M. Πρωτοπρεσβυτέρου ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΣΕΤΣΗ: ΤΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΜΕΝΟΣ

Το κατά του Φαναρίου μένος

 Του Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση

Βλέποντας κανείς τα πηγαία αισθήματα τιμής, αγάπης και σεβασμού με τα οποία υποδέχονται κατά καιρούς τον Πατριάρχη του Γένους Ιεράρχες, κλήρος  και λαός της Ελλάδος,  όχι μόνο στις λεγόμενες Νέες Χώρες, (που τελούν υπό την πνευματική του δικαιοδοσία), αλλά και σε ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια, δεν μπορεί παρά να μελαγχολεί και να προβληματίζεται οσάκις γίνεται μάρτυς της δόλιας και συστηματικής υπονόμευσης του κύρους τού Πατριάρχου και αυτής της υπόστασης του Οικουμενικού Θρόνου, εκ μέρους ολίγιστων μεν, αλλά λαλίστατων Αρχιερέων, παροπλισμένων πανεπιστημιακών, μεντόρων συλλόγων και οργανώσεων, πάσης φύσεως ανισόρροπων και λιποβαρών τον νουν «μπλογκο-μανιακών», όπως και μερικών καιροσκόπων δημοσιογράφων, για τους οποίους η κατά του Φαναρίου κριτική και το «εκκλησιαστικό κουτσομπολιό» γενικά, κατέστησαν πλέον βιοποριστικό επάγγελμα!  

Οι κατά του Πατριάρχου Βαρθολομαίου μύδροι συναποτελούν ένα ευρύτατο φάσμα κατηγοριών.  Έχει, λέγουν, την τάση να γίνει «Πάπας της Ανατολής», ενώ είναι απλώς πρώτος μεταξύ ίσων και τίποτε άλλο˙ θεωρεί εαυτόν «αλάθητον»˙ επεμβαίνει στα εσωτερικά άλλων εθνικών Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών˙ με τα οικουμενιστικά του «ανοίγματα» και τους διαθρησκειακούς διαλόγους που ενθαρρύνει, προδίδει την Ορθοδοξία˙ και τέλος, κακώς συνεχίζει να θεωρεί ότι οι Νέες Χώρες τού ανήκουν, ενώ αυτές δέον να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, μιας και ως Τούρκος πολίτης κατοικοεδρεύων σε ξένη Επικράτεια, δεν μπορεί να διεκδικεί διαποίμανση ποιμνίου το οποίο ζει στην Ελλάδα. Στις ως άνω αιτιάσεις, προσετέθη πρόσφατα και η μομφή ενός Αρχιερέως (που έγινε «καραμέλα» στο στόμα πολλών Φαναριομάχων), ότι ο Πατριάρχης, ευρισκόμενος προ τινος στις ΗΠΑ, κακώς δώρισε ένα Κοράνιο σ΄ενα διαπρεπή μουσουλμάνο τουρκικής καταγωγής. [Σχετικά με το τελευταίο τούτο σημείο, ας μου επιτραπεί να σημειώσω παρενθετικά ότι αν ο Σεβασμιώτατος αδυνατεί να κατανοήσει τη σημασία της Πατριαρχικής αυτής χειρονομίας, δεν χάθηκε ο κόσμος! Θα παρατηρούσα όμως ότι  κάλλιον εστί το δωρίζειν, δι΄ευνοήτους λόγους, σε κάποιο μουσουλμάνο παράγοντα ένα Κοράνιο, έστω αποκλώντας το «ιερό», (διότι για τον παραλήπτη του ήταν όντως ιερό), παρά το επιβραβεύειν με χρυσό Σταυρό τον «πατριωτισμό» τού  σήμερα επί γενοκτονία και εθνοκαθάρσει δικαζόμενου στην Χάγη, «Ορθόδοξου» (;) το δόγμα, Βοσνο-Σέρβου ηγέτη Ράντοβαν Κάρατζιτς].  

Με αφορμή τις ανωτέρω αιτιάσεις, κυρίως δε εκείνες που αναφέρονται στη θέση και τον ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Ορθόδοξο στερέωμα, να μου επιτραπεί να κάμω  τα επόμενα σχόλια.

Αποτελεί εκκλησιολογική αίρεση, ο χαρακτηρισμός μιας τοπικής Εκκλησίας ως «εθνικής», και η ταύτισή της με ένα οποιοδήποτε «εθνικό κράτος». Η Εκκλησία του Χριστού έχει υπερεθνικό και υπερφυλετικό χαρακτήρα. Οι «Εθνικές Εκκλησίες» του Βαλκανικού χώρου που, δυστυχώς, συνετέλεσαν στον κατακερματισμό του αδιαιρέτου σώματος της Ορθοδοξίας στο γεωγραφικό αυτό διαμέρισμα της Ευρώπης, είναι κατασκευάσματα του 19^ου αιώνος,  με υποβολέα και πρωτομάστορα την Βαυαροκρατούμενη, τότε, Ελλάδα!

Το Αυτοκέφαλο μιας Εκκλησίας δεν κατακτάται «επαναστατικώ δικαίω», καθώς πιστεύουν και αποφαίνονται σήμερα ουκ ολίγοι Ελλαδικοί εκκλησιαστικοί τε και πολιτικοί παράγοντες, αλλά και ανιστόρητοι  σχολιαστές. Αν ίσχυε ο ισχυρισμός αυτός, δεν θα βρισκόταν σήμερα εκτός «Πανορθοδόξου νυμφώνος» η Τιτοϊκής εμπνεύσεως, δήθεν «Αυτοκέφαλη Εκκλησία» των Σκοπίων! Το Αυτοκέφαλο παρέχεται. Από Οικουμενική Σύνοδο, και σε περίπτωση δυσκολίας συγκλήσεώς της, από την Πρωτόθρονη Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως. Και τούτο «άχρι καιρού», μέχρι την επικύρωσή του από μια Οικουμενική Σύνοδο. 

Η αρχή «μια Επικράτεια, μια Εκκλησία», αν και ίσχυσε σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως κατά τους τελευταίους δύο αιώνες, δεν αποτελεί απαραβίαστο «δόγμα». Να μη λησμονείται ότι οι Απόστολοι δεν ίδρυσαν Εκκλησίες Επικρατειών, αλλά πόλεων, (όπως λ.χ. Κωνσταντινουπόλεως, Ρώμης, Εφέσου, Αντιοχείας, Αλεξανδρείας, Κορίνθου, Φιλίππων, Αθηνών, Πατρών), αλλά και ότι στην Επικράτεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας συνυπήρχαν πέντε Αυτοκέφαλες Ἐκκλησίες. Τα γνωστά Πρεσβυγενή Πατριαρχεία και η Εκκλησία Κύπρου. Πράγμα το οποίο διατηρήθηκε και καθ΄όλη την διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική, παρά τις αντιξοότητες της εποχής. Και να μη μας διαφεύγει το γεγονός ότι και σήμερα ακόμη, ένα μέρος της Νοτιοανατολικής Τουρκίας δικαιοδοσιακά ανήκει στο Πατριαρχείο Αντιοχείας και όχι στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Αν ίσχυε η προαναφερθείσα αρχή, τότε θα είχαν καταργηθεί, εδώ και αιώνες, οι Εκκλησίες  Ἀλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και Κύπρου, και θα παρέμενε στο Ορθόδοξο προσκήνιο μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Εκκλησία δηλαδή που έδρευε στην Κωνσταντινούπολη, την Πρωτεύουσα των δύο πανίσχυρων Αυτοκρατοριών. Αν όντως η Εκκλησία ταυτίζεται με μια συγκεκριμένη Ἐπικράτεια, τότε με την λογική αυτή, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων πρέπει σήμερα να μείνει εγκλωβισμένο στην Ανατολική  Ιερουσαλήμ και στα Παλαιστινιακά Εδάφη, εγκαταλείποντας το ποίμνιο και την δικαιοδοσία του στην Ιορδανία και το Ισραήλ! Και ένα ερώτημα (δεν ειναι δικό μου, αλλά του Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου Ανδρέα): Αν την δεκαετία του ’50 εύρισκε αίσιο τέλος η προσπάθεια ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα, θα είχε μήπως καταργηθεί το ιστορικό, και από Οικουμενική Σύνοδο κατοχυρωμένο, Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας Κύπρου;

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, μπορεί κατά τον ρουν της ιστορίας να έχασε ή να παρεχώρησε εδάφη, δεν στερήθηκε όμως την Οικουμενικότητά του. Ούτε δε είναι εγκλωβισμένο στην «εναπομείνασα νησίδα του» κάπου στον Κεράτειο, όπως πολλοί νομίζουν. Η αντίληψη αυτή θυμίζει την γνωστή επιχειρηματολογία του ομόδοξου Βορρά,  που εδώ και πολύ καιρό προσπαθεί να επιβάλει μια «Νέα Τάξη Ορθοδόξων Πραγμάτων». Δεν απέχει όμως πολύ και από την θέση της Άγκυρας, που επίμονα αρνείται την Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου, και θέλει τον Πατριάρχη να είναι απλώς ο «Πρωτόπαπας» (ο Μπάσπαπάζ) της «Εκκλησίας του Φαναρίου»!

Το Φανάρι, έχει παγκόσμια ακτινοβολία. Μας αρέσει ή όχι!  Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ούτε «αλάθητος Πάπας της Ανατολής» είναι, καθώς τον αποκαλούν ένιοι Ρώσσοι και Έλληνες Ιεράρχες, ούτε δε και ενεργεί ως «χωροφύλακας της Ορθοδοξίας» όπως  τον χαρακτηρίζει συχνά πολιός Ιεράρχης Πελοποννησιακής Επαρχίας, λησμονώντας προφανώς ότι από τον πέμπτο ήδη αιώνα ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι όχι μόνο ο «επιτηρητής» των εξελίξεων σε άλλους Θρόνους, βάσει  Ιερών Κανόνων Οικουμενικών Συνόδων, αλλά και ο εγγυητής της Ορθοδόξου ενότητος. Μας το υπενθυμίζει ο κατ΄εξοχήν σχολιαστής των Ιερών Κανόνων Ματθαίος Βλάσταρης: «Τω Κωνσταντινουπόλεως Προέδρω, έξεστι και τας εν άλλοις θρόνοις γινομένας αμφισβητήσεις επιτηρείν και διορθούσθαι και πέρας επιτιθέναι ταις κρίσεσι» (βλ. Ράλλη-Ποτλή, τόμος στ΄, σελ. 429).

Είναι γνωστό ότι εξ αιτίας επιπολαιοτήτων και λανθασμένων χειρισμών κρετίνων πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων των Αθηνών, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχασε το ’22 την Ανατολική Θράκη, την Ιωνία, τον Πόντο και την ανθούσα Ανατολική του ενδοχώρα. Όλες αυτές τις  «χαμένες πατρίδες», τις οποίες δεν παύει να θρηνεί μέχρι σήμερα σύμπας ο Ελληνικός λαός. Ας το αφήσουμε τουλάχιστον να έχει κάποια πρόσβαση στην Δυτική του ενδοχώρα βάσει της Πράξεως του 1928. Από το ισχύον καθεστώς της δεν κινδυνεύει ούτε το Αυτοκέφαλο της Ελλαδικής Εκκλησίας, ούτε η εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας, όπως λέγεται και γράφεται ευκαίρως, ακαίρως. Τουναντίον, εξυπηρετούνται γενικώτερα συμφέροντα του Γένους. Και ο νοών νοείτω.