Η "ΠΑΤΡΙΝΙΑ" ΜΕ ΤΗ ΡΟΖΑ ΕΣΚΕΝΑΖΥ

Του Π.Α. Ανδριόπουλου

Νομίζω πως στα 1935, τη χρονιά που αποτυπωνόταν ο ιστορικός παλαιός ναός του Αγίου Ανδρέου, του πολιούχου της Πάτρας, σε καρτ ποστάλ, κανείς δεν υποπτευόταν στην πόλη ότι ένας συνθέτης με ελάχιστα δείγματα στην δισκογραφία και μάλλον άγνωστος θα έγραφε την Πατρινιά.

Ο Ιωάννης Πετρόπουλος συνέθεσε ένα καρσιλαμά 9/8 - σε στίχους επίσης δικούς του - για μια μικρούλα, ξελογιάστρα Πατρινιά, τον οποίο ερμήνευσε και ηχογράφησε η μεγάλη Ρόζα Εσκενάζυ.

Μες σ' αυτή τη γειτονιά έχω μπλέξει βρε παιδιά,

μια μικρούλα Πατρινιά μου 'χει πάρει τα μυαλά.

Αμάν αμάν Πατρινιά είσαι όλο τσαχπινιά,

τα σγουρά σου τα μαλλιά μου 'χουν κάψει τη καρδιά.

- Άιντε να ζήσει η Πάτρα

θα μεθύσω μια βραδιά για τα σένα πατρινιά,

και θα 'ρθω στη γειτονιά να στα κάνω γης μαδιάμ.

Αμάν αμάν δεν βαστώ Πατρινιά θα τρελαθώ,

για τα σένα ξενυχτώ στις ταβέρνες και μεθώ.

- Γειά σου Πατρινιά

Μια μελωδία στον μουσικό τρόπο - ή μακάμ, αν προτιμάτε - Μουχαγέρ κιουρντί (ήχος πρώτος επτάφωνος φθορικός της Ελληνικής μουσικής). Το τραγούδι ανήκει στην κατηγορία των τραγουδιών που ονομάζουμε "Σμυρνέϊκα". Η ορχήστρα αποτελείται από βιολί, κιθάρα, ούτι, κανονάκι, ζήλια. 
Στην ηχογράφηση που παραθέτουμε εδώ, η οποία έγινε στην Αθήνα (20-9-1935) - και είναι η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού - παίζουν μουσικοί θρύλοι της εποχής! Βιολί ο Δημήτρης Σέμσης, κιθάρα ο Κώστας Σκαρβέλης, ούτι ο Αγάπιος Τομπούλης, κανονάκι ο Λάμπρος Σαββαϊδης και ζήλια η ίδια η Ρόζα.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η Πατρινιά της Ρόζας περιλαμβάνεται στον δίσκο 78 στροφών με ηχογραφήσεις της κατά τα έτη 1933-1935, και στο amazon επιλέγεται αυτό το τραγούδι, Patrinia [1935] (Woman of Patras), ως χαρακτηριστικό δείγμα αυτού του δίσκου. 
Ο συλλέκτης και ερευνητής του Ρεμπέτικου Παναγιώτης Κουνάδης, κατατάσσει την Πατρινιά στις ηχογραφήσεις Το ρεμπέτικο τραγούδι στην Αμερική 1920-1940 Vol. 1 [ CD 64 ].