Τετάρτη 29 Ιουλίου 2015

ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΣΚΟΠΕΛΟ

Ο ναός του Αγίου Παντελεήμονος στην Σκόπελο... στεφανωμένος από τον Άθωνα (φωτ. Κ. Ανδρέου) 

Τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος 2015 
Στοχασμοὶ στὸ περιθώριο τῆς Γιορτῆς 
Στὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μου, τὸν Χαλκίδος κύριο Χρυσόστομο ποὺ διηνεκῶς εὔχεται γιὰ τὸ ναὸ καὶ τὴν ἐνορία «ἥν ἐστερέωσε». 
Μεσοῦντος τοῦ θέρους, τοῦ Ἑλληνικοῦ θέρους μὲ τὸ ἐκτυφλωτικὸ τὸ φῶς καὶ τὶς θεϊκὲς τὶς νύχτες νὰ στεφανώνουν τὸ νησί μας, ὁδοιπορήσαμε κι ἐφέτος μέχρι τὸ ναὸ τοῦ Πολιούχου τῆς ἐνορίας μας, ποὺ πανηγυρίζεi. Γι᾿ ἄλλη μιὰ χρονιά. Χρονιὰ ποὺ προστίθεται στὰ ὅλα τὰ χρόνια, ἀπ᾿ ἀρχῆς τῆς συστάσεως τῆς ἐνοριακῆς κοινότητας, καὶ ποὺ συμποσοῦνται σὲ τρισήμιση αἰῶνες. Χάριτι Θεοῦ φυσικά, ὅπως μὲ τὴν ἀνοχή Του ἐπιτελοῦμε τὶς Πανηγύρεις, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν ἀναγκαία συνδρομὴ πάντων: ἐνοριτῶν ἐπιτρόπων, φιλεόρτων προσκυνητῶν, ἱεροψαλτῶν καὶ φιλοτίμων γειτόνων ἀδελφῶν καὶ συλλειτουργῶν.
Ἔτσι ἡ Κατίνα, ἡ ἐπιτρόπισσα και φέτος, ἀφοῦ σύναξε τὶς φιλάγιες καὶ φιλότιμες ἐνορίτισσες, λάμπρυνε τὸ ναὸ καὶ τοῦ χάρισε μιὰν αἴγλη θαυμαστή. Κι εἶναι συγκινητικὸ τὸ φαινόμενο αὐτὸ ποὺ θυμίζει τὴ μοναστηριακὴ «παγγενιά», γιατὶ ὑψώνει τὴ συνεργασία ἐκεῖ ποὺ πραγματικὰ τῆς ἀνήκει.
Ὁ Ρήγας ὁ ἐπίτροπος φρόντισε γιὰ τὶς μυρτιὲς καὶ δάφνες ποὺ θὰ στολίσουν τὶς θύρες κ.λ.π., ὁ Βασίλης γιὰ τὰ λουκούμια καὶ τὸ φωτισμό, κι ὁ καθένας μας ἄρχισε νὰ προετοιμάζεται γιὰ τὰ εἰσόδια τῆς γιορτῆς.
Πάντα ἡ πιὸ ἱερὴ καὶ πάνσεπτη ὥρα εἶναι ἐκείνη ποὺ προσέρχονται, μετὰ τὸ ἄκουσμα τῶν ἑόρτιων κωδωνοκρουσιῶν τὴν παραμονή, σὲ ὥρα δειλινή, οἱ ταπεινοὶ κι ὀλίγιστοι, χρόνο τὸ χρόνο, ἐνορίτες στὸ ναὸ μὲ τὰ πρόσφορα τῆς εὐλαβικῆς τους καταθέσεως στὸν Ἅγιό τους-οἱ παλαιότεροι, ποὺ σήμερα δὲν ὑπάρχουν πιά, τὸν ἔλεγαν «παπποῦ».
Τὰ πρόσφορα μὲ τὰ ὀνόματα εἶναι πάντα μιὰ ἀφορμὴ γιὰ τὸν παπᾶ νὰ ἐξετάσει τὶ κρύβεται πίσω ἀπὸ αὐτά: ἀσθένεια, κάποιο αἴτημα, δοκιμασία προσωπικὴ ἤ οἰκογενειακή ( π. χ ἡ ἀνεργία). Αἴτημα βαθὺ τὸ κάθε πρόσφορο, τὸ καθαρὸ κερί, τὸ λάδι κ.λ. π. γίνεται ἐφαλτήριο γιὰ προσευχή, ἀλλὰ καὶ διηνεκῆ μνημόνευση. Γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν παρεξηγοῦμε ἐκείνους ποὺ μᾶς λοιδωροῦν ἐμᾶς τοὺς παπάδες ὡς «ψωμοζῆτες», γιατὶ δὲ γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι πὼς τὸ κάθε πρόσφορο εἶναι μιὰ εἰδικὴ περίπτωση, ποὺ χρήζει τῆς ἀναφορᾶς στὸν Πατέρα τῶν Φώτων κι ὄχι τῆς ἀποθήκευσης στὸ σπίτι τοῦ κάθε παπᾶ. Δὲν παρεξηγοῦμε ἐπίσης ἐκείνους ποὺ βλέπουν τὰ ἀναθήματα τῶν πιστῶν πάνω στὴν εἰκόνα καὶ τὰ μεταποιοῦν σὲ μετρητά. Δίκιο ἔχουν οἱ ἄνθρωποι... Ποῦ νὰ καταλάβουν, στ᾿ ἀλήθεια, ὅτι τὸ κάθε ἕνα εἶναι καὶ μιὰ μαρτυρία κι ἕνας ἄυλος- κι ἄγνωστος ἀσφαλῶς σήμερα-κατάλογος αἰτημάτων ποὺ τὰ ἔχουν μουσκέψει ποταμοὶ δακρύων.
Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νὰ τὸ ἐπαναλάβω. Ἦταν παραμονὴ τῆς πρώτης πανηγύρεως. Ἐδῶ καὶ 36 χρόνια...
Ὅλα στολισμένα καὶ σὲ ἀναμονὴ τῆς ἐνάρξεως τοῦ Μ. Ἑσπερινοῦ. Τὀτε ἐμφανίζεται ἡ γιαγιὰ ἐκείνη, ἡ θειὰ τὸ Μαριγώ-συγχωρεμένη σήμερα-καὶ μὲ παράπονο μοῦ λέει: «Παπᾶ μ᾿ γιατὶ δὲν ἔβαλις κι του ρουλόϊ τ᾿ πιδιοῦ μ’σν ᾿ εἰκόνα;».
Τῆς ἐξήγησα ὅτι τὸ ρολόϊ ἦταν βαρὺ κι ὅτι μποροῦσε νὰ σπάσει τὸ τζάμι κι ἡσύχασε. Ὅμως παράλληλα τὴ ρώτησα γιατὶ ἀγωνιᾶ; Καὶ μοῦ ἐξήγησε μὲ τραγικὴ ἔκφραση καὶ συγκίνηση ποὺ δὲν περιγράφεται, πὼς τὸ ρολοϊ αὐτό, ρολόϊ παλιό, τῆς τσέπης κι ὄχι τοῦ χεριοῦ, ἦταν τοῦ ἄρρωστου παιδιοῦ της, ποὺ ἔφυγε πολὺ νέο ἀπὸ ἀσθένεια βαρειὰ κι ὅτι τὸ ρολόϊ αὐτὸ ἦταν ἀφιερωμά του στὸν Ἅγιο, γιὰ νὰ τὸν γιάνει.


Σκέφτηκα ὅτι ὁ νέος Ἅγιος, ὁ νεαρὸς γιατρὸς Παντελεήμων, μπορεῖ νὰ μὴν ἔδωσε στὸν ἄρρωστο νέο τὴν ὑγεία του, ὅμως κάπου σιμά του θὰ τὸν ἔχει τὸ γιὸ τῆς θειᾶς τῆς Μαριγῶς. Κι ὅσο γιὰ τὸ ρολόϊ, αὐτὸ θὰ μετρᾶ τοὺς ρυθμοὺς τῆς ἐγκοσμιότητας, μέχρι κι ἐμεῖς ν᾿ ἀναχωρήσουμε, ὅπως ὁ μπάρμπα Γιάννης κι ἡ θειὰ τὸ Μαριγώ, οἱ γονεῖς τοῦ νέου ποὺ ἔφυγε νωρίς, γιὰ νὰ δοῦμε κι ἀκούσουμε τὴν εύγνωμοσύνη τοῦ Ἁγίου καὶ περισσότερο νὰ προσέξουμε τὴ φροντίδα καὶ ἀγάπη του γιὰ «τοῖς πίστει καὶ πόθῳ, ἀεὶ δοξάζοντας Αὐτόν».
Κάτω ἀπὸ τὸ δροσερὸ φύλλωμα τοῦ πλάτανου ποὺ συντροφεύει τὸ ναό, ὁ ἀποχαιρετισμός τῆς γιορτῆς τὴν ἑπόμενη, τὴν κυριώνυμο ἡμέρα. Ὁ ἀπολείτουργος Ἁγιασμός, τὰ λευκοτυλιγμένα Υψώματα τῶν ἑορταζόντων, τὸ παραδοσιακὸ λουκούμι κι ὕστερα οἱ εὐχές... Καθὼς ἀσπάζονται τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου καὶ ἀναχωροῦν οἱ φιλέορτοι πιστοὶ μὲ τὴν εὐχὴ «Χρόνια πολλά, καὶ τοῦ χρόνου», οἱ στιγμὲς αὐτὲς ντύνονται τὰ χρώματα τῆς χαρμολύπης, ἀφοῦ εἶναι βέβαιο πὼς κάποιοι ἐξ αὐτῶν δὲν θὰ ἔχουν τὴν εὐκαιρία νὰ καταθέσουν τὸ εὐχετήριό τους. Θὰ ἔχουν ἀναχωρήσει γιὰ τὴ Χώρα τῶν Ζώντων. Ὡστόσο ὅλοι εὐελπιστοῦν καὶ συνειδητοποιοῦν ἕνα πρᾶγμα: Τὴν ἀναγκη τῆς θεραπείας. Ἴσως δὲ κάποιοι νὰ συντονίζονται μὲ τὸν ἀρυτίδωτο καὶ πάντα θαλερὸ λόγο τοῦ Ὑμνογράφου: «Παντελεῆμον Μάρτυς ἔνδοξε, γενοῦ ἡμῶν ψυχῶν τε καὶ σωμάτων σωτηρία...». 
Εἶναι ἀλήθεια πὼς ἡ κάθε γιορτή, ὅπως αὐτὴ τοῦ Ἀθλοφόρου, ἀνοίγει ἕνα παράθυρο στὸν Κόσμο, γιὰ νὰ κατορθώσουν ἔτσι οἱ πιστοὶ νὰ δοῦν τὰ ὅσα προβάλλει ἡ καθημερινότητα, στὶς πραγματικές τους διαστάσεις.
Τὸ γνωρίζουμε πολὺ καλά, ὅτι Θεραπευτήριο εἶναι ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ ὅσοι πιστοὶ τὸ ἐπιθυμοῦν, αἰτοῦν «ἴασιν σωμάτων ρῶσιν ψυχῶν». 
Θεραπευτήριο, λοιπόν, ἡ Ἐκκλησία, Νοσοκομεῖο δηλαδή. Μὲ ἰατροὺς ἄριστους τοὺς Ἁγίους, τοὺς φίλους τοῦ Χριστοῦ (πρβλ. Ἰω.15,15 ) Ὅπως ὁ σήμερα τιμώμενος Ἅγιος Παντελεήμων, ὁ ὁποῖος τῶν «ἰαμάτων (του) τὴν χάριν παρ᾿ Αὐτοῦ ( τοῦ Κυρίου) κομισάμενος», ἀναπαύει, αἰῶνες τώρα, πλῆθος αἰτούντων τὴν ἴασι καὶ τῶν πταισμάτων τους τὴν ἄφεσιν.
Ὡστόσο αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία νὰ τὸ δοῦμε μὲ εἰλικρινῆ διάθεση καὶ ἀπουσία κάθε φαρισαϊκῆς συνειδήσεως εἶναι τὸ ἑξῆς: Ἀλήθεια, ἀγναντεύοντας τὸν κόσμο μέσα ἀπὸ τὸ παράθυρο ποὺ ἀνοίγει ἡ Ἐκκλησία στὴν κάθε γιορτή, ὄπως λ.χ τὴ σημερινή, τὶ ἀκριβῶς παρατηροῦμε καὶ πῶς ψυχωφελεῖ τούτη ἡ θέα τοῦ κόσμου ἀπὸ ἕνα θεραπευτήριο;
Δὲν εἶναι διόλου δύσκολο νὰ διαπιστώσει κάποιος ὅτι ἔξω ἀπὸ τὸ κάθε θεραπευτήριο/νοσοκομεῖο, ἡ ζωὴ ἔχει καὶ διατηρεῖ τοὺς δικούς της ρυθμούς. Ἔτσι στὰ γήπεδα ἀκούγονται ἰαχές, στοὺς τοίχους γράφονται συνθήματα, στὰ κέντρα γίνονται οἱ ὁλονύχτιες διασκεδάσεις, στοὺς δρόμους ἀκούγονται οἱ μηχανὲς ποὺ περνᾶνε μὲ ταχύτητα καὶ θόρυβο, στὶς τηλεοράσεις προβάλλονται ἔργα μὲ βία καὶ διαφημίσεις μὲ ἀνταγωνιστικὸ περιεχόμενο, τὰ λεγόμενα facebook, κ. ἄ δημιουργοῦν μικρούς, ψεύτικους παράδεισους, ὅπου προέχει ἡ ἀγωνία, ἡ αὐθάδεια καὶ ἡ διάθεση γιὰ «κουτσομπολιό», οἱ ἐφημερίδες ἁπλώνουν τεράστιους τίτλους γιὰ να προσελκύσουν κ. ἄ πολλά ποὺ τὰ ζεῖ ἔνας κόσμος, ὁ ὁποῖος δὲν ἔχει συνειδητοποιήσει πόσο μηδαμινὰ καὶ ἄχρηστα εἶναι ὅλ᾿ αὐτά. Γιατὶ τὸ πρώτιστο ἀγαθὸ στὸν ἄνθρωπο εἶναι νὰ ἐμβιώσει τὴν ἀσθένειά του καὶ νὰ καταφύγει στὸ μέγα ἰατρεῖον (βλ. «Τὸ τοῦ Χριστοῦ ἰατρεῖον βλέπων ἀνεῳγμένον, καὶ τὴν ἐκ τούτου τῷ Ἀδὰμ πηγάζουσαν ὑγείαν, ἔπαθεν, ἐπλήγη ὁ διάβολος...», Μ. Κανών), «ἵνα λάβῃ ἔλεος». Αὐτὸ τοῦ χρειάζεται, ἤ ὅπως πολὺ ὀρθὰ ἐπισημαίνει σήμερα ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος, «τοῦ Ἀναργύρου τὴν μνήμην... εὐσεβῶς ὑμνήσωμεν φιλόχριστοι, ἵνα λάβωμεν ἔλεος, μάλιστα οἱ βορβορώσαντες, ὡς καγώ, τοὺς ἑαυτῶν ναούς...»
Ἀλήθεια, ποιὸς πιστεύει-καὶ πῶς μπορεῖ καὶ τὸ πιστεύει- ὅτι δὲν ἔχει «βορβορώσει» καὶ τὸ δικό του τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχή;
Χρόνια πολλά.

Τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος 2015 
παπα-κων. ν. καλλιανός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου