"Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΚΑΘΕ ΤΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΑΓΓΙΖΕΙ"! (;)

MEMENTO MORI! 

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

 "Τὰ ἐγκαταλελειμμένα ἱερὰ θὰ κατωκηθοῦν ἀπὸ δαίμονας" 

(E. Jünger) 

Χῶρος θεϊκός: "Πρὸ τῆς διαμορφώσεώς του εἰς ἕνα ναὸν τοῦ βιβλίου (ὅπως τὰ Simit Sarayı!), μὲ ἀναπαυτικὸν Café, ἐχρησιμοποιεῖτο ὁ 800 ἐτῶν ναὸς τῶν Δομινικανῶν εἰς τὸ Maastricht (τὴν ὡραίαν αὐτὴν πόλιν ὅπου ἐγένετο ἡ γνωστὴ ‘’καὶ μὴ ἐξαιρετέα’’ συνθήκη τῆς ΕΕ), ὡς χῶρος ἀποθέσεως ποδηλάτων καὶ εὑρίσκετο εἰς μίαν ἀξιοθρήνητον κατάστασιν. Σήμερον μία δίπατος βατὴ βιβλιοθήκη φέρει τοὺς ἐπισκέπτας πλησιέστερον πρὸς τὰς γοτθικὰς νευρώσεις καὶ τὰς τοιχογραφίας τῆς ὀροφῆς. Ἐκεῖ ὅπου ἄλλοτε τὰ πάντα περιεστρέφοντο περὶ τὴν Βίβλον τῶν βιβλίων, ἠμπορεῖ τις ἐκ χιλιάδων τίτλων νὰ ἐπιλέξει τὴν ‘’ἐπιούσιόν’’ του ἀναγνωστικὴν τροφὴν (ἀκόμη καὶ διὰ τὰς διακοπάς)! Πρὸς τὸ ταμεῖον ὁδεύει τις πατῶν ἐπὶ ἐπιτυμβίων πλακῶν (ὅπως δυστυχῶς ἀκόμη καὶ εἰς τὸν αὐλόγυρον τῆς Ἱ. Μ. Βαλουκλῆ!). Ἄνωθεν τῆς τραπέζης πρὸς ‘’ἐξόρυξιν’’ τῶν ἰδιαιτέρων προσφορῶν βιβλίων τῆς "μάσας", ἐπαγρυπνεῖ μιὰ θολωθεῖσα (εὐτυχῶς) νωπογραφία μὲ τὸ πορτραῖτον Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτου. Μιὰ ἐντυπωσιακὴ μεταμόρφωσις."1 

Εἰς πιτσαρίαν πρώτης τάξεως, τὴν διάσημον "Ζίζζις", "ἐκαρναβαλοποιήθη" ἱστορικὸς ἀγγλικανικὸς ναὸς τοῦ Μπρίστολ, ὅπου ὀρχοῦνται σύγχρονοι νεράϊδαι θεϊκαὶ –ἐκπροσωποῦσες ἴσως, ὡς μὴ ὤφελε, τὸ Δωδεκάθεον!–, διότι ἐκρίθη ὅτι δὲν ἠμπορεῖ νὰ λειτουργεῖ ἄνευ ἐπαρκοῦς ἀριθμοῦ ἐκκλησιαζομένων.2 

Ταῦτα εἶναι δύο μόνον παραδείγματα τῆς ἀπὸ ἐτῶν (κατα)χρήσεως χριστιανικῶν ναῶν καὶ ἱ. μονῶν, οἱ ὁποῖοι ἐνίοτε δὲν ἔχουν ἱστορικὴν καὶ καλλιτεχνικὴν ἀξίαν εἰς τὴν Εὐρώπην3, Ἀμερικὴν –ἀκόμη ὄχι εὐτυχῶς καὶ εἰς τὴν γείτονα, ἡ ὁποία βεβαίως βαδίζει πρὸς τὰ ἐκεῖ!– καὶ ἀλλαχοῦ, μένουν κενοί, πωλοῦνται, ἐνοικιάζονται εἰς ἄλλα χριστιανικὰ δόγματα, μετατρέπονται παραλλασσόμενοι ἀρχιτεκτονικῶς καὶ ἄλλως εἰς ναοὺς σεκτῶν, τεμένη, βιβλιοθήκας, σχολεῖα, μουσεῖα, αἰθούσας συναυλιῶν, χώρους ἐκθέσεων, συνεδρίων καὶ ἄλλων πολιτισμικῶν ἐκδηλώσεων, γραφεῖα, γυμναστήρια, κατοικίας, βίλας, μπάρ, κλάμπ, μπιστρό, μπιραρίας, πιτσαρίας, καφεταρίας, νυκτερινὰ κέντρα διασκεδάσεως, ἑστιατόρια, καζίνα, νοσοκομεῖα, ἀποθήκας γεωργικῶν εἰδῶν, σανοῦ, ἀκόμη καὶ στάβλους, πολυβολεῖα, WC καὶ ἕτερα, τ.ἔ. προσοδοφόρα καταστήματα (business centers). 

Βεβαίως καὶ ναοὶ τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πολλάκις μετετράπησαν εἰς χριστιανικοὺς ὅπως ὁ Παρθενών, τὸ Ἐρέχθειον, τὸ Θησεῖον κ.ἄ.4 Καὶ εἶναι ἐπίσης γνωστόν, ὅτι συχνάκις μεταγενέστεροι πολιτισμοὶ ἐχρησιμοποίησαν ποικιλοτρόπως μνημεῖα τῶν προγενεστέρων, καὶ τὰ διέσωσαν, ἐὰν δὲν τὰ κατέστρεψαν ἢ ἐβεβήλωσαν. 

Ὅλα δὲ αὐτὰ ὀφείλονται εἰς διάφορα αἴτια, ὅπως τὸ τεράστιον κόστος συντηρήσεως τῶν ναῶν, εἰς τὸ ὁποῖον δὲν ἠμποροῦν νὰ ἀνταποκριθοῦν αἱ ἐκκλησίαι λόγῳ τῆς συρρικνώσεως τοῦ ἀριθμοῦ τῶν πιστῶν καὶ τῆς ἐκ τούτου γλισχρότητος τῶν προσφορῶν, εἰς τὴν παγκόσμιον οἰκονομικὴν κρίσιν, ἀλλὰ κυρίως εἰς τὸν ἀποχριστιανισμὸν τῆς Γηραιᾶς Ἠπείρου καὶ ὄχι μόνον. 

Τούτων οὕτως ἐχόντων ἐρωτᾶ τις: Ποῖος ἠμπορεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὴν ἱστορίαν του; Τὰ ἔξοχα μνημεῖα τῆς θρησκευτικῆς τέχνης τῆς Δύσεως, τὰ ὄμματα, τὰς χεῖρας τὰ ὁποῖα τὰ ἐξετέλεσαν, καὶ τὴν φαιὰν οὐσίαν ποὺ κατηνάλωσαν διάσημοι δημιουργοί; 

Καὶ τί λέγουν αἱ σοφαὶ γεροντο-κεφαλαὶ τῆς Ἑσπερίας μὲ τὰ ποικίλα "ὑδραυλικὰ" καὶ ἐγκεφαλικὰ ἐπεισόδια ἐν προκειμένῳ; ἐφ’ ὅσον ἀλλαχοῦ ὀργιάζουν τὰ μνημεῖα ἑτέρων θρησκειῶν; 

Ἕνεκα τούτου οἱ ἡγήτορες τῶν Ἐκκλησιῶν καὶ ὄχι μόνον, πρέπει νὰ μοχθήσουν διὰ νὰ ἀποδείξουν τὸ μὴ ὀρθὸν τῆς ρήσεως τοῦ J. W. Goethe, ὅτι "Ἡ Ἐκκλησία ἀποδυναμώνει κάθε τί τὸ ὁποῖον ἀγγίζει"!

 _______________________________ 

1- –, Göttliches Ambiente, Publik-Forum ἀρ. 17 (2012) 2. 

2- Μ. Ἀνδρούτσου, Μετατρέπουν ἐκκλησίες σὲ… πιτσαρίες καὶ τζαμιὰ, Ἀπογευματινὴ 7. 2. (2007). 3- S. Cantacuzino, Ecclesiastical Building. Meeting house Temple Church Priory Monastery, Re/Architecture, old Buildings/new Uses. Θ. Μπίλη, Διατήρηση καὶ χρήση χώρων λατρείας στὴν Εὐρώπη, themisbilis@yahoo.gr. 

4- –, Χριστιανικὴ χρήση ἀρχαίων μνημείων, Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι 7-12 (2010) 331, 330.