Η πλάνη της σύγχρονης Αποτείχισης
(υπό την αγιοπνευματική ιεροκανονική ερμηνευτική ματιά του γέροντος Επιφανίου Θεοδωρόπουλου)
Του θεολόγου - φιλολόγου Κώστα Νούση
ΜΕΡΟΣ Β'
ΣΤ. Η δυνατότητα οικονομίας σε θέματα πίστεως
Άφησα το καλύτερο και πιο σκανδαλώδες του πατρός Επιφανίου για το τέλος. Όλοι οι αποτειχισθέντες έργοις, διαθέσεσι, δυνάμει ή και ενεργεία, καταλύουν όλα τα προηγούμενα επιχειρήματα και τα ακυρώνουν βάσει της απαρέγκλιτης γι’ αυτούς αρχής ότι χωρεί παντού οικονομία, παρεκτός των θεμάτων πίστεως, οπότε δεν γίνεται να ανεχθούν την αίρεση του Οικουμενισμού ως μείζονος θέματος δογματικής παραχάραξης. Και όμως! Σύμφωνα με τον γέροντα Επιφάνιο, μάλλον με την εκκλησιαστική ιστορία και την πράξη των Αγίων του παρελθόντος, ακόμα και εκεί χωρεί οικονομία! Ακούγεται απίστευτο και όμως είναι αληθινό. Και δεν το λέω αυτό εγώ, αλλά ο γίγας του Κανονικού Δικαίου π. Επιφάνιος.
Ας τον ακούσουμε λοιπόν. Αναφερόμενος σε ένα σχετικό χωρίο του αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου (πόσο αλήθεια ταλαιπωρείται σήμερα ο άγιος αυτός από τους κατά δόκησιν ερμηνευτές του) γράφει: «αντιθέτως προς σε ο άγιος Θεόδωρος διακηρύσσει, ότι χωρεί και εις την περιοχήν του δόγματος οικονομία, άλλοτε καιρική και άλλοτε διηνεκής. Αυτή είνε η πραγματικότης, αγαπητέ, και μη αγωνίζου να φανής πατερικώτερος των Πατέρων» (σ. 143). Σαν να απευθύνεται σε σημερινούς αντιοικουμενιστές ο Επιφάνιος. Φοβερό!
Θα απορήσει ευλόγως κάποιος και θα αναρωτηθεί αν στόχος του γράφοντος είναι η επικρότηση του δογματικού μινιμαλισμού και η ενδοτικότητα σε θέματα οικουμενισμού. Κάθε άλλο και εξηγούμαι ευθύς αμέσως. Αναφέρει στην επιστολή του αυτή ο άγιος Θεόδωρος: «τῶν οἰκονομιῶν αἱ μὲν πρὸς καιρὸν γεγόνασι παρὰ τῶν Πατέρων, αἱ δὲ τὸ διηνεκὲς ἔχουσιν […] Ἅ μέχρι τινὸς καιροῦ γινόμενα, οὐδὲν ἔχει τὸ μεμπτόν». Βλέπουμε τη δομική αρχή της Οικονομίας να εφαρμόζεται εν προκειμένω και επί θεμάτων πίστεως και δη από έναν τόσο αυστηρό σε τέτοια ζητήματα Πατέρα. Λέει σε άλλη του επιστολή ο π. Επιφάνιος αναφερόμενος ειδικότερα στο επίμαχο και σήμερα ζήτημα του Παπισμού: «ευρίσκει φυσικόν πράγμα ο κ. Κ. το γεγονός ότι επί αιώνας ‘ηνείχετο η Εκκλησία τον Παπισμόν’[…] Ώστε ομολογεί ο κ. Κ. ότι επί αιώνας ηνείχετο η Εκκλησία τον Παπισμόν, παρά τας αιρέσεις αυτού! Και ίσως να ηνείχετο αυτόν ακόμη περισσότερον, κατά τον κ. Κ., αν δεν εμεσολάβει η κατάθεσις του αναθέματος! Δια τον Πατριάρχην Αθηναγόραν (σ.σ. εδώ Βαρθολομαίον) όμως δεν επιτρέπεται ουδεμία ανοχή!» (σ. 181). Και σε άλλα σημεία αναφερόμενος στους ρωμαιοκαθολικούς ο π. Επιφάνιος τονίζει την ύπαρξη εν αυτοίς Χάριτος και κανονικότητος παρά την παρουσία σε αυτούς αιρέσεων (ως του Filioque) χάρη στην οικονομική ανοχή της σύνολης Εκκλησίας προς εκείνους. Επί λέξει καταγράφει: «ερωτώμεθα αν η Λατινική Εκκλησία προ του Σχίσματος ήτο Εκκλησία ζώσα. Μάλιστα, κύριε, ήτο ζώσα! Ασθενής μεν, αλλά ζώσα […] Πότε ενεκρώθη; Ότε εχωρίσθη από της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας και διέκοψε την μετ’ αυτής κοινωνίαν! […] Ορθότατα εν προκειμένω εγράφη υπό τινος ότι ‘ο Παπισμός απέκοψε μόνος του τον εαυτόν του από την Εκκλησίαν με το ανάθεμα που απέθεσε επάνω στην Αγία Τράπεζα της Αγίας Σοφίας’» (σσ. 193-194). Τουτέστιν ο γέρων Επιφάνιος, εκφράζων άριστα την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία, θεωρεί ότι παρά την ύπαρξη αίρεσης στους Λατίνους είχαν Χάρη όσο καιρό δεν είχαν αυτοαποκοπεί της κανονικής κοινωνίας με τους λοιπούς Ορθοδόξους.
Θα κλείσω την αναφορά μου στο θέμα μέσα από μια παράθεση από τον μακαριστό αρχιμανδρίτη ενός κειμένου του ιερού Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας, καταλυτικό και καυστικότατο κατά των υπερζηλωτών, το οποίο μάλιστα ο ίδιος χαρακτηρίζει πορτραίτο των «ζηλούντων οὐ κατ’ επίγνωσιν». Ο ιερός Θεοφύλακτος φαίνεται να αποδέχεται οικονομικώς διάφορα λατινικά έθιμα (π.χ. άζυμα, νηστείες κλπ.) με στόχο τη σωτηρία των Ρωμαιοκαθολικών και την επάνοδό τους στην Εκκλησία (σ. 153-156). Σχολιάζει μάλιστα εμφατικά ο π. Επιφάνιος: «τι θα πράξης νυν, αγαπητέ π. Θ.; Θα υπομείνεις τον ιερόν Θεοφύλακτον, ανεχόμενον εν υπερβολή οικονομίας και αυτά τα άζυμα των Λατίνων κ.τ.τ. […] ή θα αποκηρύξης αυτόν ως αμαθή ή ως προδότην;».
Με όλα τα παραπάνω ποσώς ο π. Επιφάνιος και ο γράφων δεν έχουν σκοπό να προωθήσουν συμβιβασμούς σε θέματα δόγματος ή να αφήσουν να εννοηθεί ότι η Λατινική Εκκλησία είναι ζώσα και άμοιρη πλανών και αιρέσεων. Τουναντίον, θέλουν να γίνει κατανοητό πως θέματα όπως οι σημερινές συλλειτουργικές και συμπροσευχητικές ενέργειες και επίσημες ανακοινώσεις αμφίσημης ερμηνείας και δογματικής ακριβείας δεν είναι ικανές αιτίες και αφορμές απόσχισης από το Ένα Σώμα του Χριστού. Είναι πράγματα προς συζήτηση και επιβεβλημένη Συνοδική εξέταση, ανήκοντα κυριότατα στη δικαιοδοσία των Επισκόπων και όχι του λαϊκού στοιχείου ή ενίων κληρικών και μοναχών (σ.σ. αλλά και όχι μόνον των Επισκόπων…).
Ζ. Διάλογοι εν αγάπη: καθήκον των Επισκόπων και της Εκκλησίας
O π. Επιφάνιος παραπέμπει σε απόσπασμα της «Ποιμαντικής» του αγίου Νεκταρίου: «αι δογματικαί διαφοραί, ως αναγόμεναι προς μόνον το κεφάλαιον της πίστεως, αφίενται ελεύθερον και απρόσβλητον το της αγάπης κεφάλαιον• το δόγμα δεν καταπολεμεί την αγάπην• η δε αγάπη χαρίζεται τω δόγματι, διότι πάντα στέγει, πάντα υπομένει• η χριστιανική αγάπη εστίν αναλλοίωτος, δι’ ο ουδ’ η των ετεροδόξων χωλαίνουσα πίστις δύναται ν’ αλλοιώση το προς αυτούς της αγάπης συναίσθημα. Δια της αγάπης εστί λίαν πιθανόν να ελκύση προς εαυτόν και την εξ εσφαλμένης περιωπής κρίνουσαν δογματικόν τι ζήτημα ετερόδοξον εκκλησίαν. Η αγάπη ουδέποτε χάριν δογματικής τινος διαφοράς πρέπον να θυσιάζεται […] Ο μη αγαπών τους ετεροδόξους επίσκοπος, ο μη και υπέρ αυτών εργαζόμενος, από ψευδούς κινείται ζήλου και εστερημένος εστίν αγάπης […] Τα της πίστεως ζητήματα ουδ’ όλως δέον εστί να μειώσι το της αγάπης συναίσθημα. Οι διδάσκαλοι του μίσους εισί μαθηταί του πονηρού, διότι εκ της αυτής πηγής, δεν εξέρχεται γλυκύ και πικρόν. Ο διδάσκαλος της αγάπης οίός εστιν ο επίσκοπος, δεν δύναται να μη αγαπά, αδυνατεί δε όλως να μισή» (σ. 226-227).
Άλλωστε και ο ίδιος ο π. Επιφάνιος σημειώνει αλλού με νόημα: «είνε ύψιστον ποιμαντικόν χρέος των Λειτουργών της Εκκλησίας η περί των αιρετικών, δηλαδή η περί μεταστροφής των αιρετικών, μέριμνα και φροντίς […] Ποιμήν αδιαφορών παντελώς δια τους αιρετικούς και αποφεύγων να διαλεχθή μετ’ αυτών και να νουθετήση πατρικώς αυτούς, είνε ανάξιος της εαυτού αποστολής (πρβλ. και Κανόνας 99, 131, 132 της εν Καρθαγένη Συνόδου)» (σ. 233).
Θεωρώ περιττό τον παραπέρα σχολιασμό των παραπάνω θέσεων. Να πω μονάχα πόσο αδικούμε την Εκκλησία και τους Προεστώτες της στην ποιμαντική φροντίδα της έλξης των πεπλανημένων στον μοναδικό σωτήριο τόπο της. Αν βλέπαμε με το παραπάνω πνεύμα του αγίου Πενταπόλεως και του αγιασμένου π. Επιφανίου τα πράγματα, τότε θα κατανοούσαμε πολύ περισσότερο τη στάση και τις φαινομενικές «υποχωρήσεις» των Ποιμένων χάριν της σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου (Α’ Κορ. 9:22). Το θέμα όμως είναι: θέλουμε ή, καλύτερα, μπορούμε να δούμε με την αγιοπνευματική διάκριση εκείνων τα ως άνω ζητήματα; Φυσικά, να διευκρινίσουμε εν προκειμένω πως σε καμιά περίπτωση δεν εννοούν οι Άγιοι αυτοί υποχώρηση σε θέματα πίστεως και εκπτώσεις στην περιοχή του δόγματος. Άλλωστε, μια προσεχτική ανάγνωση και τούτων μόνον των ελάχιστων αποσπασμάτων από τα γραφόμενά τους είναι ενδεικτική του πνεύματός τους, που δεν είναι άλλο από αυτό του «ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ» (Εφ. 4:15).
Η. Ερωτήσεις και προτάσεις στους σύγχρονους δυνάμει και ἐνεργείᾳ αποτειχισθέντες
Υπάρχει μια σειρά (ρητορικών μονάχα για εκείνους που θέλουν να κρύβονται από εαυτούς και αλλήλους) ερωτήσεων, που χρήζουν απάντησης εκ μέρους των σημερινών «αντιιουμενιστών» και εν γένει ζηλωτών. Έχουμε δυστυχώς καταγάγει την εκκλησιολογία σε επίπεδα ελεύθερης και κατά το δοκούν προσωπικής ερμηνείας εκάστου, ενώ πρόκειται σαφέστατα για θέματα καθαρά δογματικά. Ρωτάμε επομένως:
• Μπορεί να τελεστεί Θεία Λειτουργία άνευ μνημονεύσεως του Τοπικού Επισκόπου; Αν ναι, είναι έγκυρη και με ποιες προϋποθέσεις;
• Μπορεί ο αποτειχισθείς Κληρικός να αποχωρήσει οικειοθελώς από τον Επίσκοπό του και να προσχωρήσει αυτοβούλως σε έτερο ή και σε όποια Επισκοπή της υφηλίου επιλέξει;
• Πότε σε τελική ανάλυση θεωρείται έγκυρη μια «άδικη» εκκλησιαστική απόφαση; Μπορεί ο καθένας να την απορρίπτει κατά την ελεύθερη ερμηνεία ή το κατά δόκησιν συμφέρον του;
• Αν όχι, αμαρτάνει σεβόμενος την απόφαση και αγωνιζόμενος με κάθε άλλο νόμιμο και θεμιτό μέσο να την ανατρέψει;
• Εφόσον συνοδικώς άχρι τούδε δεν καθηρέθησαν επί Οικουμενισμώ οι διάφοροι συμμετέχοντες σε συμπροσευχές και διαλόγους Ποιμένες μας, εμείς μολυνόμαστε από την μετ’ αυτών κοινωνία;
• Είναι μολυσμένη η καθόλου Ορθόδοξη Εκκλησία από την παραπάνω αίρεση; Αν ναι, σε ποιο σημείο υπάρχει καθαρότητα και με ποιον τρόπο και από ποιους θα αρχίσει η εκκλησιαστική θεραπεία; Ποιοι είναι και πώς ορίζονται οι «κεκαθαρμένοι» εκ της νόσου ταύτης κληρικοί και λαϊκοί;
• Πώς γίνεται αποτειχισθέντες Κληρικοί και Λαϊκοί να ακολουθούν το Νέο Ημερολόγιο; Εφόσον ισχυρίζονται ότι εν αυτοίς θεραπεύουν εκκλησιολογικώς τον Οικουμενισμό, γιατί δεν το πράττουν επανερχόμενοι στο πάτριο εορτολόγιο; Σε κάθε περίπτωση, πώς μπορούν εδώ να αποδέχονται την οικονομική ανοχή του Νέου Ημερολογίου και ταυτόχρονα να απορρίπτουν τις «οικουμενιστικές» ενέργειες των σημερινών Ιεραρχών; Εκτός αν δεν θεωρούν οικουμενιστικογενή την εορτολογική μεταβολή, οπότε θα πρέπει και να μάς το αιτιολογήσουν επαρκώς.
• Οι σύγχρονοι άγιοι γέροντες (τουλάχιστον κατά την πλειοψηφία των ορθοδόξων πιστών) δεν είναι μιασμένοι και αυτοί από την οικουμενιστική αίρεση;
• Τα χαρίσματα των ανδρών αυτών, αλλά και πάσα θαυματουργία εντός της Εκκλησίας (λείψανα, εικόνες κλπ.) πώς εξηγούνται;
• Αν δεν ενεργεί σε όλα αυτά η Χάρη του Θεού, τότε τι ακριβώς συμβαίνει;
• Αν όμως όντως ενεργεί και η Εκκλησία είναι ζώσα, πώς μερικοί αποσχιζόμενοι αποτειχίζονται εξ αυτής; Και αν το κάνουν, πού ακριβώς πηγαίνουν και με ποιους συντάσσονται;
• Αν οι γεροντάδες τούτοι θεωρηθούν ηγιασμένοι και έμπλεοι χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, γιατί όντες στις ίδιες με μας εκκλησιαστικές συνθήκες δεν απετειχίσθησαν ωθούμενοι υπό σχετικής «πληροφορίας» του Αγίου Πνεύματος;
• Οι τολμώντες ή και σχεδιάζοντες τη σημερινή αποτείχιση δεν θέτουν εξάπαντος εαυτούς υπεράνω των διακριτικών αυτών Γερόντων;
• Πιο απλά, πέρα από ελεγχόμενες ερμηνείες των Κανόνων, της Γραφής, των Πατέρων και της εκκλησιαστικής ιστορίας, πού αλλού ερείδονται στις αποσχιστικές τους τάσεις και πράξεις οι σύγχρονοι ρασοφόροι και λαϊκοί; Είναι και κατά πόσο σίγουροι ότι τα ενεργήματά τους είναι σύμφωνα προς το θέλημα του Θεού και ουχί αμαρτήματα;
Σημειώνω εδώ πως, όπως θα έγινε αντιληπτό, η φαινομενικά υπερβολική εκ μέρους μας κατά το παρελθόν χρήση των σύγχρονων Αγίων (Πορφυρίου, Ιακώβου, Παϊσίου κλπ.) δεν γίνεται με καμιά διάθεση γεροντολαγνίας, αλλά θεωρώντας τους ορατά, αισθητά και άμεσα κριτήρια περί μιας ορθής εκκλησιολογικής τοποθέτησης στις πονηρές εποχές μας. Και μια που μιλάμε για το φαίνεσθαι, βλέπουμε πόσο προσεχτικοί πρέπει να είναι όλοι τους και πολύ περισσότερο οι έχοντες ποιμαντική διακονία ακόμα και σε απλές εκφράσεις, διότι η δύναμη του λόγου είναι τεράστια και επέχει πολλάκις θέση πράξης. Το λέω έχοντας κατά νου τη δίκαιη επίκριση που δέχονται νυν κληρικοί της Μητρόπολης Πειραιώς περί της κανονικότητος του πρ. Ράσκας, εφόσον κατά το παρελθόν τον προσφωνούσαν με τον επισκοπικό τίτλο που έφερε προ της καθαίρεσής του, αναγνωρίζοντας έτσι εμμέσως πλην σαφώς το ανυπόστατο της καταδικαστικής του απόφασης και προφανώς την εν αυτώ παραμένουσα κανονικότητα.
Το θέμα της Εκκλησιολογίας είναι και δογματικό και άμεσα πνευματικό. Δεν είναι πολυτέλεια ούτε χώρος πειραματισμών, πολλώ δε μάλλον αυθαίρετης και επιλεκτικής ερμηνείας εκάστου. Ως πολλάκις είδαμε να επαναλαμβάνει ο π. Επιφάνιος, αυτά είναι καθαροί προτεσταντισμοί και ας πάψουν οι ζηλωτές να διατείνονται το ακριβώς αντίθετο περί της γνήσιας και ακραιφνούς ορθοδοξίας τους. Επίσης να επισημειώσω ότι δεν πρέπει να θαυμάζουμε την παράθεση αγιογραφικών και πατερικών χωρίων από διαφόρους και να τους θεωρούμε μεγάλους θεολόγους ή αγίους με τόσο επιδερμικά κριτήρια. Πολλές φορές οι ίδιοι συλλαμβάνονται αδαείς σε θέματα εκκλησιολογικά, τα οποία είναι προπαντός ζητήματα χρήζοντα ορθής (και όχι ορθολογιστικής ή φιλολογικής) ερμηνείας και ορθόδοξης πνευματικότητας, μακριά από υποδόριες και εμφανείς πλάνες, απορρέουσες όλες τους ανεξαίρετα από τη μήτρα της υπερηφανείας, της συνιστώσας τη χείριστη πτώση και αμαρτία. Σε απόδειξη των λεγομένων μου, τουλάχιστον για τους εν αγνοία και καλή προαιρέσει όντας, προτείνω μια απλή επίσκεψη σε ιστολόγια, μάλλον βοθρολόγια, στα οποία είναι πεντακάθαρη η δαιμονική επιθετικότητα μέσα από τις χυδαίες και βωμολοχικές ιεροκατακρίσεις τους, που μαρτυρούν όχι απλά για την απουσία αγάπης, αλλά και για μίσος άλογο και παράλογο. Ποιος άραγε να κρύβεται εδώ; Μήπως εν προκειμένω θυμόμαστε τα προαναφερθέντα λόγια του αγίου Νεκταρίου ότι «οι διδάσκαλοι του μίσους εισί μαθηταί του πονηρού, διότι εκ της αυτής πηγής, δεν εξέρχεται γλυκύ και πικρόν»;
Ας κλείσω με συμβουλές προς τους εν Χριστώ αδελφούς μέσω του π. Επιφανίου, ο οποίος μάς διδάσκει έτι και έτι, πολυγραφότατος ων, αλλά και προσεύχεται για όλους με παρρησία στον θρόνο του Κυρίου: «όσον ευκόλως δημιουργείται εν σχίσμα, τόσον δυσκόλως καταπαύεται. Ανάγνωθι την ιστορίαν της Εκκλησίας και θα σε καταλάβη τρόμος. Νομίζεις ότι είνε εύκολον να κρατήσωμεν μέχρι τέλους εις πειθαρχίαν το ρεύμα; Καλόν είνε να μη ανοίξωμεν τα στόμια του φράγματος […] Όταν εκκαύσωμεν τον φανατισμόν του όχλου (η δ’ έκκαυσις είνε αναγκαία προς δημιουργίαν και διατήρησιν των σχισμάτων), είνε αδύνατον έπειτα να επιβάλωμεν τάξιν» (σ. 165). Και κάτι ακόμα συναφές: «ας μη έχωμεν όμως τόσον εύχρηστον τον χαρακτηρισμόν της προδοσίας… Ας μη κατεχώμεθα υπό μανίας να ανακαλύπτωμεν πανταχού προδοσίας και προδότας της Παραδόσεως. Αδελφέ Αλέξανδρε, ‘μὴ σοφίζου περισσά, μήποτε ἐκπλαγῇς’! (Εκκλ. 7:16)» (σ. 189).
Συνετές φωνές μεγάλου ανδρός, πόρρω απέχουσαι πλείστων όσων σημερινών, ουχί μόνον ελαφρότητι γενομένων, αλλά και δαιμονιώδει κακότητι και σκαιότητι πολλάκις! Ο ίδιος ο Επιφάνιος αν έβλεπε τα τωρινά, μάλλον θα επανελάμβανε ότι «κατόπιν των ως άνω, ποίος έχει δικαίωμα να διαρρηγνύη τους μετά της Εκκλησίας της Ελλάδος (σ.σ. και του Πατριαρχείου) κανονικούς δεσμούς, χωρίς να καθίσταται ΥΠΕΡ -Εκκλησία; Αλλ’ εκείνος ο οποίος καθίσταται ΥΠΕΡ –Εκκλησία, τίθεται απλώς εκτός Εκκλησίας, δηλαδή γίνεται σχισματικός ή αιρετικός» (σ. 281).
Θ. Αντί επιλόγου
Όταν ξεκίνησε να γράφεται το παρόν, δεν υπήρχε καμιά πρόθεση ούτε τόση έκταση να λάβει ούτε να προβεί σε τοσαύτη χρήση του π. Επιφανίου. Απλά προέκυψε. Θα μπορούσαμε εν άκρα τολμηρότητι να το χαρακτηρίσουμε, επόμενοι τω εκείνου παραδείγματι, επιστολιμαία διατριβή (σ. 69), χωρίς φυσικά να συγγενεύει ουδ’ επ’ ελάχιστον τω περιεχομένω, τη ουσία και τη τελειότητι της μορφής εκείνης. Ας θεωρηθεί, ωστόσο, ένα είδος μνημοσύνου του ιερού αυτού ανδρός, ο οποίος και θανών μάς φωτίζει με τις θεόσοφες διδαχές του σε μέρες τόσο δυσχερείς εκκλησιολογικώς.
Εν κατακλείδι μια διευκρίνιση, η οποία ευκαίρως ακαίρως επαναλαμβάνεται εις επήκοον πάντων: ο γράφων ούτε συμφέροντα έχει ούτε προσωποληπτεί υπέρ του Πατριάρχου ή οιουδήποτε ετέρου. Εννοείται πως ούτε εμπάθεια έχει κατά τινος, ειδικά των αποτειχισθέντων κληρικών και λαϊκών. Όλοι μια Εκκλησία είμαστε, μια οικογένεια, αυτή του Χριστού (Α’ Κορ. 10:17). Κατά καιρούς άκουσα ποικίλες φαιδρότητες, ανοησίες και φαντασιώδη συκοφαντικά φληναφήματα (έμμισθος, οικουμενιστής κ.ά.), τα οποία και αντιπαρέρχομαι, ουχί πάντοτε βεβαίως με την απαιτούμενη ταπεινότητα και νηφαλιότητα.
Ο μακαριστός Επιφάνιος, ως ένας εκ των αρίστων ερμηνευτών της Ορθόδοξης Εκκλησιολογίας και Πατερικής Παράδοσης, δεν κάνει κάτι παραπάνω από το αυτονόητο για έναν χριστιανό: να διατυποί και να βιώνει τον νόμο της εν διακρίσει αγάπης. Όλα τα υπόλοιπα, αν δεν εκπίπτουν στον χώρο του δαιμονισμού, άνετα θα μπορούσαν να καταχωρηθούν σε εκείνον της εκκλησιολογικής υποχονδρίας. Αλλά και τούτο δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο παρά μια αρρωστημένη κατάσταση…
Κ.Ν.
23/8/2013 Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Το πρόβλημα είναι ότι μερίδα «πιστών » πολλές φορές από φανατισμό, έστω και από άγνοια κρίνουν κάτι χωρίς καν να το έχουν διαβάσει. Μόνο απ’ τον τίτλο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑμαρτία είναι να αναζητούν διάφοροι άνθρωποι θρησκευτική πελατεία για να καλύψουν προσωπικά τους κενά.
Είναι κρίμα και άδικο να επικρατεί ένας άκρατος προτεσταντισμός σε ανθρώπους που θέλουν να είναι Ορθόδοξοι.
Το έργο το έχουμε δει πολλές φορές….
Είναι πραγματικά λυπηρό….
Οι υπόλοιποι που έχουμε πάρει έστω και λίγο «μυρωδιά» του τι σημαίνει Ορθοδοξία και Ελευθερία πρέπει να ψάξουμε τρόπους θεραπείας και επικοινωνίας με αυτούς τους ανθρώπους . Η σύγκρουση δεν ωφελεί .
http://krufo-sxoleio.blogspot.gr/2013/08/blog-post_26.html
ΑπάντησηΔιαγραφή‘’Aποτειχισμένοι: Οι Κλητοί Και Εκλεκτοί Του Θεού!’’
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα ήθελα από την αρχή,δημοσίως, να εξομολογηθώ ένα θανάσιμό μου αμάρτημα: εδώ και αρκετό καιρό διαπιστώνω ότι όσο κι αν αγωνιστώ για να μην ενδώσω στο μοιραίο και ολέθριο πάθος του γραπτού σχολιασμού, όταν, μάλιστα, ο διαδικτυακός τόπος μάς προσφέρει και αφθονία αφορμών – τούτη τη φορά η περίπτωση των ‘’αποτειχισθέντων χριστιανών’’ – υποκύπτω με αθεράπευτη βουλιμία στο ίδιο πάθος ξανά και ξανά και νιώθω να βυθίζομαι στη δίνη μιας ατέρμονης εσωτερικής εξέγερσης, που σταματημό δεν έχει.
Και τότε με περισσή τόλμη αποφασίζεις να κάνεις για ακόμη μία φορά την υπέρβαση.
Nα διαπράξεις, δηλαδή, για νιοστή φορά το ‘’θανάσιμο αμάρτημα της επικοινωνίας’’ με αδιάλλακτους αποτειχισμένους ‘’Eκλεκτούς’’ και Πάνυ ‘’Καθαρούς’’ και να διαλεχτείς -έχοντας πάντα αγαθές προθέσεις και μόνο - με τρόπο ειλικρινή και τίμιο, με την ελπίδα ο λόγος σου κάπως να προβληματίσει και σε καμία περίπτωση, βέβαια, να φανατίσει και να προκαλέσει θανατηφόρες πληγές στο σώμα της Εκκλησίας μας, τη στιγμή που διαπιστώνεις – ευτυχώς όχι μονάχα εσύ - πως το εν λόγω εκκλησιαστικό πρόβλημα έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις και απειλεί να τινάξει, κυριολεκτικώς, την ενότητα των πιστών στον αέρα.
θα ξεκινήσω, ευθύς αμέσως, και θ΄ασχοληθώ με αυτό που με πονάει και με συγκλονίζει περισσότερο. Αισθάνομαι επιτακτική την ανάγκη να εκφέρω λόγο για το ΉΘΟΣ, την ΕΥΓΕΝΕΙΑ, την ΨΥΧΙΚΗ ΑΡΧΟΝΤΙΑ και την ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ , αρετές που στις σκοτεινές μέρες που ζούμε, έχουν λησμονηθεί παντελώς από τις ζωές των σημερινών ανθρώπων! Και άντε καλά, να αποδεχτούμε πως αυτές οι θλιβερές συμπεριφορές εκδηλώνονται από ανθρώπους χαμηλής πνευματικής στάθμης και ίσως ορισμένες φορές και περιθωριακούς, δηλαδή ανθρώπους του υποκόσμου. Έτσι, για να μην τους αδικήσεις, παραβλέπεις τις αστοχίες τους , επειδή γνωρίζεις πολύ καλά ότι το περιβάλλον μέσα στο οποίο έζησαν και αναπτύχθηκαν πάντα ήταν προβληματικό και ερεβώδες. Θρηνείς, βέβαια, για το κατάντημα αυτό, αλλά συγχρόνως αποσύρεσαι και εγκαταλείπεις κάθε προσπάθεια επικοινωνίας με τα πρόσωπα αυτά, αφήνοντας στον ίδιο τον Θεό να επέμβει και να ‘’μιλήσει’’ με το δικό του διακριτικό τρόπο.
Όταν,όμως, διαπιστώνεις ότι αυτές οι ακατανόμαστες πρακτικές και συμπεριφορές πραγματώνονται από ανθρώπους που κραδαίνουν το λάβαρο της ‘’Καθαρής Ορθοδοξίας’’ και του ‘’Πιστού Χριστιανού’’, τότε ξεκάθαρα, πλέον, με σεντόρεια φωνή πρέπει ν’ αρθρώσεις λόγο και να πεις τα αυτονόητα: ότι, δηλαδή, εδώ έχουμε να κάνουμε με σοβαρότατες διαστροφές του ευαγγελικού Λόγου και της Αγάπης του Θεανθρώπου Χριστού μας, για να μην το προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο και πούμε ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ανεξέλεγκτες ψυχοπαθολογικές διαταραχές και νευρωσικές φανερώσεις.
Ένα πολύ μικρό παραδειγματάκι για τη συνέχεια, ώστε να γίνω και πιο σαφής.
Το παρακάτω παράθεμα είναι αποκαλυπτικό των προθέσεων και της ψυχικής κατάστασης ενός γνωστού επικηρυγμένου και αποτειχισμένου μπλόγκερ:‘’ Αποτειχισι: Ο ανοητως νοων Νουσης καθ΄ υποτροπην, ανοηταινει ανοητως… ‘’
και λίγο παρακάτω ο ίδιος ΥΠΕΡΟΡΘΟΔΟΞΟΣ – ΚΑΘΑΡΟΣ και φυσικά αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούμε, ΦΙΛΟΚΑΛΙΚΟΣ και πάνυ ΠΙΣΤΟΣ άνδρας, συνεχίζει να μας εκπλήσσει με τον ‘’αποκαλυπτικό’’ του λόγο και συνάμα να μάς εξουθενώνει ψυχικά: ’’…Ο Νουσης επιχειρει να μας αποδειξει και παλιν οτι ειναι βλαξ, συνεχιζει τις βλακειες του και τολμα να ασχολειται με τους Αποτειχισμενους και ....με εμενα προσωπικα… Ρε Νουση, αντι να ασχοληθης με την κοπρο που Αυγειου του χωρου που φιλοξεναισαι και εχεις μπροστα σου και οζει καθημερινα βρωμιας και δυσωδιας, ασχολεισαι με εμας και παλι. Προσεξε γιατι ξερουμε να αντιδρουμε οπως σου αρεσει. Και θα ...αναστεναξης και παλι. Θελεις να το επιχειρησουμε; Εμεις δεν θα το μετανοιωσουμε, εσυ θα το μετανοιωσης....’’
...η συνέχεια των σκέψεων παρακάτω!
Διογένης(Ε.Μ.)
‘’Aποτειχισμένοι: Οι Κλητοί Και Εκλεκτοί Του Θεού!’’
ΑπάντησηΔιαγραφή...η συνέχεια των σκέψεων!
Ο λόγος του ανδρός, όπως κι εσείς οι καλοπροαίρετοι αναγνώστες αντιλαμβάνεστε, έχει τη δική του χαρακτηριστική σημειολογία (που είσαι Ουμπέρτο Έκο ν΄απολαύσεις γραφή για ειδική μελέτη!),αναμφίβολα, διαπνέεται από ένα ηθικό μεγαλείο, το οποίο συνοδεύεται από μία υπέρμετρη ψυχική αρχοντιά και φυσικά μία λεκτική ένταση που κορυφώνεται σταδιακά! Δηλαδή, με άλλα λόγια πιο απλά είναι ένας λόγος… έμπλεος ΑΓΑΠΗΣ!!!
Πολύ περισσότερο πιστεύω, για να συνεχίσω την πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυσή μου, ότι μάλλον ο ‘’λόγος’’ αυτός πρέπει στηρίζεται σ’ εκείνη την πατερική στάση του αββά Απολλώ που έλεγε για τους εν Χριστώ αδελφούς: ‘’…είδες τον αδελφό σου…είδες τον Θεό Σου…!’’Ε, αυτό ακριβώς κάνει και ο εν λόγω αδελφός • υποδέχεται τον ίδιο πολύπαθο θεολόγο στο ιστολόγιό του (καλά οι περισσότεροι δεν το χαρακτηρίζουν έτσι, εγώ, όμως, έχοντας ιδιαίτερη ευαισθησία με τις λέξεις, προσέχω ποιες χρησιμοποιώ! Και καλά κάνω, δηλαδή!) και πιο συγκεκριμένα το θεολογικό του άρθρο, που ως φαίνεται είναι μία κατάθεση ψυχής, με τον ανάλογο ‘’αγιοπνευματικό’’ τρόπο, αλλά, βέβαια, με λίγο διαφορετικό λεξιλόγιο…!
Όχι,… λάθος έκανα, λόγω του βεβιασμένου του λόγου μου…,ΥΒΡΕΟΛΟΓΙΟ,ήθελα να πω!
Είναι και αυτό φαίνεται ένα άλλο είδος επιχειρηματολογίας και ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ! Και μάλιστα πολύ πρωτότυπο!
Έτσι, ο λόγος του π. Αλέξανδρου Σμέμαν που μιλάει για τη ‘’ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ’’, πηγαίνει περίπατο! Οι αγιοπνευματικοί αγώνες και οι θεοπτικές εμπειρίες των Αγίων, των οποίων τη ζωή πρέπει να μιμηθούμε, για να δούμε έστω και ελάχιστη πνευματική προκοπή, μεταμορφώνονται σε Ιδέες που πρέπει να ‘’διακινηθούν’’ και να ‘’καταναλωθούν’’ ταχύτατα, ώστε να ικανοποιηθούν οι αρρωστημένες μας θρησκευτικές ψυχώσεις και φαντασιώσεις!
Οι Αλήθειες του Ευαγγελίου, όμως, δεν είναι φτηνιάρικα και ανέξοδα ιδεολογήματα, που μπορεί ο καθένας να χρησιμοποιεί για ‘’ιδιωτική θρησκευτική’’ χρήση και ψυχική εκτόνωση! Είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός, που μεταμορφώνει συνολικά την ύπαρξη και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων! Και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να γίνεται στην περίπτωση των ‘’αποτειχισμένων’’, ‘’Κλητών’’ και ‘’Εκλεκτών’’ ‘’ΥΠΕΡΟΡΘΟΔΟΞΩΝ΄΄ πιστών. Μοναδική και θλιβερή διαπίστωση η έλλειψη αυθεντικής χριστιανικής αγάπης! Αυτής που αλλοιώνει τον άνθρωπο και τον κάνει Θεό κατά χάριν!
Τώρα,η παράθεση πατερικών και βιβλικών κειμένων, για να στηρίξουμε συγκεκριμένες εκκλησιολογικές στάσεις μας, είναι ανευ σημασίας και πλείστες φορές επικίνδυνη (πάντα ανάλογα με τις προθέσεις των επιχειρηματολογούντων πιστών ), όταν απουσιάζει η Αγάπη και η αποδοχή - υποδοχή του άλλου αδελφού! Και για να μην χαρακτηριστώ και πάλι ως επαγγελματίας ‘’αγαπολόγος’’, θα αφήσω τον Άγιο Παύλο να μάς μιλήσει για την ΑΓΑΠΗ: ’’ Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. Και εάν έχω προφητείαν και ειδώ τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμί.
Και εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντα μου, και εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ωφελούμαι.
Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.’’
...η συνέχεια παρακάτω!
Από το Διογένη(Ε.Μ.)
‘’Aποτειχισμένοι: Οι Κλητοί Και Εκλεκτοί Του Θεού!’’
ΑπάντησηΔιαγραφή...η συνέχεια!
Ήθελα να γράψω κι άλλα για την περίπτωση των ‘’ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ’’,… αλλά δεν ξέρω πόσο θα ωφελήσουν στην όλη υπόθεση! Άλλωστε, ο κ. Νούσης τα ανέλυσε και τα παρουσίασε, εκτενώς, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και εύχομαι να μιλήσουν, έστω και ελάχιστα, οι θεολογικές και εκκλησιολογικές του τοποθετήσεις, στις ψυχές των καλοπροαίρετων ‘’αποτειχισθέντων’’ πιστών, ώστε να ανανήψουν (που δεν το νομίζω,… όμως το εύχομαι!) από την πλάνη τους, επειδή πρόκειται πράγματι περί κραυγαλέας εκκλησιολογικής και σωτηριολογικής αστοχίας!
Θα παρακαλούσα, μάλιστα, θερμά για το τέλος να αναστοχαστούμε όλοι μας με σύνεση και φρόνημα ταπεινό τις παρακάτω φράσεις του Αθάνατου αυτού θεολογικού μνημείου: ‘’Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον…’’.Δηλαδή, για να το μεταφέρουμε και στα δικά μας προβλήματα, ακόμη κι αν γνωρίζουμε όλη την πατερική γραμματεία, μαζί με τα ερμηνευτικά της υπομνήματα και όλους τους ιερούς κανόνες και ΕΙΔΙΚΑ ΤΟΝ ΙΕ’, που έχει καταστεί το ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΘΕΝΤΩΝ,και απουσιάζει η ΑΓΑΠΗ, ο Άγιος Παύλος θα μας υπενθυμίσει ότι μοιάζουμε με τον άψυχο χαλκό που βουΐζει ή μ’ ένα κύμβαλο που μάς ξεκουφαίνει με τους κρότους του!
Και συνεχίζει ο Άγιος, μήπως και βάλουμε επιτέλους μυαλό εμείς οι σημερινοί κούφιοι και αλαζόνες άνθρωποι, με τα παρακάτω συγκλονιστικά λόγια, που είναι στην κυριολεξία γροθιά στο στομάχι και έτσι μάς αποτελειώνει και αποκαλύπτει με τον τρόπο αυτό τη θλιβερή πνευματική μας γύμνια!!! ‘’… Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται,... η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.’’
Ναι, έτσι ακριβώς έχουν τα πράγματα, η πραγματική αγάπη είναι μακρόθυμη, ευεργετική και δεν ζηλεύει. Δεν κάνει σε καμία περίπτωση ασχήμιες, δεν ερεθίζεται και δεν σκέφτεται το κακό για τους άλλους,…και φυσικά όλα τα ανέχεται και όλα τα υπομένει, ακόμη και τα τολμηρά θεολογικά άρθρα που αποκαλύπτουν αλήθειες!
Τότε μόνο μπορούμε να μιλήσουμε για αυθεντική αγάπη!
Όταν, λοιπόν, όλα αυτά που καταγράφει ο Άγιος Παύλος στον Αθάνατο Ύμνο του, δεν λαμβάνουν χώρα στην καθημερινή ζωή των πιστών, τότε με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι δεν είμαστε ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ! Δηλαδή, ουσιαστικά παύουμε να υπάρχουμε και βιώνουμε, εμπράκτως, και σε καθημερινή βάση το απόλυτο ΥΠΑΡΞΙΑΚΟ ΜΗΔΕΝ!
Αγαπητοί μου φίλοι, και ο παραπάνω αφοπλιστικός λόγος δεν είναι δικός μου, κι αυτόν τον καταγράφει ο Άγιος Παύλος στις θεόπνευστες επιστολές του : ’’… και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ΟΥΔΕΝ ΕΙΜΙ!!!’’
Φοβερός ο λόγος του Αγίου και δεν αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο ερμηνευτικής παρέκκλισης! Το επόμενό μας βήμα θα πρέπει να είναι η συντριβή, η σιωπή και η μετάνοια!
Άλλος δρόμος δεν υπάρχει!
Από τον Διογένη/Ε.Μ
"Ευλογημένα τα στόματα τα διαμαρτυρόμενα κατά των αντορθοδόξων ενεργειών του Πατριάρχου και ευλογημέναι αι γραφίδες αι στηλιτεύουσαι τας εν τη Πίστει ακροβασίας αυτού. Αγών συνεχής και ακατάπαυστος κατά των ενεργειών του Πατριάρχου. ΝΑΙ"
ΑπάντησηΔιαγραφήπ. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, ΤΑ ΔΥΟ ΑΚΡΑ, σελ. 92 (επιστολή προς ζηλωτή μοναχό που φλέρταρε με τους παλαιοημερολογήτες).
Απορώ κ. Νούση πως σας διέφυγε αυτό το σημείο καθώς και το πρώτο μέρος του βιβλίου που μιλάει για την παναίρεση του Οικουμενισμού.
Το ότι βέβαια καταπιαστήκατε με τα γραφόμενα του π. Επιφανίου σας τιμά ιδιαίτερα, αλλά να είμαστε αντικειμενικοί και να μην παρουσιάζουμε μόνο αυτά που μας βολεύουν
αγαπητε χαρη,
ΑπάντησηΔιαγραφήεννοειται πως διαβασα και τα προηγουμενα. ειναι τοις πασι γνωστο οτι διαφωνουσε με τον Αθηναγορα. νομιζω οτι καπου το αναφερω στα κειμενα μου. αλλα το σημαντικο ειναι οτι, παρολο που διαφωνουσε, κηρυττε την ενοτητα. αυτο υπογραμμιζω. και αυτο ειναι το αντικειμενικο που πρεπει να δειτε, μαλλον να παραδεχθειτε και ας μη σας αρεσει
Κ.Ν.
Αφού λοιπόν θέλετε να τιμήσετε τον π. Επιφάνιο, ιδού πεδίο δόξης λαμπρό. Συντάξτε ένα κείμενο που θα ψέγει τα "άγια" κοράνια, τις δηλώσεις περί "θυμάτων του αρχεκάκου όφεως", περί "πολλών οδών σωτηρίας" κλπ. ΄
ΑπάντησηΔιαγραφήΆλλωστε, αν δεν υπήρχαν αυτά, δεν θα υπήρχαν ούτε αποτειχισμένοι, ούτε παλαιοημερολογήτες (αν συζητήσετε με αυτούς θα δείτε ότι το μόνο τους έρεισμα είναι ο οικουμενισμός και όχι πια το ημερολόγιο) και θα υπήρχε πραγματικά η πολυπόθητη ενότητα.
Κοιτάτε το δέντρο και χάνετε το δάσος κ. Κ.Ν.
Τα βάζετε με το αποτέλεσμα, ενώ ουσιαστικά υπερασπίζεσθε την αιτία.
@ Χαρη
ΑπάντησηΔιαγραφήνα ειστε σιγουρος οτι θα υπηρχαν, διοτι θα ευρισκαν αλλη αφορμη αποτειχισεως. θα υπηρχαν διοτι υπαρχει διαβολος.
Κ.Ν.
να σημειωσω εισετι πως ειμαι πληρης απογοητευσεως εκ της αφωνιας Σηματη και π. Ευθυμιου. κριμα...
ΑπάντησηΔιαγραφήΚ.Ν.
12 - 40
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο συντομώτερο δυνατόν να γραφεί μία ανάρτηση με θέμα,
"Περί της πλάνης να θεωρώ τον εαυτό μου Πατέρα της Εκκλησίας και να προκαλώ σε διάλογο Αποτειχισμένους, Σχισματικούς, Παλαιοημερολογίτες, και άλλους τινές" ...