Tου Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου της Μ.τ.Χ.Ε.
π. Γεωργίου Τσέτση
Ηχεί σόλοικο το να ομιλεί κανείς περί «Εβδομάδος των Παθών», όταν ήδη «Πάσχα πανσεβάσμιον ημίν ανέτειλε» και σύμπασα η Ορθόδοξη οικουμένη εορτάζει «Πάσχα, Κυρίου Πάσχα». Ωστόσο, ο βάναυσος τρόπος με τον οποίο, από χρόνο σε χρόνο, κακοποιείται ο λειτουργικός πλούτος της Εκκλησίας μας κατά τις Άγιες μέρες των Παθών του Κυρίου, παρέχει στον γράφοντα την αφορμή να διατυπώσει μερικές σκέψεις σχετικά με το ανοίκειο φαινόμενο της «εμπορίας» των Θείων.
Ο λόγος, για την άκριτη και αδιάκριτη συμπεριφορά των ιθυνόντων διαφόρων τηλεοπτικών σταθμών του ελλαδικού χώρου, οι οποίοι, με στόχο την τηλεθέαση, δεν διστάζουν να μετατρέπουν σε απλό άκουσμα τους απαράμιλλους σε ποίηση και μελωδία ύμνους της Εκκλησίας μας, θέλοντας ίσως να δώσουν την εντύπωση πως κομίζουν στα σπίτια των ορθοδόξων πιστών «περισυλλογή» καί «κατάνυξη», συνάδουσα προς την ιερότητα των ημερών!
Έτσι, στα πλαίσια εκπομπών, που κατά την διάρκεια του έτους στοχεύουν κυρίως στην διασκέδαση του τηλεθεατού, βλέπουμε να παρελαύνουν αμφοτέρων των φύλων επώνυμοι και ανώνυμοι αοιδοί του παλκοσένικου και των νυκτερινών κέντρων, αλλά και αυτοδιαφημιζόμενοι «ψάλτες» (;), οι οποίοι με συνοδεία κλαρινέτων, βιολιών, λαγούτων και κρουστών, «εκτελούν» (με την σημασία του «δολοφονώ» η λέξη!!) ό,τι καλλίτερο και ιερότερο έχει να προσφέρει στον κόσμο η ορθόδοξη υμνολογία των Αγίων αυτών ημερών. Από το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...», μέχρι το «Η πόρνη εν κλαυθμώ...», το «Εξέδυσάν με...» και, φυσικά, το μη εξαιρετέο «Ω, γλυκύ μου τέκνον...»! Και, έπειτα από απηχήματα με κανονάκι ή κλαρίνο, που θυμίζουν τα «ταξίμια» της Οθωμανικής μουσικής, «εκτελούνται» τα υπέροχα αυτά δημιουργήματα αγίων υμνογράφων και μελωδών της Εκκλησίας μας, με γλυκανάλατες εκφορές, με αναστεναγμούς και άλλα ψιμύθια, που πόρρω απέχουν από την λιτότητα και την σεμνότητα τού «εκκλησιαστικώς ψάλλειν»!!
Τα πράγματα, όμως, χειροτερεύουν όταν εμφανίζονται άνθρωποι, οι οποίοι επειδή τιμήθηκαν με κάποιο ήσσονος σημασίας εκκλησιαστικό Οφφίκιο, φαντάζονται εαυτούς διαδόχους του ...Κουκουζέλη, και διαλαλούν, με ουκ ολίγη έπαρση, ότι είναι ταγμένοι να προβάλλουν την γνήσια Βυζαντινή μουσική, μάλιστα δε το Πατριαρχικό ύφος και ήθος! Ενώ, ο εξεζητημένος τρόπος με τον οποίο ψάλλουν, (με απαράδεκτους για εκκλησιαστικά μέλη συναισθηματισμούς, με μορφασμούς, με λαρυγγισμούς και τρέμολα), παραπέμπει περισσότερο στο «ρεμπέτικο» ή το λεγόμενο «ελαφρολαϊκό» τραγούδι, παρά στο δωρικό και απέρριτο Πατριαρχικό ύφος, ή, ακόμη, στο ευρύτερο Κωνσταντινουπολίτικο ψαλτικό ήθος.
Όλα αυτά, είναι φαινόμενα παρακμής και, ασφαλώς, αντανακλούν το πνεύμα της σύχρονης κοινωνίας, στην οποία δύσκολα πλέον κανείς διακρίνει το «Θείο» από το «κοσμικό».
Και εάν μεν καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες της νύκτας και της δισκογραφίας θεωρούν ότι είναι προικισμένοι με ψαλτικό τάλαντο και επιδίδονται στην παραγωγή «ελαφρο-εκκλησιαστικών» ακουσμάτων, τούτο είναι δική τους υπόθεση και υπόθεση της αγοράς. Εξ΄άλλου φαίνεται πως επ΄εσχάτων το εκλαϊκευμένο εκκλησιαστικό άσμα απέβη είδος που «πουλάει»!
Όσοι όμως διεκδικούν δι΄εαυτούς το λειτούργημα του «ψάλτου», κατά συνέπεια δε και την ιδιότητα του μέλους του «κατωτέρου κλήρου» της Εκκλησίας την οποία διακονούν, θα πρέπει να έχουν την ευαισθησία και την διάκριση να μη συγχέουν την ψαλμωδία με το τραγούδι. Διότι, άλλο πράγμα είναι το Αναλόγιο, και έτερο το πλατό μιας τηλεοπτικής εκπομπής !
Διαβάστε, αγαπητοί συνοδίτες, το προ διετίας κείμενό μας εδώ στην Ιδιωτική Οδό Βυζαντινά ... Γονίδια.
Είχαμε επισημάνει το πρόβλημα που σήμερα με ενάργεια θέτει ο π. Γ. Τσέτσης. Η κατάσταση έχει παραγίνει και φρένο δεν φαίνεται να υπάρχει... Η απώλεια κριτηρίων και αισθητικής έχει πλήξει θανάσιμα τον χώρο της ψαλτικής. Παρά ταύτα ας ελπίσουμε ότι αρκετοί θα προσυπογράψουν τα όσα γράφει ο π. Γεώργιος και θα πράξουν αναλόγως...
π. Γεωργίου Τσέτση
Ηχεί σόλοικο το να ομιλεί κανείς περί «Εβδομάδος των Παθών», όταν ήδη «Πάσχα πανσεβάσμιον ημίν ανέτειλε» και σύμπασα η Ορθόδοξη οικουμένη εορτάζει «Πάσχα, Κυρίου Πάσχα». Ωστόσο, ο βάναυσος τρόπος με τον οποίο, από χρόνο σε χρόνο, κακοποιείται ο λειτουργικός πλούτος της Εκκλησίας μας κατά τις Άγιες μέρες των Παθών του Κυρίου, παρέχει στον γράφοντα την αφορμή να διατυπώσει μερικές σκέψεις σχετικά με το ανοίκειο φαινόμενο της «εμπορίας» των Θείων.
Ο λόγος, για την άκριτη και αδιάκριτη συμπεριφορά των ιθυνόντων διαφόρων τηλεοπτικών σταθμών του ελλαδικού χώρου, οι οποίοι, με στόχο την τηλεθέαση, δεν διστάζουν να μετατρέπουν σε απλό άκουσμα τους απαράμιλλους σε ποίηση και μελωδία ύμνους της Εκκλησίας μας, θέλοντας ίσως να δώσουν την εντύπωση πως κομίζουν στα σπίτια των ορθοδόξων πιστών «περισυλλογή» καί «κατάνυξη», συνάδουσα προς την ιερότητα των ημερών!
Έτσι, στα πλαίσια εκπομπών, που κατά την διάρκεια του έτους στοχεύουν κυρίως στην διασκέδαση του τηλεθεατού, βλέπουμε να παρελαύνουν αμφοτέρων των φύλων επώνυμοι και ανώνυμοι αοιδοί του παλκοσένικου και των νυκτερινών κέντρων, αλλά και αυτοδιαφημιζόμενοι «ψάλτες» (;), οι οποίοι με συνοδεία κλαρινέτων, βιολιών, λαγούτων και κρουστών, «εκτελούν» (με την σημασία του «δολοφονώ» η λέξη!!) ό,τι καλλίτερο και ιερότερο έχει να προσφέρει στον κόσμο η ορθόδοξη υμνολογία των Αγίων αυτών ημερών. Από το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...», μέχρι το «Η πόρνη εν κλαυθμώ...», το «Εξέδυσάν με...» και, φυσικά, το μη εξαιρετέο «Ω, γλυκύ μου τέκνον...»! Και, έπειτα από απηχήματα με κανονάκι ή κλαρίνο, που θυμίζουν τα «ταξίμια» της Οθωμανικής μουσικής, «εκτελούνται» τα υπέροχα αυτά δημιουργήματα αγίων υμνογράφων και μελωδών της Εκκλησίας μας, με γλυκανάλατες εκφορές, με αναστεναγμούς και άλλα ψιμύθια, που πόρρω απέχουν από την λιτότητα και την σεμνότητα τού «εκκλησιαστικώς ψάλλειν»!!
Τα πράγματα, όμως, χειροτερεύουν όταν εμφανίζονται άνθρωποι, οι οποίοι επειδή τιμήθηκαν με κάποιο ήσσονος σημασίας εκκλησιαστικό Οφφίκιο, φαντάζονται εαυτούς διαδόχους του ...Κουκουζέλη, και διαλαλούν, με ουκ ολίγη έπαρση, ότι είναι ταγμένοι να προβάλλουν την γνήσια Βυζαντινή μουσική, μάλιστα δε το Πατριαρχικό ύφος και ήθος! Ενώ, ο εξεζητημένος τρόπος με τον οποίο ψάλλουν, (με απαράδεκτους για εκκλησιαστικά μέλη συναισθηματισμούς, με μορφασμούς, με λαρυγγισμούς και τρέμολα), παραπέμπει περισσότερο στο «ρεμπέτικο» ή το λεγόμενο «ελαφρολαϊκό» τραγούδι, παρά στο δωρικό και απέρριτο Πατριαρχικό ύφος, ή, ακόμη, στο ευρύτερο Κωνσταντινουπολίτικο ψαλτικό ήθος.
Όλα αυτά, είναι φαινόμενα παρακμής και, ασφαλώς, αντανακλούν το πνεύμα της σύχρονης κοινωνίας, στην οποία δύσκολα πλέον κανείς διακρίνει το «Θείο» από το «κοσμικό».
Και εάν μεν καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες της νύκτας και της δισκογραφίας θεωρούν ότι είναι προικισμένοι με ψαλτικό τάλαντο και επιδίδονται στην παραγωγή «ελαφρο-εκκλησιαστικών» ακουσμάτων, τούτο είναι δική τους υπόθεση και υπόθεση της αγοράς. Εξ΄άλλου φαίνεται πως επ΄εσχάτων το εκλαϊκευμένο εκκλησιαστικό άσμα απέβη είδος που «πουλάει»!
Όσοι όμως διεκδικούν δι΄εαυτούς το λειτούργημα του «ψάλτου», κατά συνέπεια δε και την ιδιότητα του μέλους του «κατωτέρου κλήρου» της Εκκλησίας την οποία διακονούν, θα πρέπει να έχουν την ευαισθησία και την διάκριση να μη συγχέουν την ψαλμωδία με το τραγούδι. Διότι, άλλο πράγμα είναι το Αναλόγιο, και έτερο το πλατό μιας τηλεοπτικής εκπομπής !
Διαβάστε, αγαπητοί συνοδίτες, το προ διετίας κείμενό μας εδώ στην Ιδιωτική Οδό Βυζαντινά ... Γονίδια.
Είχαμε επισημάνει το πρόβλημα που σήμερα με ενάργεια θέτει ο π. Γ. Τσέτσης. Η κατάσταση έχει παραγίνει και φρένο δεν φαίνεται να υπάρχει... Η απώλεια κριτηρίων και αισθητικής έχει πλήξει θανάσιμα τον χώρο της ψαλτικής. Παρά ταύτα ας ελπίσουμε ότι αρκετοί θα προσυπογράψουν τα όσα γράφει ο π. Γεώργιος και θα πράξουν αναλόγως...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου