Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013

Η «περπατησιά» του ομολογητή και η αίρεση της Αγάπης


Η Εκκλησία είναι μια κοινωνία προσώπων διαφορετικών μεταξύ τους, που το καθένα καταθέτει τα χαρίσματα του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του. Υπάρχουν αρκετά μέλη της Εκκλησίας, που φαντάζονται χαρίσματα και ρόλους για τους εαυτούς τους, πιστεύοντας πως η εκκλησιαστική κοινότητα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την παρουσία και την προσφορά τους. Η Εκκλησία αφήνει αυτά τα «ψεύτικα χαρίσματα» να ανθίσουν, να παρουσιαστούν και να κριθούν στο χρόνο, δίνοντας την δυνατότητα στους εκφραστές τους να συνειδητοποιήσουν τη ρηχότητα των απόψεων και των συμπεριφορών τους. Αυτή η στάση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, φανερώνει τη μεγάλη ελευθερία που δίνει στα μέλη της, να μπορούν ελεύθερα να εκφράσουν την γνώμη τους, χωρίς απαγορεύσεις και αποκλεισμούς, αλλά και την δυνατότητα τα λεγόμενά τους να αναμετρηθούν με το χρόνο και την αλήθεια. Έτσι, παραδείγματος χάριν, μπορεί να υπάρχει ένα μέλος της εκκλησίας που στα κείμενα του να χαρακτηρίζει ως αιρετικούς, τέσσερις Πατριάρχες, τρεις Αρχιεπισκόπους, έναν Πρωτοπρεσβύτερο και δύο Καθηγητές χωρίς δισταγμό, χωρίς αίσθημα ευθύνης, με μεγάλη άνεση ακόμα και όταν χαρακτηρίζει εκκλησιαστικούς ηγέτες, που δεν βρίσκονται στη ζωή και δεν μπορούν να υπερασπίσουν τον εαυτό τους. Αυτοί οι εκκλησιαστικοί «χαρισματούχοι» στη στράτα της θεολογικής ζωής, φαντάζονται περπατησιά ομολογητή και θέλουν να τους θυμούνται σαν τον Μάξιμο τον Ομολογητή ή σαν τον Κύριλλο Αλεξανδρείας. Τους φαντάζομαι κλεισμένους στα γραφεία τους με ένα σωρό βιβλία κανόνων, αποφάσεων Οικουμενικών Συνόδων και το «Πηδάλιο», από την μια και από την άλλη ομιλίες και κείμενα από όλους αυτούς που έχουν στοχεύσει με σκοπό να τους στείλουν στην πυρά και την δημόσια διαπόμπευση. Σε μια στοίβα χαρτιά να ψάχνουν λέξη-λέξη, φράση-φράση να βρουν την αίρεση ή να την κατασκευάσουν και να την παρουσιάσουν στη δημοσιότητα, ψηλώνοντας έτσι το μπόι της αυταρέσκειάς τους. Φαντάζομαι ένα τέτοιο μέλος της εκκλησίας μας, να πηγαίνει στο ναό που διακονεί και να διαφημίζει στους χειροκροτητές τη θεολογική του δεινότητα. Τον φαντάζομαι μπροστά από τον καθρέπτη του σπιτιού του να θαυμάζει την κορμοστασιά του και να εκφωνεί τα περισπούδαστα θεολογικά κείμενα του, σκεπτόμενος με καμάρι τον τίτλο, που θα του αποδώσει η σύγχρονη εκκλησιαστική ιστορία, τον τίτλο του νέου ομολογητή. 
Από την άλλη είναι η αγάπη και όλοι αυτοί οι αιρετικοί της αγάπης, που πονάνε όταν συμπολίτες τους αυτοκτονούν και δεν κυνηγούν τους κακοδόξους. 
Που πονάνε όταν οι άνεργοι γεμίζουν τα συσσίτια και δεν κυνηγούν αξιώματα, καθηγητικές έδρες και τίτλους. 
Που δακρύζουν τα μάτια τους όταν πληροφορούνται για ζωές που χάνονται από τις εκτρώσεις και δεν γεννούν ιδέες για να καταστρέψουν τους άλλους. 
Που πληγώνονται με τις πληγές της πόρνης, του ζητιάνου, του ναρκομανή, του αλλοδαπού και δεν δημιουργούν πληγές στο σώμα της Εκκλησίας. Έχεις δει νέε ομολογητή, ανθρώπους να ψάχνουν στους κάδους για ένα ξεροκόμματο, μάτια γεμάτα αγωνία από τον πόνο, έκφραση απελπισίας ένα βήμα πριν το κενό ή σε ενδιαφέρουν μόνο τα κλειστά γραφεία συναλλαγών και εξουσίας; 
Ανήκω σε εκείνους που υπάρχουν για την αγάπη και έναν τέτοιο θεό υπηρετούν, της αγάπης. Μια αγάπη που δεν γνωρίζει διαχωρισμούς. Μια αγάπη που γνωρίζει ότι ο πολιτισμός μου είναι ο διαφορετικός. Μια αγάπη που αναγνωρίζει ως μόνη βλασφημία κατά του Θεού, την προσβολή του προσώπου του άλλου, του αλλόπιστου, της πόρνης, του ζητιάνου, όλων. 
Ανήκω σε εκείνους που υπάρχουν για την αγάπη και είμαι νέε ομολογητή: Το χέρι δίπλα σου, που σηκώνει τα χέρια για προσευχή. Είμαι από την ίδια μήτρα που γέννησε και εσένα. Είμαι το πρεζόνι, που του είπαν πως μαστουρωμένος μπορεί να αντέξει. Είμαι ο μπεκρής, που πιστεύει πως το μπουκάλι είναι λήθη. Είμαι ο ζητιάνος, που παλεύει να κρατηθεί από το τίποτα που έχει για μαξιλάρι. Είμαι το μικρό παιδί, που μπλέκεται στα πόδια σου, ενώ τρέχεις να προλάβεις το μετρό. Είμαι η άδεια σου μέρα από αισθήσεις. Είμαι η νύχτα που ξερνά δηλητήριο. 
Είμαι το χαμένο σου χαμόγελο. 
Είμαι ο φόβος, για όσες στιγμές πόνεσες. Η οργή, για όσα όνειρα δολοφονήθηκαν από τα αφεντικά σου. Είμαι ο πόνος, που ήρθε να σε βρει την ώρα της μεγάλης σου βεβαιότητας. Είμαι η αμφιβολία, που τυραννάει την σκέψη σου. 
Δεν υπάρχουν όρια στην αγάπη... Δεν χάνεις ποτέ... Δεν υπάρχει τίποτα να χάσεις από όσα σου ανήκουν όταν αγαπάς. Αγάπα και δώσε μου... Όχι σαν έμπορος φτηνών και μικρών υποσχέσεων... Αλλά σαν ερημίτης που χαρίζει στο δέντρο την τελευταία του σταγόνα από νερό... Σαν πατέρας που δίνει το τελευταίο γάλα του παιδιού του στο παιδί του γείτονα που πεινάει.. Σαν πρόσφυγας που συγυρίζει το σπίτι του λίγο πριν του το πάρει ο κατακτητής... Σαν ασκητής που ανοίγει πληγές στο σώμα του για να φάνε τα κουνούπια.. Σαν τον άστεγο, που μοιράζεται μια μπαγιάτικη φέτα ψωμί με έναν σκύλο που αλυχτάει.. Όχι σαν σύννεφο περαστικό.. Μα σαν βροχή που ποτίζει το ξερό χώμα και γίνεται ένα με την ουσία του.. Όχι σαν φωτιά που απογυμνώνει τον αέρα. Μα σαν φλόγα δυνατή που ζεσταίνει ακόμα και στους λασπότοπους. 
Αγάπα, αδερφέ μου. Με το πάθος ενός ερωτευμένου. Με τον έρωτα ενός αγίου. Με την τόλμη μιας αίρεσης, που θέλει να διευρύνει τα όρια της αγάπης γιατί η αγάπη δεν έχει όρια. Και να ξέρεις πως όλοι όσοι υπηρετούν την αγάπη πιστεύουν πως ο Θεός έφτιαξε την αλήθεια με πολλές πόρτες για να δέχεται κάθε πιστό που τις χτυπάει. 
Κώστας Ζουρδός

20 σχόλια:

  1. Μπράβο,Κώστα! Δυστυχώς όμως οι άνθρωποι που περιγράφεις δεν ξέρουν καν τι σημαίνει αγάπη... Ας ευχόμαστε ο καλός Θεός να ελεήσει τόσο αυτούς όσο και μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Που τα βρήκες αυτά ρε μεγάλε;
    Μας δουλεύεις;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Ο Θεός έφτιαξε την αλήθεια με πολλες πόρτες για να δέχεται κάθε πιστό που τις χτυπάει."
    Κώστας Ζουρδός
    "Εγώ ειμί η θύρα, δι' εμού εάν τις εισέλθη, σωθήσεται"
    Ιησούς Χριστός
    Ποιός από τους δύο έχει δίκιο ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. 4,25
    Ο Αγιος Ιάκωβος επεξηγεί το λόγο του Χριστού. Δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ τους.
    Ο κ. Κώστας είναι σε καταφανή αντίθεση με το λόγο του Χριστού.
    Είναι πασιφανές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΟΙ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ΤΟ ΥΦΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ "ΖΩΗΣ"...ΟΙ ΣΕΣΩΣΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗ.....,ΗΡΘΕ Η ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ "ΣΩΤΗΡΑ " ,ΑΛΛΟΙ ΟΜΗΡΙΚΟΙ ΚΑΥΓΑΔΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΣΕΣΩΣΜΕΝΟΣ...,ΝΑ .. ΚΟΤΣΟΙ ...ΚΑΙ ΜΑΚΡΥΜΑΝΙΚΑ ΡΟΥΧΑ...ΜΑΖΙ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ Π.ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΑΛΛΟΙ ΚΑΥΓΑΔΕΣ....ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ...ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ !!!ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΩΝ ,ΚΥΡΙΩΣ ΚΑΝΤΙΩΤΙΚΩΝ,ΜΕ ΤΟ ΦΟΒΕΡΟ ΠΛΑΚΑΤ "ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΜΕ Π...ΤΗ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ",ΕΝΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΑΤΤΙΚΗΣ ΕΚΛΕΓΕΝΤΟΣ ΑΡΧ/ΠΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ ΒΑΒΑΝΑΤΣΟΥ ....ΣΕ ΕΝΑ ΜΗΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗΚΕ...
    ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΕΚΥΨΑΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ...ΣΕΣΩΣΜΕΝΟΙ ΟΙ ΤΟΥ "ΟΡΘΟΔ.ΤΥΠΟΥ " ΚΑΙ ΑΡΚΕΤΕΣ ΔΕΚΑΔΕΣ ΑΛΛΟΙ ,ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ .ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΑ ΤΟ ΔΙΔΥΚΤΥΟ ΠΟΥ Ο ΠΑΣΑ ΕΝΑΣ ΘΕΟΛΟΓΕΙ, ΚΑΝΟΝΟΛΟΓΕΙ,ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ..ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ,ΑΠΟΤΟΙΧΙΖΕΤΑΙ,ΑΦΟΡΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΜΗ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝΤΕΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ,
    ΚΥΡΙΕ ΜΗ Μ΄ΕΛΕΑΣ ....ΠΟΥ ΕΛΕΓΕ ΕΝΑ ΓΕΡΟΝΤΑΚΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ .
    ΠΑΝΤΩΣ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΘΑ ΖΗΣΕI ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΟΥΣ ..ΗΡΑΚΛΕΙΣ AYTOKΛΗΤΟΥΣ ΣΩΤΗΡΕΣ ΤΗΣ.
    ΙΑΝ.ΑΛΑΤΖ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ''ΑΓΑΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΜΕ...ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΜΕ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΟΥΜΕ!''

    Πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε με την παρακάτω θεμελιώδη υπαρκτική αρχή:
    μοναδικός σκοπός κάθε ανθρώπινης ύπαρξης είναι η βίωση και η προσφορά της αγάπης σε όλα τα δημιουργήματα του Θεού,δίχως διακρίσεις και τσιγγουνιές.
    Μία στάση διαφορετική θα μαρτυρούσε άρνηση από την πλευρά των ανθρώπων της ίδιας της ενσάρκωσης του Θεού Λόγου, που πραγματώθηκε στο πρόσωπο του θεανθρώπου Χριστού για έναν και μοναδικό λόγο:επειδή αγάπησε τόσο πολύ τον άνθρωπο, και ζητάει απεγνωσμένα να τον σώσει από τη φθορά και το θάνατο, ώστε να τον θεώσει!

    Αυτό,όμως, δυστυχώς οι σημερινοί χριστιανοί πολύ εύκολα το λησμονούν και επιδίδονται μανιωδώς σε κάθε είδους διχαστικές και σχισματικές ακροβασίες,που τις περισσότερες φορές οδηγούν στο πάγωμα και την εξάλειψη της αγάπης,αυτής της μοναδικής και λυτρωτικής δύναμης,που μονάχα αυτήν είναι ικανή να μάς βοηθήσει να ανακαλύψουμε την πραγματική μας φύση και αποστολή:την έξοδο δηλαδή και την απελευθέρωση από τα φρικτά δεσμά του θανάτου,που μόνο τα έργα της αγάπης είναι ικανά να θραύσουν.

    Οι σκέψεις του αρθρογράφου είναι πράγματι δροσερό αεράκι μέσα στο καμίνι της αδιαλλαξίας και της πνευματικής σκλήρυνσης, που βιώνουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα στον τόπο μας και κινδυνεύουμε να μας καταποντίσει!

    Μία μικρή μονάχα ένσταση σχετικά με τη διατύπωση και νοηματική ανάπτυξη της ακροτελεύτιας πρότασης που αναφέρει ''πως ο Θεός έφτιαξε την αλήθεια με πολλές πόρτες''! Μάλλον ο Θεός δεν ''κατασκευάζει αλήθειες'' και ''ιδέες'' και στη συνέχεια τις προσαρμόζει στον κάθε άνθρωπο, ανάλογα και με την κοινωνική περίσταση! Απλά, η μη προσαρμογή μας στο Λόγο του Θεού φανερώνει με πολύ αποκαλυπτικό τρόπο πως δεν ήρθε η κατάλληλη ώρα για να αποδεχτούμε την Αλήθεια αυτήν, που σώζει τον όλον άνθρωπο!
    Αφού δεχόμαστε και πιστεύουμε ότι ο Χριστός είναι ο ίδιος η Αλήθεια και το Φως, τότε η ανθρώπινη φύση είναι ανάγκη να καθαρθεί από την πληθώρα των παθών που την έχει διαφθείρει, ώστε να δεχθεί κάποια στιγμή την Αλήθεια και το Φως, όπως αυτά είναι ικανά να την οδηγήσουν στη θέωση και συνεπώς στη σωτηρία.

    Τελικά, όσο υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που ενδιαφέρονται και γράφουν για το άθλημα της
    ΑΓΑΠΗΣ, τότε ας μην χάνουμε τις ελπίδες μας!
    Σ' αυτόν τον τόπο κάτι γόνιμο θα προκύψει κάποια στιγμή, αφού υπάρχουν έντονες ευαισθησίες!

    Δεν μπορεί η ανθρωπιά και η ίδια η ύπαρξή μας να απειλείται από μια χούφτα ελεεινών και τρισάθλιων τεχνοκρατών, που σε κάθε τους βήμα αφήνουν μονάχα ίχνη θανάτου!

    Δεν μπορεί!...κάποτε επιτέλους θα ξημερώσει!!!

    Διογένης/Ε.Μ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. 9 , 38
    Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που λέει ο Αγιος Μάξιμος. Σε ποιό ακριβώς σημείο βρίσκεται ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ο ευρών τα εν λόγω "λεχθέντα" από τον Όσιο Μάξιμο τον Ομολογητή, αμειφθήσεται...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Μπορεί και να τον αδικώ τον κ.Ζουρδό,φίλε Πελεκάνε, δεν ξέρω και ίσως να θέλει να πει κάτι διαφορετικό από αυτό που δηλώνει η φραστική του διατύπωση!
    Και φυσικά ο Θεός αποκαλύπτεται στον καθένα προσωπικά, με τρόπο μοναδικό και ανεπανάληπτο! Όσοι είναι οι άνθρωποι πάνω στη γη, τόσοι και άλλοι τόσοι είναι και οι τρόποι που ο Χριστός φανερώνεται στην ψυχή του καθενός μας!
    Ακόμη και στις περιπτώσες που δεν υπάρχουν οι πνευματικές προϋποθέσεις!
    Η Σάρκωση του θεανθρώπου δεν γνωρίζει χωροχρονικούς περιορισμούς!

    Απλά, εμένα προσωπικά με ενοχλεί λιγάκι το ρήμα ''έφτιαξε'',επειδή παραπέμπει περισσότερο σε υλικές κατασκευές και λιγότερο σε εμπειρικές αλήθειες και μάλιστα υπερβατικές!

    Μπορεί πράγματι ο αρθρογράφος να εμπνέεται από τη θεολογία του Αγίου Μαξίμου και γι' αυτό να διατυπώνει μ' αυτόν τον τρόπο τις σκέψεις του!
    Εύχομαι να συμβαίνει κάτι τέτοιο και να μην τον αδικώ με τις σχολαστικές μου παρατηρήσεις!

    Όπως,όμως, και νάχουν τα πράγματα το ίδιο το κείμενο έχει την αξία του και η ακροτελεύτια πρόταση δεν το μειώνει σε καμιά περίπτωση!
    Αντίθετα,μάλιστα, δίνει σε όλους μας αφορμή για γνήσιο και τίμιο προβληματισμό.

    Διογένης/Ε.Μ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Πελεκανε, το τι νομιζεις σχετικα με την Πατερες, σε λιγο θα ειναι ανεκδοτο....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Βρε φιλαράκι νταξ, είσαι φιλοσοφε τύπος καταλάβαμε, αλλά όλα αυτά που είπες τι σχέση έχουν με τον χώρο της Ορθοδοξίας των Πατέρων και των Διδασκάλων;
    Τι νομίζεις ότι είναι η θεολογία; Ο καθένας κάνει τις αμπελοφιλοσοφίες του δόγματα και κήρυγμα της εκκλησίας;
    αν θες φιλοσοφία πραγματεύσου θέματα φιλοσοφικά και άσε την Θεολογία στην άκρη σε παρακαλώ.Αν είχε φωνή η Θεολογία θα σου έλεγε: Ασε ρε φιλαράκι μου ήσυχη, τι με πειράζεις; τι σχέση έχω εγώ με σένα;

    Οπότε φίλε(ξεχνάω και το όνομα σου βαριέμαι να τρέξω πάλι στην ιστοσελίδα) αστο καλύτερα.Δεν το'χεις.
    Φιλικά
    π.Αντ. Κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Το ότι ο Χριστός είπε μπροστά σε όλους τους άσπιλους και αμόλυντους Φαρισαίους (περί σεξ) για την πόρνη γυναίκα ότι συγχωρούνται οι αμαρτίες της ΓΙΑΤΙ αγάπησε πολύ δεν έχει σχέση με τη θεολογία; Με τι έχει;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Δημήτρης 5.17
    Αγάπησε πολύ τον Χριστό, εννοεί. Δεν το έχεις προσέξει καλά.
    Διάβασε πάλι την περικοπή και θα το καταλάβεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Δεν με νοιάζει τι εννοεί, με νοιάζει τι λέει και λέει αγάπησε πολύ (τίποτα παραπάνω απ αυτό)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. ''ΠΑΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ?''

    Αλήθεια, π. Αντ.Κ.,(24 Ιουνίου 2013 - 3:42 μ.μ.) με όλον το σεβασμό στο ιερατικό σας σχήμα, μπορείτε να απαντήσετε σε ένα ερώτημά μου επειγόντως βασανιστικό?
    Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, όπως είναι οι Καππαδόκες του 4ου αιώνα, τι σχέση είχαν αλήθεια με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία?

    Αυτό το ερώτημα, εάν έχετε διάθεση, φυσικά, να απαντήσετε, είναι μονάχα η αρχή, γιατί έπεται και συνέχεια!
    Γιατί όταν ξεκινάμε ένα διάλογο είναι χρήσιμο να τον ξεκινούμε με σύνεση και γνώση και όχι με κούφια πυροτεχνήματα!

    Διογένης/Ε.Μ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. 11.29
    Οι Δυτικοί στοχάζονται ("Στοχασμοί"), χρησιμοποιούν την Διάνοια, όχι τον Νου, που είναι ο Οφθαλμός της Ψυχής.
    Η δε καρδιά να εννοηθεί μάλλον ως συναίσθημα, δηλαδή κατάσταση κατώτερη, κατά τους Νηπτικούς και Ασκητικούς Πατέρες, από την Καρδία, που είναι η Εδρα των λογισμών, και εις την οποία πρέπει να κατέλθει ο Νους, για να ευρεθεί ο άνθρωπος σε κατάσταση Φωτισμού.
    Πάντως, καλά κάνεις και διαβάζεις Πασκάλ, διότι ο Μάξιμος είναι πολύ δύσκολος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή