ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΥΝΑ ΜΕ ΦΩΣ ΚΑΙ ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΚΑΤΑΠΑΥΣΤΩΣ

Μια συναυλία ή η οποιαδήποτε εκδήλωση που πραγματοποιείται στους δύσκολους καιρούς μας, δικαιώνεται, κατά την άποψή μου, αν έχει ατμόσφαιρα, κλίμα και - γιατί όχι; - συγκίνηση. Η εκδήλωση στην Κατούνα της Λευκάδας, που διοργανώθηκε προς τιμήν του αείμνηστου Ιωάννη Παπαδάτου, με σκοπό κυρίως την ανάδειξη του μουσικού του αρχείου, το οποίο τον τελευταίο καιρό μελετώ, είχε ψυχή! Την ευχαριστηθήκαμε κι εμείς, τα μέλη του Πολύτροπου, αλλά και το εκλεκτό, όπως φάνηκε, ακροατήριο, που ευλαβικά θα έλεγα παρακολούθησε την παρουσίαση μουσικών από το αρχείο του Ι. Παπαδάτου. Δεν ήταν εύκολο πρόγραμμα. Μελοποιήσεις χορικών αρχαίων τραγωδιών, βυζαντινοί ύμνοι και εκκλησιαστικά μέλη σε ευρωπαϊκή εκδοχή. Όταν στο τέλος ο κόσμος, Λευκαδίτες των γραμμάτων και των τεχνών αλλά και απλοί κάτοικοι της Κατούνας, μου έλεγαν πως η εκδήλωση ήταν λιτή και ουσιαστική και τους άγγιξε, σκέφτηκα ότι αυτό είναι το μείζον. Πάντα η ουσία.

Η κ. Χαρά Παπαδάτου - Γιαννοπούλου, κόρη του Ι. Παπαδάτου, που επιμελήθηκε την όλη εκδήλωση, επέλεξε έναν πραγματικά ιδανικό τόπο. Το προαύλιο του ναού της Παναγίας στην Κατούνα. Ο ναός είναι μνημείο, η φύση οργιαστική, η θέα μοναδική!

Στην αρχή μίλησε για τον άνθρωπο Ι. Παπαδάτου ο φιλόλογος και ποιητής Ντίνος Φωτεινός. Εν συνεχεία προσπάθησα να εξηγήσω στους ακροατές τη σημασία του μουσικού αρχείου του Ι. Παπαδάτου, που αποτυπώνει εν σμικρώ όλη τη μουσική κίνηση στην Ελλάδα, κυρίως στον χώρο της εκκλησιαστικής μουσικής, από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1970.

Αρχικώς, με την Γιώτα Ανδρεοπούλου στο φλάουτο και τον Τάσο Σπηλιωτόπουλο τραγούδι, προσεγγίσαμε αποσπάσματα από τα χορικά του Κ. Ψάχου για τον Προμηθέα Δεσμώτη και του Ι. Σακελλαρίδη για την Αντιγόνη.

Ο "λόγος" μετά στην βυζαντινή, όπως πια καθιερώθηκε να λέγεται, μουσική. Ο εξαιρετικός παπα - Βασίλης Κακλαμάνης, εφημέριος της Κατούνας, έψαλε έντεχνα με την ωραιότατη και αρρενωπή φωνή του το "Άγιος, Άγιος..." και το "Σε υμνούμεν..." της Θ. Λειτουργίας στο μέλος του Ανδρέου Παλαμά, μαθητού του Ανθίμου του Αρχιδιακόνου. Ο π. Βασίλειος είναι ένας δραστηριότατος ιερέας με πολλά χαρίσματα και πολύ πάθος για την ιεροσύνη του. Μου έκανε πολλή εντύπωση! Χάρηκα και διότι ψάχνει συνεχώς τα θέματα της μουσικής μας και ενημερώνεται όσο του είναι δυνατόν.

Απόδειξη ζωντανή του έρωτα του π. Βασιλείου για την εκκλησιαστική μουσική είναι η κόρη του Μαρία, φοιτήτρια στην Πάτρα, η οποία έμαθε βυζαντινή μουσική και έψαλε θαυμάσια στην εκδήλωση ένα "Άξιον έστι..." του αειμνήστου Κοζάνης Διονυσίου, που βρήκα στο αρχείο Ι. Παπαδάτου. Το μέλος αυτό απέδωσαν εν συνεχεία στα αραβικά ο Roni και ο Πέτρος, ο οποίος έκανε και την προσαρμογή.

Με τους φίλους και αδελφούς θεολόγους και ψάλτες από τον Λίβανο, τον Roni Bou Saba και τον Πέτρο Saliba, ψάλαμε ακολούθως ένα "Επί σοι χαίρει..." του Ανθίμου και ένα κοινωνικό "Αινείτε τον Κύριον..." του μαθητού του Αναστασίου Καρβέλη, αμφότερα εις ήχον α'.
Ισοκράτησαν ο Δημήτρης Καραδήμας και ο Τάσος Σπηλιωτόπουλος. Κλείσαμε με την μελωδία "Έραναν τον τάφον..." σε σολ μινόρε (εναρμόνιση Δημ. Σταματέλου, ο οποίος ήταν παρών) που την απέδωσε και ο Πέτρος στα Αραβικά, γιατί την λένε και στο Λίβανο σχεδόν κατά τον ίδιο τρόπο. Τώρα πώς συμβαίνει αυτό... Προς έρευναν.

Η βραδιά έκλεισε με τον γνωστό βιολιστή της Ορχήστρας της Λυρικής Σκηνής Παντελή Σταματέλο, ο οποίος έπαιξε στη μνήμη του θείου του Ιωάννη Παπαδάτου μια φαντασία του Τέλεμαν.

Την εκδήλωση παρακολούθησε και ο πρώην περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδος Παναγιώτης Καββαδάς με τη γυναίκα του. Στην φωτό εδώ με την κ. Χαρά Παπαδάτου Γιαννοπούλου.

Χάρηκα ιδιαίτερα γιατί στην εκδήλωση ήρθαν και αγαπημένοι φίλοι, όπως ο συνθέτης Ιωσήφ Παπαδάτος και ο θεολόγος Γιώργος Μάλφας, που είναι Λευκαδίτες και κάνουν εκεί τις διακοπές τους.

Την εκδήλωση παρακολούθησε και ο σύζυγος της κ. Χαράς Παπαδάτου, ο κ. Γεώργιος Γιαννόπουλος, έκριτος νομικός και λόγιος άνθρωπος, ο οποίος διετέλεσε και Νομάρχης Λευκάδος στην Μεταπολίτευση και σήμερα εκδίδει την περίφημη "Πολιτική & Φιλολογική των Πατρών". Παρών ήταν και ο γιός της κ. Χαράς και του κ. Γιώργου ο Θεόδωρος, ο οποίος μόλις πήρε το διδακτορικό του στην Αρχαιολογία από το περιώνυμο Πανεπιστήμιο της Χαϋδελβέργης.

Η αναμνηστική φωτογραφία μπροστά από το ναό, με την μορφή του Ανθίμου του Αρχιδιακόνου στο κέντρο, σ' ένα ταμπλώ που επιμελήθηκε ο φιλόπονος παπα - Βασίλης. Εύχομαι όλες οι εκδηλώσεις του Πολύτροπου να έχουν την ίδια αμεσότητα και ειλικρίνεια, όπως αυτή της Λευκάδας.