ΠΟΙΗΣΗ ΕΛΥΤΗ ΚΑΙ ΟΙΝΟΓΝΩΣΙΑ ΣΤΟ ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ - ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ (ΦΩΤΟ)

Ποίηση, κρασί και γεύσεις συναντήθηκαν την Τρίτη 10 Μαΐου στο Τελλόγλειο σε μία πρωτότυπη, ανοιξιάτικη βραδιά αφιερωμένη στον Οδυσσέα Ελύτη, με αφορμή την έκθεση «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη. Ποίηση και Ζωγραφική» που λειτουργεί στο Τελλόγλειο για την επέτειο των 20 χρόνων από τον θάνατο του Νομπελίστα ποιητή. 

Η εκδήλωση περιλάμβανε, αρχικώς, τρεις ομιλίες από την ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου, τον συνθέτη Γεώργιο Κουρουπό και τον γλύπτη Κώστα Βαρώτσο. 

Αναφερόμενη στη διαμόρφωση της ποιητικής ταυτότητας του Ελύτη, η Ιουλίτα Ηλιοπούλου διέτρεξε με συντομία τη ζωή του, από τα παιδικά του χρόνια στην Κρήτη, τη Λέσβο και τις Σπέτσες, την επαφή του με το Αιγαίο –«το δακτυλικό αποτύπωμα του Έλληνα, ο συνδυασμός ύλης και πνεύματος», για τον Ελύτη- τη νεανική του περίοδο, τα πρώτα του ποιητικά έργα, τις επιρροές του από μεγάλους ξένους ποιητές, όπως ο Ελυάρ. 

Μίλησε ακόμη η κ. Ηλιοπούλου για τα βασικά στοιχεία που διαποτίζουν το σύμπαν του Ελύτη, το φως, το οποίο μελέτησε επισταμένως, θέλοντας να αποκρυπτογραφήσει το μυστήριο της ύπαρξης, τη μουσική -θεωρούσε ότι η μεγάλη μουσική είναι μια καταφρόνηση του θανάτου- αλλά και τη ζωγραφική με την οποία ασχολήθηκε ως αυτοδίδακτος. Σημαντικός σταθμός στην πορεία του ήταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, στον οποίο πήρε μέρος ως ανθυπολοχαγός, μια εμπειρία που τον καθόρισε. «Στον Πόλεμο ο Ελύτης είδε την Ελλάδα μέσα από τη διαχρονία της» είπε η κ. Ηλιοπούλου.

Να τονισθεί ότι και μετά το Νομπέλ ο Ελύτης συνέχισε να γράφει πολύ σημαντικά έργα («Ο Μικρός Ναυτίλος», «Τα ελεγεία της οξώπετρας»), σε πείσμα αυτών που προφήτευαν το ποιητικό του τέλος. Το πιο πολυμεταφρασμένο έργο του είναι, παραδόξως, το πιο «ελληνικό» και το πιο δύσκολο: το «Άξιον Εστί». Μεταφράστηκε ακόμη και στα κινέζικα. 

Σε μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς, η Ιουλίτα Ηλιοπούλου διάβασε το ποίημα «Δεύτερη Φύση» από τους «Προσανατολισμούς», που κλείνει με τους στίχους «Γλυκιά περιπέτεια / Γλυκιά Η Ζωή.», στους οποίους συμπυκνώνεται η κοσμοθεωρία του ποιητή. Με τον Ελύτη, όπως είπε κλείνοντας η ομιλήτρια, «η ποίηση γίνεται χώρος αρχετυπικών αναφορών. Δεν τον ενδιαφέρει μόνο το είναι αλλά το δυνατόν γενέσθαι κι αυτό φαίνεται σε κάθε του στίχο, ακόμη και τους πιο απλούς». 

Ακολούθησε ομιλία του συνθέτη Γιώργου Κουρουπού, ο οποίος παρουσίασε διαφορετικές μουσικές προσεγγίσεις πάνω στην ποίηση του Ελύτη μέσα από ηχογραφημένα αποσπάσματα έργων μεγάλων συνθετών, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου αλλά και λιγότερες γνωστές αποδόσεις από συνθέτες όπως ο Θεόδωρος Αντωνίου και η Αγγελική Ιονάτος. Να σημειωθεί ότι ο Γ. Κουρουπός έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τον Ελύτη, μελοποιώντας πολλά ποιήματά του και το περίφημο «Μονόγραμμα». 

Στη συνέχεια ο Κώστας Βαρώτσος παρουσίασε σε προβολή διαφανειών το γυάλινο γλυπτό του «Ο Ποιητής», το πρώτο μεγάλων διαστάσεων τρισδιάστατο έργο του, το οποίο αφιέρωσε στον Οδυσσέα Ελύτη έστω και με καθυστέρηση –«ήθελα να το κάνω όσο ζούσε αλλά δεν το τόλμησα». 

Στην εκδήλωση έδωσαν το παρών ο πρύτανης του ΑΠΘ και πρόεδρος του Δ.Σ. του Τελλογλείου, καθηγητής Περικλής Μήτκας, η γενική γραμματέας του Δ.Σ. του Τελλογλείου, καθηγήτρια Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά, ο λυρικός τραγουδιστής Σπύρος Σακκάς, ο κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών και καθηγητής Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Α.Π.Θ Ξενής Σαχίνης, καθώς και πλήθος φίλων του Τελλογλείου που αγαπούν την ποίηση του Ελύτη. 

Η βραδιά έκλεισε με την παρουσίαση του νέου κρασιού «Sauvage bleu» από το Κτήμα Λίγας που βρίσκεται στα Γιαννιτσά της Πέλλας. Πρόκειται για έναν «νεαρό» ερυθρό οίνο, «νεανικό», όπως το περιγράφει ο ίδιος ο οινοποιός Θωμάς Λίγας, το όνομα του οποίου, Sauvage Bleu, παραπέμπει στο «άγριο μπλε του Αιγαίου». 

Το κρασί είναι μονοποικιλιακό (Λημνιώνα Καρδίτσας) και έχει προκύψει μετά από πειραματική οινοποίηση με φυσική καλλιέργεια. Πίνεται μέσα στην επόμενη χρονιά από την παραγωγή του, έχει έντονα φρουτώδη γεύση και το όνομά του είναι παράγωγο του τρόπου καλλιέργειάς του και των μπλε ανταυγειών που παρουσιάζει το τελικό αποτέλεσμα. Παρήχθη φέτος για πρώτη φορά και η παρθενική του εμφάνιση έγινε στο Τελλόγλειο Ίδρυμα. 

Ο οινοποιός Θωμάς Λίγας 

Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν πρώτοι το νέο κρασί μαζί με γευστικές δημιουργίες που ετοίμασε και πρόσφεραν ο σεφ Νίκος Κατσάνης και η δυναμική ομάδα του καφέ-εστιατορίου του Τελλογλείου. 

Θυμίζουμε ότι στην έκθεση «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη. Ποίηση και Ζωγραφική» που διοργανώθηκε στο Τελλόγλειο παρουσιάζονται κολάζ, τέμπερες και υδατογραφίες του Οδυσσέα Ελύτη, δοκίμια του ίδιου για μεγάλους ζωγράφους και γλύπτες, καθώς και έργα σημαντικών καλλιτεχνών εμπνευσμένα από την ποίησή του. 

Την επιμέλεια της έκθεσης, που θα παραμείνει ανοικτή ως τις 31 Μαΐου 2016, είχαν ο Τάκης Μαυρωτάς και η Ιουλίτα Ηλιοπούλου.