Σε προηγούμενη ανάρτηση για την πρόσφατη συναυλία της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας στην Αγία Πετρούπολη, σημείωσα το αυξανόμενο ενδιαφέρον των ρώσων - μουσικολόγων και πιστών - για την μονοφωνική εκκλησιαστική μουσική, η οποία υπήρχε παλαιότερα στη Ρωσία. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Καθημερινή και στον Σπύρο Γιανναρά, ο μουσικολογιώτατος - εκτός των άλλων - Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων αναφέρεται αναλυτικότερα στο θέμα αυτό.
Στην ερώτηση του Σπ. Γιανναρά για το αν εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα στη Ρωσία ισχυρό ρεύμα για την επιστροφή στη ρωσική μη δυτικότροπη εκκλησιαστική μουσική του 16ου και του 17ου αιώνα, απαντάει ως εξής:
Τελευταία στη Ρωσία έχει σημειωθεί άνοδος του ενδιαφέροντος για την παλαιά ρωσική εκκλησιαστική παράδοση. Αυτό αφορά τόσο τη ναοδομία, όσο και την αγιογραφία και την εκκλησιαστική ψαλμωδία. Ορισμένα μοναστήρια και ενοριακοί ναοί έχουν εγκαταλείψει την πολυφωνική ψαλμωδία (όπου κάθε φωνή ακολουθεί τη δική της μουσική παρτίδα), και την οποία υιοθετήσαμε από τη Δύση τον 18-19 αι., για να επανέλθουν στο παραδοσιακό για τη Ρωσία λεγόμενο μονοφωνικό μέλος «ζνάμεννογιε». Οπως η Βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική, το μονοφωνικό μέλος «ζνάμεννογιε» συμβάλλει και διδάσκει την προσευχή, διότι το μέλος «ζνάμεννογιε» βασίζεται στην εμπειρία της προσευχής. Ενώ η μουσική γλώσσα των πολυφωνικών έργων έχει κοσμικό χαρακτήρα και στην περίπτωση, όταν αυτά προορίζονται για την εκκλησιαστική χρήση.
Αυτό που είπε ο Γιανναράς για την πενταρχία ως πέντε πόλεις που, λέει, εκπροσωπούσαν πέντε θεολογικά ρεύματα ή σχολές ήταν πολύ άστοχο, και πολύ καλά του απήντησε ο Σεβ. Ιλαρίων. Οι Ρώσοι έχουν κύρος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο πλέον ευτυχές είναι πως στη συνέντευξη αυτή ο Ιλαρίων αποτάσσεται τη θεωρία περί Τρίτης Ρώμης και δη κατά λέξη "όπως και η θεωρία της «Τρίτης Ρώμης», που κάποτε είχε ευρεία διάδοση στη Ρωσία, σήμερα δεν έχει για μας καμία σημασία". Τα περί Πενταρχίας ισχύουν ούτως ή άλλως ως υπό της φωνής της Εκκλησίας εν Οικουμενική Συνόδω εκφωνηθέντα και καταγραφέντα. Τα ειδικότερα και νεώτερα, ιστορικώς, περί της, παλαιάς ήδη, Ρωσικής "αμαρτίας" έχουν κατ' ίχνος τεκμαρθεί και καταγραφεί από τους ιστορικούς. Και διδάσκονται στους φοιτητές της Θεολογίας μαζί με την υπόλοιπη Ιστορία των Σλαβικών Εκκλησιών. Πολύ ευσύνοπτα, και με απόλυτη θεολογική τεκμηρίωση, καταγράφονται και στο σχετικά πρόσφατο βιβλίο του Χρήστου Γιανναρά "Ενάντια στη Θρησκεία". Διαβάζοντάς το, είναι εύκολο να πληροφορηθεί κανείς, μεταξύ άλλων, και τα σχετικά με την έξοδο των Σλάβων προς τη Βαβυλώνα της Κρατικής Θρησκείας και όχι μόνο...
ΑπάντησηΔιαγραφή