Του Νίκου Παπαχρήστου
Συστάσεις προς τους κληρικούς της επαρχίας του να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τη χρήση του Διαδικτύου και ιδιαίτερα με την παρουσία τους στο Facebook απευθύνει με εγκύκλιό του ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ειρηναίος, ο οποίος τους προτρέπει στην περίπτωση που ήδη έχουν ανοίξει λογαριασμό, να αποστασιοποιηθούν από το δίκτυο. Η κίνηση του Αρχιεπισκόπου Κρήτης είναι ενδεικτική του προβληματισμού που επικρατεί μεταξύ πολλών αρχιερέων αλλά και πιστών για την παρουσία εκατοντάδων κληρικών –όλων των βαθμίδων– στο επιτυχημένο σύστημα κοινωνικής δικτύωσης. Και όλα αυτά τη στιγμή που όλες οι Εκκλησίες, δεκάδες μητροπόλεις, εκατοντάδες ενορίες διαθέτουν ηλεκτρονική παρουσία στο Διαδίκτυο ενώ μητροπολίτες –όπως ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος– αλλά και απλοί κληρικοί διαθέτουν blog για την απρόσκοπτη διατύπωση των απόψεών τους.
«Προληπτικό μέτρο»
«Είναι ένα προληπτικό μέτρο για να μην εμπλακούν οι ιερείς μας σε θέματα που δεν γνωρίζουν τις προεκτάσεις τους» δηλώνει στην «Κ» ο Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος, εξηγώντας τους λόγους που τον ώθησαν να αποστείλει την εν λόγω εγκύκλιό του. «Ζητούμε να είναι προσεκτικοί. Υπάρχει πάντα ο φόβος να παρασυρθούν και να εμπλακεί η Εκκλησία σε διάφορες καταστάσεις» προσθέτει ο Κρήτης Ειρηναίος.
Oπως για εκατομμύρια λαϊκούς, έτσι και για τους κληρικούς –και όχι μόνο τους Ορθοδόξους– το Facebook αποτελεί μια ηλεκτρονική γειτονιά συνάντησης παλαιών φίλων και γνωριμίας νέων. Δεν είναι λίγοι οι χρήστες του δικτύου – πολλοί εκ των οποίων δεν πηγαίνουν καν στην Εκκλησία– που αξιοποιούν την ευκαιρία της παρουσίας ενός ιερέα για να συζητήσουν διαδικτυακά μαζί του θέματα που τους απασχολούν ή απλά να του εκφράσουν τις μεταφυσικές ανησυχίες τους.
«Το Facebook τείνει να εξελιχθεί σ’ έναν ηλεκτρονικό άμβωνα. Σε ένα σύγχρονο μέσο ποιμαντικής, με στόχο την προσέγγιση του πιο δυναμικού κοινού που είναι οι νέοι», σημειώνει ο π. Παύλος, που υπηρετεί σε Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος μετράει περισσότερους από 1.500 ηλεκτρονικούς φίλους στο Facebook, τους οποίους ενημερώνει καθημερινά για τις δραστηριότητές του. «Πολλές φορές μου ζητούν να εξομολογηθούν τα λάθη τους. Βλέπεις βοηθάει η “απόσταση” και κάνει ειδικά τους νέους να αισθανθούν περισσότερο άνετα να εκφρασθούν» μας λέει ο π. Παύλος και χαρακτηρίζει το Facebook εργαλείο επικοινωνίας. «Κάθε πράγμα έχει την καλή και την κακή χρήση του. Δεν ευθύνεται το Facebook επειδή κάποιοι εξ ημών το αξιοποιούν είτε για δημόσιες σχέσεις είτε για άλλους σκοπούς», προσθέτει με νόημα.
«Είναι ένα προληπτικό μέτρο για να μην εμπλακούν οι ιερείς μας σε θέματα που δεν γνωρίζουν τις προεκτάσεις τους» δηλώνει στην «Κ» ο Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος, εξηγώντας τους λόγους που τον ώθησαν να αποστείλει την εν λόγω εγκύκλιό του. «Ζητούμε να είναι προσεκτικοί. Υπάρχει πάντα ο φόβος να παρασυρθούν και να εμπλακεί η Εκκλησία σε διάφορες καταστάσεις» προσθέτει ο Κρήτης Ειρηναίος.
Oπως για εκατομμύρια λαϊκούς, έτσι και για τους κληρικούς –και όχι μόνο τους Ορθοδόξους– το Facebook αποτελεί μια ηλεκτρονική γειτονιά συνάντησης παλαιών φίλων και γνωριμίας νέων. Δεν είναι λίγοι οι χρήστες του δικτύου – πολλοί εκ των οποίων δεν πηγαίνουν καν στην Εκκλησία– που αξιοποιούν την ευκαιρία της παρουσίας ενός ιερέα για να συζητήσουν διαδικτυακά μαζί του θέματα που τους απασχολούν ή απλά να του εκφράσουν τις μεταφυσικές ανησυχίες τους.
«Το Facebook τείνει να εξελιχθεί σ’ έναν ηλεκτρονικό άμβωνα. Σε ένα σύγχρονο μέσο ποιμαντικής, με στόχο την προσέγγιση του πιο δυναμικού κοινού που είναι οι νέοι», σημειώνει ο π. Παύλος, που υπηρετεί σε Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος μετράει περισσότερους από 1.500 ηλεκτρονικούς φίλους στο Facebook, τους οποίους ενημερώνει καθημερινά για τις δραστηριότητές του. «Πολλές φορές μου ζητούν να εξομολογηθούν τα λάθη τους. Βλέπεις βοηθάει η “απόσταση” και κάνει ειδικά τους νέους να αισθανθούν περισσότερο άνετα να εκφρασθούν» μας λέει ο π. Παύλος και χαρακτηρίζει το Facebook εργαλείο επικοινωνίας. «Κάθε πράγμα έχει την καλή και την κακή χρήση του. Δεν ευθύνεται το Facebook επειδή κάποιοι εξ ημών το αξιοποιούν είτε για δημόσιες σχέσεις είτε για άλλους σκοπούς», προσθέτει με νόημα.
Ο φίλος Roni Bou Saba είχε, αγαπητοί συνοδίτες, εδώ και καιρό αναφερθεί στο θέμα με σχετικό άρθρο του στην Ιδιωτική Οδό: Εκκλησία και Facebook.
Και κατέληγε ως εξής: Το πρόβλημα, εν τέλει, παραμένει να βρει η Eκκλησία ένα σύγχρονο και ουσιαστικό λόγο εν πρώτοις και ύστερα ακολουθεί το μέσο, είτε είναι Facebook, είτε κάτι άλλο. Αλλιώς θα συνεχίζουμε να ζούμε στην αυταπάτη των κενών φιλοδοξιών της αυτοπροβολής του διαδικτύου, παρασύροντας και άλλους εκεί όπου δεν κατασκηνώνει ο Χριστός.
Επειδή, όμως, φίλοι μου, η Εκκλησία δεν έχει βρει ακόμη τον λόγο της στο διαδίκτυο - και όχι μόνο - οι παρενέργειες του Facebook για τους κληρικούς πλεονάζουν σε σχέση με τα θετικά μιας τέτοιας παρουσίας: μέσο προβολής και επιρροής, ξόδεμα χρόνου σε μια ρηχή επικοινωνία, κουτσομπολιό που δεν τιθασσεύεται, άγρα οπαδών - κι ό,τι να 'ναι -, κυριαρχία της λογικής των αριθμών (ο π. Παύλος μετράει πάνω από 1500 φίλους, η τάδε Μονή ξεπέρασε τους 5000, ο δείνα κληρικός έχει τόσους και άλλα τέτοια φαιδρά), και βέβαια, εν ονόματι της επικοινωνίας, και δη με τους νέους, έχουμε και ...ηλεκτρονική εξομολόγηση!!! Για να μη σκεφούμε άλλα τινά...
Η εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου δεν είναι "προληπτικό μέτρο", όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει. Η κατάσταση είναι πλέον ανεξέλεγκτη και δύσκολα μαζεύεται... Είναι, τουλάχιστον, μια φωνή της Διοικούσας Εκκλησίας για μια πρακτική που καταργεί ουσιαστικά την "θεολογία του προσώπου", μαζοποιεί τους ανθρώπους και έχει παρανέργειες για την Εκκλησία που ακόμα δεν υποπτευόμαστε...
Μακάρι να υπάρξει μια πιο ολοκληρωμένη θεολογική τοποθέτηση επί του θέματος.
Ψύχραιμο το σχόλιό σου. Μπράβο Πάνο
ΑπάντησηΔιαγραφή