"Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ" ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΑΛΚΩΝΗ ΣΤΙΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΤΡΑΣ

Ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη 

Δημοσιογράφος και Συγγραφέας

Με το Στράτο Τζώρτζογλου μας συνδέουν μέρες Νέας Υόρκης, με γοήτευσε η αγωνία του να σταθεί στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ως ηθοποιός και ως άνθρωπος παλεύοντας με πείσμα κι ενθουσιασμό. Γι' αυτό όταν διάβασα ότι θα παίξει τον τιτάνιο ρόλο του Προμηθέα Δεσμώτη και μάλιστα σε σκηνοθεσία του παιδικού μου φίλου, Γιάννη Φαλκώνη, τους κάλεσα στο σπίτι για μια κουβέντα εφ' όλης της ύλης. 

Ο Προμηθέας Δεσμώτης, ο εμβληματικότερος ρόλος για ένα άντρα ηθοποιό... « Ναι, αν δεν είσαι έτοιμος δε σου 'ρχεται τίποτε. Κι εγώ ήμουν έτοιμος να δεχθώ αυτό το ρόλο, να παίξω τον τραγικό ήρωα του Αισχύλου όταν μου προτάθηκε από το Γιάννη Φαλκώνη. Ο Προμηθέας ήταν ο ήρωας που παράκουσε το λόγο του Δία για χάρη των ανθρώπων. Τον ερμηνεύω ως νικητή απέναντι στον Ερμή που συνέχιζε να κάνει τον μαντατοφόρο. Λέει λοιπόν ο Προμηθέας στον Ερμή: «Εγώ δεν θα άλλαζα τα δεσμά μου με τη δική σου δουλικότητα. Εγώ τη δυστυχία μου δεν θα την άλλαζα με μια σκλαβιά σαν τη δική σου». 

Είναι ένας ρόλος τραγικός αυτός του Προμηθέα που αποτελεί διαχρονικό πανανθρώπινο σύμβολο της ελευθερίας του πνεύματος, της γνώσης, της αγάπης και του ανθρωπισμού. Ο Στράτος Τζώρτζογλου θα πει: 

«Με συγκινεί που ο Προμηθέας αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του και περνάει το σωματικό μαρτύριο της τιμωρίας των θεών για να συναντήσει το φως. Νιώθω ότι είναι μέρος της προσωπικής μου ιστορίας, καθώς βρέθηκα κι εγώ αλυσοδεμένος σε διάφορες καταστάσεις δεχόμενος ραπίσματα της ζωής... 

Ολα γίνονται γιατί ο Προμηθέας ενσαρκώνει τον ανθρωπισμό, στέκεται με παρρησία ενάντια στην αυταρχική εξουσία του Δία κι ας μένει μόνος απο τους ανθρώπους για τους οποίους παράκουσε την εντολή του θεού. Ο Προμηθέας είναι ο ήρωας του εμείς. Καμία πρόοδος δεν επιτυγχάνεται χωρίς το βαθύ σκοτεινό πέρασμα απο το Εγώ στο Εμείς». 

Εδώ παρεμβαίνει ο Γιάννης Φαλκώνης για να στηρίξει την επιλογή του να ανεβάσει τον Προμηθέα Δεσμώτη σε ανοιχτά θέατρα της Ελλάδας του φθινοπώρου: 

"Ο Προμηθέας είναι ο άνθρωπος που απο επιλογή του να στηρίξει τον άνθρωπο τιμωρείται σκληρά απο τους θεούς και μένει μόνος από τους ανθρώπους. Αυτή η ακραία τιμωρία του Προμηθέα μου διεγείρει όλα τα αισθητήρια."

Οπως λέει ο σκηνοθέτης απο τη Λευκάδα, που πέρασε τα παιδικά του χρόνια κοιτώντας τη λιμνοθάλασσα, η ερμηνεία του έργου στηρίζεται στην μετάφραση Μουλά αλλά την έχει επεξεργαστεί με περισσότερη πιστότητα στο αυθεντικό κείμενο: 

«Η πρωτοτυπία της παράστασης οφείλεται στην εμπλοκή της ελληνικής μουσικής παράδοσης. Τα χορικά ερμηνεύονται πάνω στον αρχαίο πεντάτονο μουσικό σύστημα που έχει μείνει ανέπαφο σε περιοχές της Ηπείρου και ηχούν σαν μοιρολόγια. Η συνδρομή του αρχετυπικού κορυφαίου μουσικού Πετρολούκα Χαλκιά που θα αυτοσχεδιάσει επί σκηνής στο αρχαιοελληνικό πεντατονικό σύστημα, συνδέοντας άρρηκτα την εποχή του Αισχύλου και το λόγο του με τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό είναι κορυφαία».

Οπως αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης, ο Πετρολούκας Χαλκιάς συνθέτει ένα μουσικό σύμπαν με τη συνδρομή της Γεωργίας Ζώη στα μοιρολόγια, της Αλίκης Μαρκαντωνάτου στην αρχαία ελληνική λύρα, του Στέφανου Λογοθέτη στα κρουστά και τις φωνές την Δάφνης-Καλλιόπης Ζουρνατζή και της Δάφνης Πανουργιά που θα τραγουδήσει κάνοντας διάλογο με τις μουσικές συνθέσεις της Εύας Σικελιανού. Ο χορός των Ωκεανίδων, παράλληλα, θα δώσει μια ιδιαίτερη ροή ιπτάμενων εικόνων στην παράσταση.

Οι παραστάσεις του Προμηθέα Δεσμώτη, στις οποίες πρωταγωνιστούν οι Γεωργία Ζώη, Τζένη Οικονόμου, Γιάννης Τσιώμου, Γιάννης Αγριόμαλλος, Ηλίας Γκόγιαννος, Στέφανος Λογοθέτης σε σκηνικά του Γιάννη Βλάχου, θα παιχθούν στις 25 Σεπτεμβρίου στο Κέντρο Ιστορικής Ανάπτυξης «Θερμοπύλες», «Θερμοπύλεια 2016», στις 27 Σεπτεμβρίου Θέατρο Πέτρας «Peter Brook», Πετρούπολη και στις 7, 8, 9, 10 Οκτωβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας, ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρούμελης.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη στο huffingtonpost.