έτσι να συνεχίσει. Με «ψωμί κι αλάτι»! Μια φράση που χρησιμοποιείται από πολλούς λαούς για να δηλώσει άρρηκτους δεσμούς φιλίας και είναι αποκαλυπτική της σημασίας που του αναγνωρίζεται στη ζωή.