"Το αλάθητο δεν το έχει ένας, δύο ή περισσότεροι άγιοι, αλλά η Εκκλησία εν συνόλω"

Madonna Litta, Leonardo da Vinci 1490

Προς Tελεβάντον και τους συν αυτώ  εκπεσόντας διευκρινιστικός επανακλητικός εις την ορθόδοξον λογικότητα

(και καταληκτικός)

Του Κώστα Νούση

Σεβόμενος την επιθυμία του φιλόξενου ιστολόγου Παναγιώτη να τερματίσει εδώ ο διάλογος που άρχισε για το θέμα της τεκνογονίας, θα ήθελα να προβώ σε μια τελική επ’ αυτού διευκρίνιση και να μην επανέλθω, εκτός φυσικά και αν συντρέξει πολύ σοβαρός λόγος που θα καθιστούσε ένοχη και ανεπίτρεπτη τη σιωπή. Άλλωστε, και εγώ είμαι του αυτού πνεύματος, διότι με τύπους Τελεβάντου (ουκ ολίγους δυστυχώς), ‘αγίους, παραδοσιακούς και ομολογιακούς’, ο διάλογος φύσει μετατίθεται στον χώρο της μωρίας και της φαιδρότητας (Β΄ Τιμ. 2:23-25). Και αυτό δεν το λέω υποτιμητικά, αλλά λόγω απλής ιστορικής διακρίβωσης του προτέρου ‘ανέντιμου τρόπου’ των προαναφερθέντων ‘στύλων της ορθοδοξίας’.

Η βάση του διαλόγου πρέπει να είναι πάντοτε η έντιμη αναζήτηση της αλήθειας και η ανταλλαγή ιδεών μόνο προς τούτο. Αν λείπει αυτή η προϋποθετική διάθεση, δεν υφίσταται κανένας λόγος συνέχισης των προκυπτόντων παράλληλων μονολόγων. Έρχομαι με πολλή συντομία στο θέμα: ο ‘εκπεσών’ εδώ και καιρό αδελφός παρά την ισχυρότατη τεκμηρίωση των θέσεών μου μέσω κορυφαίων εκφραστών του χριστιανισμού (Παύλος και ιερός Χρυσόστομος συν τη αγιογραφική εν προκειμένω συνηγορία) προβαίνει με πεπλανημένη και αρρωστημένη εμμονή σε μια ανερμάτιστη εξύβρισή μου σαν γιανναρικό και νεορθόδοξο, συγκαταλέγοντας συνειρμικά στα κενά και καινά του αυτά θεολογικά κατηγορήματα (μάλλον παραληρήματα) και τους αγίους που προανέφερα. Το ίδιο foul  δεν απέφυγαν άπαντες οι ανώνυμοι ‘παραδοσιακοί’ (κατά την τελεβάντεια κατηγοριοποίηση) σχολιαστές μου, δηλωτικό της περισσεύουσας στον οικείο χώρο κακοπροαίρετης πολυεδρικής χωριατοσύνης.

 Το εξαρχής και συνεχώς αναπαραγόμενο δομικό σφάλμα στους ανεγκέφαλους τούτους και προπετείς νόες  – εξαιρώ τους εξ αγνοίας καλοδιάθετους επικριτές μου, θύματα πολύχρονης κακέκτυπης κατηχητικής προβολής της ορθόδοξης πίστης – είναι εν προκειμένω η σύνδεση της τεκνογονίας (ως πρωταρχικού, μοναδικού και υποχρεωτικού σκοπού του γάμου) με την αποφυγή της. Φυσικότατα και η αποφυγή της τεκνογονίας υπό τις εκάστοτε κατά εξατομικευμένη περίπτωση προϋποθέσεις μπορεί να αποβεί εφάμαρτη. Από κει και πέρα η άκαιρη και άκυρη απαγόρευση της σωματικής επαφής και η επιβολή της παρθενίας μέσα στον γάμο με κανονικές προσχηματικές αλχημείες εξίσου καθίσταται κολάσιμη πράξη. Ο αρνητικός, εξάλλου, όρος αποφυγή δεν είναι θεμιτό να συνάπτεται με την ελεύθερη σαρκική επαφή των συζύγων, οι οποίοι δε συνέρχονται αποκλειστικώς προς παιδοποιίαν.

Με ξενίζει έως εξοργίζει η παράκαμψη του consensus patrum που επιχείρησα να δείξω επί της ανακυψάσης προβληματικής μέσα από τόσους εγνωσμένου κύρους και αγιότητας άνδρες. Τελικά, οι κύριοι της ‘παραδοσιακής’ πλάνης είναι κατ’ επιλογήν ορθόδοξοι και αρπάζονται από αγίους – έστω και έναν[1] – που τους βολεύουν στις ιδεοληψίες τους, εννοείται πάντοτε με τις κατάλληλες κατά το δοκούν τους ερμηνευτικές επεμβάσεις στα έργα και τα λόγια εκείνων. Καθίστανται έτσι θεομάχοι με ψυχοπαθολογικές (έως δαιμονιώδεις) αντιδράσεις, κάτι που δυστυχώς δεν μπορούν να κρύψουν.

Εννοείται πως το αλάθητο δεν το έχει ένας, δυο ή και περισσότεροι άγιοι, αλλά η Εκκλησία εν συνόλω. Εμείς αφουγκραζόμαστε απλά με ευλαβικό πλεονασμό τους μεγάλους μας αγίους και κρίνουμε στη συνέχεια. Δεν απορρίπτω, αγαπητέ Κύπριε θεολόγε, τον άγιο Νικόδημο ούτε μειώνω την αγιότητά του βλέποντας μια ‘ολιγότερον ορθή’ ερμηνεία του. Προς τούτοις – και μπορεί εδώ να κάνω λάθος – δε θεωρώ, φίλτατε, τον άγιο Νικόδημο  τον μεγαλύτερο πατέρα των τελευταίων αιώνων, που και συ το λες χωρίς να ξέρεις τι εννοείς, αλλά κυρίως για να τον χρησιμοποιήσεις σαν σημαία κατά των ‘νεορθοδόξων’. Τώρα, πόσο συμφωνεί σε αυτό ο ίδιος ο άγιος, θα μου επιτρέψεις να έχω πολλές ενστάσεις. Το διευκρινίζω, πάντως, για να αποφευχθούν τυχόν παρεξηγήσεις, πως ο άγιος Νικόδημος θα παραμένει στη δική μου συνείδηση πάντοτε (και είναι) ένας μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας.

Θα κλείσω με ό, τι χειρότερο και πλέον απαράδεκτο μπορεί να σου τύχει σε έναν διάλογο. Την εξ ελλειμματικότητας ή εσκεμμένη διαστροφή των λόγων και των επιχειρημάτων σου και την εξ αυτών προερχόμενη εκούσια ή ακούσια κατασυκοφάντηση που προκύπτει στο πρόσωπό σου. Διάβασα, λοιπόν, στην απάντηση[2] του πολυτρόπως εκπεσόντος ότι τον κατηγορώ για θεομαχία κατά του Ιωσήφ του Ησυχαστή. Ευλογημένε, αφού «δεν το ’χεις», γιατί επιμένεις και ρεζιλεύεσαι;  Και ένας γυμνασιόπαις αν διαβάσει το κείμενο, θα δει πως μιλάω για τη θεομαχία σου προς τη λίαν πιθανή αγιότητα του Ιωσήφ του Βατοπαιδινού. Αμέσως πιο κάτω με διαστρέφεις ολοσχερώς γράφοντας επί λέξει: «ποιος σας είπε κ. Νούση ότι ο Ιωσήφ ο Ησυχαστής ήταν κατά της πολυτεκνίας και υπέρ της αποφυγής της τεκνογονίας»; Είσαι καλά, άνθρωπέ μου; Από πού το συνήγαγες αυτό; Πού, πότε και πώς το είπα ή το υπονόησα; Τι να περιμένεις, όμως, από κάποιον που φάσκει και αντιφάσκει σε λίγες αράδες μέσα, λέγοντας πως όλοι ανεξαιρέτως οι έκγονοι του Ιωσήφ του Ησυχαστού ακολουθούν μια συγκεκριμένη γραμμή επί του θέματος και ευθύς αμέσως μάς εξαιρεί τον Bατοπαιδινό γέροντα, έναν δηλαδή εκ των πλέον γνησίων και στενών μαθητών του πρώτου; Ο ελλιπής σεβασμός στη χρήση της ελληνικής εδώ μας αποκαλύπτει και την προβληματική του παρουσία στο επίπεδο της οφειλόμενης αδελφικής εν Χριστώ  - ή απλά διαλεκτικής - εκτίμησης στο πρόσωπο του συνομιλητή. Επιπλέον, δεν κατανοώ το μένος σου κατά του προσφάτως αποβιώσαντος αγιορείτη. Σκέψου - και το λέω μετά λύπης - μήπως πέρασες στον χώρο του δαιμονικού.

Η πρόθεσή μου δε συμβάδισε, δυστυχώς, και πάλι με το αποτέλεσμα της μακρηγορίας μου και γι’ αυτό ζητώ εκ νέου συγγνώμη από τον φιλοξενούντα συνάδελφο. Ο επαρχιωτισμός και η κακία, η εμπάθεια και η ημιμάθεια, προπαντός, όμως, η σαθρή πνευματική ζωή οδηγούν σε ψυχοπαθολογικές αντιδράσεις, όπως τις συναντήσαμε και στα εν λόγω σχόλια και άρθρα, οι οποίες άνετα παίρνουν θέση στο νέο περιοδικό ‘Ψυχής Δρόμοι’ του π. Βασιλείου Θερμού. Ας αναλογιζόμαστε, όμως, κατά καιρούς όλοι, ‘παραδοσιακοί και μοντερνιστές νεορθόδοξοι’, πόσο τα κίνητρα και τα έργα μας συνάδουν προς το θέλημα του Θεού και την οφειλόμενη ως μέλη της Εκκλησίας εν ημίν βίωση και προς τα έξω εκπομπή του νόμου της αγάπης.

Κ.Ν.

12/8/2012

Λάρισα

---

[1] Οι ‘αντι-νεορθόδοξοι’ τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη και οι σύγχρονοι ‘αντι-οικουμενιστές’ τον άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς.

[2] http://panayiotistelevantos.blogspot.gr/2012/08/blog-post_12.html