Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΩΣ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ

Τον Οκτώβριο του 1996 είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ και να προσκυνήσω στα Μοναστήρια της Μολδαβίας (βόρεια Ρουμανία). Θαύμασα πραγματικά την αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική αυτών των μοναστηριών, που αποδεικνύουν περίτρανα ότι το Βυζάντιο συνεχίστηκε και στις περιοχές της Μολδοβλαχίας, μετά την Άλωση της Πόλης. Οι περισσότερες απ’ αυτές τις Μονές γνώρισαν μεγάλη ακμή από το 16ο αιώνα και μετά. 

Ένα εντελώς ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, που δεν συναντάμε στον Ελλαδικό χώρο, είναι η εξωτερική αγιογράφηση των καθολικών, δηλ. των κεντρικών ναών των μονών. Πυκνή, όπως και η εντός του ναού, διατηρείται αιώνες τώρα παρά τις ποικίλες καιρικές συνθήκες. Με μια πολύ ενδιαφέρουσα θεματογραφία, οι ιστορήσεις στις εξωτερικές πλευρές των καθολικών, αναδεικνύουν αυτές τις εκκλησίες σε «νύμφες» της μολδαβικής αρχιτεκτονικής. 

Στα μοναστήρια της Μολντοβίτσα και του Χουμόρ, ο επισκέπτης ίσταται ενεός μπροστά στη μεγάλη σκηνή της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, που έχουν απεικονίσει στον εξωτερικό τοίχο, στο χαμηλό επίπεδο της νότιας πλευράς των ναών, Έλληνες και Ρουμάνοι αγιογράφοι τον 16o αιώνα. Η σκηνή (στη φωτό από τη Μολντοβίτσα) είναι πληθωρική και άκρως λεπτομερειακή. Νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο το γεγονός της πλαισίωσής της από τον κύκλο του Ακαθίστου Ύμνου, αν σκεφθούμε ότι η Πόλις αφιερώθηκε από τον ιδρυτή της Μέγα Κωνσταντίνο στην Παναγία. 

Πάντως αυτή η «πολεμική» απεικόνιση μέσα σε μια αμιγώς εκκλησιαστική θεματογραφία, δηλώνει την απήχηση του συνταρακτικού γεγονότος στον χριστιανικό κόσμο. Ανάλογες ιστορήσεις δεν νομίζω ότι έχουμε αλλού. Είναι σπάνιο ως εικονογραφικό θέμα η Άλωση. Γι’ αυτό και εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Π.Α.Α.