Η Ε' ΡΑΨΩΔΙΑ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΕΩΡΓΑΛΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

"Οδύσσεια, ραψωδία έψιλον" του Ομήρου 

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γεωργαλάς 

Παίζουν: Στέλιος Δημόπουλος, Χρήστος Καπενής 

Η ε’ ραψωδία της Ομήρου Οδύσσειας, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Γεωργαλά στο δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, είναι μια σχοινοβασία που κερδίζει το στοίχημα. 

Αναδεικνύεται ο λόγος σε όλο του το μεγαλείο, κυριαρχεί η αγία λιτότης, εκπλήσσει η οικονομία (δύο ηθοποιοί – ραψωδοί γύρω από ένα υδατόστρωτο τραπέζι αρκούν), συγκινεί το πάθος των ερμηνευτών που έχουν κάνει κτήμα τους τον Ομηρικό λόγο, σε συνεπαίρνει η υπαρξιακή διάσταση που αναδίνεται και άρα σε αφορά προσωπικά. 

Το υλικό …σχολικό! Η μετάφραση του Ζήσιμου Σιδέρη, οικεία σε πολλούς από μας από την σχολική ζωή αλλοτινών καιρών, εμφανίζεται ενώπιόν μας σαν ένα άφθαρτο κείμενο, με δυναμική και ποιητική διάσταση. Γιατί η σκηνοθεσία του Δημήτρη Γεωργαλά δεν αφήνει ούτε μία λέξη, ούτε ένα άρθρο να …πέσει χάμω. 

Οι δύο ηθοποιοί – ραψωδοί, βρίσκονται σε πλήρη αντιστικτική σχέση σαν από πάντα. Ένα κείμενο – παρτιτούρα, όπου θαυμάζει κανείς την συνήχηση του λόγου και πώς μετά απ’ αυτή, ο αφηγητής περνάει με φυσικότητα στο μονόλογο. 

Η παράσταση είναι σύγχρονη. Δεν είναι μοντέρνα, με την έννοια μιας καινοτομίας που θέλει να προκαλέσει, να διεγείρει, να συζητηθεί. Σκοπός είναι η πρόκληση της μεταφοράς στο σήμερα του Ομηρικού λόγου. Να δούμε πόσο και πώς μας αφορά. Γιατί μπορεί να είναι διαχρονικός. Και νομίζω πώς η παράσταση το κατορθώνει αυτό αβίαστα. Καθώς παρακολουθούσα τους δύο νεαρούς ηθοποιούς να πάσχουν ευγενικά επί σκηνής, θυμήθηκα τον Ζήσιμο Λορεντζάτο που ταυτίζει την παράδοση με τη ζωή: 

«O Ομηρος είσαι εσύ. Χωρίς εσένα Ομηρος δεν υπάρχει. Από σένα εξαρτάται να είναι η παράδοση ζωντανή ή νεκρή». 

Στην ε’ ραψωδία της Οδύσσειας - κατά Δημήτρη Γεωργαλά - φανερώνεται πανηγυρικά πως ο Όμηρος μπορεί να είναι σημερινός και αυριανός. Από εμάς εξαρτάται να τον «ζωογονήσουμε» για να μεταλάβουμε του φωτός του. Χωρίς τερτίπια ή εντυπωσιασμούς, αλλά με ευαισθησία και αλήθεια. Άλλωστε το ίδιο το κείμενο, αν το προσεγγίσουμε αγαπητικά, μας οδηγεί σε εύδιο λιμένα, στην προσωπική Ιθάκη μας. 

Λοιποί συντελεστές της παράστασης: 

Επιμέλεια κίνησης: Φαίδρα Σούτου 

Σκηνικό-Φωτισμοί: Βασίλης Αποστολάτος 

Φωτογραφίες: Κοσμάς Ινιοτάκης 

Τραγούδι: Κωνσταντίνα Ψωμά