ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΣΕ ΚΟΠΕΛΕΣ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΟΥΝ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ;

Φυσικά, αυτή η ευαγγελική ιστορία (Ευαγγελισμός), ιδωμένη από την προοπτική του αποκαλούμενου "επιστημονικού" αθεϊσμού, δίνει πολλές αφορμές για να μιλήσει κάποιος σχετικά με "μύθους και θρύλους"...

Ο ορθολογισμός θα πει: "πότε παρουσιάζονται άγγελοι σε κοπέλες και συζητούν μαζί τους; Νομίζουν άραγε οι πιστοί πως οι άνθρωποι του εικοστού αιώνα, οι οποίοι ζουν σε έναν τεχνολογικό πολιτισμό, μπορούν να τα πιστέψουν όλα αυτά; Δεν μπορούν να δουν οι πιστοί πόσο ανόητο, αντιεπιστημονικό και αδύνατο είναι αυτό;"

Ο πιστός είχε ανέκαθεν μία απάντηση σ' αυτού του είδους την εριστική συζήτηση, την υποτίμηση και τον εμπαιγμό: ναι, αλλοίμονο, είναι αδύνατον να στριμωχτεί αυτό το γεγονός μέσα στο ρηχό κοσμοείδωλό σας. Όσο τα επιχειρήματά σας για τον Θεό και την θρησκεία παραμένουν στο επιπόλαιο επίπεδο των χημικών πειραμάτων και των μαθηματικών τύπων, θα κερδίζετε πάντοτε πολύ εύκολα.

Αλλά η χημεία και τα μαθηματικά δεν μπορούν ν ' αποδείξουν απολύτως τίποτε στην περιοχή του Θεού και της πίστεως. Φυσικά στη γλώσσα της επιστήμης σας, οι λέξεις "άγγελοι", "ευαγγέλιο", "χαρά", και "ταπείνωση" είναι εντελώς ακατάληπτες. Αλλά γιατί να περιορίζουμε τη συζήτηση μόνο στη θρησκεία; Περισσότερες απο τις μισές λέξεις είναι ακατανόητες στην ορθολογιστική σας γλώσσα, κι έτσι μαζί με την θρησκεία πρέπει να καταπιέσετε την ποίηση, την λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και ουσιαστικά ολόκληρη την ανθρώπινη φαντασία. Επιθυμείτε ολόκληρος ο κόσμος να σκέφτεται όπως εσείς, με τους όρους της παραγωγής και των δυνάμεων της οικονομίας, του σχεδιασμού, και των προγραμμάτων. Ωστόσο ο κόσμος δεν σκέφτεται μ' αυτόν τον τρόπο. Θα πρέπει να φορέσει χειροπέδες και να βιαστεί για να σκέφτεται έτσι, ή μάλλον να φαίνεται πως σκέφτεται έτσι. Ισχυρίζεστε πως όλη η φαντασία είναι εσφαλμένη επειδή δεν υπάρχει το "φανταστικό", κι όμως οι άνθρωποι έζησαν ανέκαθεν με την φαντασία, ζουν τώρα και θα ζουν και στο μέλλον. Επειδή όλα τα πράγματα στη ζωή που έχουν μεγάλο βάθος και ουσία έχουν πάντοτε εκφραστεί με τη γλώσσα της φαντασίας. Δεν προσποιούμαι ότι καταλαβαίνω τί είναι ο άγγελος, ούτε μπορώ να εξηγήσω, χρησιμοποιώντας την περιορισμένη γλώσσα του ορθού λόγου, ένα γεγονός που συνέβη σχεδόν πριν από δυό χιλιάδες χρόνια σε μια κωμόπολη της Γαλιλαίας.

Αλλά με καταπλήσσει το γεγονός ότι η ανθρωπότητα ποτέ δεν ξέχασε αυτή την ιστορία, πως αυτοί οι λίγοι στίχοι έχουν επανειλημμένα ενσωματωθεί σε αναρίθμητες εικόνες, ποιήματα και προσευχές, και πως έχουν εμπνεύσει και συνεχίζουν να εμπνέουν. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι οι άνθρωποι με αυτά τα λόγια άκουσαν κάτι το πάρα πολύ σημαντικό, μια αλήθεια η οποία προφανώς δεν μπορούσε να εκφραστεί με κανέναν άλλο τρόπο πέρα από την παιδική, χαρούμενη γλώσσα του ευαγγελίου του Λουκά. Ποιά είναι αυτή η αλήθεια; Τί συνέβη όταν η νεαρή γυναίκα, που μόλις είχε ξεπεράσει την παιδική ηλικία, άκουσε ξαφνικά-από τί υπερβατικό ύψος! - αυτόν τον όμορφο χαιρετισμό: "Χαίρε", επειδή αυτό υπήρξε ακριβώς το μήνυμα του αγγέλου στην Παναγία: Χαίρε!

Ο κόσμος έχει γεμίσει απο αναρίθμητα βιβλία για την πάλη και τον ανταγωνισμό, που το καθένα προσπαθεί να δείξει ότι ο δρόμος προς τη ευτυχία είναι το μίσος, που σε κανένα από αυτά δεν βρίσκεται η λέξη "χαρά". Οι άνθρωποι ούτε κάν γνωρίζουν τί σημαίνει η λέξη. Η χαρά όμως που ανήγγειλε ο άγγελος παραμένει μια ζωντανή δύναμη, που έχει ακόμη την ενέργεια να καταπλήξει και να ταρακουνήσει τις ανθρώπινες καρδιές.... όμως χαρά για ποιό πράγμα;

Χαιρόμαστε πάνω απ' όλα για την παρουσία αυτής της γυναίκας, που το πρόσωπό της, η εικόνα της είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο, που μας ατενίζει από τις εικόνες, που έγινε μια απο τις θαυμασιότερες και καθαρότερες μορφές της τέχνης και της φαντασίας του ανθρώπου. Χαιρόμαστε για την απάντησή της στον άγγελο, για την πιστότητα, την καθαρότητα, για το ολοκληρωτικό της δόσιμο και για την απεριόριστη ταπείνωσή της...

Πέστε μου, υπάρχει στον κόσμο, στην πλούσια και περίπλοκη ιστορία του, κάτι το υψηλότερο και ομορφότερο από αυτό το ανθρώπινο όν; Η Μαρία, η πανάμωμη και κεχαριτωμένη, είναι αληθινά αυτή για την οποία, όπως λέει η Εκκλησία, "χαίρει πάσα η κτίσις".

Η Εκκλησία απαντά στο ψέμα για τον άνθρωπο, στο ψέμα που τον μειώνει μόνο σε γη και όρεξη για φαγητό, σε ποταπότητα και κτηνωδία, στο ψέμα που ισχυρίζεται πως ο άνθρωπος είναι μονίμως υποδουλωμένος στους αμετάλλαχτους και απρόσωπους φυσικούς νόμους, δείχνοντας την εικόνα της Παναγίας, της παναμώμου Θεοτόκου, προς τιμήν της οποίας, σύμφωνα μ ' έναν Ρώσο ποιητή, προσφέρεται σαν ένα ατέλειωτο ποτάμι "το ξεχείλισμα των ανθρώπινων δακρύων από καρδιές που ξεχειλίζουν". Το ψέμα συνεχίζει να διαπερνά τον κόσμο, αλλ' εμείς χαιρόμαστε, επειδή εδώ στην εικόνα της Παναγίας, φαίνεται τί ακριβώς είναι το ψέμα.

Χαιρόμαστε με ευχαρίστηση και θάμβος, επειδή αυτή η εικόνα είναι πάντοτε μαζί μας, ως παράκληση και εμψύχωση, ως έμπνευση και βοήθεια. Χαιρόμαστε επειδή ατενίζοντας αυτή την εικόνα, είναι τόσο εύκολο να πιστέψουμε στην ουράνια ωραιότητα του κόσμου και στην ουράνια υπερβατική κλήση του ανθρώπου. Η χαρά του Ευαγγγελισμού είναι τα καλά νέα του αγγέλου, πως οι άνθρωποι βρήκαν χάρη "παρά Θεού", και πως σύντομα, πολύ σύντομα, ο Θεός θα αρχίσει να εκπληρώνει το μυστήριο της λυτρώσεως του κόσμου με τη βοήθεια μιας τελείως άγνωστης γυναίκας της Γαλιλαίας. Δεν υπήρξε κεραυνός, ούτε φόβος κατά την παρουσία Του, αλλά ήρθε προς αυτή με τη χαρά και την πληρότητα ενός παιδιού. Μέσω αυτής ένα Παιδί θα γίνει τώρα Βασιλιάς: ένα Παιδί, αδύναμο, ανυπεράσπιστο, που όμως όλες οι δυνάμεις του κακού θα χάσουν για πάντα τη δύναμή τους μπροστά σ' αυτό".

Από το βιβλίο Η ΠΑΝΑΓΙΑ, του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ, σσ. 37-39.