ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: «άνευ περιστροφών, εν πνεύματι και αληθεία, εν ειλικρινεία και εντιμότητι»

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Όπως είχαμε αμέσως επισημάνει, ο κοσμικός τύπος έδωσε ιδιαίτερη σημασία - σε αντίθεση με τον εκκλησιαστικό - στα όσα είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατά την Διπλή Σύναξη της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους στις 16 Οκτωβρίου. 

Την διαπίστωσή μας αυτή επιβεβαιώνει και σήμερα πανηγυρικά το άρθρο του Σταύρου Τζίμα στην Καθημερινή της Κυριακής με τίτλο: "Κεραυνοί Βαρθολομαίου στο Άγ. Όρος", και υπότιτλο: "Οξύς για την υπόθεση Βατοπεδίου, τις συμπλοκές μοναχών στη Μονή Εσφιγμένου και τη ρωσική διείσδυση"

Για το θέμα της Εσφιγμένου γράφει ο Στ. Τζίμας: 

Δεν ήταν τυχαία, σημείωναν στην «Κ» θρησκευτικές πηγές που γνωρίζουν άριστα τα τεκταινόμενα στο Αγιον Ορος, η σφοδρότητα με την οποία επετέθη στους Ζηλωτές ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Το Φανάρι παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία τη ραγδαία εξάπλωση του θρησκευτικού φανατισμού στον Αθω, που με πυρήνα την Εσφιγμένου, επεκτείνεται σε κελιά φτωχών μοναχών και περνάει τις μάντρες των μοναστηριών, ενώ ενισχύεται υλικά και πολιτικά από ισχυρούς κύκλους παλαιοημερολογιτών στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και στη Ρωσία. Αίσθηση επ’ αυτού προκάλεσε η απουσία του ηγουμένου και του εκπροσώπου μιας άλλης μονής, της Κωνσταμονίτου, από την πανηγυρική συνεδρίαση της Ιεράς Κοινότητας παρουσία του Πατριάρχη. Οι γνωρίζοντες στις Καρυές κάνουν λόγο για «δεύτερη Εσφιγμένου», μολονότι μνημονεύει ακόμη τον Πατριάρχη, καθώς η μονή εμφανίζει ροπή προς τον ζηλωτισμό και μάλιστα είχε αντιδράσει σφόδρα στην απόφαση του Πατριαρχείου και της Ιεράς Κοινότητος να διορίσει νέα αδελφότητα Εσφιγμενιτών στη θέση της παλαιάς, την οποία κήρυξε σχισματική. 

Είναι σίγουρο, για όσους αντιλαμβάνονται τα πράγματα, ότι ο Πατριάρχης έχει αποφασίσει - και πολύ σωστά - να μην είναι όμηρος των κάθε λογής ζηλωτών. Ο ζηλωτισμός είναι πληγή, είναι σοβαρή παρέκκλιση, είναι ξένο σώμα και δεν είναι δυνατόν η Εκκλησία να υπόκειται σε ζηλωτικούς εκβιασμούς, που διατυπώνονται ανοιχτά με ποικίλους τρόπους, και δη μέσω του διαδικτύου πλέον. Το Φανάρι έχει χαράξει τη γραμμή της οικουμενικής Ορθοδοξίας κι όχι της Ορθοδοξίας της "κάστας" και των "εκλεκτών", οι οποίοι μιλούν στο όνομά της ως "σεσωσμένοι". Οπότε ούτε ένα βήμα πίσω στις άναρθρες κραυγές και τις απαιτήσεις κληρικών και λαϊκών που εισάγουν έναν ιδιότυπο μεσσιανισμό, αλλότριο του ορθοδόξου ήθους. 

Για το Βατοπαίδι, τώρα, ο Στ. Τζίμας σημειώνει: 

Εκεί που «πάγωσαν», όμως, ηγούμενοι και αντιπρόσωποι ήταν όταν τον άκουσαν να λέει για το «έτερον λυπηρόν πρόβλημα, εξελισσόμενον, είναι το, διά της εις δίκην παραπομπής, διά εκ προθέσεως πράξεις “κακουργηματικής” βαρύτητος, καθηγουμένου εκ των πρώτων Ιερών Μονών του Αγίου Ορους και μοναχού συνεργάτου αυτού». Ποιο ήταν αυτό; Το Βατοπέδι και οι περιπέτειες του ηγουμένου του. Το σοκ ήταν ισχυρό για όσους παρευρίσκοντο στη Σύναξη, καθώς στην αγιορείτικη κοινωνία είχε εδραιωθεί η πεποίθηση ότι τόσο για το Φανάρι όσο και για τη μοναστική πολιτεία το θέμα του Βατοπεδίου έχει κλείσει, πολύ περισσότερο που ο ίδιος ο κ. Βαρθολομαίος έχει ήδη άρει από τον κ. Εφραίμ το μέτρο της αφαίρεσης του δικαιώματος άσκησης διοικητικών καθηκόντων που του είχε επιβάλει.  Πηγές προσκείμενες στο Φανάρι ερμήνευαν την ευθεία επίθεση στον κ. Εφραίμ ως μήνυμα ότι «δεν μπορείς να οδεύεις προς το δικαστήριο με κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος και ταυτόχρονα να παραμένεις ηγούμενος στην δεύτερη τη τάξει μονή». 

Ευτυχώς που ο Πατριάρχης μίλησε έτσι και επιτέλους μίλησε όπως έπρεπε. Δεν είναι δυνατόν να παραπέμπονται για κακούργημα Εφραίμ και Αρσένιος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ...σφυρίζει αδιάφορα. Άλλος, στη θέση του Πατριάρχου, θα είχε θέσει τον Εφραίμ σε ...διαθεσιμότητα, τουλάχιστον... Ο Πατριάρχης επιδεικνύει πρωτοφανή ανοχή και ο Εφραίμ δεν έχει - δυστυχώς - την ευθιξία να παραιτηθεί, μέχρι να διαλευκανθεί η υπόθεση τουλάχιστον... 

Τέλος, με αφορμή την επίσκεψη του Πατριάρχου στη Μονή Παντελεήμονος ο Στ. Τζίμας σημειώνει: Ο κ.κ. Βαρθολομαίος μπορεί να μη συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα των επισκέψεών του το Βατοπέδι, πήγε όμως στην Ιερά Μονή Παντελεήμονος, όπου μαίνεται ο ακήρυχτος πόλεμος μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών για την «κυριαρχία» στο μοναστήρι, με φόντο την ποικιλότροπη ρωσική «διείσδυση» στον Αθω. Και δεν το έπραξε τυχαία, όπως ανέφεραν άνθρωποι του περιβάλλοντός του και όπως φάνηκε από την ομιλία του: «Δεν πρέπει να γίνει το Ορος το Αγιον τόπος συγκεντρώσεως προσώπων εμφορουμένων υπό εθνοφυλετικών αντιλήψεων, τα οποία θα επεθύμουν να καταστήσουν τον Ιερόν τούτον Τόπον κέντρο εθνοφυλετικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων. Πρέπει να παραμείνει τόπος ησυχαστικός, όπου λατρεύεται ο Θεός υπό πάντων των μοναχών και των προσκυνητών χωρίς τοπικιστικάς προτιμήσεις και συσπειρώσεις», είπε απευθυνόμενος στην αδελφότητα, στην οποία δεν υπάρχει ούτε ένας Ελληνας μοναχός, πλην των Σλάβων και στέλνοντας μήνυμα στη Μόσχα ότι στον ορθόδοξο Αθω δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπάρξουν «εθνικά καθαρά» μοναστήρια. 

Η συμβολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο θέμα του εθνοφυλετισμού είναι πολύ μεγάλη! Η Ρωσία κινείται δυστυχώς βουτηγμένη μέσα σ' αυτόν. Το Φανάρι και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος συνεχώς τον καταδικάζουν, κάτι που αποφεύγει ...επιμελώς η ρωσική πλευρά. Και στο θέμα αυτό το Φανάρι φαίνεται ανυποχώρητο. Ο εθνικισμός είναι αίρεση και δεν σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δηλητηριάζει, ιδιαίτερα τις σχέσεις των Εκκλησιών. 

Κατά τη γνώμη μας δεν πρόκειται για "κεραυνούς Βαρθολομαίου", όπως τιτλοφορεί το θέμα η Καθημερινή. Πρόκειται απλώς για ορθοτόμηση του λόγου της αληθείας. Και περιμένουμε από τον Πατριάρχη να μιλάει πλέον για τα ακανθώδη εκκλησιαστικά όπως ο ίδιος περιέγραψε κατά την ομιλία του στην Διπλή Σύναξη: «άνευ περιστροφών, ως πατήρ προς τέκνα, εν πνεύματι και αληθεία, εν ειλικρινεία και εντιμότητι».