Κυριακή 18 Φεβρουαρίου 2018

Η ΠΕΡΙΩΝΥΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΝΑΒΑΛΟ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Σε ένα παλαιότερο ένθετο του Κυριακάτικου φύλλου της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος (17.3.2013)  Θρησκευτικά Αναγνώσματα, το οποίο έχει ως θέμα “Οι Απόκριες και η Χριστιανική Θρησκεία”, δημοσιεύτηκε κείμενο του Κωνσταντίνου Ι. Μπελέζου, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που αφορά στην περίφημη ομιλία του μακαριστού Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος για τον “Καρνάβαλο” (Μητροπολιτικός Ναός Αθηνών 8.3.1970). 
Νομίζω πως και μόνο αυτή την ομιλία να είχε εκφωνήσει ο επιφανής αυτός ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου, θα είχε μείνει στην ιστορία.
Το κείμενο του καθηγητού Κ. Μπελέζου, είναι μία εξονυχιστική, θα λέγαμε, μελέτη πάνω στην ομιλία του Γέροντος Χαλκηδόνος και τα περί αυτήν. 
Ο Κ. Μπελέζος αναφέρεται και αυτός στις σφοδρές αντιδράσεις που προκάλεσε τότε η ομιλία – με πλήρη βιβλιογραφική τεκμηρίωση – αλλά και στην ουσία της ομιλίας, δηλ. στο υψηλό θεολογικό περιεχόμενό της, ασύμβατο – κατά πως φάνηκε – με την Ελλαδική θρησκευτική πραγματικότητα. Επίσης, αναλύει το γλωσσικό ιδίωμα της ομιλίας, την δομή της (κηρυγματική τεχνική) και επισημαίνει με έμφαση την εκπληκτική δεξιοτεχνία του Μελίτωνος στην ερμηνεία του βιβλικού λόγου και την επικαιροποίησή του, σύμφωνα με τις εκάστοτε και τις διαχρονικές ανάγκες του ανθρώπου. 
Παραθέτω στη συνέχεια κάποια αποσπάσματα από το άρθρο του Κ. Μπελέζου σχετικά με τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από την ομιλία: 
“Σε μια εποχή κατά την οποία η Ελλάδα ζούσε υπό καθεστώς στρατιωτικής δικτατορίας και κυριαρχούσε το πνεύμα της σωματειακής ευσέβειας, το κήρυγμα του Μελίτωνος προκάλεσε πρωτοφανές ενδιαφέρον, τέτοιο που δεν είχε προκαλέσει μέχρι τότε κήρυγμα από τον άμβωνα του Μητροπολιτικού Ναού. Επέσυρε όμως και την μήνιν από πρόσωπα και ομάδες θρησκευομένων που είχαν αποδυθεί, κατά τις δύο προηγούμενες δεκαετίες, σε έναν άνευ προηγουμένου αγώνα κατά των καρναβαλικών εκδηλώσεων, ιδίως εκείνων της Πάτρας...”. Ποιος πρωτοστατούσε σ' αυτόν τον “αγώνα”; Μα φυσικά ο Φλωρίνης Αυγουστίνης Καντιώτης, από αρχιμανδρίτης ήδη. Σύμφωνα με τον καθηγητή Κ. Μπελέζο, ο Φλωρίνης Αυγουστίνος “παρεξήγησε, όπως ήταν αναμενόμενο, την πρόσκληση του τελευταίου προς τον καρναβαλίζοντα άνθρωπο του παρόντος κόσμου, ο οποίος μεταμφιεζόμενος μπορεί να εκφράζει τη βαθύτατη ανάγκη του για εσωτερική μεταμόρφωση, κι εξέλαβε το κήρυγμά του ως στρεφόμενο προσωπικώς εναντίον του. Ξεκινώντας από μια μάλλον εκκλησιοπολεμική αποτίμηση της καταστάσεως ... κατηγόρησε ευθέως την κηρυγματική ερμηνεία του Χαλκηδόνος ως “αντορθόδοξη”, “ασεβή”, “βλάσφημη” και “σκανδαλώδη”. Χαρακτήρισε τον “ταλαίπωρο” Μελίτωνα ως “τον μεγαλύτερον και απαισιώτερον υποκριτήν, διότι υπό την προσωπίδα ορθοδόξου ιεράρχου έκρυπτεν αρχιερέα του Βάκχου, καλούντα τον χριστιανικόν λαόν εις εκδήλωσιν λατρείας προς τα ξόανα”, το δε κήρυγμά του ως “κήρυγμα σουρεαλιστικής τέχνης, περιφρονητικόν και καταλυτικόν του ενδόξου παρελθόντος της Εκκλησίας”. Κάνοντας χρήση όλων αυτών των χαρακτηρισμών ο Αυγουστίνος, εμήνυσε διά τηλεγραφήματος τον Μελίτωνα ενώπιον της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (13.3.1970) και απαίτησε, εκτός πάσης κανονικής τάξεως, “να δικασθή” ο Μελίτων και “να καθαιρεθή προς παραδειγματισμόν” (!!!) 
Σχεδόν μισός αιώνας πέρασε από τότε και το σκηνικό είναι το ίδιο – φευ – αγαπητοί συνοδίτες. Τότε μηνύθηκε και έπρεπε “να καθαιρεθή” ο Μελίτων. Σήμερα ζητούνται “καθαιρέσεις” από τους ...απογόνους του Καντιώτη, για πολλούς ιεράρχες του Οικουμενικού Θρόνου, ακόμα και για τον ίδιο τον Πατριάρχη! Το πρόσχημα το ίδιο: “η κακοδοξία”, “ο οικουμενισμός” και άλλα παρόμοια γελοιωδέστατα. Τι βαθειά, αλήθεια, υστέρησις για την Εκκλησία μας, τόσα χρόνια το ίδιο σκηνικό; 
Με την ευκαιρία ας επαναλάβω εδώ: Αυτό που λέγεται στην Ελλάδα “οικουμενισμός” δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο στη νοσηρή φαντασία κάποιων διεστραμμένων που θέλουν συνεχώς να σπέρνουν ζιζάνια στο σώμα της Εκκλησίας. Κι αν κάποιοι σύγχρονοι, ενάρετοι και αγιασμένοι θεολόγοι και ποιμένες χρησιμοποίησαν τον όρο, αυτό δε σημαίνει τίποτα. Δηλαδή δεν εκφράζει την συνείδηση της Εκκλησίας γι' αυτό που υποτίθεται πως είναι ο “οικουμενισμός”. Τα περί “παναιρέσεως” είναι αστειότητες και αθλιότητες μαζί. Βλέπουμε ήδη στην Εκκλησία της Σερβίας – και όχι μόνο - τα σχίσματα αυτής της “λογικής”. Και φυσικά ο “οικουμενισμός” γεννάει διάφορες “αιρέσεις” όπως τον “ονοματοκρυπτισμό” (κατά π. Θ. Ζήσην) και άλλες παρόμοιες γελοιότητες. 
Όσο αυτές οι ομάδες που έχουν αποδυθεί σ' ένα “κυνήγι μαγισσών” (βλ. “αιρετικών”) και κινούνται σ' αυτή την αντιεκκλησιολογική τακτική, δεν απομονώνονται από την Εκκλησία της Ελλάδος, η ίδια θα εξακολουθεί να είναι “όμηρός” τους. Με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μιλήσει προφητικά στο σύγχρονο κόσμο. Να μην μπορεί να αρθρώσει λόγο αληθινά θεολογικό και όχι νοσηρά καταγγελτικό ή ένοχα σιωπηρό.
Τον τελευταίο καιρό, λόγω "εξτρεμισμού" των "αντιοικουμενιστών", έχουμε - ευτυχώς! - παραπομπές στο Συνοδικό Δικαστήριο των κληρικών Θ. Ζήση, Ν. Μανώλη, αλλά και κάποιων από την Μητρόπολη Φλωρίνης. Ας ελπίσουμε στην οριστική αποβολή τους από το σώμα της Εκκλησίας, κάτι άλλωστε που οι ίδιοι επέλεξαν με την "αποτείχισή" τους. 
Ευτυχώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο διασώζει ακόμα την παράδοση του Γέροντος Χαλκηδόνος, κι αυτό είναι μια παρηγοριά, δηλ. την θεολογία της καταλλαγής και της ενότητας. Γιατί όπως εύστοχα σημειώνει ο καθηγητής Κ. Μπελέζος “αυτή ακριβώς είναι, εν τέλει, η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον κόσμο σήμερα: να επαναφέρει το αίτημα της ενότητας, κατεξοχήν δε της χριστιανικής ενότητας, και να μπορέσει – εν τη δυνάμει του Αγίου Πνεύματος – να εργασθεί για τη θεραπεία των πληγών του παρελθόντος και την επισυναγωγή των πάντων σε αυτήν”.
Και μη ξεχνάμε αυτό που είχε πει προφητικά ο αείμνηστος Γέρων Χαλκηδόνος για τους καιρούς μας: «Ἡ χθὲς παρῆλθε πρὸ πολλοῦ, οὔτε κἂν τὴν σήμερον ζῶμεν, μᾶς προέλαβεν ἡ μεθαύριον». Κι ακόμα: "Ὑποκρινόμενοι τὴν χθές, ἀπουσιάζομεν ἀπὸ τὴν σήμερον καὶ ἡ αὔριον ἔρχεται ἄνευ ἡμῶν."

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου