Υπό Χαράς Γιαννοπούλου
Αρχιτέκτονος
Το 1997 ο Δήμος μου ανέθεσε μελέτη με σκοπό την αναβάθμιση και ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της πόλεως.
Η σκέψη βασιζότανε σε παλαιότερες αναφορές στις πολεοδομικές μελέτες που είχαν γίνει, (ποιοτική αναβάθμιση κεντρικού τμήματος 1987) όσον αφορά την βελτίωση της αισθητικής της πόλεως.
Η διερεύνηση έδειχνε ότι η ιστορία της πόλεως αποτυπωνόταν στα πλαίσια του πολεοδομικού ιστού μέσα από μεμονωμένα μνημεία και σύνολα. Χαμένα όμως μέσα σε μια χαώδη οικιστική ανάπτυξη για την οποία δεν χρειάζονται περισσότερα σχόλια.
Ένα από τα κεφάλαια της μελέτης ήταν οι προτάσεις για πεζοδρομήσεις.
Ίσως θα άξιζε να πούμε δυο λόγια για το τι είναι οι πεζοδρομήσεις στις σύγχρονες αυτοκινητοκρατούμενες πόλεις μας. Σαν θεωρητικό υπόβαθρο:
Οι πεζοδρομήσεις λοιπόν αποσκοπούν:
α) Στην προστασία και άνεση στη διακίνηση των πεζών.
β) Στην τόνωση ειδικών χρήσεων γης ή λειτουργιών, που σήμερα υποβαθμίζονται λόγω εντάξεώς τους σε ακατάλληλο περιβάλλον.
γ) Στην τόνωση του λειτουργικού συσχετισμού μεταξύ συναφών στοιχείων κοινωνικού και πολιτιστικού εξοπλισμού, που σήμερα είναι απομονωμένα ή λειτουργικά ασύνδετα, μέσα στην πόλη (συρραφή πολεοδομικού ιστού). Περιλαμβάνεται εδώ και η διασύνδεση των ελευθέρων χώρων, των χώρων πρασίνου και των κάθε λογής πνευμόνων της πόλης.
δ) Στην διαμόρφωση υπαιθρίων κοινοχρήστων ελευθέρων χώρων, που δημιουργούν συνθήκες για περισσότερη και καλύτερη ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία.
ε) Στην ανάπλαση τοπική ή ευρύτερη του αστικού περιβάλλοντος με απομάκρυνση της κυκλοφορίας και σταθμεύσεως των οχημάτων, μείωση του θορύβου και της μολύνσεως της ατμόσφαιρας, βελτίωση του αισθητικού περιβάλλοντος κλπ.
ζ) Πέρα από τους συγκεκριμένους αυτούς στόχους υπάρχει και ο γενικότερος στόχος της αναβιώσεως της σημασίας του δρόμου σαν τον υπαίθριο δημόσιο χώρο όπου θα διεξαχθούν οι κάθε λογής καθημερινές ανθρώπινες εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις αυτές π.χ. μια συζήτηση μεταξύ φίλων ή γειτόνων, μια υπαίθρια συναυλία κλπ., που δημιουργούν την ατμόσφαιρα για μια περισσότερη και καλύτερη ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία, έχουν σήμερα ασφυκτικά περιοριστεί ή εγκλωβιστεί σε κλειστούς και συχνά τελείως ακατάλληλους χώρους, ιδίως σε σχέση με το Ελληνικό κλίμα και χαρακτήρα. Οι πεζόδρομοι με το να δίνουν τη δυνατότητα για μια τέτοια επικοινωνία πρέπει να θεωρούνται και σαν τμήμα του πολιτιστικού εξοπλισμού της πόλης.
Σκοπός λοιπόν της μελέτης αυτής, για μένα δεν ήταν απλώς η πρόταση μεμονωμένων πεζο-δρομήσεων, αλλά κυρίως οι πεζόδρομοι αυτοί να αποτελούν ένα συνεχές δίκτυο, μέσω του οποίου να είναι κανείς σε θέση να περιδιαβάσει τα μνημεία, αλλά και τους σημαντικούς για την ιστορία της πόλεως χώρους. Μια διαδρομή δηλαδή στα διάφορα ιστορικά επίπεδα της πόλεως.
Το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο μια και οι κυκλοφοριακές παρεμβάσεις οι οποίες θα εξυγίαι-ναν την πόλη δεν είχαν προχωρήσει αρκετά και πεζοδρόμηση χωρίς ταυτόχρονη ρύθμιση της κυκλοφορίας δεν γίνεται.
Έτσι έπρεπε να δημιουργηθεί μια πεζοδρομημένη ζώνη, εκ των πραγμάτων όχι πολύ μεγάλη, έτσι ώστε να μην διασπάται η κυκλοφορία αφ’ ενός και αφ’ ετέρου να υπάρχει η δυνατότητα αναπτύξεως χώρων και κτιρίων σταθμεύσεως. Το τελευταίο δυστυχώς το ακύρωσε το Δ/γμα για το Ιστορικό Κέντρο (1997), το οποίο με έγκριση του Δήμου απαγορεύει την δημιουργία χώρων και κτιρίων σταθμεύσεως στο μεγαλύτερο τμήμα του Ιστορικού Κέντρου, προσθέτοντας μέχρι στιγμής ένα πρόσθετο κυκλοφοριακό πρόβλημα στο ήδη φορτισμένο κυκλοφοριακά κέντρο. Οι μαθητευόμενοι μάγοι δυστυχώς δεν λείπουν ποτέ.
Η πρόταση είχε δύο σκέλη. Πρώτον η σύνδεση της παλαιάς (Άνω πόλεως), μέσω πεζοδρομήσεως, με την νέα (Κάτω Πόλη) και δεύτερον οι τοπικής σημασίας παρεμβάσεις.
Α. Στην πρώτη περίπτωση:
Στην επάνω πόλη έχουμε μνημεία που φθάνουν ως εμάς από την αρχαιότητα, αλλά και μεμονωμένα κτίρια από την λαμπρή εποχή της Πάτρας του 19ου αιώνα, η δε κάτω πόλις έχει όλη την ανάπτυξη της λεγομένης νεοκλασικής Πάτρας με κτίρια και σύνολα πολύ αξιόλογα. Οι δύο αυτές φυσιογνωμίες της πόλεως οι οποίες μάλιστα έχουν και ιστορικές παραλληλίες έπρεπε να αναδειχθούν και να καταστούν η δεσπόζουσα φυσιογνωμία της σύγχρονης πόλεως.
Με την ανάδειξη αυτών των πολεοδομικών σημείων αναφοράς, η πόλις μπορεί να αποκαταστήσει το ιστορικό της προφίλ και συγχρόνως να δώσει μια αποφασιστική ώθηση για την ανάπτυξη του τουρισμού στην πόλη.
Είναι ήδη σαφές ότι οι πεζοδρομήσεις εκτός από την αισθητική αναβάθμιση των περιοχών, όπου γίνονται, αναπτύσσουν συγχρόνως και την οικονομική ζωή με πληθώρα χρήσεων.
Βασική προϋπόθεση, όπως είπαμε η σύνδεση της Άνω και Κάτω Πόλεως.
Για το λόγο αυτό πρότεινα στην Κάτω Πόλη, να υπάρχει ένας οριζόντιος άξονας, η Ρήγα Φεραίου, ο οποίος πληροί όλους τούς όρους για να παίξει τον ρόλο αυτό: Συνδέει την πλατεία Όλγας, την Αγίου Νικολάου, την Πλατεία Γεωργίου και φθάνει μέχρι τον Άγιο Ανδρέα. Είναι συγχρόνως και ένας αισθητικός άξονας της πόλεως, με ενδιαφέροντα κτίρια, με μεγάλη εμπορική ανάπτυξη και με θέα από την πλατεία Όλγας προς το Άλσος του Αγίου Ανδρέου.
Η σύνδεση με την Άνω πόλη μπορεί να γίνει με τέσσερις, καθέτους προς την Ρήγα Φεραίου, δρόμους.
α) Με την Τριών Ναυάρχων που έγινε ήδη πεζόδρομος και παίζει τον ρόλο αυτό.
β) Με την οδό Βότση. Στην μελέτη κατά την παραλαβή ζητήθηκε να αντικατασταθεί με την οδό Παντανάσσης. Θεωρώ όμως ότι είναι λάθος. Διότι η Παντανάσσης είναι ένα κυκλοφοριακό δίδυμο με την Πατρέως (άνοδος – κάθοδος), και πρέπει να παραμείνει. Η Φιλοποίμενος μπορεί να είναι κυκλοφοριακό δίδυμο με την Γούναρη. Άρα η μόνη δυνατή λύση είναι η Βότση. Η οποία συνέχεται και με την Γ. Ρούφου, στην άνω πόλη και δημιουργεί ένα συνεχόμενο πεζοδρομημένο άξονα, ο οποίος διασχίζει όλη την πόλη, παλαιά και νέα.
Η Γ. Ρούφου η οποία βρίσκεται ανάμεσα από δύο μεγάλης κυκλοφορίας δρόμους (Γούναρη και Γερμανού) πρέπει να είναι οδός κατοικίας και μικτός πεζόδρομος. Η απόφαση που πάρθηκε να είναι οδός κυκλοφορίας, είναι λανθασμένη και απαράδεκτη και διασπά μια ήσυχη περιοχή χωρίς λόγο, και χωρίς βέβαια να λύνει κανένα κυκλοφοριακό πρόβλημα.
γ) Με την Αγίου Νικολάου, η οποία στο μέλλον πρέπει να πεζοδρομηθεί ολόκληρη, μόλις ολοκληρωθούν οι κυκλοφοριακές παρεμβάσεις (μίνι περιμετρική και διάνοιξη της Παπαδιαμαντοπούλου). Αυτή την στιγμή πρέπει να διευρυνθούν τα πεζοδρόμια από τι δύο πλευρές ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση προς τις Σκάλες Αγίου Νικολάου και προς το Αρχαίο Ωδείο. (Όχι βέβαια όπως διαπλατύνθηκαν τα πεζοδρόμια μεταξύ Μαιζώνος και Κορίνθου, που μοιάζουν σαν πτερύγια που πρέπει αμέσως να ανακατασκευασθούν σωστά).
Η διάνοιξη της Αγίου Γεωργίου για λόγους κυκλοφοριακούς υπήρξε βέβαια μια ανοησία και άγνοια της κυκλοφοριακής δομής της πόλεως. Το μόνο που έγινε είναι να καταστραφεί ένα κομμάτι της αρχαίας Πάτρας. Η διάνοιξη από παλιά προγραμματιζόταν να γίνει σε περιορισμένο μέγεθος και με την αποφασιστική διαπλάτυνση των πεζοδρομίων.
Ο άξονας από την προβλήτα της Αγίου Νικολάου μέχρι και το Φρούριο είναι ιδιαίτερης αισθητικής σημασίας και με την μελλοντική εκτεταμένη πεζοδρόμηση της περιοχής γύρω από το Αρχαίο Ωδείο μέχρι και το Φρούριο θα έδινε στην πόλη τεράστια δυνατότητα αναθερμάνσεως της οικονομικής της ζωής μια και θα γινόταν τόπος έλξεως μεγάλου αριθμού τουριστών, (Η Πλάκα της Πάτρας) σε συνδυασμό και με το Μουσείο το οποίο κάποτε πρέπει επιτέλους να τελειώσει για να φέρει κόσμο στην Πάτρα.
δ) Τέλος με την οδό Πουκεβίλ, η οποία εκτεινομένη φθάνει σε μια μικρή γειτονιά σκαρφαλωμένη στις πλαγιές του Εσχατοβουνίου, από όπου με μικρές σκαλίτσες φθάνει κανείς σε μια περιοχή πρασίνου εξαιρετικής θέας. Επίσης συνδέεται με τον πεζόδρομο πίσω από το Σχολείο του Βλατερού με το Δασύλλιο (άμεση προσβαση) και στην συνέχεια με την περιοχή Τριτάκη. Έχει δηλαδή κανείς άμεση πρόσβαση από το κεντρικό τμήμα της πόλεως στο περιαστικό πράσινο, κάτι το οποίο πολλές φορές έχω επαναλάβει στο παρελθόν χωρίς βέβαια να συγκινηθεί κανείς. Είναι ένα ξεχασμένο κομμάτι της πόλεως το οποίο στο μέλλον κάποτε ίσως αποτελέσει καμμιά καλλιτεχνική γειτονιά.
Η βασική ροή πεζοδρόμων είναι αυτή που ενοποιεί, όπως ήδη έχουμε αναφέρει τα διάφορα μνημεία και ιστορικούς τόπους του Ιστορικού Κέντρου και δημιουργεί μια συνεχόμενη ζώνη περιπάτου που διασχίζει όλη την καρδιά της πόλεως και φθάνει μέχρι το αρχαίο υδραγωγείο, ένα από τα μεγάλα τεχνικά έργα των Ρωμαίων, το οποίο είναι σε χρήση μέχρι τους βυζαντι-νούς χρόνους.
Η διαδρομή αυτή καθορίζεται ως εξής:
Παραλιακό Άλσος, Άγιος Ανδρέας, Τριών Ναυάρχων, Υψηλά Αλώνια, Σισσίνη, Πλατεία Αγ. Γεωργίου, Αρχαίο Ωδείο, Αρχαιολογικό Πάρκο (Αμφιθέατρο), Παλιό Νοσοκομείο, Παντοκράτωρ, Φρούριο, Υδραγωγείο (Ασύρματος – Αρόη μέχρι τις πηγές). Επίσης από Πλατεία Αγ. Γεωργίου, μέσω των οδών Αγ. Γεωργίου, Αγ. Νικολάου μέχρι το λιμάνι και ακόμη μέσω των κλιμάκων Γεροκωστοπούλου προς Πλατεία Γεωργίου, Ρήγα Φεραίου, Λιμάνι, Μπουμπουλίνας (αρχαίο λιμάνι Αντωνίνων).
Αρχιτέκτονος
Το 1997 ο Δήμος μου ανέθεσε μελέτη με σκοπό την αναβάθμιση και ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της πόλεως.
Η σκέψη βασιζότανε σε παλαιότερες αναφορές στις πολεοδομικές μελέτες που είχαν γίνει, (ποιοτική αναβάθμιση κεντρικού τμήματος 1987) όσον αφορά την βελτίωση της αισθητικής της πόλεως.
Η διερεύνηση έδειχνε ότι η ιστορία της πόλεως αποτυπωνόταν στα πλαίσια του πολεοδομικού ιστού μέσα από μεμονωμένα μνημεία και σύνολα. Χαμένα όμως μέσα σε μια χαώδη οικιστική ανάπτυξη για την οποία δεν χρειάζονται περισσότερα σχόλια.
Ένα από τα κεφάλαια της μελέτης ήταν οι προτάσεις για πεζοδρομήσεις.
Ίσως θα άξιζε να πούμε δυο λόγια για το τι είναι οι πεζοδρομήσεις στις σύγχρονες αυτοκινητοκρατούμενες πόλεις μας. Σαν θεωρητικό υπόβαθρο:
Οι πεζοδρομήσεις λοιπόν αποσκοπούν:
α) Στην προστασία και άνεση στη διακίνηση των πεζών.
β) Στην τόνωση ειδικών χρήσεων γης ή λειτουργιών, που σήμερα υποβαθμίζονται λόγω εντάξεώς τους σε ακατάλληλο περιβάλλον.
γ) Στην τόνωση του λειτουργικού συσχετισμού μεταξύ συναφών στοιχείων κοινωνικού και πολιτιστικού εξοπλισμού, που σήμερα είναι απομονωμένα ή λειτουργικά ασύνδετα, μέσα στην πόλη (συρραφή πολεοδομικού ιστού). Περιλαμβάνεται εδώ και η διασύνδεση των ελευθέρων χώρων, των χώρων πρασίνου και των κάθε λογής πνευμόνων της πόλης.
δ) Στην διαμόρφωση υπαιθρίων κοινοχρήστων ελευθέρων χώρων, που δημιουργούν συνθήκες για περισσότερη και καλύτερη ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία.
ε) Στην ανάπλαση τοπική ή ευρύτερη του αστικού περιβάλλοντος με απομάκρυνση της κυκλοφορίας και σταθμεύσεως των οχημάτων, μείωση του θορύβου και της μολύνσεως της ατμόσφαιρας, βελτίωση του αισθητικού περιβάλλοντος κλπ.
ζ) Πέρα από τους συγκεκριμένους αυτούς στόχους υπάρχει και ο γενικότερος στόχος της αναβιώσεως της σημασίας του δρόμου σαν τον υπαίθριο δημόσιο χώρο όπου θα διεξαχθούν οι κάθε λογής καθημερινές ανθρώπινες εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις αυτές π.χ. μια συζήτηση μεταξύ φίλων ή γειτόνων, μια υπαίθρια συναυλία κλπ., που δημιουργούν την ατμόσφαιρα για μια περισσότερη και καλύτερη ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία, έχουν σήμερα ασφυκτικά περιοριστεί ή εγκλωβιστεί σε κλειστούς και συχνά τελείως ακατάλληλους χώρους, ιδίως σε σχέση με το Ελληνικό κλίμα και χαρακτήρα. Οι πεζόδρομοι με το να δίνουν τη δυνατότητα για μια τέτοια επικοινωνία πρέπει να θεωρούνται και σαν τμήμα του πολιτιστικού εξοπλισμού της πόλης.
Σκοπός λοιπόν της μελέτης αυτής, για μένα δεν ήταν απλώς η πρόταση μεμονωμένων πεζο-δρομήσεων, αλλά κυρίως οι πεζόδρομοι αυτοί να αποτελούν ένα συνεχές δίκτυο, μέσω του οποίου να είναι κανείς σε θέση να περιδιαβάσει τα μνημεία, αλλά και τους σημαντικούς για την ιστορία της πόλεως χώρους. Μια διαδρομή δηλαδή στα διάφορα ιστορικά επίπεδα της πόλεως.
Το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο μια και οι κυκλοφοριακές παρεμβάσεις οι οποίες θα εξυγίαι-ναν την πόλη δεν είχαν προχωρήσει αρκετά και πεζοδρόμηση χωρίς ταυτόχρονη ρύθμιση της κυκλοφορίας δεν γίνεται.
Έτσι έπρεπε να δημιουργηθεί μια πεζοδρομημένη ζώνη, εκ των πραγμάτων όχι πολύ μεγάλη, έτσι ώστε να μην διασπάται η κυκλοφορία αφ’ ενός και αφ’ ετέρου να υπάρχει η δυνατότητα αναπτύξεως χώρων και κτιρίων σταθμεύσεως. Το τελευταίο δυστυχώς το ακύρωσε το Δ/γμα για το Ιστορικό Κέντρο (1997), το οποίο με έγκριση του Δήμου απαγορεύει την δημιουργία χώρων και κτιρίων σταθμεύσεως στο μεγαλύτερο τμήμα του Ιστορικού Κέντρου, προσθέτοντας μέχρι στιγμής ένα πρόσθετο κυκλοφοριακό πρόβλημα στο ήδη φορτισμένο κυκλοφοριακά κέντρο. Οι μαθητευόμενοι μάγοι δυστυχώς δεν λείπουν ποτέ.
Η πρόταση είχε δύο σκέλη. Πρώτον η σύνδεση της παλαιάς (Άνω πόλεως), μέσω πεζοδρομήσεως, με την νέα (Κάτω Πόλη) και δεύτερον οι τοπικής σημασίας παρεμβάσεις.
Α. Στην πρώτη περίπτωση:
Στην επάνω πόλη έχουμε μνημεία που φθάνουν ως εμάς από την αρχαιότητα, αλλά και μεμονωμένα κτίρια από την λαμπρή εποχή της Πάτρας του 19ου αιώνα, η δε κάτω πόλις έχει όλη την ανάπτυξη της λεγομένης νεοκλασικής Πάτρας με κτίρια και σύνολα πολύ αξιόλογα. Οι δύο αυτές φυσιογνωμίες της πόλεως οι οποίες μάλιστα έχουν και ιστορικές παραλληλίες έπρεπε να αναδειχθούν και να καταστούν η δεσπόζουσα φυσιογνωμία της σύγχρονης πόλεως.
Με την ανάδειξη αυτών των πολεοδομικών σημείων αναφοράς, η πόλις μπορεί να αποκαταστήσει το ιστορικό της προφίλ και συγχρόνως να δώσει μια αποφασιστική ώθηση για την ανάπτυξη του τουρισμού στην πόλη.
Είναι ήδη σαφές ότι οι πεζοδρομήσεις εκτός από την αισθητική αναβάθμιση των περιοχών, όπου γίνονται, αναπτύσσουν συγχρόνως και την οικονομική ζωή με πληθώρα χρήσεων.
Βασική προϋπόθεση, όπως είπαμε η σύνδεση της Άνω και Κάτω Πόλεως.
Για το λόγο αυτό πρότεινα στην Κάτω Πόλη, να υπάρχει ένας οριζόντιος άξονας, η Ρήγα Φεραίου, ο οποίος πληροί όλους τούς όρους για να παίξει τον ρόλο αυτό: Συνδέει την πλατεία Όλγας, την Αγίου Νικολάου, την Πλατεία Γεωργίου και φθάνει μέχρι τον Άγιο Ανδρέα. Είναι συγχρόνως και ένας αισθητικός άξονας της πόλεως, με ενδιαφέροντα κτίρια, με μεγάλη εμπορική ανάπτυξη και με θέα από την πλατεία Όλγας προς το Άλσος του Αγίου Ανδρέου.
Η σύνδεση με την Άνω πόλη μπορεί να γίνει με τέσσερις, καθέτους προς την Ρήγα Φεραίου, δρόμους.
α) Με την Τριών Ναυάρχων που έγινε ήδη πεζόδρομος και παίζει τον ρόλο αυτό.
β) Με την οδό Βότση. Στην μελέτη κατά την παραλαβή ζητήθηκε να αντικατασταθεί με την οδό Παντανάσσης. Θεωρώ όμως ότι είναι λάθος. Διότι η Παντανάσσης είναι ένα κυκλοφοριακό δίδυμο με την Πατρέως (άνοδος – κάθοδος), και πρέπει να παραμείνει. Η Φιλοποίμενος μπορεί να είναι κυκλοφοριακό δίδυμο με την Γούναρη. Άρα η μόνη δυνατή λύση είναι η Βότση. Η οποία συνέχεται και με την Γ. Ρούφου, στην άνω πόλη και δημιουργεί ένα συνεχόμενο πεζοδρομημένο άξονα, ο οποίος διασχίζει όλη την πόλη, παλαιά και νέα.
Η Γ. Ρούφου η οποία βρίσκεται ανάμεσα από δύο μεγάλης κυκλοφορίας δρόμους (Γούναρη και Γερμανού) πρέπει να είναι οδός κατοικίας και μικτός πεζόδρομος. Η απόφαση που πάρθηκε να είναι οδός κυκλοφορίας, είναι λανθασμένη και απαράδεκτη και διασπά μια ήσυχη περιοχή χωρίς λόγο, και χωρίς βέβαια να λύνει κανένα κυκλοφοριακό πρόβλημα.
γ) Με την Αγίου Νικολάου, η οποία στο μέλλον πρέπει να πεζοδρομηθεί ολόκληρη, μόλις ολοκληρωθούν οι κυκλοφοριακές παρεμβάσεις (μίνι περιμετρική και διάνοιξη της Παπαδιαμαντοπούλου). Αυτή την στιγμή πρέπει να διευρυνθούν τα πεζοδρόμια από τι δύο πλευρές ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση προς τις Σκάλες Αγίου Νικολάου και προς το Αρχαίο Ωδείο. (Όχι βέβαια όπως διαπλατύνθηκαν τα πεζοδρόμια μεταξύ Μαιζώνος και Κορίνθου, που μοιάζουν σαν πτερύγια που πρέπει αμέσως να ανακατασκευασθούν σωστά).
Η διάνοιξη της Αγίου Γεωργίου για λόγους κυκλοφοριακούς υπήρξε βέβαια μια ανοησία και άγνοια της κυκλοφοριακής δομής της πόλεως. Το μόνο που έγινε είναι να καταστραφεί ένα κομμάτι της αρχαίας Πάτρας. Η διάνοιξη από παλιά προγραμματιζόταν να γίνει σε περιορισμένο μέγεθος και με την αποφασιστική διαπλάτυνση των πεζοδρομίων.
Ο άξονας από την προβλήτα της Αγίου Νικολάου μέχρι και το Φρούριο είναι ιδιαίτερης αισθητικής σημασίας και με την μελλοντική εκτεταμένη πεζοδρόμηση της περιοχής γύρω από το Αρχαίο Ωδείο μέχρι και το Φρούριο θα έδινε στην πόλη τεράστια δυνατότητα αναθερμάνσεως της οικονομικής της ζωής μια και θα γινόταν τόπος έλξεως μεγάλου αριθμού τουριστών, (Η Πλάκα της Πάτρας) σε συνδυασμό και με το Μουσείο το οποίο κάποτε πρέπει επιτέλους να τελειώσει για να φέρει κόσμο στην Πάτρα.
δ) Τέλος με την οδό Πουκεβίλ, η οποία εκτεινομένη φθάνει σε μια μικρή γειτονιά σκαρφαλωμένη στις πλαγιές του Εσχατοβουνίου, από όπου με μικρές σκαλίτσες φθάνει κανείς σε μια περιοχή πρασίνου εξαιρετικής θέας. Επίσης συνδέεται με τον πεζόδρομο πίσω από το Σχολείο του Βλατερού με το Δασύλλιο (άμεση προσβαση) και στην συνέχεια με την περιοχή Τριτάκη. Έχει δηλαδή κανείς άμεση πρόσβαση από το κεντρικό τμήμα της πόλεως στο περιαστικό πράσινο, κάτι το οποίο πολλές φορές έχω επαναλάβει στο παρελθόν χωρίς βέβαια να συγκινηθεί κανείς. Είναι ένα ξεχασμένο κομμάτι της πόλεως το οποίο στο μέλλον κάποτε ίσως αποτελέσει καμμιά καλλιτεχνική γειτονιά.
Η βασική ροή πεζοδρόμων είναι αυτή που ενοποιεί, όπως ήδη έχουμε αναφέρει τα διάφορα μνημεία και ιστορικούς τόπους του Ιστορικού Κέντρου και δημιουργεί μια συνεχόμενη ζώνη περιπάτου που διασχίζει όλη την καρδιά της πόλεως και φθάνει μέχρι το αρχαίο υδραγωγείο, ένα από τα μεγάλα τεχνικά έργα των Ρωμαίων, το οποίο είναι σε χρήση μέχρι τους βυζαντι-νούς χρόνους.
Η διαδρομή αυτή καθορίζεται ως εξής:
Παραλιακό Άλσος, Άγιος Ανδρέας, Τριών Ναυάρχων, Υψηλά Αλώνια, Σισσίνη, Πλατεία Αγ. Γεωργίου, Αρχαίο Ωδείο, Αρχαιολογικό Πάρκο (Αμφιθέατρο), Παλιό Νοσοκομείο, Παντοκράτωρ, Φρούριο, Υδραγωγείο (Ασύρματος – Αρόη μέχρι τις πηγές). Επίσης από Πλατεία Αγ. Γεωργίου, μέσω των οδών Αγ. Γεωργίου, Αγ. Νικολάου μέχρι το λιμάνι και ακόμη μέσω των κλιμάκων Γεροκωστοπούλου προς Πλατεία Γεωργίου, Ρήγα Φεραίου, Λιμάνι, Μπουμπουλίνας (αρχαίο λιμάνι Αντωνίνων).
Β. Στην δεύτερη περίπτωση:
Οι περιπτώσεις τοπικών παρεμβάσεων είναι πολλές. Όπως π.χ. η οδός Πουκεβίλ που άλλαξε την όψη σε μια περιοχή πολύ μουντή και η Παρθενάκου, η οποία λόγω παλιότερα και της λειτουργίας του Αρσακείου έπρεπε από παλιά να έχει γίνει. Παρά το ότι είναι κεντρική περιοχή, όπως τόνιζα τότε, οι δρόμοι αυτοί δεν παίζουν κανένα ιδιαίτερο ρόλο στην κυκλοφορία. Παίζουν όμως μεγάλο ρόλο στην ησυχία και την ποιοτική αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων. Δεν σημαίνει ότι δεν θα μπαίνουν αυτοκίνητα. Θα μπαίνουν. Αλλά δεν θα είναι δρόμοι κυκλοφορίας. Επίσης η οδός Μανιακίου (κλίμακες) και Βαλτεσίου (κλίμακες), η οδός Τζούρτζ, περιοχή Μπουμπουλίνας, κ.α.
Οι προτάσεις για τις τοπικού ενδιαφέροντος πεζοδρομήσεις, που θα άλλαζαν άρδην την όψη της πόλεως, υπάρχουν αναλυτικά άλλα δεν είναι εύκολο να συμπεριληφθούν στα πλαίσια του άρθρου αυτού.
Εκείνο όμως που πρέπει να πούμε είναι ότι η περιοχή μεταξύ Υψηλάντου καί Μπουκαούρη, και Γερμανού μέχρι και την Περιοχή Τριτάκη είναι ένα ιδανικό μέρος για εκτεταμένες πεζο-δρομήσεις. Είναι η καρδιά της Πάτρας, με όλα τα μεγάλα μνημεία της , αρχαία και βυζαντινά αλλά και νεοκλασικά. Είναι λόγω των διαφορετικών υψομετρικών επιπέδων και την επαφή της με το Δασύλλιο, χώρος με εξαιρετική θέα και, λόγω της πολεοδομικής της διαμορφώσεως, χώρος που μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πιο αισθητικά ιστορικά κέντρα στην Ελλάδα.
Και βέβαια χώρος που μπορεί να αλλάξει τον οικονομικό χάρτη όλης της περιοχής.
Στο θέμα αναφέρομαι μια και με ικανοποίηση είδα, ότι ύστερα από 20 χρόνια από την πρώτη προσέγγιση και 10 χρόνια μετά την αναλυτική μελέτη κάποιες από τις προτάσεις αυτές (εκτός Τριών Ναυάρχων, Αγίου Νικολάου, Ραδινού) άρχισαν επιτέλους να υλοποιούνται, όπως είναι η πεζοδρόμηση της οδού Πουκεβίλ και από ό,τι βλέπω και της Παρθενάκου. Και εύχομαι να υπάρξει συνέχεια.
Οι περιπτώσεις τοπικών παρεμβάσεων είναι πολλές. Όπως π.χ. η οδός Πουκεβίλ που άλλαξε την όψη σε μια περιοχή πολύ μουντή και η Παρθενάκου, η οποία λόγω παλιότερα και της λειτουργίας του Αρσακείου έπρεπε από παλιά να έχει γίνει. Παρά το ότι είναι κεντρική περιοχή, όπως τόνιζα τότε, οι δρόμοι αυτοί δεν παίζουν κανένα ιδιαίτερο ρόλο στην κυκλοφορία. Παίζουν όμως μεγάλο ρόλο στην ησυχία και την ποιοτική αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων. Δεν σημαίνει ότι δεν θα μπαίνουν αυτοκίνητα. Θα μπαίνουν. Αλλά δεν θα είναι δρόμοι κυκλοφορίας. Επίσης η οδός Μανιακίου (κλίμακες) και Βαλτεσίου (κλίμακες), η οδός Τζούρτζ, περιοχή Μπουμπουλίνας, κ.α.
Οι προτάσεις για τις τοπικού ενδιαφέροντος πεζοδρομήσεις, που θα άλλαζαν άρδην την όψη της πόλεως, υπάρχουν αναλυτικά άλλα δεν είναι εύκολο να συμπεριληφθούν στα πλαίσια του άρθρου αυτού.
Εκείνο όμως που πρέπει να πούμε είναι ότι η περιοχή μεταξύ Υψηλάντου καί Μπουκαούρη, και Γερμανού μέχρι και την Περιοχή Τριτάκη είναι ένα ιδανικό μέρος για εκτεταμένες πεζο-δρομήσεις. Είναι η καρδιά της Πάτρας, με όλα τα μεγάλα μνημεία της , αρχαία και βυζαντινά αλλά και νεοκλασικά. Είναι λόγω των διαφορετικών υψομετρικών επιπέδων και την επαφή της με το Δασύλλιο, χώρος με εξαιρετική θέα και, λόγω της πολεοδομικής της διαμορφώσεως, χώρος που μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πιο αισθητικά ιστορικά κέντρα στην Ελλάδα.
Και βέβαια χώρος που μπορεί να αλλάξει τον οικονομικό χάρτη όλης της περιοχής.
Στο θέμα αναφέρομαι μια και με ικανοποίηση είδα, ότι ύστερα από 20 χρόνια από την πρώτη προσέγγιση και 10 χρόνια μετά την αναλυτική μελέτη κάποιες από τις προτάσεις αυτές (εκτός Τριών Ναυάρχων, Αγίου Νικολάου, Ραδινού) άρχισαν επιτέλους να υλοποιούνται, όπως είναι η πεζοδρόμηση της οδού Πουκεβίλ και από ό,τι βλέπω και της Παρθενάκου. Και εύχομαι να υπάρξει συνέχεια.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε χθες στην εφημ. Πελοπόννησος
Άρα η Πάτρα έχει ανθρώπους, όπως την κ. Γιαννοπούλου που δεν την ήξερα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί τέτοιοι άνθρωποι δεν αξιοποιούνται από το Δήμο;
Είναι πραγματικά να απορεί κάποιος πως την Πάτρα την καταράστηκαν να διοικείται από ΑΝΙΚΑΝΟΥΣ. Μόνο αυτή η λέξη, μαζί με θλίψη, οργή και θυμό μπορούν να περιγράψουν τα κατάντια της Πάτρας μας. Μιας Πάτρας πανέμορφης, προικισμένης αλλά τόσο φανερά παραμελημένης από τους κατά γενική ομολογία λίγους και μικρούς διοικούντες. Αν υπήρχε η απλή και η κοινή λογική τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Αλλά δυστυχώς οι διοικούντες το μόνο που έχουν στο μυαλό τους είναι ο φτηνότατος εντυπωσιασμός (βλέπε ξήλωμα πινακίδας στον Εσπερο που όλως τυχαίως περνούσαν και πέντε έξι κάμερες και κατέγραψαν το γεγονός με τον δήμαρχο να χαζογελάει στο περιπολικό λές και είχε βάλει την βόμβα στο αυτοκίνητο του Παπαδόπουλου, αλλά Παναγούλη)η καρέκλα και η δόξα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚρίμα που ζούμε στην Πάτρα μαζί με αυτούς.
Αν ο δήμος αξιοποιούσε δυο ιδέες της κ.Γιαννοπούλου, δυο του κ.Γαλάνη, δυο του κ.Ματσούκη κ.α θα ήταν καλύτερα. Αλλά ζητάμε πολλά. Το μυαλό τους δεν φτάνει μέχρι εκεί. Εδώ δεν διαθέτουν κοινή λογική, θα σκεφτούν περιαστικό πράσινο;
Συγχαρητήρια και πάλι στην κ.Γιαννοπούλου, όχι τόσο για το σχέδιό της, αλλά κυρίως γιατί σκέφτεται!!!
Μ.