Το Πανεπιστήμιο Αγίου Γεωργίου Βηρυτού: νέος άγχος για τον Πατριάρχη Αντιοχείας Ιωάννη

Του Roni Bou Saba 

θεολόγου - φιλολόγου

Είναι γνωστή η διχόνοια που δημιουργείται τεχνηέντως ανάμεσα στους Λιβανέζους και Σύρους ορθοδόξους του Πατριαρχείου Αντιοχείας. Μια διχόνοια που ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης φέρεται να την εντείνει - έστω άθελά του - με κάποιες κινήσεις του. Χαρακτηριστική σ’ αυτή την κατεύθυνση ήταν η προ ημερών παραβίαση των ιερών κανόνων με την μετάθεση του εξαδέλφου του από την Αργεντινή στην Μητρόπολη Όρους Λιβάνου, μιας που, μεταξύ άλλων, τυγχάνει να είναι λιβανέζος. 

Ωστόσο η κίνηση αυτή δεν ήταν η μόνη. Ο Πατριάρχης Ιωάννης, όπως έχει διαδοθεί ευρέως, βρίσκεται σε σύγκρουση με τον μητροπολίτη Βηρυτού Ηλία για το θέμα ίδρυσης πανεπιστημίου στην επαρχία του και πρωτεύουσα του Λιβάνου. Ο Πατριάρχης φέρεται να θεωρεί ότι η ίδρυση πανεπιστημίου σε λιβανέζικη επαρχία είναι μια πράξη που υπονομεύει τη θέση του πατριαρχικού πανεπιστημίου του Μπαλαμάντ, με την προσέλκυση καθηγητών και στελεχών στο νέο πανεπιστήμιο. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, επισκέφθηκε ο ίδιος τον Πρόεδρο του Λιβάνου για να του ζητήσει να αναβάλει την παροχή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του νέου πανεπιστημίου. 

Τελικά όμως, η Κυβέρνηση του Λιβάνου στην συνεδρίασή της στις 16 του τρέχοντος μηνός Μαΐου, αποφάσισε να μην εισακούσει τον Πατριάρχη και να ικανοποιήσει το αίτημα του μητροπολίτη Βηρυτού, ο οποίος διαθέτει ένα μεγάλο δίκτυο σχέσεων με τους παράγοντες της χώρας και φημίζεται για τις διοικητικές του ικανότητες με τα αναρίθμητα εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα που διοικεί. Το πανεπιστήμιο του Αγίου Γεωργίου στη Βηρυτό είναι πλέον πραγματικότητα, και μάλιστα με μεγάλη πολιτική και λαϊκή υποστήριξη. 

Αυτή η απόφαση της Κυβέρνησης του Λιβάνου έβαλε τέλος στις δημόσιες τοποθετήσεις των ορθοδόξων βουλευτών και υπουργών γύρω από το ζήτημα αυτό και …πέταξε την μπάλα στους κόλπους της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου. Πράγμα που σημαίνει ότι όποιος μητροπολίτης θελήσει - από εδώ και στο εξής - θα μπορέσει θεωρητικά να καταθέσει άδεια ίδρυσης πανεπιστημίου στην επαρχία του και να του δοθεί, αν τηρηθούν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το κύρος και τη ισχύ που απολάμβανε ως τώρα το μόνο ορθόδοξο πανεπιστήμιο στον Λίβανο. 

Ο Πατριάρχης Ιωάννης καλείται να αντιμετωπίσει νέα ρωγμή στη σχέση του με τους Λιβανέζους, τους οποίους αφήνει να καταλάβουν ότι τους απομακρύνει από τη στελέχωση της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου, προτιμώντας μέλη της παλιάς αδελφότητας που ηγείτο ως καθηγούμενος. Αν δεν λάβει τα μέτρα του, το νέο πανεπιστήμιο μπορεί να είναι δούρειος ίππος της διχοτόμησης του Πατριαρχείου Αντιοχείας. Οι υποστηρικτές του νέου πανεπιστημίου δεν λένε ρητά κάτι τέτοιο, αλλά ορισμένοι εξ αυτών υπήρξαν πρωτεργάτες μιας προσπάθειας διχοτόμησης ήδη επί των ημερών του μακαριστού Πατριάρχη Ιγνατίου και μπορεί να οδηγήσουν τα πράγματα στην ίδια παλαιά κατεύθυνση. Η θέση του Πατριάρχη Ιωάννη δεν φαίνεται αξιοζήλευτη με αυτό το άγχος να προστίθεται στους ώμους του και οι καιροί απαιτούν σύνεση.